Zastrzeżenia do umowy międzynarodowej
polega na tym, że dane państwo ustala z innym i państwami że w określonym zakresie wyłączają się umowy danego państwa.
Artykuł 19 zgłaszanie zastrzeżeń
Przy podpisywaniu, ratyfikacji, przyjęciu lub zatwierdzeniu traktatu oraz przy przystąpieniu do niego państwo może zgłosić zastrzeżenie, chyba że:
zastrzeżenie to jest zakazane przez traktat;
traktat postanawia, że mogą być składane tylko określone zastrzeżenia, a dane zastrzeżenie do nich nie należy, lub
chodzi o przypadki nie objęte literami a. i b., a zastrzeżenie jest niezgodne z przedmiotem i celem traktatu.
Przestrzeganie traktatów
Artykuł 26 - Pacta sunt servanda - przestrzeganie traktów
Każdy będący w mocy traktat wiąże jego strony i powinien być przez nie wykonywany w dobrej wierze.
Artykuł 27 Prawo wewnętrzne a przestrzeganie traktatów
Strona nie może powoływać się na postanowienia swojego prawa wewnętrznego dla usprawiedliwienia niewykonywania przez nią traktatu (…)
Artykuł 28 Traktaty nie mają mocy wstecznej
Jeżeli odmienny zamiar nie wynika z traktatu ani nie jest ustalony w inny sposób, jego postanowienia nie wiążą strony w odniesieniu do żadnej czynności lub zdarzenia, które miały miejsce, ani w odniesieniu do żadnej sytuacji, która przestała istnieć przed dniem wejścia w życie traktatu w stosunku do tej strony.
Interpretacja traktatu
Rodzaje wykładni (interpretacji):
wykładnia leksykalna - językowa oparta na brzmieniu tekstu
wykładania celowościowa - teleologiczna
wykładnia sądowa - na podstawie wyroków, opinii doradczych
wykładnia doktrynalna - ludzie nauki interpretują prawo
wykładnia systemowa - gdzie interpretowany jest cały system prawa a nie konkretna norma
wykładnia kontekstualna -
wyklinia autentyczna - wynika z praktyki stosowania prawa
Artykuł 31 Ogólna reguła interpretacji
1. Traktat należy interpretować w dobrej wierze, zgodnie ze zwykłym znaczeniem, jakie należy przypisywać użytym w nim wyrazom w ich kontekście, oraz w świetle jego przedmiotu i celu
2. Dla celów interpretacji traktatu kontekst obejmuje, oprócz tekstu, łącznie z jego wstępem i załącznikami:
każde porozumienie dotyczące traktatu, osiągnięte między wszystkimi stronami w związku z zawarciem traktatu;
każdy dokument sporządzony przez jedną lub więcej stron w związku z zawarciem traktatu, przyjęty przez inne strony jako dokument odnoszący się do traktatu.
3. Łącznie z kontekstem należy brać pod uwagę:
każde późniejsze porozumienie między stronami, dotyczące interpretacji traktatu lub stosowania jego postanowień;
każdą późniejszą praktykę stosowania traktatu, ustanawiającą porozumienie stron co do jego interpretacji;
wszelkie odpowiednie normy prawa międzynarodowego, mające zastosowanie w stosunkach między stronami.
4. Specjalne znaczenie należy przypisywać wyrazowi wówczas, gdy ustalono, że taki był zamiar stron.
Artykuł 32 Uzupełniające środki interpretacji
Można odwoływać się do uzupełniających środków interpretacji, łącznie z pracami przygotowawczymi do traktatu oraz okolicznościami jego zawarcia, aby potwierdzić znaczenie wynikające z zastosowania artykułu 31 lub aby ustalić znaczenie, gdy interpretacja oparta na artykule 31:
pozostawia znaczenie dwuznacznym lub niejasnym albo
prowadzi do rezultatu wyraźnie absurdalnego lub nierozsądnego.
Interpretację dokonuje:
państwo, które przyjmuje traktat - interpretacja autentyczna
w przypadku powstania sporu w interpretacji rozstrzyga to sąd (np. ETS)
czasami umowy są interpretowane dla potrzeb danego państwa przez organy państwowe
Jeżeli traktat został ustalony np. w trzech językach (tzw. język autentyczny) domniemywa się że wyrazy użyte w traktacie mają takie same znaczenie w tekstach autentycznych.
Postanowienia dotyczące nieważności i wygaśnięcia traktatu
Postanowienia dotyczące nieważność umowy
Powodujące nieważność względną |
Powodujące nieważność bezwzględną |
mogą się na nią powołać tylko państwo pokrzywdzone i umowa może być konwalidowana (przywrócona jej ważność) |
każde państwo może się powołać na taką przesłankę jednakże umowa nie może być konwalidowana (przywrócona) |
Przesłanki:
|
Przesłanki:
|
Nieważność umowy powoduje skutek EX TUNC - wstecznie
Przyczyny wygaśnięcia umowy międzynarodowej
przewidziane w umowie
upływ czasu
spełnienie się warunku rozwiązującego
całkowite wykonanie zobowiązania
zmniejszenie się liczy stron poniżej ustalonego minimum
nieprzewidziane w umowie
całkowita i trwała niemożność wykonania umowy
pojawienie się nowej normy ius cogens, z którą traktat jest sprzeczny
zasadnicza zmiana okoliczności tzn. klauzula rebus sic stantibus
zerwanie stosunków dyplomatycznych bądź konsularnych - jeżeli są niezbędne do wykonania umowy
za zgodą stron
zgoda stron może być wyraźna
zgoda stron może być dorozumiana
na podstawie działań jednostronnych
istotne naruszenie umowy
wypowiedzenie umowy dwustronnej
Przykład wygaśnięcia:
art. 54 konwencji wiedeńskiej - wskazanie, że wygaśnięcie może mieć miejsce w każdym czasie
desuetudo - nieprzestrzeganie określonej normy prawnej skutkuje wygaśnięciem jego skutków
ex nunc - z skutkiem wygaśnięcia nie wcześniej (od teraz, od zaraz)