Bernstein dzięki kodom językowym zwrócił uwagę na problem nierówności społecznej. Badacz zauważył, że dzieci o różnym pochodzeniu społecznym w pierwszych latach życia poznają różne kody językowe, czyli odmiany mowy, które mają wpływ na ich naukę w szkole. Wyróżnił dwa typu kodów językowych - kod ograniczony charakterystyczny dla klasy niższej oraz kod rozwinięty dla klasy średniej oraz reprezentowany przez szkoły. Mowa dzieci robotniczych opiera się na kodzie ograniczonym czyli posługiwaniu się językiem, w którym mówiący ukrywa wiele założeń, sądząc że inni je znają. Związany jest to z określonym środowiskiem kulturowym. Kultura klas niskich najczęściej opiera się na bliskich więziach i stosunkach sąsiedzkich, w których wszyscy uznają te same wartości i normy bez potrzeby ich wypowiadania. Socjalizacja dzieci przebiega w sposób bezpośredni; rodzice wpływają na zachowania swoich dzieci, nagradzając je bądź karcąc. Kod ograniczony lepiej nadaje się do wymiany praktycznych informacji niż do dyskusji na tematy abstrakcyjne. Mowa utrwala normy grupowe w taki sposób, że nikt nie potrafi od razu wytłumaczyć, dlaczego zachowuje się w określony sposób. Natomiast mowa dzieci z klasy średniej opiera się na kodzie rozwiniętym czyli na posługiwaniu się językiem w taki sposób, że znaczenia poszczególnych słów zostają wyodrębnione i dopasowane do wymagań określonej sytuacji. Język, jakiego uczą się dzieci z klasy średniej, jest bardziej związany z określonymi kontekstami; łatwiej jest dziecku uogólniać i używać pojęć abstrakcyjnych. Bernstein twierdził, że dzieci, które posługują się rozwiniętym kodem językowym, lepiej radzą sobie z formalnymi wymaganiami szkolnymi niż dzieci posługujące się kodem ograniczonym. Nie znaczy to, że dzieci robotnicze mówią jakimś „gorszym” - „niepełnym” językiem. Oznacza to jedynie, że ich sposób mówienia kłóci się z kulturą szkoły. Dzieci, które opanowały kody rozwinięte, lepiej odnajdują się w środowisku szkolnym, gdyż sama szkoła posługuje się kodem rozwiniętym dyskryminując tym samym dzieci posługujących się kodem ograniczonym. Co w konsekwencji powoduje, że podział na znajomość kodów językowych ma wpływ na uzyskane wyniki w szkole