Katedra i klinika chorób wewnętrznych zwierząt Akademii Rolniczej w Lublinie
Data przyjęcia pacjenta: xxx Ordynator: xxx
Kurator: xxx
xxx
Historia choroby
Opis zwierzęcia (Generalia).
Krowa, samica, NCB, czarno-biała, wiek 12 lat, waga ok. 600 kg, typ użytkowy mleczny.
Wywiad
Anamnesis Morbi:
03.11.01. właściciel poinformował lekarza terenowego o chorobie krowy. Zwierzę miało drgawki, było pobudzone, niespokojne, a następnie położyło się i już nie wstawało. Lekarz podał leki:
Biovetalgin
Vit. A+D3
Glukoza 20%
Calcium borogluconatum
Ze względu na brak poprawy stanu zdrowia zwierzęcia i konieczność wykonania badania laboratoryjnego właściciel zwrócił się do lek. wet. Ł Kurka, który już wcześniej leczył krowy z tego stada. Pierwszy wyjazdu miał miejsce 04.11.01. Krowa leżała, miała zachowane pragnienie, apetyt nieznacznie osłabiony.
Anamnesis Vitae:
Krowa jest karmiona kiszonką z wysłodków, siano-kiszonką i sianem a także mieszanką granulatu mineralnego firmy Cargil z własnym zbożem. Pojona jest wodą z wiadra kilka razy dziennie. Jest użytkowana mlecznie. Nie wykonywano żadnych zabiegów profilaktycznych. Krowa jest 5 dzień po prawidłowym wycieleniu, nigdy dotąd nie chorowała; w czasie ostatniej laktacji dawała dziennie maksymalnie 46 litrów mleka.
Stan obecny (Status praesens)
Przedmiotowe badanie ogólne
Habitus
Budowa prawidłowa, postawa leżąca (mimo prób zganiania nie ruszała się), leży na mostku; stan pielęgnacji dobry, stan odżywienia dobry, świadomość zachowana.
Błony śluzowe naturalnych otworów ciała
Błony śluzowe worka spojówkowego, trzeciej powieki, jamy ustnej, przedsionka pochwy, odbytu są blade, wilgotne.
3.Oczy
Gałki oczne ustawione w sposób typowy dla gatunku, symetryczne, powieki otwarte, białkówka biała, tęczówka brązowa, źrenice reagujące na światło.
Węzły chłonne
Węzły chłonne podżuchwowe położone w dole żuchwowym, wielkości jaja kurzego, kształtu owalnego, gładkie, konsystencji jędrnej, niebolesne, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, przesuwalne względem podłoża i skóry. Węzły chłonne przedłopatkowe położone nieco przed stawem barkowym równolegle do przedniego brzegu łopatki wielkości ok. 10cm, kształty podłużnego, jędrne, gładkie, o budowie zrazikowej, ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesne, przesuwalne względem podłoża i skóry. Węzły chłonne fałdu kolanowego położone po stronie brzusznej fałdu, wielkości i kształtu palca, jędrne, przesuwalne względem podłoża i skóry. Węzły chłonne nadwymieniowe położone po zewnętrznej stronie górnej części tylnych ćwiartek wymienia, o średnicy 5 cm, okrągłe, o budowie zrazikowej, konsystencji jędrnej, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, przesuwalne względem podłoża i skóry.
5. C 38,30C T 20 O 10
Przedmiotowe badanie szczegółowe
Skóra i jej wytwory
Włosy gęste, błyszczące, przylegające, barwy białej i czarnej; bez ubytków.
Rogi długości 5 cm, kształtu stożka, czarne, błyszczące, pofałdowane, o ciepłocie niższej niż ciepłota okolicznych tkanek, niebolesne.
Racice prawidłowo wykształcone, barwy jasnej, błyszczące, gładkie, o ciepłocie niższej niż ciepłota okolicznych tkanek, dobrze utrzymane. Szpara międzyraciczna prawidłowo wykształcona, bez zmian.
Naskórek pigmentowany o prawidłowej grubości, rogowaceniu i złuszczaniu.
Skóra właściwa pigmentowana, sucha, prawidłowo natłuszczona, o swoistym zapachu i ciepłocie rozmieszczonej równomiernie. Elastyczność skóry zachowana - czas wyrównywania fałdu skórnego 2 sekundy. Małżowiny uszne prawidłowo wykształcone, symetryczne.
Układ oddechowy
Powietrze wydychane z nozdrzy z jednakową siłą, o ciepłocie zbliżonej do ciepłoty wewnętrznej i swoistym zapachu.
Nozdrza kształtu typowego dla gatunku, symetryczne.
Zatoki szczękowe i czołowa prawidłowo zbudowane, symetryczne, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesne, nie podatne na ucisk. Odgłos opukowy nad zatokami pudełkowy.
Krtań kształtu i wielkości prawidłowej, symetryczna, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesna. Słyszalny fizjologiczny szmer krtaniowy.
Tchawica kształtu podłużnego, ułożona pośrodkowo wzdłuż szyi, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesna. Słyszalny fizjologiczny szmer tchawiczy.
Klatka piersiowa głęboka, dobrze wykształcona, symetryczna.
Oddechy rzadkie, typu żebrowo-brzusznego, rytmiczne, głębokie. Klatka piersiowa o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesna. Tylna granica płuc w przyjętych liniach opukowych sięga w I - 11 przestrzeń międzyżebrowa, w III - 8 przestrzeń międzyżebrowa.
Odgłos opukowy nad płucami jawny. Osłuchiwaniem stwierdzono osłabiony szmer oskrzelowo-pęcherzykowy.
Układ krążenia
Uderzenia boczne serca zlokalizowane w 4 przestrzeni międzyżebrowej, po lewej stronie w linii połowiącej 1/3 dolną klatki piersiowej.
Okolica serca o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesna. Pole stłumienia sercowego i odgłos opukowy w związku z leżącą postawą zwierzęcia niemożliwe do określenia . Tony sercowe dobrze słyszalne w punktach głównych, osłabione, rytmiczne, nie pokryte szmerami.
Tętno regularne, miernie wypełnione, średnio napięte, słabe, równe, jednakowe.
Układ pokarmowy.
Apetyt nieznacznie osłabiony, pragnienie zachowane.
Żucie, połykanie, przeżuwanie oraz odbijanie prawidłowe.
Szpara jamy ustnej zamknięta. Błona śluzowa jamy ustnej blada, wilgotna. Ślina wydzielana w ilości prawidłowej, o swoistym zapachu.
Okolica gardła o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesna.
Przełyk drożny, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesny.
Powłoki brzuszne prawidłowej wielkości i kształtu, symetryczne, prawidłowo napięte, niebolesne.
Szmery perystaltyczne zachowane.
Lewy dół głodowy lekko zagłębiony. Żwacz prawidłowo napięty, ciastowaty. Częstotliwość skurczów i szmerów żwacza 1 na 2min.
Czepiec niedostępny do badania.
Księgi niewrażliwe. Opukiwaniem stwierdzono przytłumienie odgłosu opukowego w 7-9 p.mż. po prawej stronie poniżej pola stłumienia wątrobowego. Osłuchiwaniem stwierdzono charakterystyczne suche trzeszczenia.
Trawieniec niedostępny do badania.
Nie wykonano badania przez prostnicę.
Kał wydalany w fizjologicznej częstości i ilości, o konsystencji papkowatej, kształtu nie upostaciowanego, barwy szaro-brązowej, o swoistej woni, bez domieszek.
Pole stłumienia wątrobowego szerokości dłoni, zlokalizowane z prawej strony w pierwszej linii opukowej.
Układ moczowy
Okolica nerek niebolesna, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek.
Nie wykonano omacywania wewnętrznego.
Mocz wydalany w postawie leżącej, prawidłowej częstości i ilości.
Układ płciowy
Krowa jest 5 dni po prawidłowym wycieleniu.
Wymię niedostępne do badania.
Układ ruchu
Postawa leżąca, położenie mostkowe.
Mięśnie symetryczne, dobrze wykształcone, niebolesne, konsystencji jędrnej. Fizjologiczny stan napięcia mięśni zachowany. Skóra nad mięśniami przesuwalna.
Kościec dobrze wykształcony, konsystencji opornej, niebolesny.
Linia kręgosłupa prawidłowa, ruchomość bierna kręgosłupa zachowana.
Stawy wielkości i kształtu charakterystycznego dla gatunku, konsystencji jędrnej, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesne. Ruchomość bierna stawów zachowana.
Układ nerwowy
Zachowanie typowe dla gatunku. Świadomość zachowana.
Czaszka wielkości i kształtu typowego dla gatunku, symetryczna, niewrażliwa na ucisk.
Kręgosłup niewrażliwy na ucisk.
Czucie powierzchowne, głębokie, z pni nerwowych i wyższego rzędu zachowane.
Badania dodatkowe
04.11.01.
ALAT 17,30 U/l
AspAT 32,31 U/l
AP 48,01 U/l
Bilirubina 0,83mg%
Mocznik 39,8mg%
Ca zjonizowany 0,68
Ca całkowity 0,69
Mg zjonizowany 0,569
Mg całkowity 1,01
Na 149
P 0,31
K 3,2
Ht 43%
Leukocyty 10200/μl (S-64, P-6, L-30)
Erytrocyty 7,8mln/μl
Rozpoznanie
Zaleganie poporodowe
Rokowanie
Ostrożne
Leczenie
W karcie pacjenta
Epikryza
06.11.01. krowa podniosła się. Już poprzedniego dnia zaczęła oddawać więcej mleka.
Zaczęła przyjmować karmę w normalnej ilości.
Rozpoznanie różnicowe
Porażenie poporodowe
Rozwija się na tle niedoboru soli wapnia bądź też nadmiaru soli magnezu, występuje zwykle bezpośrednio po porodzie lub też w ciągu pierwszych 3 dni po nim wskutek zmniejszenia stosunku ilościowego Ca: Mg w surowicy krwi, co z kolei wywołuje stan zbliżony do narkozy.
Choroba rozwija się szybko, do nagłej utraty apetytu i ustania wydzielania mleka dołączają się w szybkim tempie osłabienie mięśni, chwianie się zadu, senność i ustanie czynności trawiennych. Zwierzę kładzie się, leży w postawie pół bocznej, nie interesuje się otoczeniem, zanikają prawie wszystkie odruchy. Ustaje oddawanie kału i moczu. Chore krowy tracą wkrótce świadomość.
Złamanie miednicy
Złamania kości miednicy są dość częste w przypadkach, w których zwierzęta w czasie porodu przy zastosowaniu jako ostateczności zwiększonej siły w celu wydobycia płodu padają na twardą podłogę.
Rozpoznanie opiera się na dokładnym badaniu zewnętrznym i wewnętrznym pasa biodrowego (m.in. występowanie krepitacji, tarć itp.)
Ketoza
Ketoza jest chorobą przemiany materii powstałą w wyniku zaburzeń metabolizmu węglowodanów i tłuszczów. Charakteryzuje się nadmiernym gromadzeniem związków ketonowych we krwi, moczu, mleku i w wydychanym powietrzu, a także zmniejszeniem stężenia glukozy we krwi i skłonnością do wystąpienia zwyrodnienia tłuszczowego wątroby. Wynikające z tych zaburzeń objawy kliniczne dotyczą przede wszystkim układu pokarmowego i nerwowego.
Choroba rozpoczyna się najczęściej zmniejszeniem lub brakiem apetytu. Występuje osłabienie lub zanik przeżuwania oraz upośledzenie aktywności ruchowej przed żołądków. Objawy ze strony układu nerwowego charakteryzują się bądź to osłabieniem reakcji psychomotorycznych, bądź też ich pobudzeniem. W lżejszych przypadkach krowy są tylko osowiałe lub senne, słabo reagują na bodźce zewnętrzne. W ciężkich są natomiast albo w stanie śpiączki i przyjmują postawę leżącą podobną jak przy porażeniu poporodowym lub też częściej wykazują okresowo wyraźne objawy podniecenia.
Oprócz wymienionych objawów występuje zawsze wyraźny spadek wydajności mlecznej. Poza tym u niektórych krów z ketozą obserwuje się szybki spadek masy ciała.
O rozpoznaniu decydują charakterystyczne zmiany biochemiczne w krwi i moczu.