Psychologia - naukowe badanie zachowania jednostek i ich procesów fizycznych

Metoda naukowa - szereg uporządkowanych kroków stosowanych do analizowania i rozwiązywania problemów. wykorzystuje informacje zebrane w obiektywny sposób jako podstawę do wyciągania wniosków o badanych faktach

Zachowanie - działanie, wyraz przystosowania organizmu do danego środowiska

Cele psychologii:

• opisywanie - obiektywne zbieranie faktów realnych, nie oczekiwanych, bez wnioskowania

• wyjaśnianie

• przewidywanie tego co się zdarzy - formułowane ściśle, by można je było sprawdzić i odrzucić jeśli nie znajdą potwierdzenia w materiale dowodowym

- naukowe - opiera się na wiedzy w jaki sposób zjawiska wiążą się ze sobą

- przyczynowe - określa warunki, w jakich zachowania będą się zmieniać

• kierowanie tym co się dzieje - spowodowanie wystąpienia lub nie wystapienia danego zachowania

Strukturalizm - wszelkie doznania psychiczne człowieka można zrozumieć jako kombinację składników podstawowych. Jest to pogląd redukcjonistyczny, atomistyczny i mentalistyczny. Stworzony przez Edwarda Titchenera.

Funkcjonalizm - przypisywał większą wagę wyuczonym nawykom, które umożliwiają organizmom przystosowanie się do środowiska i efektywne funkcjonowanie. Stworzony przez Johna Dewey.

Współczesne kierunki psychologii:

• psychodynamiczny - zachowanie jest motywowane przez potężne siły zewnętrzne. Przyczyną działań ludzkich są wrodzone instynkty, biologiczne popędy oraz usiłowania zmierzające do rozwiązywania konfliktów między potrzebami osobistymi a wymaganiami społeczeństwa. Stworzony przez Zygmunta Freuda.

• behawiorystyczny - jak poszczególne bodźce środowiskowe kontrolują określone rodzaje zachowania. Najpierw analizuje się warunki środowiskowe, potem reakcję behawioralną, na końcu jej konsekwencje. Stworzony przez Johna Watsona.

• humanistyczny - ludzie to istoty aktywne, dobre z natury i mające zdolność dokonywania wyboru. Prawidłowości czy wzorce ludzkiego zachowania szukane są w ich biografiach. Głównym zadaniem jest dążenie do pozytywnego rozwoju. Stworzony przez Carla Rogersa i Abrahama Maslowa.

• poznawczy - skupienie się na ludzkiej myśli i wszelkich procesach związanych z gromadzeniem wiedzy - uwaga, myślenie, zapamiętywanie, rozumienie. Myśl jest zarówno skutkiem jak i przyczyną działań zewnętrznych.

• biologiczny - szukanie przyczyn zachowania w działaniu genów mózgu, układu nerwowego i układu wydzielania wewnętrznego. Funkcjonowanie wyraża się kategoriach struktur anatomicznych i procesów biochemicznych.

• ewolucjonistyczny - zdolności umysłowe człowieka ewoluowały w ciągu milionów lat służąc konkretnym celom przystosowawczym, podobnie jak umiejętności fizyczne. Koncentruje się na warunkach środowiskowych w których ewoluował ludzki mózg.

• społeczno - kulturowy - bada różnice międzykulturowe w zakresie przyczyn i konsekwencji zachowania.