system prawa common law, I ROK, Prawoznawstwo


Typ prawa precedensowego.

Typ prawa precedensowego (common law) opiera się na założeniu dopuszczalności tworzenia prawa (tj. generalno-abstrakcyjnych norm prawnych) przez sędziów w postaci precedensowych rozstrzygnięć sądowych (tzw. judge-made law). Typ ten ma swoje źródło w angielskim systemie prawnym. Współcześnie system prawa precedensowego przyjęty jest w Wielkiej Brytanii (z wyjątkiem Szkocji), Stanach Zjednoczonych (z wyjątkiem stan Louisiana), Kanadzie (z wyjątkiem prowincji Quebec), Australii, Nowej Zelandii, Irlandii. Izraelu, Egipcie oraz w Indiach i na Filipinach. Istnienie w danym systemie prawnym precedensowych orzeczeń sędziowskich nie oznacza "braku" stanowienia prawa przez uprawniam organy państwowe. Zarówno parlamenty, jak też organy władzy wykonawczej w krajach o systemie prawa precedensowego tworzą prawo w drodze wydawania odpowiednich aktów normatywnych. Akty te (ustawy, rozporządzenia i zarządzenia) są jednak traktowane z reguły jako prawo dopełniające prawo precedensowe.

Prawo precedensowe wyrasta z konkretnych decyzji sądowych. Jeżeli kolejne sądy w podobnych sprawach oprą się na regule, którą po raz pierwszy zastosował dany sąd, wydając precedensowe orzeczenie (reguła taka jest określana mianem ratio decidendi), staje się ona częścią common law. Do stosowania owych reguł sądy są zobowiązane poprzez dyrektywę podobnego orzekania w podobnych sprawach (zasada stare decisis non moven quieta). Sądy w systemie common law mogą orzekać na podstawie ustaw. Mogą też stanowić, w sytuacji braku regulacji ustawowej bądź uznania ustawy za sprzeczną z normam konstytucyjnymi, orzeczenia precedensowe. Ustawa nie jest zatem, w odróżnieniu od systemu prawa ustawowego, niezbędną podstawą normatywną orzeczenia sądowego. Prawo precedensowe może być też zmieniane przez ustawy. Ustawę zmieniającą regułę opartą na precedensie interpretuje się jednak zawężająco, zakładając przy tym, że jest ona zgodna z cammon law. Prawo ustawowe (statute law) jest zatem traktowane jako prawo szczególne w stosunku do prawa powszechnego.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Temat System prawa Common Law
system prawa common law
Common Law, FILOLOGIA POLSKA - UMCS-, II ROK, SPECJALNOŚĆ KOMUNIKACJA URZEDOWA I BIZNESOWA, wstęp do
SYSTEMY PRAWA, Administracja I rok, Prawoznawstwo - NiesiołowkiWierzbicki, notatki z wykładu, notatk
Regu-y wyk-adni prawa, I ROK, Prawoznawstwo
1 rok, prawoznawstwo, Filozoficzne definicje prawa: pozytywizm prawniczy przeciwstaw
WYKLADNIA PRAWA, Administracja I rok, Prawoznawstwo - NiesiołowkiWierzbicki, prawo monia, notatki z
4 tworzenie i obowiązywanie prawa, Prawo UKSW I rok, I semestr, wstęp do prawozanwstwa, ćwiczenia
STOSOWANIE PRAWA, Administracja I rok, Prawoznawstwo - NiesiołowkiWierzbicki, prawo monia, notatki z
Rodzaje wyk-adni prawa, I ROK, Prawoznawstwo
Ga-ŕzie prawa, I ROK, Prawoznawstwo
SPOLECZNE DZIALANIE PRAWA, Administracja I rok, Prawoznawstwo - NiesiołowkiWierzbicki, prawo monia,
teorie prawa podmiotowego, I ROK, Prawoznawstwo
podmioty prawa, I ROK, Prawoznawstwo
Demokratyczne pa˝stwo prawa, I ROK, Prawoznawstwo
Mediacje w Polskim systemie prawa, STUDIA, PSWzR, III Rok, SEMESTR VI, Prawa Nieletnich w Polsce
Prawo finansowe Systematyka prawa finansoweo wyklad 28.02.0, administracja, II ROK, III Semestr, ro
Moc wi-¬-ca wyk-adni prawa, I ROK, Prawoznawstwo
prezentacja system RE, prawo UMK 1 rok, prawa człowieka, ćwiczenia

więcej podobnych podstron