Podział wg Piotrowiak

• metody bezpośrednie

• metody pośrednie

• metody indywidualne i grupowe

Metody bezpośrednie
To metody działające na świadomość.

NAGRADZANIE

• wybiórczość w stosowaniu nagród

• brak uzasadnienia

• nagradzanie - rozwija postawy konsumpcyjne

KARANIE

• niska skuteczność karania

• stosowanie karania zbiorowego

• eksponowanie kar fizycznych w wychowaniu

• powstanie zaburzeń emocjonalnych

W dzisiejszych czasach okazuje się iż ten rodzaj metody wychowania jest wielce nieskuteczny. Karanie - budzi mechanizmy obronne ( myślenie autonomiczne zrobię co będę chciał) Nagradzanie - szukanie kolejnych korzyści (komercje).

Metody pośrednie
Działające na podświadomość - skuteczność tych metod jest wg niektórych osób o wiele wyższa.

METODA PERSWAZYJNO - INFORMACYJNA

• tłumaczenie, przekazywanie, danych w celu zmiany opinii, postaw, zachowań

• korygowanie i wzbogacanie zasobu wiedzy

• w metodzie tej posługujemy się językiem werbalnym i niewerbalnym

• wychowujemy poprzez: komunikacje, rozmawiając, dyskutując, polemizując, perswadując

Warunki skuteczności:

• miejętne słuchanie (nie zamykamy się na opinię rozmówcy i na drugą osobę)

• umiejętne formułowanie argumentów (dojrzałe argumentowanie)

• stosowanie komunikatów pozawerbalnych (zgodność z komunikatem werbalnym)

• rezygnacja z bezwzględnej dominacji wyrażonej w opiniach. (nie moralizować, w wychowaniu nie ma zwycięzców i przegranych, wychowanie bez porażek)

Problemy:

• skłonność do moralizowania

• chęć potwierdzenia własnych racji

• unikanie tematów trudnych (tabu)

WAZNA KONCEPCJA GORDONOWSKA:

• komunikat przejrzysty,

• oparty na słuchaniu

• nie ma wygranych, przegranych

• nie oceniać - blokada dialogu

• wysłuchać, nie przerywać, niech powie co ma do powiedzenia

METODA MODELOWANIA ( MODELOWANIE- WZOROWANIE) Bronfenbrenner

• naśladowanie zachowań, ról społecznych, upodabnianie się w sposób nieświadomy do innych osób

• efekt bezpośredni ( dziecko zachowuje się dokładnie jak wychowawca)

• efekt generalizowania (tendencja do zbliżonych zachowań, jakimi posługiwali się nasi wychowawcy)

Warunki skuteczności: 1. identyfikacja wychowanka z wychowawcą (autorytet) 2. atrakcyjność treści przekazywanych przez model (treści dostosowane do okresu życia, w okresie dojrzewania - ucieczka od autorytetu rodziców - potem powrót) 3. wartości przyswojone przez dziecko - jako determinanty pozytywnych lub negatywnych zachowań 4. wiek dziecka- metoda skuteczniejsza w młodym wieku dziecka

Problemy: 1. brak właściwych wzorców zachowań (rodzina, media, instytucje) pozytywne ok., negatywne - zasada dziedziczenia patologii 2. rozbieżność między obszarem deklaracji a zachowań wychowawców (nasila się w okresie dojrzewania- wzór rodzica nie jest idealny, poszukiwanie bardziej spójnych wzorów zachowań)

Metoda zadaniowa (MOTYWUJĄCO-PROWOKUJĄCA)

• powierzanie dziecku zadań

• stawianie dziecka w sytuacjach problemowych

• wykształcanie dzięki tym sytuacjom konstruktywnych zachowań i postaw

• uczy się dzięki temu czego należy unikać, jak postępować

• nawiązanie do DEWEYOWSKIEJ koncepcji - doświadczenia (działalne jest źródłem wiedzy)

Warunki skuteczności:

• umiejętne formułowanie zadań ( poziom i możliwości dostosowane)

• zaangażowanie

• stopniowanie trudności ( od prostych do trudnych)

• obiektywna ocena działalności wychowanka

• pogłębianie samodzielności wychowanka ( interweniować tylko gdy jest taka potrzeba)

Problemy:

• trudności w formułowaniu zadań

• skłonność do wyręczania wychowanka

Metoda grupowa

• oddziaływanie kilku osób na jednostkę w celu zmodyfikowania postaw bądź zachowań

• zmiany poprzez bycie i działanie z innymi osobami

METODA ORGANIZOWANIA DZIAŁALNOŚCI ZESPOŁOWEJ (Kamiński, Courinet)

• istnieją cechy przywódców zespołu

• nikogo nie można włączyć do grupy na siłę

• grupa nie powinna być liczna spychanie odpowiedzialności na innych

• lider powinien wyłonić się sam w sposób naturalny

• gdy 2 liderów warto podzielić grupę

Warunki skuteczności: 1. odpowiednia liczebność zespołu 2. różnorodność (duże grupy ok. 50 os.) 3. grupy dobrane według temperamentu 4. precyzyjne określenie zadań 5. koordynacja działań

Problemy: 1. konflikty miedzy członkami zespołu 2. pogłębianie podziałów 3. Rozwój postaw konformistycznych, 4. ulegamy grupie, przestajemy się angażować

Metoda organizowania działalności samorządowej - A. Neill

• uczestnictwo dzieci i młodzieży w działalności

• uczy odpowiedzialności, ważności, że możemy mieć na coś wpływ

• przygotowanie do samodzielnego życia

• zbyt wczesne włączenie spowoduje upośledzenie na gruncie społecznym

Warunki skuteczności:

• realność zadań i problemów

• zwiększenie udziału wychowanków

• usprawnianie rozwiązań organizacyjnych

• tworzeniu równych szans udziału w budowaniu rzeczywistości

Problemy

• powstanie klik i grup interesów

• brak spójności działań

• nadmierna ingerencja wychowanków.

---