Wszechstronne Wytyczne Polityczne: wprowadzenie
Paul Savereux
„Wszechstronne Wytyczne Polityczne” (CPG) wyznaczają ogólne ramy oraz kierunek polityczny dla wciąż trwającej transformacji NATO, wyznaczając priorytety odnośnie do wszystkich kwestii związanych ze zdolnościami Sojuszu, planowaniem i wywiadem. CPG identyfikują między innymi terroryzm i rozprzestrzenianie broni masowego rażenia jako wyjątkowe potencjalne źródła zagrożenia dla Sojuszu na najbliższe 10-15 lat. Dokument podkreśla jednocześnie wymóg, by siły NATO pozostały zrównoważone, elastyczne i sprawne, a jednocześnie zdolne do realizacji pełnego wachlarza misji, od wysokiej do niskiej intensywności. CPG podkreślają potrzebę poprawy współpracy z państwami pozostającymi poza NATO oraz innymi instytucjami i organizacjami, a także konieczność spełnienia bardziej szczegółowych wymogów w dziedzinie potencjału, w tym wypracowania zdolności do prowadzenia i utrzymywania operacji prowadzonej daleko od własnego terytorium, z małym lub żadnym wsparciem ze strony państwa gospodarza. Wdrożenie CPG prowadzić będzie do wypracowania bardziej użytecznych zdolności, a tym samym zagwarantuje skuteczność, wiarygodność i pozycję Sojuszu w XXI wieku.
Inicjatywa Współpracy Szkoleniowej NATO
Fritz Rademacher
Inicjatywa Współpracy Szkoleniowej NATO jest częścią trwającej obecnie transformacji Sojuszu w odpowiedzi na coraz bardziej złożone warunki bezpieczeństwa. Kluczowym celem jest pomoc zainteresowanym państwom w osiągnięciu przez ich siły zbrojne większego potencjału i interoperacyjności z siłami członków Sojuszu. Inicjatywa ta najprawdopodobniej będzie się wspierać na już istniejących strukturach i programach. Faza wstępna mogłaby obejmować zwiększone uczestnictwo partnerów z Dialogu Śródziemnomorskiego/ Inicjatywy Stambulskiej w odpowiednich programach szkoleniowych i edukacyjnych w instytucjach edukacyjnych NATO, albo stworzenie wydziału Bliskiego Wschodu w Akademii Obrony NATO. W drugim etapie NATO mogłoby rozważyć udzielanie pomocy przy tworzeniu w tym regionie centrum współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa. Potencjalni partnerzy są w szczególny sposób zainteresowani interoperacyjnością, operacjami morskimi, zarządzaniem kryzysowym, nielegalnym handlem i bezpieczeństwem granic. Inicjatywa ta oraz inne wysiłki związane z partnerstwem dowodzą, że trening i szkolenie stają się w coraz większym stopniu częścią działań operacyjnych NATO. Patrząc w przyszłość, można oczekiwać, że Sojusz będzie się spotykać z kolejnymi wnioskami o współpracę i wsparcie w tej dziedzinie.
Zagrożenie terrorystyczne dla państw NATO: bestiariusz
Friedrich Steinhäusler
Wciąż rodzi się wiele wyzwań dla Sojuszu i stanowią one bardzo poważne zagrożenie. Należą od nich globalny dżihad, samobójczy terroryzm, ataki radiologiczne oraz broń masowego rażenia. Wszystkie szczyty NATO po roku 1999 przyjmowały kumulujące się środki w celu wzmacniania zdolności państw sprzymierzonych do walki z terroryzmem. Szczególnie specjalna inicjatywa znana jako Program Prac DAT (Defence Against Terrorism - Obrona przed terroryzmem) ogłoszona w ramach Konferencji Narodowych Dyrektorów ds. Uzbrojenia (CNAD) w 2004 roku zajmuje się koordynacją rozwoju najbardziej zaawansowanych technologii do walki z terroryzmem. Członkowie NATO przyjęli także Wszechstronne Wytyczne Polityczne, które uwypuklają między innymi zagrożenia stwarzane przez terroryzm oraz rozpowszechnianie broni masowego rażenia. Poza tym, członkowie Sojuszu dysponują obecnie w pełni operacyjnymi Siłami Odpowiedzi (NRF), które wzmacniają zdolność Sojuszu do organizowania operacji ekspedycyjnych. Ta zdolność, z kolei, niewątpliwie okaże się użyteczna w konfrontacji z zagrożeniami rodzącymi się wewnątrz upadłych państw. W przewidywalnej przyszłości globalny terroryzm pozostanie największym zagrożeniem dla obronności transatlantyckiej.
Wspólny program na rzecz bezpieczeństwa wewnętrznego
Michael O'Hanlon
Dla Amerykanów i Europejczyków bezpieczeństwo wewnętrzne to krajowy front znacznie szerszych zmagań. Rosnące zagrożenie ze strony radykalnych podmiotów o randze organizacyjnej niższej niż państwa, posługujących się Internetem oraz asymetrycznymi środkami do organizowania spektakularnych ataków, nie może być pokonane przez jakiekolwiek państwo działające w pojedynkę. Właśnie dlatego NATO powinno odgrywać znaczącą rolę w wysiłkach związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa wewnętrznego. Kilka wytycznych powinno odpowiednio ukierunkować przyszłe wysiłki. Po pierwsze, musimy zdać sobie sprawę z tego, że przyszłe ataki mogą być skierowane na najważniejsze wrażliwe obiekty, takie jak fabryki chemiczne lub stadiony. Po drugie, powinniśmy się skoncentrować na zapobieganiu. Po trzecie, powinniśmy troszczyć się o najbardziej przewidywalne ataki terrorystyczne, które spowodowałyby dużą liczbę ofiar. W przyszłości nacisk polityczny powinien być położny na kilka obszarów, takich jak tworzenie zachęt dla sektora prywatnego do zwiększenia skuteczności własnej ochrony oraz przebadanie możliwości wypracowania potencjału NATO w zakresie szybkiego wytwarzania szczepionek i odtrutek na nowe patogeny.
40. rocznica Raportu Harmela
Lawrence S. Kaplan
Raport Harmela, którego już czterdziestolecie obecnie obchodzimy, zapisał się w historii NATO jako głos mniejszych państw apelujących o to, by détente na równi z obroną były w najbliższej przyszłości podstawowymi funkcjami Sojuszu. Jego sednem było jednak uznanie, że państwa członkowskie Sojuszu muszą pracować w kierunku nawiązania bardziej stabilnych stosunków, za pomocą których możliwe byłoby rozwiązanie kwestii politycznych. Jednym z czynników inspirujących Raport było założenie, iż Układ Warszawski skłaniał się w kierunku normalnych stosunków z NATO. Drugim elementem było oczekiwanie gaullistowskiej Francji, że samo NATO rozwiąże się po tym, jak ZSRR poluzuje uścisk, w którym trzymał Europę Wschodnią. W odpowiedzi Raport jednoznacznie stwierdzał, że sukces filara wojskowego umożliwiał détente. Trzecim czynnikiem, który odegrał rolę w pełnym opracowaniu Raportu był wpływ wojny wietnamskiej na rolę USA w NATO. Gdy Związek Radziecki dołączył do USA dziesięć lat później, aby zakończyć zimną wojnę, w efekcie oba te państwa odpowiadały na przesłanie zawarte w Raporcie Harmela.
Depesza NATO: O kiełbaskach i szczytach
Jonathan Parish
Poważnym wyzwaniem związanym z wypracowywaniem deklaracji jest właściwe przekazanie przesłania. Nieodmiennie państwa koncentrowały się na tym, aby zagwarantować, że ich ulubione składniki będą dodane do całości, gdy w listopadzie 2006 roku wspierałem opracowanie „kiełbaski”, która stała się deklaracją Szczytu Ryskiego. W tym czasie było dużo mieszania, rozgniatania i wyciskania. Trochę tego, co miało się naleźć w środku wylądowało na podłodze, a część zawartości okazała się nieco zaskakująca. Dla cyników, deklaracja jedynie dowodzi, że obrady na szczycie nie są niczym więcej, niż drogą okazją do wspólnego zdjęcia, jednak są one w konkretny sposób użyteczne. Opracowana już deklaracja pozwala szefom państw i rządów skoncentrować swoje interwencje na kwestiach priorytetowych. Podobnie jak dobrej jakości kiełbaska, Deklaracja Ryska przeszła przez pracochłonny i niezbyt atrakcyjny dla oczu proces produkcji. Ponieważ każde państwo członkowskie brało udział w jej przygotowaniu, odpowiada ona gustom wszystkich.