GRUPA IA

1.Przez większą część dziejów(starożytność&średniowiecze), człowiek wierzył, że byt(co to jest) zbudowany jest hierarchicznie. Co to znaczy? Scharakteryzuj tę hierarchię.

Byt - to co istnieje, to co jest, jest najbardziej abstrakcyjnym pojęciem, jaki umysł ludzki potrafi stworzyć, człowiek mając zdolność do myślenia abstrakcyjnego nazywa pojęcia. Byt jest bardziej abstrakcyjny niż pojęcia matematyczne. Byt to nie tylko materia - czyli np. jeżeli istnieje Stwórca to jest on również bytem.

Wizja wszechświata, kosmosu i bytu który była uniwersalna do czasów nowożytnych. Wielcy myśliciele patrząc na świat mimo różnic w innych zdaniach zakładali że świat składa się z różnych poziomów bytu i są nieprzekraczalne. Świat składał się z następujących poziomów bytu:

M-Materia jest rzeczą na którą trzeba oddziaływać, materia ożywiona ewoluuje - posiada szerszy poziom wolności.. możemy obrać

Z - życie - jest to najprostsza forma materii ożywionej, można tu przyporządkować np. roślinę (M+Z)

S - świadomość - jest to materia ożywiona, która posiada świadomość ( można tu podać np. zwierzę , które ogłuszone traci świadomość, ale nadal żyje) M+Z+S

X- jakiś składnik, który wyróżnia człowieka, zdolność do abstrakcyjnego myślenia, do tworzenia pojęć, jest to dusza, zaawansowana inteligencja ze zdolnością do abstrakcyjnego myślenia. X rozciąga się do pewnego stopnia(geniusze) ale może też się skurczyć( alkoholizm, narkomania) M+Z+S+X człowiek

Między poziomami bytu nie ma ontologicznej ciągłości - Między materią i materią ożywioną istnieje przepaść, nie do pokonania, niemożliwa do zniwelowania nawet przy pomocy ewolucji.

2. Które z praw wymienionych przez Św. Tomasza są zmienne, a które niezmienne i dlaczego?

Prawa niezmienne wymienione przez Św. Tomasza to: prawo odwieczne, naturalne, boskie.

Do praw zmiennych Św. Tomasz zaliczył prawa ludzkie.

Pierwszą grupę charakteryzuje to, że ich źródłem jest Bóg i jego rozum. Są to ponadto prawa spójne ze sobą. Ich celem jest wspólne dobro wszystkich bytów. Stanowione są przez Boga oraz są ogłoszone: prawo odwieczne ogłoszone w naturze bytów; prawo naturalne w rozumie człowieka; prawo boskie ogłoszone w piśmie świętym.

Prawo ludzkie jest zmienne ponieważ jego źródłem jest ludzki rozum, a ponadto zmieniają się ciągle czasy, w których ludzie żyją.

3. Jak Hobbes, Locke i Rousseau przedstawiają kwestię własności w prawie natury?

U Hobbesa własność w stanie natury nie istnieje, ludzie są wrodzy dla siebie, nikt nie szanuje niczyjej własności. „człowiek człowiekowi wilkiem” - ludzie traktują siebie nawzajem jako swoiste zagrożenie, mają prawo do zabijania się nawzajem w ramach dążenia do obranego celu

U Locke własność istnieje. Bóg tworząc ziemię oddał ją ludziom we wspólne badanie, ma nam dostarczać jedzenia i napitku. Własność prywatna powstaje poprzez wymieszanie pracy z darami natury. Człowiek dostaje bodźce aby pracować. Nie tylko zbieramy dary natury dawane nam przez Boga ale dodatkowo wkładamy pracę aby je wyprodukować.

U Rousseau człowiek w stanie natury nie znał prywatnej własności ani władzy - nie mógł mieć pożytku z drugiego człowieka. Miał proste potrzeby „szlachetny dzikus”. Koniec stanu natury nastąpił wraz z powstaniem prywatnej własności - powstaje społeczeństwo obywatelskie (jest to grzech pierworodny i koniec stanu natury).

4. Czym według Marksa jest alienacja od własnego gatunku?

Według Marksa, człowiek z natury twórczy pod wpływem tego, iż staje się on częścią maszyny zatraca swoją wolność i możliwości twórcze, poprzez co izoluje się od rzeczywistości społecznej. Robotnik pozbawiony jest owoców swojej pracy. W procesie pracy robotnik zostaje wyalienowany od pracy. Praca stworzyła człowieka, jest naturalna dla nas. Nie możemy żyć bez pracy. Praca jest czymś typowym dla człowieka.
Robotnik na czas pracy sprzedaje swoje ciało. Praca go upadla. Alienacja człowieka od swojego gatunku. Na czas pracy robotnik przestaje być człowiekiem - pracuje żeby przeżyć.

5. Jaka według Hayek'a jest różnica w pojmowaniu planowania przez liberałów i przez socjalistów?

Hayek był zdania,że gospodarki nie można pobudzać zwiększając ilość pieniądza w obiegu. Interwencja państwa jest więc niepożądana Centralne planowanie (vide: socjalizm) nie daje efektów, ponieważ planista nie ma wiedzy, którą posiadają przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa. Podkreślał on, że tylko prawdziwa rynkowa konkurencja umożliwia odkrywanie nowych technik produkcji, które zapewniają obniżkę kosztów. Twierdził też, że ingerencja rządu
w gospodarkę przynosi i wzmacnia takie „choroby” jak inflacja, bezrobocie i recesja. Wzmacnia także tendencje totalitarne.

„Centralny planista, nawet gdyby starał się naśladować mechanizmy rynkowe, stanie wobec ogromu trudności organizacyjnych i obliczeniowych. Gospodarka jest bowiem strukturą dynamiczną - rozmaite parametry nieustannie się zmieniają, a próba ich uzgodnienia na szczeblu centralnym jest stratą czasu. Dużo skuteczniej czyni to "niewidzialna ręka" rynku.”

Grupa IB

1.Wymień i scharakteryzuj systemy polityczne dyskutowane w Polityce, które Arystoteles uznał za dobre.

*Monarchia -Król jest dobry, posiada cnoty, takieżeby rządzić, rządzi w interesie wspólnoty.
Główne zadanie - bronić porządnych obywateli, którzy coś mają i wytwarzają przed tyranią tych co nic nie mają.
* Arystokracja
Zbiorowa kolektywna monarchia. Rządzą w interesie wspólnoty. Aristos - z greckiego najlepszy. Czyli arystokraci to ludzie którzy posiadają umiejętności i cnoty.

*Politeia
Takie państwo, że wszyscy mają udział w rządzeniu. Wszyscy posiadają cnoty i umiejętności, które uprawniają ich do władzy. Wszyscy są uczciwi, mężni, odważni, odważni, zmobilizowani w obronie państwa.

2. Czym jest byt, a czym niebyt w filozofii św. Augustyna?

Św Augustyn uważał, że byt istnieje, a niebyt nie istnieje. Świat idei jest bytem pełnym, a Bóg jest najpełniejszym bytem, jest istotą doskonałą. Bóg jest wieczny, warunkuje istnienie świata. My nie posiadamy pełni bytu. Augustyn uważał również, że czymś co nie istnieje, jest głupota, zło i niewiedza, gdyż zło jest brakiem dobra, a niewiedza i ignorancja brakiem wiedzy. Zło ma źródło w naszej duszy, bo tam (mając wolną wolę) dokonujemy wyboru jakie wartości będziemy kochać bardziej, a które będą niżej w naszej hierarchii.

3.W jaki sposób Locke interpretuje stan natury oraz jak go przedstawia?

*Stan natury - to ludzie żyjący razem wg wskazań rozumu, bez rządu, z władzą sądowniczą do rozsądzania sporów między sobą.
Stan natury powinien być, jego zdaniem, punktem wyjścia dla rozważań dotyczących genezy prawa.

W stanie natury ludzie byli wolni i równi. Oddziałujące pra­wo natury utrzymywało namiętności jednostek w ryzach i ograni­czało ich egoizm. Stan natury był stanem pokoju. Ludzie nie dawali w nim upustu swojej samowoli, lecz żyli zgodnie z pra­wem natury kierując się rozumem.

4. W jaki sposób Nietsche interpretował Chrześcijaństwo?

Chrześcijaństwo według Nietschego

Zdaniem Nietzschego, chrześcijaństwo „mydli ludziom oczy” twierdząc, że za złe postępowanie na Ziemi spotka ich kara po śmierci. Nietzsche natomiast mówi - nie ma nagrody i kary, gdyż nie ma ogólnego dobra i zła. W świecie nie ma miejsca na altruizm, litość, współczucie, czy poświęcenie dla innych, gdyż w żaden sposób nie wzbogaca samego człowieka, wręcz przeciwnie, zubaża jego życie wewnętrzne i stan posiadania. Człowiek nie powinien w swym życiu być komukolwiek, bądź czemukolwiek poddany. Jedyną wytyczną na jego życiowej drodze powinien być egoizm służący prywatnym celom. Nietzsche w swej krytyce religii i moralności chrześcijańskiej musiał ustosunkować się jakoś do wizerunku Boga. Stwierdził więc: „Niegdyś było bluźnierstwu Bogu największym zuchwalstwem, lecz Bóg umarł, a z nim zmarli i ci bluźniercy”. W ten sposób Nietzsche rozwiązał tą kontrowersyjną do dziś kwestię

5. Przedstaw poglądy Hayeka na relacje między gospodarką planową a demokracją i wolnością.

Skutkiem rozszerzania interwencjonizmu musi być zahamowanie rozwoju społecznego, brak innowacyjności, gdyż na tę ostatnią nie ma po prostu zapotrzebowania. Według niego rząd może być skuteczny tylko do czasu, gdy jego jedynym celem jest ochrona wolności. Jeśli w rynkowym sposobie planowania głównym celem jest jak w największym stopniu zaspokoić ludzkie pragnienia przy jak najmniejszych poniesionych kosztach, tak w centralnym planowaniu jest to po prostu obiektywnie niemożliwe. Po pierwsze żaden rząd nie może wiedzieć lepiej czego w danym okresie potrzebuje większość społeczeństwa. Po drugie zaś nie jest możliwe ustalenie, ani optymalnej ceny, ani co jest skutkiem tego, zapotrzebowania. Do tego jest potrzebna demokracja konsumentów.

MATERIA W RUCHU

Hobbes chce nam przekazać, że istnieje możliwość stworzenia sztucznej inteligencji. Wszystko co istnieje, jest materią w ruchu i można stworzyć sztuczne życie. Skoro świat jest materią w ruchu to czemu człowiek miałby nią nie być?

Mózg odbiera fale wyłapywane za pomocą zmysłów, operuje jak maszyna licząca, kalkuluje prawdopodobieństwo błędu naszych przedsięwzięć,tak aby nie ponieść klęski.

KARTEZJUSZ - świat rusza się sam, jest to materia w ruchu. Materia + dusza

* Świat jest skończony - koncepcja Galileusza i Kartezjusza
* U Arystotelesa stanem naturalnym był stan spoczynku. A jeżeli jest ruch to dlatego, że chce naśladować Boga, chce być bliżej niego. Ten Wszechświat jest uporządkowany - wszystko dąży do Boga.

GRUPA IIA

1. Jakie pojęcia (definicje) szczęścia wymienia Arystoteles w Etyce Nicomachejskiej? Scharakteryzuj je pokrótce

Arystoteles stwierdza że niewykształcona większość uważa, że szczęście jest równoznaczne z przyjemnością. Twierdzi że szczęście i przyjemność są podobne, zawsze towarzyszą działaniu, nie są one tym działaniem. Nieporozumienia powstają z tego powodu że te rzeczy wydają się podobne ale szczęściu zawsze towarzyszy przyjemność a przyjemności nie zawsze towarzyszy szczęście. Poza tym szczęście jest zawsze dobre a przyjemność towarzyszy przyjemności jakiej się oddajemy.

Szczęście jako życie w służbie publicznej, która daje wyższy rodzaj szczęścia. Jeżeli człowiek troszczy się o swoje własne szczęście to jest to cel szlachetny i uprawniony, ale o wiele bardziej godnym zajęciem jest działalność na rzecz szczęścia wspólnoty której żyje.

Trzeci rodzaj szczęścia jest już dostępnym tylko dla nielicznych. Arystoteles uważa że jest to życie kontemplacyjne. Kontemplacja ma być związana z tym co jest wyższe od nas czyli o kontemplację Boga. Kontemplowanie się czyli skupienie się studiowanie daje najwięcej szczęścia jest absolutnie niezależne od zewnętrznej sytuacji.

2. Wg Św. Tomasza, jakie cechy musi posiadać prawo, by było ono uznane za prawo, a nie bezprawie?

Cechy charakterystyczne dla prawa <po to żeby było prawem>

Źródło prawa ma swoje miejsce w rozumie, musi tak być inaczej nie jest prawem a jest bezprawiem. Dlaczego tak twierdzi św. Tomasz. Prawo aby było przestrzegane musi być racjonalne. Musi trafiać do ludzi aby wiedzieli, że trzeba go przestrzegać.

Czy prawo ma na celu wspólne dobro - wg Tomasz musi mieć wspólne dobro, dobro wspólnoty w której żyje dana jednostka. Tomasz twierdzi, że tylko rozum nam wskaże co jest wspólnym dobrem. Wola wyraziłaby interes jakiejś grupy, najczęściej wpływowej.

Prawo istnieje tylko między istotami racjonalnymi. Jedynie te istoty mogą stanowić prawo, do jej budowy musi być używane to co jest ludzkie, więc nie może to być wola którą dzielimy z innymi istotami.

Prawo powinno być stanowione tylko przez legalnego prawodawcę. Mówimy więc o legalnej władzy.

Obwieszczenie - prawo musi być jawnie obwieszczone.

3. Czy jest życie, oraz kim jest człowiek wg. Hobbes'a?

Czymś jest życie jak nie ruchem, którego początek znajduje się w jakiejś części wewnętrznej. Najważniejsze jest zachowanie życia w związku, z czym ponieważ nie ma idei sprawiedliwości wszystko, co służy do zachowania życia jest dobre, mamy, więc prawo do zabijania innych ludzi których postrzegamy jako zagrożenie-człowiek człowiekowi wilkiem. U Hobbesa człowiek jest jak wilk. Ludzie mają podobną siłę i inteligencję są, więc równi a w stanie natury są wolni. Posiadają też maszynę kalkulującą nasze dobro, mamy prawo do zachowania życia wynikiem, czego jest prawo do zabijania innych ludzi

4. Scharakteryzuj „socjalistyczna koncepcja wolności” tak jak przedstawia ją Hayek.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5. Objaśnij czy według Nietzschego istnieją absolutne, czyli niezmienne i uniwersalne wartości?

Historycyzm (termin opracowany przez Hegla) a)historia jest procesem racjonalnym wiodącym od niższych do wyższych etapów, b)nie ma uniwersalnych wartości bo duch historii objawia się różnie w różnym czasie. Nietzsche odrzucił a) historia jest całkiem przypadkowa i irracjonalna a wartości b) kompletnie odrzucił jako wymysł człowieka.

GRUPA IIB

1. Omów podstawową, wyróżniającą cechę sprawiedliwości w Republice tzn. w idealnym państwie budowanym w mowie przez Sokratesa (Platon Państwo)?

Sprawiedliwość to oddawanie długów i składanie ofiar Bogom za popełnione niesprawiedliwości.

Sprawiedliwość to czynienie dobra przyjaciołom i zła wrogom (def. Średniego pokolenia)

Sprawiedliwość to jest istniejące prawo, które powstaje w interesie silniejszego (def. Sofistów)

Sprawiedliwość państwowa powstaje w celu obrony przeciętnych ludzi przed wilkami tymi co są sprytniejsi i najgorsi, państwo broni słabych przed silnymi i agresywnymi.

Sprawiedliwość republiki-polis w mowie cechuje się tym że każdy robi to do czego jest powołany, stworzony, co oznaczałoby że panuje tu sprawiedliwość.

Państwo zdrowe-wspólnota która jest niewielka każdy robi co powinien nie ma tu żadnej władzy jest ona nie potrzebna. Jest nie duże wszyscy oddają się pracy, państwo nie jest bogate aby nie wzbudzać pożądania wśród sąsiadów, nie ma też wojska.

2. Kartezjusz (i Galileusz) oraz później Hobbes twierdzili że świat jest materią w ruchu co oznacza to stwierdzenie i jakie są jego konsekwencje?

Kartezjusz- Świat jest niczym innym jak materią w ruchu, składa się z dwóch substancji- materii w ruchu i myśli (dusz). Kartezjusz jest niezadowolony ze stanu wiedzy istniejącej, twierdzi że odkrył metodę która da nam wiedze pewną, z jego wywodu możemy odkryć punkt oparcia jakim jest myśl. Kartezjusz powtarzał po Galileuszu że wszechświat jest materią w ruchu. Przedtem uważano że jedynie ciało będące w ruchu wymaga wyjaśnienia. U Kartezjusza mamy do czynienia z materią będącą w ruchu i ten ruch nie podlega wyjaśnieniom, a jeśli coś się nie rusza to trzeba to wyjaśnić.

Hobbes odrzuca myśl i pozostawia tylko materię w ruchu. Uważa że wszystkie automaty mają życie. Czym jest życie jak nie ruchem którego początek znajduje się w jakieś części wewnętrznej. Myśl jest tylko materią w ruchu jest po prostu szczególnym ruchem w takim wypadku stworzenie życia jest całkiem proste. Hobbes doszedł do wniosku że istnieje tylko materia w ruchu a my jako sztuczna inteligencja posiadająca jako wartość tylko własne interesy musi być pilnowana przez władzę absolutną.

3. Co znaczyło u Rousseau termin burżuazja?

Rousseau twierdził że nawet bezbronne niemowlę jest znakomitym manipulatorem posiada amour de soil czyli miłość własną. Dziecko płacze gdy jest głodne, dziecko potrafi zastępować normalną miłość własną na amour pro pre czyli zauważa że jest głodne to pojawia się jedzenie więc zaczyna płakać częściej niż to potrzebne. Jeżeli rodzice tego nie wychwycą w porę to będzie wykorzystywał swoje możliwości. Rośnie więc mały egoista który coraz lepiej manipuluje ludźmi. Rodzi się więc burżuj-mieszczanin przesiąknięty dulszczyzną.

4. Porównaj poglądy Rousseau i Tocquevilla na organizacje pośrednie tzn. stowarzyszenia, partie kluby itp.?

Według Rousseau człowiek który jest we wspólnocie wyrzeka się wszystkiego co ma w sensie własności i myśli na rzecz wspólnoty. Oddaje więc całego siebie dla komuny tylko to może zapewnić ludziom wolność. Czasem trzeba się liczyć z tym że dla dobra kolektywu trzeba będzi poświęcić jednostki. Kolektyw jest tym silniejszy im więcej praw się wyrzekniemy dla niego. Rousseau powiada że w kolektywie nie może być organizacji pośrednich. Nie może być więc partii czy kościoła, gdyż rozbija to jedność kolektywu. Według Tocquevilla demokracja jest systemem w którym główną ideą jest równość. Równość to oddziaływanie na całą resztę jest przyczyną praw i idei. Stanowi o sposobie życia narodu. Uważał że trzeba znieść dywidualizm i usprawnić myślenie w interesie wspólnym poprzez: działalność człowieka w stowarzyszeniach (samorządach, partiach). Uważał także że powinno oddzielić się kościół od państwa.

5. Czy państwo opiekuńcze może być państwem prawa wg. Hayek'a?

NO I CO O TYM SĄDZICIE??????

5

---