9. Levi-Strauss „Bororo”
Levi Strauss - guru strukturalizmu!
Podstawa MODERNIZM - potem antropologię refleksyjną
Pisał bardzo lieracko, wykorzystywane też w literaturoznawstwie(tam silna rola analizy strukturalnej)
Francuski intelektualista, zjamował się też analizą mitów.
L.Strauss - granica nowoczesności
Bywał tylko u ludów pierwotnych - krótkie pobyty - lustracja pobytów
Związek kultury i języka - czy kultura zawiera się w języku.
Analiza strukturalna - bardzo silna do połowy lat 80', później ustąpiłą innym metoda.
Trafność taksonomiczna - wydobycie systemu klasyfikacji badanych.
Borororororo
1939 rok. Am. pd. Brazylia. Niszczeni - nie to samo co było dawniej.
Wioski nie są już tak liczne jak wczesniej(150-200 osób)
Wyjaławianie ziem - typ gospodarki - łowiectwo, odrobina hodowli i uprawy.
Wioska Kejara - 26 domków a w środku dom mężczyzn (domki stoja w kółku)
wieś dzieli się na dwie połowy. Cera i Tugare- które wobec siebie odgrywają rolę swoich pratnerów.
Partnerstwo - czyli swiadczą sobie usługi i role w życiu społecznym w sposób komplementarny.
Podział połówkowy - mojetyczny - są to mojety.
Dziedziczenie przynależności w sposób matrylinearny. Istnieje też matrylokalność.
Ściśle określona symetryczność działaś. Obrzędy gdzie podmiotem jest Cera prowadzone przez Tugarę.
Jednostka i jej życie obrzędowe w kontekście drugiej połówki.
System całościowej wymiany. Zawsze w obliczu partnerów. System świadczeń społecznych.
Druga oś podziału:
Ludzi z góry/Ludzi z dołu - nie mamy zrozumienia roli tego podziału.
Występują klany - grupy rodzin które czują się spokrewnione, przez wspólnego przodka, oraz są spokrewnione przez kobiety(kiedyś 8 ale teraz inaczej).
Małżeństwa zawiera się z drugą połową. Istnieją ulubione klany. Raczej wśród nich szuka się małżonków. Każdy klan ma swój jeden lub kilka ulubioncyh(klanów). Szczególe związki, obecnei jest to lekko osłabione.
Kiedyś były klany wyższe, średnie i niższe - ale obecnie nie ma tego!! endogamiczność stopni.
Reguła połów - najściślej prezstrzegana, ale niektóre klany arystokratyczne są z tego zwolnione, mogą się żenić endogamicznie.
Każdy klan zawiera też dwie podgrupy, dziedziczone w linni żeńskiej. Są w każdym klanie rodziny czerwone i czarne.
Naczelnik wsi wybierany z pewnego klanu Cera, tytuł jest dziedziczony w linni żeńskiej, przechodzi z wuja na syna siostry.
Podział na płci - też ważne w strukturze. Mężczyźni i kobiety oddzielnie. Dom mężczyzn tylko dla mężczyzn. Centralny punkt wioski. Nie mają tam wstępu kobiety.
Mężczyźni uczestniczą w życiu religijnym ceremoniach. W domu mężczyzn przygotowuje się ceremonie. Ważny jest też wygląd. Zadbani postawni. Strojnisie. Tworza ozdoby różnorakie. Interesuje ich to.
Gdy meżczyzna źle się czuje w domu żony, to może skoczyć do domu mężczyzn. Kobiety - cherlawe, bez ozdób, tchórzliwe, zewnętrzne koło - nie biorą udziału w ceremoniach.
Podział na żywch i umarłych.
Podział na kulturę i naturę - główny podział w strukturalizmie.
Życie ludzkie - sfera kultury
Śmierć - naturalna i antykurturalna. Jest to śmierć jednostki, ale ma to też sens strukturalny - człowiek wypada ze struktury. Jest ona wtedy zagrożona. Człowiek - jednostka która, żyje ale jest elementem struktury. Definujemy go przez to.
Wieś - tworzona przez określoną strukturę.
Natura przez śmierć zabiera kulturze jednostke. Rytuały mająna celu odebranie tego długu z natury(mori).
Polowanie aby odebrać mori naturze. Najlepiej jagura. Aby jego skóra i kły stanowiły MORI zmarłego.
Proces pogrzebu - podwójna inhumacja - najpierw w dół w wiosce. A potem ozdobiony szkielet spuszcza się w biegu rzeki lub jeziorze.
Czemu nadajemy znaczenia?
Wspólnota psychologiczna - bo mamy mózg skonstruowany w ten sam sposób.
Binarna struktura mózgu - opozycje binarne biorą się ze struktury mózgu.
Postrzegamy świat w kategoriach binarności
Malowidła - na skałach, dawno temu, obecnie Brororororo tego nie robią. Nie wiedzą. Ale gdy L.Strauss poprosił ich o namalowanie czegoś, to namalowali to smao co na skałach!!!!
Polowanie rytualne przy pogrzebie - ......... - wódz polowania ?
Dzieli się mięso w określony sposób - wsyzstko zrytualizowane - także rytuały aby uniknąć „zemsty” ze strony natury!! (zemsta złej duszy)
za zgon człowieka jest odpowiedzialna zła dusza która potem jest zobowiązana przez regułę mori do wcielenia się w zwierze i wynagrodzenia szkody.
L Strauss - dzicy - bliscy, ale ich rozumiemy. Jeśli to zrozumiemy to wyprawy nie mają sensu. Bycie tam aby uświadomić sobie, że są tacy sami jak my(tacy sami ludzie) - dotarcie do kresu dzikości.