UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO
w Bydgoszczy
WYDZIAŁ PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII
PROGRAM NAUCZANIA
2009/2010
Opracowanie: dr Małgorzata Wójtowicz-Dacka
Przedmiot: Metody badania rozwoju dziecka od 0-3 lat (w bloku zajęć : Metody badania rozwoju)
Kierunek: Psychologia
Specjalność: Studia.niestacjonarne
Rok studiów i semestr: II rok, semestr 4
Liczba godzin: laboratorium 10 godzin
Forma zaliczenia: zaliczenie na podstawie aktywności oraz pracy pisemnej
Środki dydaktyczne: dyskusje, prezentacja i omówienie testów, pokazy multimedialne, analiza nagrań VCD
Cele nauczania: Celem zajęć jest zapoznanie z podstawowymi metodami pozwalającymi na ocenę rozwoju dziecka w pierwszych trzech latach jego życia , określenie wskaźników i norm rozwojowych, a także nauczenie się analizy danych pochodzących z obserwacji do cełów diagnozy poziomu rozwoju małego dziecka.
Treści nauczania
Wprowadzenie w problematykę metod badania rozwoju dziecka 0-3 - znaczenie badań nad rozwojem psychoruchowym dziecka, rodzaje problemów badawczych, planowanie badań z uwzględnieniem celu badania.
Przypomnienie podstawowych informacji o rozwoju psychicznym małych dzieci - film. Definicje, kontekst i specyfika wczesnej interwencji i diagnozy psychologicznej.
Podstawowe zasady prowadzenia wywiadu i obserwacji. Cechy dobrej obserwacji. Specyfika obserwacji dziecka i obserwacji relacji dziecko - rodzic. Przygotowanie protokołu z wywiadu i obserwacji.Analiza i interpretacja zachowań pochodzących z obserwacji a wnioskowanie diagnostyczne. Analiza protokołów i nagrań.
Zapoznanie z wybranymi metodami oceny rozwoju dziecka. Problemy ze standaryzowanymi testami do badania niemowląt i małych dzieci. Analiz porównawcza testów Brunet-Lezine, Psyche-Cattell i Dziecięcej Skali Rozwojowej. Zapoznanie z DC: 0-3 R.
Praktyczne wskazówki dotyczące posługiwania się Dziecięcą Skałą Rozwojową - ćwiczenia praktyczne oraz film.
Literatura obowiązkowa:
Cytowska B., Wilczura B. (red). (2006) Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka. Kraków:Impuls
Cytowska B., Wilczura B. (red). (2006) Dziecko z zaburzeniami w rozwoju. Konteksty diagnostyczne i terapeutyczne. Kraków:Impuls
Cramer B. (2003) Pierwsze dwa lata. Co się dzieje między matką, ojcem i dzieckiem. Gdańsk: GWP
Jon-Borys, M. (1999) Wybrane metody diagnozowania i prognozowania rozwoju dzieci 0-3 lat. Skrypt Uniwersytetu Śląskiego.
Kmita, G. (red). (2007) Klasyfikacja diagnostyczna DC: 0-3R. Wydanie poprawione. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Fundament
Kendall P.C. (2004) Zaburzenia okresu dzieciństwa i dorosłości. Wybrane fragmenty. Gdańsk: GWP
Kościelska M. (red.) (1988) Studia z psychologii klinicznej dziecka. Warszawa: WSiP
oraz podręczniki do wybranych metod diagnostycznych wskazane w trakcie zajęć.
Literatura uzupełniająca:
H.Spionek Rozwój i wychowanie małego dziecka, Nasza Księgarnia 1967r
M.Przetacznikowa, D.Chrzanowska Skala rozwoju psychomotorycznego we wczesnym dzieciństwie wg. Brunet-Lezine - podręcznik, do użytku wewnętrznego.
P.H.Mussen Podręcznik metod badania rozwoju dziecka, T.1, PWN 1970r
Zakres wymagań egzaminacyjnych: nie dotyczy