Przygotowanie dalsze do zabiegu operacyjnego
-nauka wykonywania ćwiczeń zapobiegających powikłaniom (ćw. oddechowe), nauka zmiany pozycji po operacjach w okolicy kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego.
-poinformowanie pacjenta, że po operacji wewnątrzczaszkowej, będzie przebywał na Sali intensywnej opieki neurochirurgicznej
-poinformowanie o konieczności zaprzestania palenia tytoniu (2-3tyg) - ↑ powikłań płucnych
-wyrównanie niedoborów białkowych, elektrolitowych
-realizowanie przedoperacyjnych zadań diagnostycznych:
>pobranie krwi do badań laboratoryjnych
>założenie wkłucia dożylnego
>przygotowanie do badań diagnostycznych- rtg klp, EKG, CT, MRI, arteriografie, nakłucie lędźwiowe
-Ocena ukł. krążenia: sinice, duszności, obrzęki, choroby przebyte i współistniejące
-Ocena ukł. oddechowego: częstość, charakter oddechu, ruchomość
-Ocena stanu świadomości/ przytomności wg skali Glasgow
-Ocena ukł moczowego: zebranie inf. na temat częstości i objętości oddawanego moczu, zaburzeń w oddawaniu moczu
-Ocena stanu nawodnienia i odżywienia: ocena połykania (dysfagia), wprowadzenie odżywiania uzupełniającego
-ocena aktywności fizycznej: występowanie niedowładów, odleżyn, uszkodzeń skóry
-ocena narządów zmysłów
Aktywność ruchowa pacjentów w okresie przedoperacyjnym
-pacjenci z krwawieniem podpajeczynówkowym- bezwzględny reżim łóżkowy do czasu wyłączenia tętniaka
-pacjenci po urazach cz-m- przebywają w łóżku do czasu wyrównania ciśnienia śródczaszkowego
-pacjenci po urazach kręgosłupa- przebywają w łóżku do czasu stabilizacji kręgosłupa
-pacjenci z guzem mózgu, dyskopatia- zachowują aktywność w zależności od stanu ogólnego
Przygotowanie bliższe do zabiegu operacyjnego
-W przed dzień operacji przygotowanie skóry:
-usuwanie owłosienia z użyciem jednorazowego sprzętu- golenie, mycie, dezynfekcja pola operacyjnego (golenie na bloku operacyjnym okolicy cięcia operacyjnego)
-poinformowanie o konieczności wykonania wieczornej toalety ciała w deficycie samo opieki- pomoc pielęgniarki
Przygotowanie przewodu pokarmowego:
-ostatni posiłek 8-12h przed planowanym zabiegiem
-ostatnie podanie płynów przed operacją 4-6h
-oczyszczeni dolnego odcinka przewodu pokarmowego przez podanie środka przeczyszczającego w przed dzień zabiegu (zaparcia), pacjenci po SAH - enema
Przygotowanie psychiczne:
-umożliwienie rozmowy z lekarzem, który będzie operował
-umożliwienie rozmowy z anestezjologiem
-umożliwienie kontaktu z rodziną, psychologiem, duchownym
-realizowanie zleceń z odbytych konsultacji
W dzień zabiegu:
-obserwacja stanu ogólnego, pomiary parametrów- dokumentowanie
-podanie zleconej premedykacji, antybiotyku oraz leku, którymi terapia w okresie okołooperacyjnym musi być kontynuowana- leki obniżające nadkwaśność, l. p/nadciśnieniowe, antyarytmiczne, leki p/dusznicowe, kortykosterydy, p/astmatyczne, immunosupresyjne, p/padaczkowe
-gdy pacjent z cukrzyca- systematyczna kontrola poziomu glukozy i podanie leków zgodnie ze zleceniem lekarzy
-odnotowanie podanych leków i płynów infuzyjnych
-cewnikowanie pęcherza w oddziale lub na bloku operacyjnym
-usunięcie protez zębowych, soczewek, biżuterii
-zabezpieczenie przedmiotów i kosztowności pacjenta
-profilaktyk p/zakrzepowa- pończoch p/żylakowe na kończyny dolne lub bandażowanie kończy, profilaktyka farmakologiczna- podskórnie heparyna drobnocząsteczkowa
-założenie bielizny operacyjnej
-skompletowanie dokumentacji med.
-zawiezienie pacjenta na blok operacyjny
-przygotowanie łóżka, aparatury monitorującej i sprzętów potrzebnych do pielęgnowania pacjenta
Przygotowanie do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym
-pobranie kompletu badań (morfologia, biochemia, ukł. krzepnięcia, grupa krwi, i ewentualnie próba krzyżowa)
-wykonania EKG
-przygotowanie pola operacyjnego- usuwanie owłosienia głowy maszynką z jednorazowym ostrzem, umycie głowy, dezynfekcja, zabezpieczenie ran pourazowych
-założenie kaniuli dożylnej, zabezpieczenie wkłucia
-podanie zleconych leków (antybiotyk)
-założenie sondy nosowo- żołądkowej w celu odbarczenia treści pokarmowej
-założenie cewnika do pęcherza moczowego
-wykonanie toalety- toaleta ciała, jamy ustnej, drzewa oskrzelowego
-podanie zleconej premedykacji
-założenie bielizny operacyjnej i rajstop p/zakrzepowych
-zapewnienie atmosfery życzliwości, spokoju
-zapewnienie bezpieczeństwa
-skompletowanie dokumentacji
-zawiezienie pacjenta na blok operacyjny
-przygotowanie łóżka, aparatury monitorującej i sprzętów potrzebnych do pielęgnowania pacjenta
Opieka w okresie bezpośrednim po operacji
-odebranie pacjenta z bloku operacyjnego, zebranie informacji dotyczących ogólnego stanu chorego, przebiegu zabiegu operacyjnego
-ocena stanu świadomości, obecności drenów,
-umieszczenie chorego na Sali intensywnej opieki neurochir.
-Ułożenie pacjenta
-zapewnie wygodnej pozycji w łóżku, ułożenie głowy wraz z tułowiem pod kątem 10-30° (po zabiegu wewnątrzczaszkowym)
- po operacji w odcinku szyjnym kręgosłupa- ułożenie płaskie, na plecach, w kołnierzu stabilizacyjnym (głowa i tułów w jednej osi), z małą poduszeczką pod głową lub bez
-po operacji w odcinku piersiowo-lędźwiowym- ułożenie na boku lub brzuchu
-często pacjent jest oziębiony, należy w takich sytuacjach przygotować dodatkowe okrycie
-podłączenie aparatury monitorującej podstawowe parametry życiowe ( tętno, ciśnienie tętnicze, oddech, saturacja, temp.) -po zabiegach wewnątrzczaszkowych i okolicy szyjnej kręgosłupa
Po zabiegach wewnątrzczaszkowych:
-dokonywanie systematycznej obserwacji stanu świadomości/przytomności
-obserwacja źrenic (szerokość źrenic, ich reakcja na światło)
-nawiązanie kontaktu słownego w celu oceny występowania zaburzeń mowy, a także sprawdzenie orientacji, co do czasu, miejsca i własnej osoby
-obserwacja pod kątem wzrostu ciśnienia śródczaszkowego- bóle głowy, nudności, wymioty
-ocena czucia, ewentualnych niedowładów
Opieka pooperacyjna-
Monitorowanie czynności układu oddechowego
-kontrola szybkości i częstości oddechu
-obserwowanie zabarwienia powłok skórnych i paznokci
-odsysanie zalegającej wydzieliny
-stosowanie tlenoterapii
-w razie konieczności stosuje się wentylowanie pacjenta
-stosowanie nacierania, oklepywania klatki piersiowej
-w przypadku zalegającej wydzieliny w nadmiarze- podanie środków ułatwiających odkrztuszanie i rozrzedzających wydzielinę, stosowanie inhalacji (na zlecenie lekarza), odśluzowywanie nadmiaru wydzieliny
Monitorowanie czynności układu krążenia
-monitorowanie pracy serca na kardiomonitorze
-pomiar ciśnienia tętniczego krwi
-pomiar tętna (szybkość, rytm, napięcie)
-obserwacja powłok skórnych
-pomiar saturacji z wykorzystaniem puls oksymetru
Ocena funkcjonowania układu moczowego
-obserwowanie wydalanego moczu
-prowadzenie bilansu wodnego
-kontrolowanie stanu cewnika w pęcherzu (usunięcie cewnika w miarę możliwości jak najszybciej)
-obserwowanie wydalanego moczu, zapobieganie powikłaniom tj. zatrzymanie moczu, infekcja
-zachęcania do picia wody i stosowania diety zakwaszającej
Obserwacja czynności układu pokarmowego
-obserwowanie w kierunku nudności i wymiotów
-na zlecenie lekarza podawanie leków p/wymiotnych drogą dożylną
-pomoc przy wymiotach tj. podanie miski, ligniny
-przy uporczywych wymiotach założenie sondy obarczającej, w celu uniknięcia zachłyśnięcia
-obserwowanie w kierunku nudności, wymiotów, zaparć, biegunek- niwelowanie tych objawów
-karmienie pacjenta w zależności od stanu (parenteralnie, enteralnie)
-w przypadku zaparć, podanie środka przeczyszczającego lub wykonanie enemy
Monitorowanie temp. ciała
-pomiar temp. ciała, co ok. 3-4 godz
-zwracanie uwagi na występowanie dreszczy
Obserwowanie stanu rany pooperacyjnej
-sprawdzanie opatrunku czy nie jest przesiąknięty krwią czy płynem mózgowo-rdzeniowym
-sprawdzanie drenów (ilość i jakość wydzielin)- jeśli są założone
-w razie potrzeby zmiana opatrunku z zachowaniem zasad aseptyki
-dbanie o czystość okolicy rany
-wszelakie nieprawidłowości zgłaszać lekarzowi tj. zaczerwienienie, obrzęk, wydzielina ropna
-usuwanie szwów w 3-4 dobie po kraniotomii, w 7 dobie po operacji kręgosłupa operacyjnego i piersiowo-lędźwiowego lub na zlecenie lekarza
Łagodzenie bólu
-ułożenie w pozycji wygodnej dla chorego
-nie układać Glowy pacjenta na stronie, po której wykonana była kraniotomia
-obserwować mimikę twarzy, wydawane dźwięki, ewentualny wzrost tętna i ciśnienia krwi a także ruchów ciała, które świadczyłyby o cierpieniu pacjenta
-podawanie leków p/bólowych zgodnie ze zleceniem lekarza
-ustalenie okoliczności wystąpienia bólu, jego charakter i natężenie
-czynności wykonywać delikatnie, bez pośpiechu
-zapewnić spokój i ciszę na Sali
-informować o podejmowanych działaniach
-być wyrozumiałym i cierpliwym
Uruchamianie pacjenta
-w zależności od samopoczucia zachęcać i wdrażać do codziennych, samodzielnych czynności higienicznych i pielęgnacyjnych
-prowadzić rehabilitację przyłóżkową bierną a następnie czynną w zależności od samopoczucia chorego i zaleceń lekarskich (u pacjentów z niedowładami)
-wyjaśnić pacjentowi cel wczesnego uruchamiania
-udzielać wsparcia w celu utrzymania aktywności
-pionizowanie w 2-3 dobie lub w zależności samopoczucia pacjenta i zlecenia lekarza po operacjach wewnątrzczaszkowych i stabilizacjach kręgosłupa w odcinku szyjnym
-po operacjach w odcinku piersiowo-lędźwiowym i po operacji dyskopatii szyjnej- pionizowanie w 1 dobie lub w zależności od samopoczucia pacjenta i zlecenia lekarza
Opieka pooperacyjna c.d.
-pomoc w czynnościach codziennych- higienicznych, karmienie itd.
-zachęcanie rodziny do współpracy, angażowanie w opiekę nad chorym, instruowanie odnośnie wykonywanych czynności przez rodzinę
-umożliwienie kontaktów z osobą duchowną
-dokumentowanie podjętych działań
-Prowadzenie profilaktyki powikłań związanych z unieruchomieniem: -odleżyny; -zapalenie płuc; -zakrzepowe zapalenie żył
Powikłania pooperacyjne wczesne (zab. w obrębie głowy)
-zaburzenia oddychania- (saturacja <95%, oddech <10 lub > 30, zaburzenia rytmu oddechowego, niedrożność mechaniczna, zapadanie języka, zaburzona gazometria, zatrzymanie oddechu)
-zaburzenia ze strony ukł. krążenia- (zwolnienie tętna <40/min lub przyśpieszenie >120, spadek RR tętniczego <90 lub wzrost > 180mmHg, zmiany rytmu serca, spadek diurezy godzinowej)
-zaburzenia świadomości
-miejscowe krwawienie z rany pooperacyjnej, płynotok z rany
-krwiak w loży pooperacyjnej
-drgawki
-afazja
-porażenia i niedowłady
Powikłania pooperacyjne późne
-miejscowe zakażenia rany operacyjnej i płytki kostnej (odczyn zapalny miejscowy i wzrost temp. ciała ok. 4-5 doby)
-niedodma i zapalenia płuc
-zakrzepowe zapalenie żył
-wodogłowie- zaburzenia przytomności, zaburzenia wyższych czynności mózgowych, zaburzenia chodu i funkcji zwieraczy
Powikłania po operacji przysadki mózgowej
- wzrost ilości wydalanego moczu o niskim ciężarze właściwym
-gwałtowne wahania ciśnienia tętniczego na skutek zaburzeń wydzielana hormonów steroidowych
- płynotok z nosa (po operacji przez zatokę klinową)
-zaburzenia widzenia (niedowidzenie, ubytki w polu widzenia)
Powikłania po operacji w obrębię kąta mostowo-móżdżkowego
-niedomykalność powieki i odczyny zapalne
-zaburzenia połykania
-zaburzenia równowagi
Podstawowe zabiegi neurochirurgiczne
-kraniotomia: płatowe, szerokie otwarcie czaszki, z możliwością przywrócenia płata kostnego. Kość czaszki nawierca się zaplanowanymi otworami trepanacyjnymi i przecina się kość pomiędzy nimi
-kraniektomia: otwarcie czaszki metoda zgryzania szczypcami kostnymi małych fragmentów kości. Brak możliwości przywrócenia wyciętego płata. Wszczepienie płytki codubixowej
-trepanacja: dotarcie do jamy czaszki za pomocą nawiercanych otworów w kości (trepan). Poprzez uzyskany dostęp można usunąć niedużego krwiaka w postaci płynnej lub założyć czujnik do pomiaru ciśnienia śródczaszkowego.
-hemilaminektomia: polega na jednostronnym usunięciu łuku kręgowego, z zachowaniem wyrostków kolczystych i aparatu mięśniowo-wiązadłowego (operacja lędźwiowych przepuklin dyskowych). Mikrodiscectomia- mikrochirurgiczna metoda usuwania zmienionego dysku miedzykręgowego
-laminektomia: zabieg na kręgosłupie- usunięcie jednego lub kilku łuków kręgów. Umożliwia dostęp do kanału kręgowego i zawartego w nim rdzenia kręgowego. Blaszkę łuku kręgowego usuwa się obustronnie. Zabieg stosowany w przypadku zapadniętego lub wpuklającego się dysku międzykręgowego, ropniaka opony rdzenia kręgowego (u osób wyniszczonych, z cukrzycą, z przewlekłą niewydolnością nerek)
-metoda IDET: wprowadzenie w znieczuleniu miejscowym długiej igły do przestrzeni między kręgowej a następnie wprowadzenie poprzez jej światło cienkiego drucika, który jest podłączony do prądu i nagrzewa się do ok. 600-700°C. polega na odparowaniu jądra miażdżystego
-przezskórna termiczna dekompresja dysku (PTDD) wykonywany jest z dostępu tylno- bocznego (nie ma ingerencji w kanał kręgowy. Wykorzystywana jest energia lasera (PLDD)lub termiczna (PTDD)- system IDET. Ta metodą nie można uzyskać wzmocnienia pierścienia włóknistego, zmniejszenie objętości dysku jest minimalne, za to uzyskuje się znaczne obniżenie cienienia w dysku
-selektywna endoskopowa discectomia YESS (SED/YESS) minimalnie inwazyjna technika operacji chirurgicznych kręgosłupa (usunięci przepukliny, protruzji lub wypadnięcia jądra miażdżystego krążka między kręgowego) dojście tzw. tylno- boczne, dojście to omija kanał kręgowy. Wykorzystywany jest endoskop
Opieka nad pacjentem nieprzytomnym
Nieprzytomność- zniesienie lub ograniczenie zdolności czuwania i reagowania na bodźce zewnętrzne. Zmniejszenie reaktywności spowodowanej uszkodzeniem mózgu i aktywności tworu siatkowatego zlokalizowanego w pniu mózgowym. Stan zagrożenia życia i podstawowych czynności organizmu.
Przyczyny stanu nieprzytomności
-urazy czaszkowo-mózgowe (zaburzenia pierwotne)
-krwawienie podpajęczynówkowe
-zmiany mechaniczne i uszkodzenia w wyniku operacji
-choroby ogólnoustrojowe i narządowe (zaburzenia wtórne)- niedokrwienie, niedotlenienie, zatrucia, hipoglikemia, ciężka ketoza
Celem opieki jest
-utrzymanie prawidłowego funkcjonowania organizmu
-zapobieganie powikłaniom ze strony układu krążenia, oddechowego, moczowego, powikłania wynikającym z unieruchomienia
Główne problemy pielęgnacyjne u chorego nieprzytomnego
-upośledzenie czynności dróg oddechowych u chorego oddychającego spontanicznie
-zaburzenia podstawowych czynności życiowych- nieefektywna wymiana, zaburzenia krążenia
-ryzyko powikłań zakrzepowo- zatorowych
-utrzymanie prawidłowej temp ciała
-zapewnienie prawidłowego ułożenia i profilaktyka p/odleży nowa
-zapewnienie prawidłowego odżywiania
-zapewnienie prawidłowego wydalania
-zapewnienie bezpieczeństwa choremu
Upośledzenie czynności dróg oddechowych u chorego oddychającego spontanicznie
-ułożenia w pozycji bocznej ustalonej- zapobiega zapadaniu się języka, umożliwia odpływ wydzieliny z jamy ustnej
-stosowanie rurek ustno-gardłowych, intubacyjnych, tracheotomijnych
-wprowadzenie elementów fizykoterapii- oklepywanie chorego w czasie zmiany pozycji, stosowanie drenażu złożeniowego
-usuwanie wydzieliny z górnych dróg oddechowych- jednorazowe usuwanie wydzieliny nie dłużej niż 10-15sek
-toaleta rurki intubacyjnej- zmiana mankietu uszczelniającego (opróżnienie), zmiana opatrunku utrzymującego rurkę, wymiana rurki, co 3-5 dni w razie potrzeby
-czynności związane z toaleta drzewa oskrzelowego, wykonywane regularnie, z użyciem sprzętu jednorazowego użytku z zachowaniem zasad aseptyki
-utrzymanie odpowiedniego mikroklimatu sali- stosowanie nawilżaczy, utrzymanie stałej temp ciała w sali, zapewnienie dostępu świeżego powietrza
Zaburzenia podstawowych czynności życiowych
-monitorowanie podstawowych parametrów życiowych
-ocena saturacji z wykorzystaniem puls oksymetru
-rozpoznanie zatrzymania oddechu i pracy serca- wezwanie zespołu reanimacyjnego, podjęcie zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych
-asystowanie w intubacji lub samodzielne wykonanie (po specjalizacji w dziedzinie piel. anestezjol.)
-pobieranie krwi do badań
-analiza elektrokardiogramu i parametrów gazometrii
Ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych
-wyższe ułożenie kończyn dolnych >20° powyżej poziomu tułowia
-codzienne oglądanie kończyn pod kątem wydolności naczyń
-prowadzenie ćwiczeń biernych przez rehabilitanta i pielęgniarkę (2xdz)
-podawanie leków p/zakrzepowych
-stosowanie rajstop p/zakrzepowych
-stosowanie jak najszybszego uruchamiania
Utrzymanie prawidłowej temp ciała
-monitorowanie temp ciała
-stosowanie ochładzania fizycznego- zimne okłady na duże naczynia krwionośne, okłady chłodzące, kąpiele chłodzące
-prowadzenie bilansu wodnego z uwzględnieniem strat wody z powodu wysokiej temp i pocenia się
-pobieranie posiewu krwi
Zapewnienie prawidłowego ulżenia i profilaktyka p/odleżynowa
-ocena układu kostno-stawowego, zakresu ruchów w stawach, zniekształceń, przykurczów
-częste zmiany ułożenia ciała z zapewnieniem fizjologicznego ułożenia kończyn w spoczynku
-ocena powstania ryzyka rozwoju odleżyn (skala Battela, Norton)
-stosowanie zmiany pozycji ciała z uwzględnieniem p/wskazań (chory z objawami nadciśnienia śródczaszkowego nie może leżeć na brzuchu ani mieć obniżonego wezgłowia)
-zabezpieczenie skóry przed wilgocią, wydalinami, wydzielinami- osłanianie miejsc narażonych na działanie czynników drażniących (sudocrem, opatrunki foliowe)
Eliminowanie i ograniczanie czynników sprzyjających odleżynom- niedożywienia, hipotermia, hipotensja i niedokrwistość
-kontrola stanu skóry przy każdej zmianie pozycji, zwłaszcza nad wyniosłościami kostnymi
-stosowanie udogodnień materaca p/odleżynowe, wałki, poduszki
Zapewnianie prawidłowego odżywiania
-obejmuje pokrycie zapotrzebowania energetycznego, zapewnienie odpowiedniej podaży płynów, białek, witamin, elektrolitów (spoczynkowy wydatek energetyczny- 25-35kcal/kg m.c./24h; metabolizm nasilają- uraz, temp, ruchy wykonywane w łóżku)
-zapotrzebowanie na wodę- wykorzystuje się bilans płynów, w którym podaż odpowiada zamierzonym stratom
-zapotrzebowanie zwiększa się w przypadku: gorączki (360ml na każdy stopień), zakażenia, wysokiej temp otocznia, biegunek, wymiotów, obecności przetok
-uzupełnienie elektrolitów na podstawie ich stężenia w osoczu i wydalania z moczem
-chory nieprzytomny ze względu na brak odruchu połykania może być karmiony: -pozajelitowo, -dojelitowo
Zapewnienie prawidłowego odżywiania-żywienie pozajelitowe
-dostarczenie do układu krążenia substancji odżywczych: woda, aminokwasy, węglowodany, emulsje tłuszczowe, pierwiastki śladowe i witaminy „wszystko w jednym” (All- in- one).
-zapotrzebowanie energetyczne powinno być pokryte w 15-20% z aminokwasów, 25-50% z emulsji tłuszczowych, 30% z węglowodanów
Powikłania: - mechaniczne; -metaboliczne; -septyczne;
Mechaniczne-uszkodzenie żyły podobojczykowej, odma opłucnowa, zator powietrzny, niewłaściwe położenie cewnika, złamanie lub niedrożność cewnika
Metaboliczne- hipo- lub hiperglikemia, kwasica mleczanowa, mocznica, hipo- lub hipermagnezemia, niewydolność oddechowa, niekwasicza śpiączka hiperglikemiczna lub hiperosmotyczna
Septyczne- wiążą się z wniknięciem bakterii do układu krążenia, zakażenia cewników, aparatów do przetoczeń i mieszanki żywieniowej
Zapewnienie prawidłowego odżywiania- żywienie dojelitowe
- korzystny wpływ na czynności przewodu pokarmowego- pobudzanie wzrostu kosmków jelitowych, regenerację nabłonka jelita, wytwarzanie hormonów jelitowych, immunoglobulin
-warunkiem żywienia dojelitowego jest- zachowany pasaż i wchłanianie jelitowe
Rodzaje żywienia enteralnego:
-przez zgłębnik żołądkowy,
-gastrostomia
-jejunostomia
Karmienie przez zgłębnik:
-jednorazowa porcja 300-500ml
-mikro porcja 50-100ml pokarmu do dwunastnicy
-kontrolować raz dziennie zaleganie (>300ml zmniejszyć porcję)
-stosować półwysokie ułożenie przez pół godziny po karmieniu lub cały czas przy karmieniu ciągłym
-temp pokarmu max 30°C
-szybkość podawania pokarmu- przez strzykawkę 100ml w ciągu 5-10 min przez zestaw do karmienia- 10-15min przez pompę- ok. 1 godz
-Po skończeniu karmienia jednorazowe przepłukanie zgłębnika wodą ok. 20-30ml
-leki dobrze roztarte podaje się do mieszanki przy karmieniu porcjami. W karmieniu ciągłym- przerywanie karmienia, przepłukanie wodą zgłębnika przed i po podaniu leków
-wykonywać masaż mięsni żwaczy, aby zapobiec zastoinowemu zapaleniu przyusznic
-codziennie zmieniać opatrunek przy gastrostomii czy jejuniostomii, obserwować skórę wokół wprowadzenia zgłębnika, sprawdzać umocowanie zgłębnika (zapobieganie odleżynom)
-w żywieniu ciągłym płukanie zgłębnika przy zmianie pojemnika z dietą lub przerwie w żywieniu
-zgłębniki do żywienia poliwinylowe- zmiana, co 7-10 dni, poliuretanowe - wymiana co 6 tyg
-zestawy do żywienia ciągłego wymiana 1 raz na dobę
Zapewnienie prawidłowego wydalania
Założenie cewnika Foleya do pęcherza:
-cewniki Foleya- wymiana, co 14 dni
-cewnik Silastica pokryte tworzywem zapobiegającym osadzaniu się złogów- wymiana raz na 6 mies
-opróżnienie worka, co 4-6h, nie dopuszczać do przepełnienia się worka
-wymiana worków, co 2-3 dni
Zapobieganie zakażeniom układu moczowego
-sprawdzenie drożności cewnika, utrzymanie ciągłości zestawu drenującego
-utrzymanie higieny ok. płciowej pacjenta
-dezynfekcja ujścia cewki moczowej- octanisept
-zakwaszanie moczu dietą i poprzez środki farmakologiczne odpowiednia podaż płynów ( 3l na dobę)
-okresowa kontrola układu moczowego (badania moczu)
-w celu zapobiegania zaparciom- podanie na czczo oleju parafinowego lub wieczorem naparu z ziół przeczyszczających, podanie lactulozy na zlecenie lekarza
-uwzględnienie w diecie odpowiedniej podaży błonnika (soki owocowe między posiłkami)
-wykonywanie masażu powłok brzusznych ruchami okrężnymi rozpoczynając od strony prawej do lewej, masaż kiszki stolcowej
-przy braku wydalania wykonanie wlewu przeczyszczającego lub farmakologiczne prowokowanie wydalania
Zapewnienie bezpieczeństwa choremu
-częsta obecność przy chorym
-informowanie o zamierzonym działaniu, spokojnym tonem, krótkimi zdaniami
-ocenianie reakcji na ból, czynności wykonywać delikatnie, wykluczając nagłe ruchy, wstrząsanie chorym, łóżkiem
-sprawdzanie ułożenia i wygody chorego
-unikanie głośnych rozmów, nierozmawianie przy chorym o jego stanie i zagrożeniach
-nawiązanie kontaktu pozawerbalnego (trzymanie za rękę, głaskania), zapewnienie o nadzorze i bezpieczeństwie
-umożliwienie rodzinie bycia przy chorym
-ocena możliwości udzielenia przez rodzinę wsparcia choremu- nauka niektórych czynności pielęgnacyjnych, informowanie o potrzebie m mówienia do pacjenta, informowanie o pozytywnych zdarzeniach w rodzinie, czytanie książek, umożliwienie słuchania muzyki
5