STAN PADACZKOWY

Stanem padaczkowym określamy powtarzające się napady padaczkowe bez odzyskania przytomności między napadami lub napad padaczkowy trwający dłużej niż 30 minut.

Jeżeli między powtarzającymi się napadami uogólnionymi, toniczno - klonicznymi chory odzyskuje świadomość to stan ten nazywamy napadami gromadnymi.

Stan padaczkowy i napady gromadne wymagają pilnej interwencji ze względu na groźbę trwałego uszkodzenia mózgu.

Ryzyko uszkodzenia mózgu w stanie padaczkowym jest związane z towarzyszącym niedotlenieniem i kwasicą, które prowadzą do obrzęku mózgu oraz czasami do hipertermii. Same długotrwałe drgawki prowadzą do następstw neurotoksycznych.

Etiopatogeneza

Najczęściej stan padaczkowy występuje u chorych na padaczkę w wyniku:

• przerwania lub nieregularnego pobierania leków.

• zmiany w metabolizmie leków w wyniku interakcji leków lub infekcji.

Stan padaczkowy u chorego, który wcześniej nie miał napadów padaczkowych, wymaga pilnej pełnej diagnostyki.

Najczęstsze przyczyny w tej grupie chorych to :

• uraz głowy,

• guz mózgu,

• zapalenie mózgu,

• udar mózgu,

• przedawkowanie leków lub narkotyków,

• odstawienie alkoholu, opiatów lub benzodiazepin,

• zaburzenia elektrolitowe.

Rozpoznanie różnicowe

W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić występowanie odwracalnych przyczyn utraty przytomności, takich jak :

• hipoglikemia,

• hipoksja,

• nadciśnienie złośliwe i przełom nadciśnieniowy,

• rzucawka.

Postępowanie lecznicze

Należy przyjąć zasadę, że każdy chory, u którego wystąpił stan padaczkowy, musi być hospitalizowany, a każdy chory z brakiem odpowiedzi na zastosowane leczenie musi być prowadzony na oddziale intensywnej opieki medycznej.

W każdej sytuacji należy sprawdzić, a w razie potrzeby przywrócić drożność dróg oddechowych. Jeżeli pacjent oddycha należy podać mu tlen do oddychania przez maskę, jeżeli nie oddycha to należy rozpocząć prowadzenie sztucznego oddychania. Jeżeli u chorego doszło do nagłego zatrzymania krążenia, należy podjąć zabiegi resuscytacyjne.

W każdej sytuacji należy jak najszybciej zabezpieczyć dostęp do żyły i rozpocząć podawanie leków.

Leczenie farmakologiczne stanu padaczkowego należy rozpocząć od dożylnego podania 100 mg tiaminy (w każdym przypadku podejrzenia alkoholizmu lub niedożywienia) oraz 50 - 100 ml 40 % glukozy, a następnie diazepamu w dawkach powtarzanych po 2 mg (do łącznej dawki 10 mg). Zamiennie można zastosować midazolam 5 mg. Jeżeli po 5 minutach drgawki nie ustąpią należy powtórzyć dawkę.]

Jeżeli nie spowoduje to przerwania napadu drgawek, należy ze względu na współistniejący obrzęk mózgu, podać w dość szybkim wlewie kroplowym 250 ml 20 % mannitolu (powtarzając dawkę co 6 - 8 godzin).

Jeżeli drgawki występują nadal, należy podać fenytoinę we wlewie kroplowym, monitorując czynność serca, oddech i ciśnienie tętnicze.

Jeżeli te działania nie przerwą stanu padaczkowego to należy podać tiopental lub diazepam i zaintubować chorego.

Znieczulenie ogólne jest ostatecznym sposobem leczenia stanu padaczkowego.