Własne notatki!

I Metaetyka

1.

2.

3.

4.

5.

6.

II Czyn jako przedmiot materialny etyki

1.Co to jest czyn?

Akt pochodzący sprawczo od człowieka przy pełnym udziale jego świadomości i woli. Czyn jest to taka aktywność, która kierowana jest przez nasz ludzki rozum. Czyn ponadto musi pochodzić od nas. My jesteśmy aktywnymi sprawcami. Człowiek jedynie w czynie wyraża się jako osoba, jako podmiot zdolny do dowolnego i rozumnego stanowienia o sobie samym.

2.Co to są uczucia?

Przeżycie zadowolenia lub przykrości doznane w zmysłowych władzach człowieka i wywołane dążeniem tego człowieka do przedmiotu

Tylko za czyn człowiek jest odpowiedzialny. Niekiedy jednak pewne uczucia wywierają na nas wpływ, bardziej lub mniej ograniczają naszą wolność rozumną. Świadomość i wolność ludzkich czynów jest czasami zależna od uczuć np. gdy unosimy się gniewem lub tracimy głowę z powodu wielkiej radości.

Uczucia w sensie etyki klasycznej:

- jest to coś, co w nas się dzieje

- są to czynności bierne

- uczucia mają istotny związek z procesami w naszym ciele

- uczucia mają charakter dążeniowy

- aby się pojawiło uczucie musimy coś rozpoznać, zobaczyć

Uczucia nie spełniają roli kierowniczej. Uczucia przykuwają uwagę do czegoś, ale nie mają funkcji informacyjnej, nie informują nas ( jak działac , co czynić). Będąc kierowanym przez uczucia, nie można wiązać z działaniami moralnymi. Aby działać morlanie dobrze trzeba włączyć do tego nasz rozum. Nie ma mowy o uczuciu, nim czegoś nie poznam. Uczycia zatem powinny organizować nasze poznanie. Jedną z

dróg kierowania uczuciami jest odpowiednie radzenie sobie z procesami fizjologicznymi, z tego względu, że uczucia mają związek z procesami w naszym ciele.

Jeśli uczucia poddamy naszej wolnej woli i rozumowi to popychają nas one w strone czynienia dobra moralnego.

3.Jakie jest miejsce uczuć w życiu moralnym?

Wyróżniamy dwie sfery popędowe:

a) popędliwa (otucha, zwątpienie, odwaga, strach, gniew)

b) pożądliwa (pragnienie i obawa, radość i smutek)

Uczucia sfery popędliwej i pożądliwej mają wymiar moralny, mogą wpływać na jakość naszego czynu, mogą pomóc rozpoznać i wybrać dobro lub przeszkodzić w poznaniu lub wyborze dobra Dlatego ważne jest panowanie nad swoimi uczuciami.

Uczucia występujące przed działaniem są ważniejsze dla życia moralnego. Wpływ uczuć może zmniejszyć lub całkowicie znieść odpowiedzialność za popełniony czyn, np. zbrodnia w afekcie, kłótnia małżeńska, żona uderza męża, mąż umiera).

Nie należy uczuć wykorzeniąć z życia moralnego, lecz je w nim wykorzystać

- nie ma mowy o uczuciu, nim czegoś nie poznam, nie rozpoznam. Uczucia zatem powinny organizować nasze poznanie. Takie uczucie jak np.. smutek działa destrukcyjnie na nas, nasze zdrowie. Nie należy mu się poddawać. Smutek w życiu morlanym prowadzi nas do stanu zniechęcenia, nie chce nam się podjąc czynu dobrego.

4. Jakie są przeszkody dobrowolności czynu?

Przeszkody ograniczające sprawczość i odpowiedzialność bywają różne.

Niektóre z nich mają charakter przejściowy ,inne trwały, niektóre odnoszą się raczej do rozumu, inne krępują wolę, inne dotyczą obu tych władz równocześnie.

Niewiedza, przymus i uczucia (np. strach)to typowe przeszkody aktualne.

Wśród przeszkód trwałych wymienia się najczęściej uprzedzenia, wady i choroby psychiczne. Od wpływu różnorakich czynników ograniczających nasza rozumna wolność nie uwolnimy się aż do śmierci.

Pełnie wolności osiągniemy w niebie.

III Spór o normę moralności

1.Co to jest eudajmonizm etyczny i za co należy go krytykować?

Eudajmonizm - stanowisko głoszące, że czyn jest moralnie dobrym wtedy, gdy uszczęśliwia jego sprawę.

- jeśli coś nas prowadzi do szczęścia jest moralnie dobre

- jeśli coś nas nie prowadzi do szczęścia jest moralnie złe

Eudajmonizm etyczny nie respektuje dobra (godności) kogoś, kto znalazł się w polu działania podmiotu, dążącego do osiągnięcia jakiegoś celu, szczęścia.

Eudajmonizmowi etycznemu zarzuca się więc przede wszystkim egoizm. Pamiętać jednak przede wszystkim, że tak samo, jak powinno się respektować godność innych ludzi, tak samo trzeba pamiętać o własnym dobru. Człowiek powinien więc dążyć do własnego szczęścia z zastrzeżeniem, aby we wszystkich swoich działaniach nie zapominał nigdy o nienaruszaniu godności innych ludzi. Eudajmonizm pomija bezinteresowność czynu. Czyn prowadzi do naszego szczęścia więc jest interesowny.

Na gruncie eudajmonizmu nie znajduje się powinność bezwarunkowa, czyli moralna!

---