Bakterie samożywne-potrafi wytwarzać związki organiczne ze zw. nieorganicznych(H2O,CO2, nieorganicznych atmosferycznego oraz soli N,S.P metali).Przy udziale energii świetlnej i chlorofilu np.bakterie zielone i purpurowe, -b.homosyntezujące -uzys. energię z utleniania różnych związków: -amoniaku (b.nitrifikacyjne), -siarkowodoru (b.siarkowe), -soliżelazawych (b.żelazowe), -wodoru (b.wodorowe) B.cudzożywne-1.saprobionty- rozkładają się i odżywiają martwą materią organiczną. 2.pasożyty-czerpią substancje organiczne z żywych organizmów (gronkowiec złocisty). 3.symbiotyczne-b.brodawko-we współżyjące z roślinami motylkowymi. Rozmnażanie się bakt.:podział komórki, fragmentacja Haploidalne-organizmy mające jedną cz. DNA będące pojedynczymi zestawami genów. Organizmy prokariotyczne: ARCHEANY (archebakterie),EUBAKTERIE (b.właściwe): sinice,proteobakterie,firmicutes ,krętki, promieniowce Znaczenie b.w przyrodzie i życiu czł.: a)pozytywna: -powodują rozkład i gnicie materii organicznej, -włączają w obieg materii niektóre pierwiastki (C,S,P,N), -mineralizują i spulchniają glebę, -oczyszczają wodę i ścieki(biobakterie), -są doskonałym obiektem badań genetycznych(E.Coll), -są wykorzystywane w przemyśle:mleczarskim, serobarskim, gorzelniczym ,farmaceutycznym (szczepionki,surowice, antybiotyki),kiszonki, -wzbogacania gleby w N wiążąc N atmosferyczny(azotobacter, Clostridium,Rhizolium), -dzięki obecności w przewodzie pokarmowym przeżuwaczy mogą zachować procesy trawienia celulozy, -u człowieka bakterie są źródłem witaminy Bi K. b)negatywne: -wywołują choroby zwierząt i roślin, -powodują gnicie produktów poch.roślinnego i zwierz., -pow.niszczenie materiałów przemysłowych(drewno) -uwalniają N z atmosfery(demitrifikacyjne). GRUŹLICA:prętek gruźliczy-rozwija się w płucach,układ moczowo-pułciowy,kości,stawy,krtań, śledziona, wątroba itp. Bóle brzucha,biegunka,zaparcia. TĘŻEC:laseczka tężca-do zakażenia dochodzi przez zanieczyszczenie ran glebą,kurzem lub ciałami obcymi.chory jest niespokojny, rozdrażniony,ma skurcze mięśni,zaciśniętą szczękę, gorączka 41-42C. Wirusy-to stwory organiczne bezkomórkowe formy materii ożywionej, -kompleksy nukleinowo-białkowe Cechy wirusów: 1.Cechy materii martwej:-nie rozmnażają się poza kom.gospodaża, -nieoddychają(brak enzymów oddechowych), -nie poruszają się, -nie rosną(nie są zdolne do zdobywania energii), -tworzą niekiedy agregacje przybierające postać kryształu. 2.Cechy organizmów żywych:-przyswajają składniki otoczenia (są pasożytami), -można je zniszczyć wys.temp. i sus.chem., -są w stanie przeżyć śmierć komórki gospodarza, -podlegają reprodukcji, -mogą ulegać mutacji, -mają zdolność niezależnego ewoluowania. Namnażanie wirusów: -cykl lityczny- cykl rozwojowy wirusa kończący się śmiercią, czyli Lizą kom.gospodarza. -cykl lizogenetyczny Podział wirusów: roślinne(30-300mm, RNA),zwierzęce(10-275, DNA lub RNA) ,bakteryjne (bakteriofagi-40-100, DNA) Wiriody- wirusy pozbawione kapsydu, składają się wyłącznie z krótkiego odcinka jednoniciowego RNA. Mogą wywołać choroby np.:ziemniaków i roślin cytrusowych. Priony-cz.białka odpornego na wys.temp. mogące się przenosić z organizmu do organizmu i ulegają powielaniu. Priony powodują choroby centralnego układu nerwowego bydła, owiec, nawet człowieka.
Bakterie samożywne-potrafi wytwarzać związki organiczne ze zw. nieorganicznych(H2O,CO2, nieorganicznych atmosferycznego oraz soli N,S.P metali).Przy udziale energii świetlnej i chlorofilu np.bakterie zielone i purpurowe, -b.homosyntezujące -uzys. energię z utleniania różnych związków: -amoniaku (b.nitrifikacyjne), -siarkowodoru (b.siarkowe), -soliżelazawych (b.żelazowe), -wodoru (b.wodorowe) B.cudzożywne-1.saprobionty- rozkładają się i odżywiają martwą materią organiczną. 2.pasożyty-czerpią substancje organiczne z żywych organizmów (gronkowiec złocisty). 3.symbiotyczne-b.brodawko-we współżyjące z roślinami motylkowymi. Rozmnażanie się bakt.:podział komórki, fragmentacja Haploidalne-organizmy mające jedną cz. DNA będące pojedynczymi zestawami genów. Organizmy prokariotyczne: ARCHEANY (archebakterie),EUBAKTERIE (b.właściwe): sinice,proteobakterie,firmicutes ,krętki, promieniowce Znaczenie b.w przyrodzie i życiu czł.: a)pozytywna: -powodują rozkład i gnicie materii organicznej, -włączają w obieg materii niektóre pierwiastki (C,S,P,N), -mineralizują i spulchniają glebę, -oczyszczają wodę i ścieki(biobakterie), -są doskonałym obiektem badań genetycznych(E.Coll), -są wykorzystywane w przemyśle:mleczarskim, serobarskim, gorzelniczym ,farmaceutycznym (szczepionki,surowice, antybiotyki),kiszonki, -wzbogacania gleby w N wiążąc N atmosferyczny(azotobacter, Clostridium,Rhizolium), -dzięki obecności w przewodzie pokarmowym przeżuwaczy mogą zachować procesy trawienia celulozy, -u człowieka bakterie są źródłem witaminy Bi K. b)negatywne: -wywołują choroby zwierząt i roślin, -powodują gnicie produktów poch.roślinnego i zwierz., -pow.niszczenie materiałów przemysłowych(drewno) -uwalniają N z atmosfery(demitrifikacyjne). GRUŹLICA:prętek gruźliczy-rozwija się w płucach,układ moczowo-pułciowy,kości,stawy,krtań, śledziona, wątroba itp. Bóle brzucha,biegunka,zaparcia. TĘŻEC:laseczka tężca-do zakażenia dochodzi przez zanieczyszczenie ran glebą,kurzem lub ciałami obcymi.chory jest niespokojny, rozdrażniony,ma skurcze mięśni,zaciśniętą szczękę, gorączka 41-42C. Wirusy-to stwory organiczne bezkomórkowe formy materii ożywionej, -kompleksy nukleinowo-białkowe Cechy wirusów: 1.Cechy materii martwej:-nie rozmnażają się poza kom.gospodaża, -nieoddychają(brak enzymów oddechowych), -nie poruszają się, -nie rosną(nie są zdolne do zdobywania energii), -tworzą niekiedy agregacje przybierające postać kryształu. 2.Cechy organizmów żywych:-przyswajają składniki otoczenia (są pasożytami), -można je zniszczyć wys.temp. i sus.chem., -są w stanie przeżyć śmierć komórki gospodarza, -podlegają reprodukcji, -mogą ulegać mutacji, -mają zdolność niezależnego ewoluowania. Namnażanie wirusów: -cykl lityczny- cykl rozwojowy wirusa kończący się śmiercią, czyli Lizą kom.gospodarza. -cykl lizogenetyczny Podział wirusów: roślinne(30-300mm, RNA),zwierzęce(10-275, DNA lub RNA) ,bakteryjne (bakteriofagi-40-100, DNA) Wiriody- wirusy pozbawione kapsydu, składają się wyłącznie z krótkiego odcinka jednoniciowego RNA. Mogą wywołać choroby np.:ziemniaków i roślin cytrusowych. Priony-cz.białka odpornego na wys.temp. mogące się przenosić z organizmu do organizmu i ulegają powielaniu. Priony powodują choroby centralnego układu nerwowego bydła, owiec, nawet człowieka.