Podejścia interpretatywne w socjologii wychowania
Czym się charakteryzują podejścia interpretatywne w socjologii wychowania?
Socjologia wychowania = socjologia wychowania
Socjologia edukacji – kawałek socjologii zajmujący się procesami socjalizacyjnymi z różnorodnymi uwarunkowaniami.
Ujęcie normatywne – przyjmuje się tu, że systemy norm są konstrukcją społeczną. Społeczeństwo to nic innego jak rama normatywna, społeczeństwo przestrzega tych ram, nie wchodząc sobie w drogę. (system nakazów, zakazów).
Ujęcie interpretatywne – przyjmuje się tu, że wytwarzanie społeczeństwa polega na tym, że społeczeństwo istnieje nie dlatego że wytworzyło ramy społeczne lecz dlatego, że te ramy są elastyczne, interpretowane, negocjowane, ludzie negocjują, uzgadniają porządek. Ramy są uzgadniane przez społeczeństwo. Założeniem teoretycznym są daleko idące konsekwencje. Nie ma tu jednokierunkowego procesu wychowania, nie ma przedstawiciela, jest interakcja. Podstawowym mechanizmem społecznym, jest to, że ludzie komunikują się ze sobą. Jeżeli nie ma komunikacji, nie ma negocjacji. Komunikacja jest szeroko rozumiana, np. przesuwanie zeszytu kolegi z ławki, sygnał i reakcja
Stereotypy
Stereotyp – uprzedzenie, społeczna etykieta, budowanie uproszczonych poglądów. Jest ważnym zagadnieniem dla socjologii wychowania, ponieważ prawie cała wiedza człowieka o społeczeństwie ma charakter stereotypowy. Stereotyp jest zawsze fałszywy w tym sensie, że jest nieuprawnionym uogólnieniem. Tzn znajdziemy przykłady, które uogólniają stereotyp, np. Polak to złodziej ale nie możemy odnosic tego do całego społeczeństwa. Socjologów interesowało jak się w głowach tworzą stereotypy, są one efektem socjalizacji czy wychowania, nie rodzimy się z nimi.
Czy dobrze, że mamy stereotypy w głowach?
Są stereotypy mądre ale i głupie, neutralne i negatywne
Koncepcje stereotypów
1. poznawcza – najmniej interpretatywne, stereotypizowanie rzeczywistości jest zjawiskiem powszechnym i nieuniknionym, nie da się przygotowywac człowieka do życia w społeczeństwie nie wpajając mu stereotypów, sam język jest już stereotypem, krowa. Stereotypizacja jest podstawą języka. Wadą tego podejścia jest to, co oni uważają za największą zaletę, czyli nieodróżnianie stereotypów groźnych od niegroźnych.
2. retoryczne, krytyczne – które wyrosło z krytyki poznawczej. Ruth interesowało jak rozprzestrzeniają się stereotypy. Zauważyła, że stereotypy rozprzestrzeniają się poprzez formy retoryczne, nie przez treśc. Odrzucamy antysemityzm ale coś tam…
W pierwszym ujęciu stereotypizacja jest nieodzownym elementem procesu poznawczego. Z drugiej strony mamy pojęcie, które wyodrębnia tylko te stereotypy, które poczyniły już wiele szkód w funkcjonowaniu społeczeństw i próbuje dociec jak trafiają do systemów wychowawczych w społeczeństwie. Są rozpowszechniane głównie w dyskursie publicznym.
Metoda dokumentarna – socjologia wiedzy -