Alicja Stańco
Nr albumu: 230 005
I rok filozofii spec. ogólnofilozoficzna
Wydział Humanistyczny UMK
Immanuel Kant
Granice mechanistycznej interpretacji świata
Kant w swoich przemyśleniach odwoływał się do Epikura, Lukrecjusza, Leukipa i Demokryta. Tak jak oni zakładał:
Pierwotnym stanem przyrody było powszechne rozproszenie pramaterii wszystkich ciał świata (atomów).
Powodem spadania cząstek elementarnych był ciężar (Epikur)- podobnie do Newtona prawa przyciągania.
Przypisywanie atomom pewnego odchylenia się od ruchu spadania po linii prostej.
Z pogmatwanego ruchu atomów powstają wiry.
„Wystarczy jedna prawdziwa przesłanka lub kilka pochopnie przyjętych zdań wiążących, by od progu prawdy sprowadzić człowieka niepostrzeżenie na manowce i aż do przepaści”.
Rzecznicy mechanistycznej interpretacji świata uznają powstanie ładu przez przypadek. Jednak Kant krytykuje Epikura, w kwestii akceptacji braku przyczyny zbaczania atomów z pędu po linii prostej. Z tego dalej wynikło twierdzenie, że powstanie wszelakich tworów ożywionych jest również wynikiem przypadkowego zderzenia się atomów - wyprowadzenie rozumu z bezrozumności.
Kant przyczyny dopatruje się we specyficznych własnościach materii, które to powodowały określony ruch i zmianę. Materię obowiązują prawa, pod których władzą musi pozostać - plan stworzenia doskonałości. Plan taki uznał za `arcymądry', więc umieszczona materia tak musi być przez pierwszą przyczynę, a nią jest jakiś bóg, który zaprogramował przyrodę, która nawet w stanie chaosu musi postępować w sposób prawidłowy i uporządkowany. Bóg dał siłom przyrody jakąś ukrytą umiejętność, dzięki której mogły one same z siebie z pierwotnego chaosu rozwinąć się w doskonałe urządzenie świata.
Rozum ludzki jest ograniczony w możliwościach poznania. Jednakże sposób powstania świata należy do jednych z najprostszych zagadek z przyrodoznawstwa, gdyż jeżeli jest już materia, która ma pewną siłę - przyciągania - to nie jest trudno określić w ogólnym zarysie przyczyny, które mogły sprawić obecne urządzenie systemu wszechświata.