Choroba wieńcowa
Zmiany w tętnicach wieńcowych mogą spowodować ostre powikłąnia czyli zawał
Przewlekła choroba wieńcowa - postępujące pogorszenie stanu serca; im ciaśniej tym gorzej pod względem hemodynamicznym i elektrycznym np. migotanie przedsionków, ekstrasystolia która może się skończyć migotaniem komór (z mechanizmu R na T); hemodynamicznie - objawy niewydolności krążenia.
Wydolność serca
Serce pracuje jako pompa. Jeśli ma upośledzone krążenie to ma upośledzoną pompę a upośledzona pompa to niewydolność krążenia któ®a może dotyczyć lewej lub prawej komory
Zaburzenia pompy:
charakter przewlekły - choroba wieńcowa przez 5, 10, 15 lat im dalej to coraz gorzej, serce coraz słabsze
ostry charakter - zawał (pewien obszar zostaje wyłączony z pracy i powstaje obrzęk płuc), obrzęk płuc (gdy on jest to 3O Killipa Kimballa)
Przewlekła niewydolność krążenia
Klasyfikacja NYHA (Nowojorsie Stowarzyszenie kardiologiczne) - pod względem stopnia upośledzenia funkcji komory; jak wydolne jest uszkodzone serce
Kalsyfikacja czterostopniowa
CCS - wydolność przepływu wieńcowego; kryterium ból wieńcowy
NYHA - mówi o pompie, możliwość serca jako pompy; kryterium - duszność
1O - chory który ma chorobę wieńcową ale nie ma objawów niewydolnośći krążenia
2O - duszność po dość dużych wysiłkach fizycznych
3O - duszność po niewielkich wysiłkach fizycznych
4O - chory z dusznością spoczynkową (nie zrobi nawet 5 kroków, najmniejszy wysiłek powoduje duszność), skrajna niewydolność krążenia
Cvhory może trafić do szpitala z NYHA 4 a po leczeniu wyjść z NYHA 1
Zawsze trzeba chorego sklasyfikować pod względem niewydolności
Ostra niewydolność krążenia
Dotyczy lewej komory - częste przypadki, jeśli LK nagle obumiera (duży obszar serca) i nie jest w stanie tłoczyć krew to mamy ostrą niewydolność lewej komory czyli obrzęk płuc. LK nie zasysa krwi z płuc i nie wyrzuca jej na obwód. Krew wówczas pozostaje w płucach, zalewa je. Jest to jeden z najdramatyczniejszych stanów. Obrzęk płuc - stan zagrożenia życia
Zawał powikłąny obrzękiem płuc - bardzo groźna, dramatyczna sytuacja
Nagłe pogorszenie funkcji LK to nie tylko zawał
pre-load
Np. przy zapaleniu płuc można podawać kroplówkę, ale jeżeli do obciążonego łożyska naczyniowego dodamy kroplówkę to niewydolne serce nie będzie w stanie przepchać zwiększonej ilości płynów i powstaje obrzęk płuc
Objaw: trzeszczenia w płucach
Przyczyna obrzęku płuc - oprzewodnienie chorego
Podanie sercu przy słabym krązeniu, niewydolnym powoduje obrzęk płuc
Ten rodzaj obrzęku płuc spowodowany jest przez wzrost pre-load (wczesny ładunek, obciążenie wstępne) - nadmierne obciążenie serca płynami
Obrzęk płuc - także u osób z niewydolnymi nerkami po podaniu kroplówki
Płuca - rezerwa na pomieszczenie nadmiaru płynu gdy nie zostanie przefiltrowany przez nerki
kryza nadciśnieniowa
Chory z nadciśnieniem leczący się niesystematycznie to może go spotkać obrzęk płuc.
Jeśli wzrośnie ciśnienie np. 250/150 - żeby komora wypychała krew z lewej komory do aorty musi wykonać większą pracę, pokonać więksy opór, w pewnym momencie nie da rady. Komora nie jest w stanie tłozyć pod taki duży opór.
Przyczyna: obrzęk płuc
Leczenie: gwałtownie obniżyć ciśnienie
after-load
obrzęk płuc - może wystąpić w wadach serca; obrzęk płuc - ostre, w krótkim czasie postępujące załamanie funkcji LK
- najczęściej zwężenie zastawki aortalnej
ciasne zwężenie - nagle komora może odmówić posłuszeństwa, krew zostaje w komorze, w przedsionku i powstaje obrzęk płuc
zwężenie zastawki mitralnej (p-k lewej) - za mocne zwężenie to krew pozostaje w LP, w żyłach płucnych i zaleje płuca
przyczyna:
pre-load - z mechanizmu wzrostu ilości krążących płynów [np. przez płyny podawane w formie iv, leki, sól powoduje retencję wody (po wypiciu dużej ilości wody)]
zawał
aftre-load - obciążenie następcze:
kryza nadciśnieniowa
wady serca
objawy:
ciężki stan
duszność - niedotlenieni nadrabiane częstością oddechów
tachypnoe - szybkie oddychanie, szybkie bicie serca
ortopnoe (siedzący z opuszczonymi nogami, aby krew z nóg nie docierała do serca)
sinica - jeśli stopień niedotlenienia jest duży (sinica obwodowa)
może odkrztuszać pianę (gdy płynu jest dużo to chory go odkrztusza)
badanie: (w miarę szybko)
słuchawka - trzeszczenia nad płucami (pęcherzyki płucne zalane wodą)
słuchawki nad sercem - II, IV ton serca, cwał komorowy, przedsionkowy, sumowany
rozróżnienie przyczyny - zaczęło się od:
bóle w klatce piersiowej - zawał
nadciiśnienia (pomiar ciśnienia)
wada serca (osłuchanie)
sam chory powie o tych dolegliwościach
leczenie:
wdrożyć od razu
transport - w pozycji leżącej
ograniczenie dopływu krwi do serca z obwodu - opaski uciskowe wysoko na udzie, ramieniu (co jakiś czas zmieniać)
przy dobrym ciśnieniu, chory zawałowy i nie jest w 4O Killipa Kimballa - upust krwi 200 ml
zmniejszenie ilości krwi krążącej (zwłaszcza w pre-load) - podanie leku moczopędnego np. furosemid IV
wzrost ciśnienia - gwałtownie ↓ ciśnienie podaniem nitrogliceryny pod język - zmniejszenie after-load ale chory musi mieć ciśnienie; możemy pogorszyć stan chorego ze wstrząsem podając nitroglicerynę
morfina - w zawale p/bólowo - w małych porcjach, iv aby zmniejszyć zapotrzebowanie tlenowe organizmu o ok. 30%; można wyprowadzić chorego z obrzęku płuc przy pomocy morfiny
terapia:
↓ krwi krążącej po wykluczeniu wstrząsu
można podać tlen
posadzić w pozycji ortopnoe
na koniec jeśli nie ma przeciwwskazań to można podać morfinę
Duszność:
nieprawidłowość krążenia
obrzęk płuc - 50% przypadków
u osoby 60-letniej ból w klatce piersiowej - zawał
nieprawidłowość płuc
stan astmatyczny
odma opłucnowa - spadnięcie płuca samoistne (pęknięcie płuca); słuchawki - nie ma szmeru oddechowego
Stan astmatyczny:
Duszność jak w obrzęku płuc ale mechanizm powstawania duszności jest inny; jest to stan spowodowany gwałtownym skurczem dróg oddechowych - oskrzeli
Astma oskrzelowa:
gwałtowne w kontakcie z alergenem - dramatyczne zwężenie oskrzeli
przewlekły bronchit:
nałogowi palacze po ok. 3 latach palenia zapadają na tę chorobę;
daje skurcz oskrzeli; może on być tak ciasny że niewielka ilość powietrza wchodzi i niewielka wychodzi z oskrzeli i chory nie ma duszności
obrzęk płuc stany zagrożenia życia, któremogą
stan astmatyczny skończyć się zgonem
dziadek przy oknie proszący o tlen - astma okrzelowa;
podpieanie się kończynami, głębszy wdech i wydech
Różnicowanie obrzęku płuc i astmy oskrzelowej:
Słuchawka nad płucami:
Obrzęk płuc - trzeszczenie (krepitacja) - zalanie pęcherzyków płucnych czyli niewydolność krążenia LK
Astma oskrzelowa, przewlwkły bronchit - świsty, furczenia
Badanie fizykalne (Przyczyna):
Obrzęk - duża ilość płynów
Stan astmatyczny - skurcz oskrzeli
Leczenie stanu astmatycznego:
hormony kory nadnerczy (mają właściwości relaksacyjne - hydrokortyzon iv (dekadron); rozszerzają oskrzela; nie można podawać w obrzęku płuc bo zatrzymuje płyn
wspomagamy leczenie lekami:
metyloksantyny: aminofilina iv - powoduje rozluźnienie oskrzela napiętego
leki sympatykotoniczne np. serewent, foradil, okris(oksis?)
nie powodują ogólnoustrojowych powikłań w końcowej sytuacji; pobudzają rec β - adrenalina podawana wziewnie, wtedy działanie ogranicza się do dróg oddechowych, nie działa na układ krążenia, moczowy itd. (przy astmie nie wolno stosować β - blokerów)
jeśli chory nie będzie poprawiał się po hormonach kory nadnerczy to jest zagrożony i można podać adrenalinę
chorzy z astmą oskrzelową biorą profilaktycznie leki wziewne, ale w zagrożeniu nie pomogą leki wziewne bo jest skurcz oskrzeli i nie przejdą do nich w sposób wziewny.
PODSUMOWANIE
Duszność:
Taka sama w:
ale
Obrzęk płuc inna przyczyna, Stan astmatyczny
pre-load inny mechanizm - astma oskrzelowa
(przewodnienie) leczenia - przewlekły bronchit
zawał
after-load: kryza
nadciśnieniowa,
zwężenie zastawki aortalnej