Rak Żołądka
Epidemiologia
-pod względem częstości występowanie nowotworów złośliwych rak żołądka znajduje się na piątym miejscu u mężczyzn oraz na siódmym miejscu u kobiet. W zestawieniu przyczyn zgonów u mężczyzn rak żołądka jest na trzeciej pozycji, a u kobiet na czwartej. W ostatnich latach obserwuje się stopniowe zmniejszenie liczby nowych zachorowań na raka żołądka, jednak nadal choroba ta stanowi znaczny problem społeczny i onkologiczny.
-Polska należy do krajów o największej w świecie częstości zachorowań. Ponad 90% przypadków raka żołądka rozpoznawanych jest w stopniu zaawansowanym, zatem wyniki leczenia są niezadowalające. Rak wczesny stwierdzany jest w naszym kraju jedynie w od 5-8% przypadków, a odsetek przeżyć 5-letnich w tej postaci przekracza 90%.
Etiologia
Do czynników zwiększających ryzyko rozwoju raka żołądka można zaliczyć:
Czynniki dietetyczne( żywność konserwowana, z dużą zawartością soli, azotynów, produktów wędzonych; dieta uboga w świeże warzywa i owoce).
Czynniki socjalne i środowiskowe( niski status socjoekonomiczny, palenie tytoniu).
Metaplazja jelitowa błony śluzowej z towarzyszącą dysplazją ( mataplazja jest odwracalnym procesem towarzyszącym różnym typom zapalenia, a dysplazja na każdym podłożu jest bezpośrednim stanem przedrukowym).
Nieżyt zanikowy błony śluzowej w tym autoimmunologiczny
Stan po częściowej resekcji żołądka.
Gruczolaki żołądka.
Zakażenie Helicobacter pylorii
Przemiana złośliwa przewlekłego wrzodu żołądka.
Klasyfikacja (wg.Laurena)
Typ jelitowy- najczęściej rozwija się na podłożu zmian przedrukowych, występuje przeważnie w obszarach o największej zachorowalności( tzw. Typ epidemiczny) ze znacznym współudziałem czynników środowiskowych, często jest umiejscowiony obwodowo u płci męskiej, o rokowaniu nieco lepszym niż w typie rozlanym.
Typ rozlany- często rozwija się na podłożu niezmienionej błony śluzowej, w rejonach o małej zachorowalności( tzw. Typ endemiczny), częściej u kobiet i w młodszym wieku, umiejscowiony w proksymalnej części żołądka; częściej występuje rodzinie i u chorych z grupą krwi A( predyspozycje genetyczne); rokowanie jest gorsze niż w typie jelitowym.
Typ mieszany
Objawy kliniczne:
Bolesność w nadbrzuszu, lub śródbrzuszu( objaw niestały, z wykle związany ze spożyciem posiłku, niezbyt nasilony),
Utrata łaknienia,
Okresowe nudności lub wymioty,
Smoliste stolce,
Ubytek masy ciała,
Niekiedy zaburzenia połykania.
Diagnostyka:
1-gastroskopia
2-badanie radiologiczne
3- inne uzupełniające metody diagnostyczne:
-USG
- inne metody obrazowe( tomograf komputerowy itp.)
- laparoskopia
Określenie stopnia zaawansowania raka:
1-Klasyfikacja TNM: gdzie,
Cecha T1-4 określa głębokość naciekania przez guz pierwotny poszczególnych warstw ściany żołądka, ewentualnie otoczenia,
Cecha N1-3 określa liczbę zajętych regionalnych węzłów chłonnych,
Cecha M0-1 określa brak lub obecność przerzutów odległych.
2-Klasyfikacja japońska wyróżniająca 18 grup węzłów chłonnych połączonych w 4 przedziały( od N1-N4), zależne od umiejscowienia guza pierwotnego.
Leczenie:
Metody chirurgiczne-mogą doprowadzić do trwałego wyleczenia pod warunkiem radykalnego usunięcia wszystkich ognisk nowotworu, tzn. zarówno guza pierwotnego jak i przerzutów w okolicznych węzłach chłonnych.
Chirurgiczne metody paliatywne (w raku tzw. nieresekcyjnym) poprawiające czasowo jakość życia i mające zabezpieczyć przed powikłaniami. Do metod tych można zaliczyć: endoskopowe protezowanie wpustu oraz zespolenie omijające żołądkowo-jelitowe w nieoperacyjnych guzach okolicy odźwiernika.
Chemioterapia- stosowana jako uzupełniająca(adiuwantowa) lub przed operacyjna(neoadiuwantowa)
Radioterapia- bywa wykorzystywana w leczeniu uzupełniającym wyłącznie w ramach prób klinicznych jako leczenie przed-, śród-, i pooperacyjna.