Mechanizm zatruć preparatami farmaceutycznymi
Stosowanie preparatów leczniczych przez osoby nieuprawnione do tego niesie ze sobą pewne niebezpieczeństwa.
Interakcje (wzajemne ich oddziaływanie) -efekty działania jednego środka leczniczego modyfikowane są przez uprzednie (lub jednoczesne podanie) innego leku.
Na efekty farmakologiczne przy terapii złożonej wpływać mogą różne czynniki egzogenne (skład karmy, pestycydy) i związki endogenne (cholesterol i inne związki biologicznie czynne). Interakcje zachodzić mogą na wszystkich etapach losów leku w ustroju: wchłaniania, rozmieszczania, metabolizmu i wydalania. Pod wpływem określonych leków dojść może do nasilenia aktywności enzymów wątroby, w wyniku czego inne leki podane równocześnie (lub wcześniej)są szybciej metabolizowane, blokowane, działają przeciwstawnie (anagonistycznie) lub ze zwielokrotnioną siłą (synergistycznie).
Mieszanie różnych leków przed ich podaniem (szczególnie przy łączeniu roztworów, może prowadzić do powstawania strątów, utleniania, redukcji lub tworzenia nierozpuszczalnych kompleksów. Tzw. niezgodności chemiczne występują w wyniku zmiany pH środowiska -znane jest wydzielanie słabych kwasów w postaci osadów w środowisku kwaśnym (fenobarbital); również pewne antybiotyki (sulfonamidy) ulegają wytrąceniu z roztworów w środowisku silnie alkalicznym przy obniżeniu pH (konie 1.13-6.8, bydło 6,2-7,2).
Tego rodzaju reakcje prowadzić mogą do unieczynnienia leków i uszkodzenia tkanek.
Toksyczność leków zależy od zdolności organizmu do przyłączenia ich do poszczególnych białek ustroju tzn. jeśli dawka zostanie przekroczona -to ilość leku, która nie może być przyłączona („nadwyżka” leku) działa silnie toksycznie powodując uszkodzenia niektórych narządów lub śmierć. Pamiętać należy, że niektóre substancje lecznicze konkurują ze sobą o miejsce przyłączenia do białek, inne zaś wypierają się nawzajem. Powszechne jest również wzajemne przedłużanie swego działania przez pewne grupy leków.
Podczas stosowania leków pamiętać też należy o drogach ich podania -podanie leku w sposób nie właściwy zniszczyć może pożądaną florę bakteryjną lub pierwotniaczą, bądź tak zmodyfikować jej skład, że staje się ona przyczyną następnego schorzenia bardziej niebezpiecznego niż pierwotne.
Istotną różnicę w działaniu środków farmaceutycznych stanowi specyficzny dla różnych grup zwierząt metabolizm substancji leczniczych (przeżuwacze, mięsożerne, wszystkożerne, ptaki, zwierzęta dzikie). Reagują one w sposób bardzo różny na podanie tych samych leków -jedne w sposób pożądany, inne zaś wykazują objawy silnego zatrucia. W związku z toksycznością leków, często prowadzone jest leczenie skojarzone polegające na jednoczesnym stosowaniu wielu preparatów leczniczych, co ma zapewnić odpowiednie reakcje organizmu specyficzne dla danego stanu (ciąża, wiek...) i warunków utrzymania (trening, rekonwalescencja).
Niektóre preparaty lecznicze same lub w połączeniu z innymi wywierają działanie nefrogenne, teratogenne, ototoksyczne, hepatotoksyczne, karcinogenne lub mutagenne. Każdy zaś lek posiada działanie uboczne i często właśnie ta właściwość decyduje o doborze leku.
Każdy lek jest trucizną !!!