Teoria wychowania:
TEORIA WYCHOWANIA A PEDAGOGIKA OGÓLNA:
WYCHOWANIE- jest definiowane w znaczeniu szerokim i wąskim.
Znaczenie szerokie: to przygotowanie człowieka do zadań jakie stawia przed nim cywilizacja. Inne definicje określają wychowanie jako proces osiągania optymalnego rozwoju osobowości. Inne koncepcje określają wychowanie jako rodzaj ludzkiej działalności, która polega na wywoływaniu zmian osobowości. Ostatnie koncepcje uznają, iż wychowanie zwiera kształcenie i nauczanie.
Znaczenie wąskie: ogranicza się do wychowania moralnego i oznacza kształcenie uczuciowo emocjonalnej strony osobowości człowieka. Ogólnie ujmują wychowanie jako przygotowanie człowieka do życia w społeczeństwie i tak rozumiane wychowanie pełnie dwie funkcje:
-funkcja zachowawcza- która polega na przekazywaniu tradycji, obyczajowości, wzorców określonych zachowań, charakterystycznej dla niej społeczności.
-funkcja twórcza-polega na kształtowaniu kreatywności jednostki we wszystkich strefach jej życia.
Staranie się wychować dane społeczeństwo w duchu określonej ideologii, pedagogizując w tym kierunku wszystkie swoje inwestycje urzędy, sądy, oświatę, dostarczanie rozrywki, kultury, wychowanie moralne, itd.
1) rozszerzanie się terenu oddziaływań wychowawczych,
2) zmiana charakteru wychowania z indywidualnego na grupowe,
3) powstanie nowych instytucji wychowawczych: izby, schroniska, zakłady,
4) pedagogizacja wielu instytucji (sądownictwo dla nieletnich),
5) pedagogizacja starych instytucji,
6) pedagogizacja duszpasterstwa,
7) technika prasy, plakaty, muzea, zbliżanie ludziom mas społecznych,
Wychowanie i opieka
Przedmiotem zainteresowań teorii wychowania jest wychowanie w rozumieniu kształtowania postaw i innych cech osobowych dzieci i młodzieży, stworzeniem warunków do samorealizacji, pod względem rozwoju moralnego, społecznego, kulturowego i fizycznego.
Współczesne teorie i koncepcje wychowania.
Typy podejść do wychowania wg Tilmana i Grootaersa
Postawa wyczekująca
Postawa symbiozy
Postawa psychologizująca
Postawa stałej interwencji
Postawa kształtująca
Postawa moralizująca
Postawa kontrolująca
Cechy wychowania:
1. Złożoność wychowawcza
Zachowanie człowieka zależy zarówno od uwarunkowań zewnętrznych jak i wewnętrznych, czyli osobistych przeżyć, doświadczeń człowieka:
-potrzeb,
-aspiracji,
-motywów,
Złożoność wychowania sprowadza się do zapamiętania i rozumienia norm postępowania ale i ich akceptacji w codzienności.
2. Intencjonalność wychowania.
Pozytywne oddziaływanie na rozwój nawet wtedy, kiedy cele nie są dość uświadomione, to jedna dobra intencja.
3.Interakcyjność wychowania
Proces wychowawczy może odbywać się tylko w sytuacji interakcji wychowawczych bez możliwości jedynie podmiotowych działań wobec wychowanka.
4. Relatywność wychowania:
Nigdy nie jest tak, że wychowawca jest „sam z wychowankiem” i można na niego wpłynąć wg jakiegoś planu (są też rodzice, rówieśnicy)
5. Długotrwałość wychowania
Wychowanie przez całe życie, głównie w celu pogłębienia i przetrwania osiągniętych wyników.