WIĄD RDZENIA. Choroba polegająca na postępującym zwyrodnieniu tylnych korzonków nerwowych, zwojów rdzeniowych, pęczka smukłego i pęczka klinowatego. Częściej u mężczyzn między 20 a 50r.ż. Dochodzi do zniszczenia włókien nerwowych i zwiększania się ilości tk glejowej. Zmiany chor mogą obejmować nerw wzrokowy oraz nerwy ruchowe gałki ocznej. Wyr się 3 okresy(każdy trwa ok10 lat): okres poprzedzający niezborność, okres z niezbornością, okres porażeniowy.
Okres poprzedzający niezborność charakteryzuje się wystąpieniem:
-bólów skierowanych prostopadle do osi kończyny
-uczucia opasania
-parestezji
-objawów ocznych (brak reakcji źrenicy na światło, opadanie górnej powieki, podwójne widzenie, zwężenie źrenic, ślepota). Wszystkie objawy mogą pojawić się dopiero w 2 okresie.
Okres z niezbornością charakteryzuje się brakiem koordynacji spowodowanym utratą czucia mięśniowego i stawowego. Pojawiają się zmiany polegające na:
-obniżeniu lub utracie napięcia mięśniowego
-zniesieniu odruchów
-pogłębieniu się parestezji
-zmianach troficznych
-pojawieniu się w różnych narządach ataków bólu
-zaburzeniach w funkcjonowaniu pęcherza moczowego
W okresie porażeniowym dolegliwości nasilają się do tego stopnia, że pacjent nie może chodzić i zostaje unieruchomiony w łóżku. Zaburzenia pęcherza mogą doprowadzić do jego zapalenia lub choroby nerek.
Masaż ma tutaj niewielkie znaczenie. Należy wykonywać masaż o charakterze lekko pobudzającym. Można stosować: gł, ugn podł i poprz, uciski jedn i naprzem oraz delikatne oklepywania w obrębie kończyn. W przypadku pojawienia się bóli strzelających zaatakowaną okolicę masujemy stosując głaskania odsercowe i uciski jedn.
CHOROBA PARKINSONA - związana z uszkodzeniem zwojów podstawy. Pojawia się zazwyczaj po 50 rż. Częściej u mężczyzn. Postępuje powoli i jest nieuleczalna. Dochodzi do utraty ruchów automatycznych, sztywności i drżenia.
Sztywność - wzmożenie napięcia we wszystkich grupach mięśniowych. Chód określa się jako przyspieszony. Chory drobi kroczki, brak balansowania rękami. Twarz przybiera maskowaty wygląd. Mowa ostra i monotonna lub po pewnym wahaniu pacjent zaczyna mówić gwałtownie i szybko. Osłabienie mięśni powoduje szybkie ich męczenie.
Drżenie - zaczyna się od jednej ręki. Polega na naprzemiennym zginaniu i prostowaniu palców. Drżenie to utrzymuje się przeważnie w spoczynku.
Masaż. W trakcie wyk masażu pomieszczenie powinno mieć odpowiednią temperaturę. Chorzy są wrażliwi na zimno. Masaż wykonuje się w celu poprawy krążenia oraz dla uzyskania rozluźnienia mięśni. W zależności od potrzeb stosuje się masaż ogólny lub masaż samych kończyn. W masażu wykonujemy: gł dosercowe, delikatne rozc, lekkie i powolne ung podłużne, uciski jednoczesne i głaskania odsercowe. Jeżeli to nie daje efektu rozluźniającego należy zrezygnować z ugn podł.
STWARDNIENIE ROZSIANE - choroba polega na powstaniu ognisk zapalnych, a później stwardnień rozsianych w obrębie ukł nerwowego. Choroba występuje częściej u kobiet. Między 20 a 60 rż. Przyczyna choroby nie jest znana. Przebieg choroby jest długi i powolny. W trakcie jej trwania obserwuje się okresy zaostrzeń (rzutów) i okresy zwolnienia (remisji). Każdy kolejny rzut jest nieco gorszy.
Pierwszymi dolegliwościami są: osłabienie nóg, duża męczliwość w czasie chodzenia połączona z powłóczeniem jednej kończyny. Ważną cecha rozpoznawczą są objawy oczne (zamglone lub podwójne widzenie, przejściowa utrata wzroku). W późniejszym okresie choroby może się pojawić czasowa utrata kontroli nad pęcherzem moczowym i odbytnicą. W okresie późniejszym obserwuje się 3 charakterystyczne objawy: oczopląs, drżenie zamiarowe, mowa skandowana. W obrębie mięśni pojawia się stan kurczowy wyprostny, który w bardzo późnych okresach przechodzi w stan kurczowy zgięciowy. Chód chorego może mieć charakter spastyczny lub jest niezborny. Pojawia się utrata siły mięśniowej. Zmiany intelektu oraz charakterologiczne.
Masaż. Nie wykonuje się w okresie rzutu choroby. Celem stosowania masażu jest usprawnienie krążenia i odżywienia tkanek zmienionych chorobowo.
*pierwszy sposób - klasyczny - masaż ogólny lub wybranych części ciała. W początkowym okresie stosujemy gł dosercowe, lekkie i powolne rozc lekkie i powolne ugn podłużne, uciski jednoczesne i gł odsercowe. W późniejszym okresie ugn podłużne a nawt delikatne rozc powodują zmęczenie mięśni i nasilenie spastyki. W takim przypadku należy zrezygnować z ich wykonywania. W miarę potrzeb do masażu można dołączyć opracowanie podbrzusza z wykorzystaniem gł i rozc oraz chwytu na pęcherz.
*Drugi sposób polega na wykonywaniu zabiegów drenażu limfatycznego częściowego lub ogólnego.
RWA KULSZOWA - w pierwszej fazie choroby pojawiają się nawracające bóle okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Mogą występować też bóle nocne. Później pojawiają się ostre bóle, usztywnienia kręgosłupa, postrzał. Właściwa rwa kulszowa rozpoczyna się przeważnie ostro, często po dźwignięciu, kichnięciu. Nierównomierny nacisk kręgów na jądro miażdżyste powoduje jego wyciśnięcie (wypuklina krążka). W późniejszym okresie może dojść do wypadnięcia jądra miażdżystego do kanału kręgowego.
Okres ostry. Leczenie w pozycjach przeciwbólowych. Nie wykonuje się masażu.
Okres podostry. Masaż klasyczny w ułożeniu pacjenta na zdrowym boku. Wyk: 1.gł i ugn podł okolicy LS, 2.masaż st biodrowego, 3.masaż uda, 4.masaż kolana i dołu podkolanowego, 5.masaz podudzia, 6.masaż st skokowego, 7.masaż stopy, 8.masaż palców, 9.uciski punktowe. W miarę poprawy stanu zdrowia gdy pacjent może leżeć bez bólu na brzuchu wykonujemy masaż właśnie w tym ułożeniu. Masaż segmentarny lub klasyczny (wprowadzamy tech rozc).
Okres przewlekły. Masaż segmentarny lub klasyczny z poprzedniego okresu. Dołączamy początkowo uciski oraz wibrację wyk wzdłuż przebiegu n kulszowego, a w późniejszym okresie gimn w rwie kulszowej.
RWA BARKOWA jest zespołem chorobowym charakteryzującym się bólem, promieniującym od karku do ramienia i wzdłuż całej kg, a niekiedy również do łopatki i kl piersiowej. Przyczyny: zapalenie kości i stawów oraz zwyrodnienia w obrębie szyjnej części kręgosłupa; dyskopatia; obecność zebra szyjnego; gościec mięśniowy.
Okres ostry jest to okres leczenia spoczynkowego. Chory leży w łóżku z kończyną podpartą poduszkami lub podwieszoną. Masaż. Nie wykonuje się masażu w obrębie chorej kończyny. Masaż konsensualny (klasyczny); palcestaw ramienny.
Okres podostry. Podczas masażu chory powinien siedzieć lub leżeć z kończynami opartymi na poduszkach. Podczas masażu nie należy niepotrzebnie odsłaniać żadnej części ciała. Jeżeli ból się potęguje należy przerwać masaż. Podczas kilku pierwszych zabiegów masaż ograniczamy do ucisków w obrębie mięśni karku i obręczy barkowej po str chorej. W miarę poprawy - wyk uciski również na ramieniu. Później uzupełniamy masaż delikatną wibracją i głaskaniem (odsercowe, później w obydwu kierunkach). Jeżeli gł potęguje dolegliwości - czekamy z ich zastosowaniem. Po kolejnych zabiegach w obrębie m karku i obręczy barkowej dołączamy delikatne ugn podł. W obrębie przedramienia dołączamy uciski, wibrację, głaskania. (Kierunek mas - st nadgarstkowyst. łokciowy). Później dołączamy: gł, ucis i wibr w obrębie dłoni. Stopniowo zaczynami wyk ugn podłużne na ramieniu, przedramieniu, dłoni. Obowiązuje kolejność segmentarna a kierunek dosercowy.
Okres przewlekły. Masaż - kolejność segmentarna. Masażem obejmujemy odc szyjny kr, m karku i obręczy barkowej oraz kg. Stosujemy wszystkie techniki rozluźniające mas klasycznego. Poza ogólnym masażem stosujemy chwyt okołołopatkowy, chwyt na m nadgrzebieniowy, podgrzebieniowy i dolny kąt łopatki.