Tarczyca, Gruczoł Tarczowy (glandula thyroidea)

Płaty tarczycy sięgają do chrząstki tarczowatej (od góry), węzina (isthmus) leży przed tchawicą (2, 4 chrzastka). Czasem obserwuje się dodatkowo płat piramidony -lobus pyramidalis (pośrodkowe pasmo tk. Gruczołowej)

Tarczyca leży za powięzią przedtchawiczą szyi i m. podgnykowymi. Otacza ją podwójna łącznotkankowa torebka - capsula fibrosa, z której łatwo można ja wyłuszczyć.

Operacje tarczycy są obarczone znacznym ryzykiem powikłań pooperacyjnych a także różnego rodzaju jatrogennych uszkodzeń różnych struktur ze względu na otoczenie tarczycy. Należą tu:

1. Usunięcie gruczołów przytarczycznych (glandulae parathyroideae)
   Są wielkości ziaren soczewicy, leżą na tylnej ścianie torebki tarczycy. Bardzo trudno jest je odróżnić od tarczycy. Odpowiadają za gospodarkę fosforanowo-wapniową za pomocą parathormonu. Ich usunięcie powoduje zwiększenie pobudliwości uk. Nerwowego i mięśniowego, co jest przyczyną Tężyczki (terania), która charakteryzuje się silnymi i długotrwałymi kurczami m. szkieletowych i oddechowych, co może spowodować śmierć w skutek uduszenia.
   

2. Uszkodzenie nerwu krtaniowego wstecznego (nervus laryngeus recurrens)
   Pochodzi od nerwu błędnego (n. vagus)Biegnie w bruździe tchawiczo-przełykowej i dlatego jest często uszkadzany przy operacjach tarczycy. Unerwia mięśnie krtani (z wyjątkiem m.pierścieniowo-tarczowego) oraz błonę śluzową dolnej cześci krtani. Już sam ucisk na nerw powoduje chrypkę, uszkodzenie może powodować trwalsze i poważniejsze problemy z mową, artykulacją dźwięków.
   

3. Uszkodzenie na część szyjną pnia współczulnego ( truncus sympaticus)
   Powoduje to zespół objawów Hornera, który klinicznie objawia się:
   ptosis - opadnięcie powieki i co za tym idzie zwężenie szpary powiekowej po zajętej stronie
   miosis - zwężenie źrenicy oka, spowodowane działaniem mięśnie zwieracza źrenicy bez opozycji rozwieracza, czego skutkiem jest nierówność źrenic (anisocoria)
   enophtalmus - zapadnięcie gałki ocznej do oczodołu, przez niektórych autorów uważane za złudzenie optyczne wywołane przez opadanie powieki
   Mogą też występować objawy dodatkowe, takie jak:
   anhidrosis - upośledzenie wydzielania potu na części twarzy po zajętej stronie vasodilatatio - rozkurcz mięśniówki naczyń skórnych skutkujący ich rozszerzeniem
   

4. Uszkodzenie splotu tarczowego nieparzystego ( Plexus thyroideus impar)
   Jest to splot żylny leżący między obiema blaszkami torebki tarczycy przy jej dolnym biegunie. Jego uszkodzenie stwarza niebezpieczeństwo zatoru powietrznego.

---