Choroby wewnętrzne (laboratorium)

Nefrologia

Ostra niewydolność nerek

Def. szybko narastające upośledzenie czynności nerek. Niezależnie od ich wcześniejszego uszkodzenia i potencjalnie odwracalne po fazie naprawczej.

Objawy kliniczne:

• skąpomocz- oliguria < 500 ml na dobę

• bezmocz- anuria < 200 ml na dobę

• wielomocz- > 3000 ml moczu na dobę

Przyczyny ostrej niewydolności nerek (O.N.N.) :

Przednerkowa o.n.n.:

• hypowolemia, hypotensja, niewydolność krążenia

• uszkodzenie wielonarządowe

• rozległe niszczenie mięśni prążkowanych (rabolomioliza - uwalniana mioglobina- śródkomórkowy składnik mięśni, jest nefrotoksyczna)

Nerkowa o.n.n.:

• ostre kłębuszkowi zapalenie nerek

• ostre śródmiąższowe zapalenie nerek (powstaje w wyniku uszkodzenia toksycznego, schorzeń immunologicznych, systemowych, jatrogennych.

Pozanerkowa o.n.n.:

• gruczolak stercza

• nowotwory uciskające moczowody

• złogi

Lokalizacja:

• nadłonowa (pęcherz pusty)

• podłonowa (pęcherz wypełniony)

Rozpoznanie o.n.n.:

Objawy kliniczne są odbiciem utraty przez nerki zdolności do wydalania odpowiedniej ilości moczu i azotowych produktów resztkowych.

Uszkodzenie dotyczy następujących funkcji nerek:

• usuwanie wody

• usuwanie elektrolitów

• usuwanie toksyn endogennych i resztkowych produktów przemiany azotowej

• usuwanie toksyn egzogennych

Badania laboratoryjne:

• szybkie narastające stężenia kreatyniny w osoczu

• hyperkaliemia (wzrost stężenia potasu-norma 3,5-4,5)

• kwasica metaboliczna

• badanie ultradźwiękowe (powiększenie nerek z rozrzedzeniem rysunku kory)

Cechy przeciążenia wodą:

• obrzęk płuc

• obrzęki obwodowe

• obrzęk mózgu

Terapia:

• wstępne leczenie powinno zmierzać do usunięcia znanych przyczyn

• normalizacja bilansu płynów przez zapewnienie dostatecznej objętości krwi krążącej (podanie płynów, elektrolitów)

• normalizacja ciśnienia onkotycznego (podanie osocza, albumin)

• po wyczerpaniu tych możliwości- furosemid lub kwas etakrynowy.

Zbyt częste podawanie furosemidu lub kwasu etakrynowego może doprowadzić do uszkodzenia nerek, zwłaszcza gdy nastąpiło odwodnienie.

Dopomina w dawce 200-600 µg /min. wywiera korzystny wpływ na krążenie nerkowe. Pobudza w ten sposób wydalanie moczu, można podtrzymać podawanie furosemidu.

Jeżeli opisane metody nie dają rezultatu postępowaniem z wyboru jest hemoliza.

Leczenie groźnej dla życia hyperkaliemi lub przewodnienia można zapoczątkować doustnym lub doodbytniczym podawaniem wiążącym potas żywic syntetycznych lub infuzją glukozy z insuliną.

Powikłania o.n.n.:

• hyperkaliemia (zaburzenia przewodnictwa w mięśniu sercowy, asystolia, porażenia mięśni szkieletowych)

• przewodnienie (ostra niewydolność krążeniowo-oddechowa)

• spowodowane przez mocznicę zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego ( nudności, wymioty, czkawka)

• skaza krwotoczna

• encefalopatia

• drgawki

• śpiączka

Rokowanie:

Zależy od choroby podstawowej. O.N.N. w następstwie posocznicy, dużych zabiegów operacyjnych, urazów wielonarządowych, podobnie jak towarzysząca niewydolność wielonarządowa pociąga za sobą śmiertelność 80%.

1

---