1.Kształcenie ustawiczne- Jest procesem stałego odnawiania, doskonalenia i rozwijania kwalifikacji ogólnych i zawodowych jednostki trwającym w ciągu całego życia.

- Kształcenie ustawiczne sprowadza się do doskonalenia umiejętności zawodowych, łącznie z ich aktualizacją,

- Kształcenie ustawiczne odnosi się do wszelkiej działalności oświatowej prowadzonej z ludźmi dorosłymi , zarówno ogólnokształcącej jak i zawodowej.

-kształcenie ustawiczne ogarnia cały system edukacji, który służy człowiekowi do momentu narodzin do śmierci. Służy on wszechstronnemu rozwojowi człowieka, jest to proces obejmujący różne strony osobowości i różne tereny wychowawcze.

2.Kształcenie może odbywać się poprzez uczestnictwo:

- szkoleniach, kursach zawodowych lub hobbystycznych

-studia podyplomowe

-wyjazdach studyjnych, konferencjach, seminariach

- oglądanie lub słuchanie audycji edukacyjnych

- czytanie czasopism edukacyjnych

-nauka za pomocą Internetu

Właściwości kształcenia ustawicznego:

- realizowana bez przerwy, całożyciowa edukacja człowieka

- integralna część życia

- nie jest przygotowaniem do życia

-ma wartość autoteliczną ( samą w sobie) a nie instrumentalną

3.Trzy wymiary kształcenia ustawicznego wg Roberta J. Kidd'a:

- kształcenie w pionie- obejmuje kształcenie od przedszkola poprzez szkołę do studiów wyższych i podyplomowych.

- kształcenie w poziomie - ma zapewniać poznawanie różnych dziedzin życia, nauki i kultury niezależnie od studiów pionowych. Likwidacja sztucznych barier między dziedzinami życia i kultury umożliwia pełne wykorzystanie tego wymiaru dzięki indywidualnej aktywności człowieka i dzięki działalności pozaszkolnych instytucji oświatowych.

- kształcenie w głąb- ściśle jest związane z jakością edukacji i wyraża się w bogatej motywacji kształcenia w umiejętnościach samokształceniowych, zainteresowaniach intelektualnych, w stylu życia zgodnym z ideą ustawicznego kształcenia i kulturalnym wykorzystaniem czasu wolnego.

4.Cele kształcenia ustawicznego:

• objęcie edukacją całego życia człowieka i jego rozwoju

• wychowanie nowego typu człowieka, charakteryzującego się twórczym i dynamicznym stosunkiem do życia i kultury

• wychowanie w rodzinie i środowisku

• doskonalenie zawodowe pracujących

• doskonalenie oświaty dorosłych

5.Funkcje kształcenia ustawicznego wg T. Sosnowskiego:

• Pierwszą z nich jest zastępstwo poszkolnego kształcenia. Osoba dorosła nie ma już obowiązku nauki. Czas szkolnych lekcji zastępuje praca zawodowa. To jednak nie wszystko. Kształcenie ustawiczne pełni funkcję zastępującą pustkę przyswajania wiedzy.
• Drugą funkcją jest funkcja przysposobienia zawodowego, przyuczania do określonych prac czy nauczania zawodu absolwentów, którzy nie będą kontynuować dalszej nauki w szkole wyższej.
• Trzecia jest funkcja adaptacji społeczno-zawodowej absolwentów szkół różnych szczebli, rozpoczynających pracę zawodową. Znaczącą rolę programów działalności adaptacyjnej zakładów pracy stanowią staże pracy. Często taką intencjonalną adaptacyjną opieką są być objęci również pracownicy zmieniający zakład i miejsce pracy.
• Kolejną funkcją jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych, warunkujące awans zawodowy. Przez dodatkową edukację można nabrać nowych doświadczeń, które stają się naszą kartą przetargowa do awansu lub choćby zwykłej podwyżki. Do tej funkcji zalicza się również opanowywanie innego, pokrewnego zawodu lub dodatkowej specjalizacji w ramach opanowanego zawodu podstawowego.
• Funkcja specjalizująca ma znaczenie w szerokoprofilowym kształceniu zawodowym w szkołach i uczelniach i przenoszeniu specjalizacji w okresie pracy zawodowej. Dzięki specjalizacji stajemy się fachowcami w danej dziedzinie. Fakt, zwykle jest to wąska dziedzina, ale dzięki temu stajemy się niekiedy niezbędni na konkretnym stanowisku, w konkretnej firmie. Zwłaszcza, jeśli opanujemy nowe technologie, które jeszcze nie dla wszystkich są dostępne.
• Kolejne, funkcja renowacyjna, polega na odświeżaniu i aktualizacji wiadomości, umiejętności zawodowych, dostosowywaniu ich do nowych technologii, surowców itd.
• Funkcja przekwalifikowywania, czyli opanowywania nowego zawodu związana jest z przekształcaniem się zawodów np. budowlanych, ich zanikaniem, utratą zdolności do wykonywania wyuczonego zawodu, zmianami organizacyjnymi.
• Ósmą funkcją jest funkcja politechniczna, która przygotowuje członków współczesnego społeczeństwa do umiejętnego posługiwania się nowoczesnymi środkami technicznymi, narzędziami i przyrządami pracy, urządzeniami, maszynami, środkami lokomocji oraz masowego przekazu. Umiejętności te są konieczne i dlatego nie wolno ich zaniedbać.
• Ostatnią funkcją jest funkcja ogólnokształcąca podnosi poziom kulturalny jednostek i społeczeństwa, przygotowuje do rozumienia szybko zmieniającego się świata, korzystania z dóbr kulturalnych oraz do czynnego uczestnictwa w kulturze, pełnienia różnych funkcji politycznych, społecznych, wychowawczych w odniesieniu do swojej rodziny i społeczeństwa.

6.Zasady kształcenia ustawicznego:

- ukierunkowania kształcenia ustawicznego na indywidualne i społeczne cele,

- świadomego, dobrowolnego i zdyscyplinowanego uczestnictwa w procesie kształcenia ustawicznego,

-łączenia doświadczenia praktycznego z poznaniem teorii naukowych

- jedności wiedzy, umiejętności i nawyków

- poszukiwania optymalnych dla danej jednostki treści, form i metod kształcenia ustawicznego

- łączenia kształcenia, samokształcenia i samodoskonalenia

- racjonalnego doboru treści kształcenia

- samokrytycznej kontroli postępów samokształcenia i kształcenia ustawicznego,

-respektowania wskazań teorii samokształcenia,

-sprawdzania w praktyce przydatności uzyskanej w procesie kształcenia ustawicznego wiedzy i umiejętności

- porównawczego analizowania problemów i treści kształcenia ustawicznego

-renowacji, restrukturyzacji i aktualizacji posiadanej przez dana jednostkę wiedzy naukowej,

-pełnego, osobistego zaangażowania w procesie samokształcenia

- konfrontowania różnych źródeł wiedzy.

7.Organizatorami kształcenia/szkolenia ustawicznego w Polsce są:

• szkoły dla dorosłych i szkoły wyższe,

• publiczne centra kształcenia ustawicznego oraz praktycznego,

• niepubliczne, niedochodowe instytucje szkoleniowe,

• firmy prywatne (w tym podmioty jednoosobowe prowadzące działalność gospodarczą).

Najprężniej działającą instytucją kształcenia zawodowego jest Zakład Doskonalenia Zawodowego (ZDZ).

Drugą znaczącą instytucją organizującą szkolenia i posiadającą sieć szkoleniową jest Związek Rzemiosła Polskiego.

Główne bariery w kształceniu ustawicznym

Reasumując, podstawową barierą upowszechniania idei kształcenia ustawicznego w Polsce jest brak:

•świadomości konieczności aktualizowania swojej wiedzy i umiejętności zdobytych przez jednostkę w toku edukacji podstawowej,

•a co za tym idzie brak świadomości korzyści wynikających z posiadania wysokich i aktualnych kwalifikacji.

8.Czasopisma naukowe:

Edukacja Ustawiczna Dorosłych: Polish Journal of Continuing Education: kwartalnik naukowo-metodyczny. Radom: od 1993.

Edukacja Dorosłych: półrocznik. Wydawca: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne. Warszawa: od 1993.

Kariera to miesięcznik o rozwoju zawodowym dla absolwentów szkół wyższych i studentów ostatnich lat studiów.

---