Dramaturgia w międzywojniu (na przykładzie utworów Jerzego Szaniawskiego)
Znaczną część sztuk Szaniawskiego można zaliczyć do poetyckiej odmiany psychologicznego dramatu realistycznego. Ich poetyckość - przez swoją nastrojowość i skłonność do operowania symbolami - zbliżała się do tradycji młodopolskiej. Jednak w nastrojowości młodopolskiej dominowały patos i tęsknota, a u Szaniawskiego ich rolę przejęły żart i marzenia. Pisarz proponował poprzez swoje sztuki nową poetyckość, polegającą na bezinteresownym przeżyciu estetycznym, postawie ludycznej fascynacji tym, co inne niepoważne. Działo się tak tylko w pierwszym okresie jego twórczośći: później nastrojowość Szaniawskiego spoważniała. Do momentu wybuchu II Wojny Światowej Szaniawski napisał 11 sztuk. Największe nasilenie jego twórczości dramaturgicznej przypada na lata 1920 - 1925. Wtedy ot na scenach teatrów polskich pojawiały się sztuki: „Papierowy kochanek”, „Ptak”, „Żeglarz”. Pięć kolejnych sztuk powstawało w większych odstępach czasu: „Adwokat i róże”, „Most”. Ów rozrzut w czasie: przewaga pierwszego dziesięciolecia, przede wszystkim fakt zagęszczenia dramatów w pierwszej połowie lat dwudziestych zbiega się z chronologią dramaturgii Witkacego. Jeśli wspomni się jeszcze nazwiska Karola Rostworowskiego i Stefana Żeromskiego należy uznać, że pierwsze połowa lat dwudziestych stanowi okres szczególnie bogatego i wielostronnego rozwoju polskiej dramaturgii. W pierwszym okresie jego twórczości przeważa schemat następujący: prowincjonalne życie małego miasteczka zamąca nagle jakiś przybysz z diametralnie odmiennego świata. Ów reprezentant poezji życia jest z reguły młody (symbolizuje także walkę pokoleń).Rzecz toczy się w trybie komediowym, niekiedy zahacza o żartobliwą groteskę. Znaczącą rolę odgrywa tu dystans wytrawnego humoru i subtelnej ironii, z jakim pisarz traktuje swoich bohaterów, oraz celność szkicowanych przezeń, w duchu karykatury, portretów psychologicznych, pojedynczych i zbiorowych. Twórczość Szaniawskiego jest odporna na problematykę współczesnej historii ponieważ skupia się on na problemach uniwersalnych.
Pierwszy okres twórczości zamknął „Żeglarz”: jedno ze szczytowych osiągnięć pisarza. Wywodząca się z Ibsenowskiej tradycji problematyka prawdy i kłamstwa została tu ukazana w małej odmianie, jako konflikt rzeczywistości historycznej i fałszującej ją osobowej legendy: bohaterskiego Kapitana Nuta, po prawdzie zaś postaci dość prozaicznej. Szaniawski konflikt ten wszechstronnie rozpatrzył, wskazując na różnicę dzielącą legendę odbieraną bezkrytycznie od mitu traktowanego świadomie jako mit właśnie: jako inna forma prawda o przeszłości, jako wyraz głębokich potrzeb zbiorowej psychiki. W dramatach drugiego okresu świat Szaniawskiego staje się poważny i groźny, a zarazem bardziej realny; ludzkie namiętności potęgują się i mrocznieją, ludzie ocierają się o śmierć. Jego poetyckość traci cechy ludyczne, nabiera akcentów głębszych, sięga do symboliki doskonałości duchowej, a z drugiej strony - do symboli ewokujących podświadomość i podkreślających tajemnicze związki, które łączą człowieka z naturą (np. {Most”). Częściej niż poprzednio nastrój wynika z lakoniczności, poetyki niedopowiedzeń. Znamienna dla tych dramatów jest też inna cecha miejsce akcji przesuwa się z miasta ku wsi. Konkretnie - z miejskiej prowincji ku odciętemu od świata odludziu.
Na takim właśnie odludziu dzieje się akcja „Mostu”. W świetnie zbudowanym dramacie winy i kary, wyboru i odpowiedzialności za wybór na plan pierwszy wysuwają się: kreacja psychologiczna i „duch miejsca”. Kreacja psychologiczna to zapiekły w złości, jak w bohaterstwie Stary Przewoźnik, reprezentant odchodzącego świata ludzi Natury, wypieranych przez nowoczesną cywilizację; „duch miejsca” to dominująca nad okolicą nad ludzkimi losami, niby groźne bóstwo, wielka rzeka. Stary Przewoźnik częściej znajduje się poza sceną niż na scenie. Jest to to jedna z najwyrazistszych postaci w dramacie Dwudziestolecia. To przykład lakoniczności Szaniawskiego, a zarazem - miara jego artyzmu.