Dydaktyka za sprawą swego uwikłania w praktykę nie może być dyscypliną aksjologicznie neutralną. Wartość pojawia się w dydaktyce nie tylko, w momencie roztropnych starań o dobro, wychowanka, nie tylko w toku nauczania, ale także i badania. Wartość jest wielkością intencjonalnie uczniom przez nauczyciela przekazywaną, ,wspiera uczenie się efektywne, tworzy wreszcie osobowość wychowanka. Gdy podzielimy obszar zainteresowań dydaktyki na szczegółowsze dziedziny odnoszące się do ucznia, nauczyciela i świata, to w każdej z tych dziedzin stwierdzamy obecność ,wartości, obojętnie jak ją będziemy filozoficznie ujmować.
Wynika jednoznacznie, że uznanie powiązań bezpośrednich dydaktyki z praktyką nauczycielską musi za sobą pociągać uznanie dydaktyki wartości, a w ślad za tym i podmiotowości ucznia, czyli tego wszystkiego co próbowali negować w latach dlwudziestych krytycy "nowego wychowania " w Niemczech i we Francji. Oni także powoływali się na praktykę, doświadczenie, jako na podstawę merytoryczną obiektywności. Zachowując empiryczny charakter teorii pedagogicznej czytamy w cytowanym - dziele K. Sośnickiego - nie sięga ona do subiektywizmu psychologicznego i raczej patrzy na to, co w procesie wychowania można osiągnąć; rozpatrując go od strony treści i obiektywnego myślenia człowieka.
W dyskusji nad problemem obecności wartości w nauczaniu wskazywaliśmy na to, że jej (to znaczy wartości) eliminowanie z teorii, jest okaleczeniem samej rzeczywistości dydaktycznej, a więc konceptualizacją przedmiotu, przy której zamiast się zlbliżać do poznawanej rzeczywistości od niej się oddalamy. Wartość jest po prostu składnikiem rzeczywistości dydaktycznej, ale nie musi być w dostatecznej mierze dostrzeganym i w działaniach nauczycielskich uwzględnianym elementem. Z oczywistych już teraz ,względów te teorie, które uwzględniają rozległą i złożoną problematykę wartości są bliższe rzeczywistości, niż te teorie, które je z obszaru swoich zainteresowań wyeliminowały. Wskaźnkiem ich bliskości jest efektywność ,działań nauczycie1skich kształtowanych według tych właśnie teorii.
Wartości są składnikiem wlelorako obecnym w tej rzeczywistości; którą powołuje do istnienia i organizuje, przekształcając w przedmiot badań dydaktycznych nauczyciel, wychowawca. Trudno więc uznać teorię za adekwatną ,wtedy, kiedy programowo odrzuca zainteresowania problematyką wartości bez względu na motywację. Analogicznie ma się rzecz z praktyką, którą również trudno uznać za adekwatną wtedy, kiedy ignoruje ona istotny składnik jakim jest wartość.
Racje ma zaś H. Muszyński, gdy pisze, że ,,(...) opanowanie pamięciowe choćby najbardziej wartościowej wiedzy nie musi mieć nic wspólnego z nabywaniem postaw i przekonań" . Musi być coś jeszcze spełnione, aby przyswajana , przez uczniów wiedza stała się dyrektywą i motywem ich działania, działania zgodnego z najlepszą posiadaną przez nich wiedzą.
Dydaktyka gnostycznie zorientowana, zaniedbywała warstwę uczuciową i cały emocjonalny kontekst procesów poznawczych, nie mogła sformułować dyrektyw wystarczających na to, aby , możliwe było kształtowanie u uczniów przekonań -jak je nazywał K. Sośnicki -wyższych, a więc tych właściwyoh. Teorie wcześniejsze uzbrajały nas w sposoby kształtowania jedynie przekonań logicznych, czyli wiedzy nie posiadającej jeszcze siły motywującej jednostkę do działania. Właśnie K. Sośnickiemu zawdzięczamy pierwsze metodyczne eksplikacje dróg tworzenia przekonań wartościujących, przekonań wyższego rzędu. Przekonania wartościujące powstają -pisał K. Sośnicki - przez dołączenie do ,przekonań intelektualnych elementów uczuć i woli, przez co ,,(...) prawdziwość ich i ich uznawanie staje się dla nas wartością, której chcemy bronić i dla której pragniemy pozyskać innych.”
Według teorii W. Okonia kształtowanie pożądanego społecznie stosunku także emocjonalnego do rzeczy, zdarzeń i ludzi dokonuje się w tak pomyślanym procesie ich poznawania, alby uruchomione zostały mechanizmy uczuć i woli uczącego się ucznia. ,Nie da się bowiem zaprzeczyć temu, że nie można kształtować stosunku ucznia do rzeczy i człowieka poza nimi samym.