Cel badań naukowych:
1.Celem badania jest zakres rzeczywistości jaki chcemy i jesteśmy w stanie objąć naszymi badaniami. Cel badan powinien określać badaną zbiorowość, a nie odwrotnie.
2. Trzy cele badań wg Earl'a Babbie:
Badania społeczne mogą służyć wielu celom. Trzy najczęstsze i najbardziej użyteczne cele to eksploracja, opis i wyjaśnienie. Mimo, że konkretne badanie może mieć i najczęściej ma więcej niż jeden cel, to korzystne jest ich oddzielne omówienie, gdyż każde z nich pociąga za sobą oddzielne skutki dla pozostałych aspektów planowania badań.
Eksploracja:
Z reguły badania eksploracyjne mają trzy cele:
zaspokajanie ciekawości badacza i jego pragnienia lepszego zrozumienia przedmiotu
zbadanie możliwości podjęcia szerszych badań
wprowadzenie metod, które zostaną użyte w dalszych badaniach
Badania eksploracyjne mają dużą wartość w naukach społecznych. Są kluczowe, gdy badacz wkracza na nowy grunt, i zawsze pomagają się rozeznać w temacie badań. Badania eksploracyjne są także źródłem dla teorii ugruntowanej.
Główną wadą badań eksploracyjnych jest to, że zazwyczaj nie dają one satysfakcjonujących odpowiedzi na pytanie badawcze, choć mogą wskazywać na takie odpowiedzi i sugerować, jakimi metodami można je osiągnąć
Przykład badań eksploracyjnych: załóżmy, że jesteś niezadowolony z formalnych uniwersyteckich wymogów dotyczących prac magisterskich i chcesz przyczynić się do ich zmiany. Możesz zatem zgłębić historię tych wymagań na Twojej uczelni oraz spotkać się z władzami uczelni, by dowiedzieć się dlaczego obowiązują takie standardy. Możesz porozmawiać z kilkoma studentami, by wysondować, jakie są ich odczucia w tej sprawie. Mimo, że to ostatnie działanie nie przyniesie najprawdopodobniej dokładnego obrazu opinii studentów, może ono pokazać, jakie mogłyby być wyniki szerszych badań.
Opis:
Głównym celem wielu badań społecznych jest opis jakieś sytuacji lub wydarzenia. Badacz obserwuje, a potem opisuje to, co zaobserwował. Ponieważ obserwacja naukowa jest staranna i przemyślana, opis naukowy jest z reguły trafniejszy i dokładniejszy niż zwykły opis. Badania opisowe odpowiadają na pytania, co, gdzie oraz jak.
Przykłady badań opisowych: profile demograficzne populacji z uwzględnieniem wieku i płci, statystyki przestępczości w różnych miastach, badania marketingowe opisujące ludzi, którzy używają lub mogliby używać jakiegoś produktu, publikowanie raportów o częstości popełniania przestępstw w różnych miastach, badanie jak często ludzie chodzą do kościoła, itd.
Wyjaśnienie:
Trzecim z głównych celów naukowych badań społecznych jest wyjaśnienie. Badania wyjaśniające odpowiadają na pytanie dlaczego.
Przykłady badań wyjaśniających: dlaczego jedni ludzie chodzą do kościoła a inni nie, określenie zmiennych, które pomagają zrozumieć dlaczego w jednych miastach wskaźnik przestępczości jest wyższy niż w innych, itd.
Rodzaje celów badań naukowych wg Tadeusza Pilcha i Teresy Bauman:
Eksploracyjne:
dążenie do rozpoznania podstawowych faktów, zbiorowości i kwestii
tworzenie ogólnych, intelektualnych obrazów badanych warunków
formułowanie i koncentrowanie się na problemach przyszłych badań
generowanie nowych idei, przypuszczeń i hipotez
określenie wykonalności prowadzonych badań
rozwijanie technik pomiaru i opisu przyszłych danych
Opisowe:
wytwarzanie szczegółowych, bardzo dokładnych opisów
odnoszenie nowych danych do znanych uprzednio
tworzenie zbioru kategorii i klasyfikacji typów
przejrzysta kolejność stopni czy stadiów badania
dokumentowanie procesów czy mechanizmów przyczynowych
opisywanie podstaw kontekstu sytuacyjnego badań
Wyjaśniające:
testowanie przesłanek i założenie teorii
poszerzenie teorii nowych kwestii i problemów
wspieranie albo odrzucanie wyjaśnień poszczególnych przesłanek
wiązanie kwestii i tematów z ogólnymi zasadami
określenie, które z kilku wyjaśnień jest najlepsze
Poprawność formułowania celów:
Dobrze sformułowane cele poznawcze, teoretyczne i praktyczne umożliwiają
sprecyzowanie problemów badawczych.
Bibliografia:
Babbie Earl, Badania społeczne w praktyce, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2004
Nowak Stefan, Metody badań społecznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1985
Pilch Tadeusz, Bauman Teresa, Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Wyd. Akademickie „Żak”, Warszawa, 2001
Przygotowały:
Sikora Natalia
Swędrowska Magdalena
Wronkowska Ilona
EEiI grupa A
Por. Stefan Nowak, 1985, Metody badań społecznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, str. 45.
Cyt. Earl Babbie, 2004, Badania społeczne w praktyce, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa str. 110-113.
Cyt. T. Pilch, T. Bauman, 2001, Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe,
Wyd. Akademickie „Żak”, Warszawa, str. 21-23.
Gnitecki J. 1993, Zarys metodologii badań w pedagogice empirycznej. Wyd. II uzupełnione, Zielona Góra, s. 129.