Norwid VM, Polonistyka


Cyprian Norwid, Vade-mecum,

oprac. Józef Fert, BN I 271, 1990.

WSTĘP

  1. część: SZKIC DO PORTRETU.

  1. W kraju.

  1. Cyprian czy Cyprian Kamil?

  1. Rodzeństwo.

  1. Dzieciństwo.

  1. W Warszawie (1830-1842).

  1. W drodze. 1842-1852.

  1. Romantyczne podróże (1842-1849).

  1. „Na skręcie wieku”. Paryż 1849-1852.

  1. W Ameryce. Luty 1853 - czerwiec 1854.

  1. „Pauza w życiu - nic więcej - to treść obrazu ścisła!”.

  1. Paryż.

  1. Próby stabilizacji (1854-1865).

  1. Pani Konstancja i inne.

  1. Edytorzy.

  1. Krytyka literacka o Norwidzie (1857-1865).

  1. Nad „Vade-mecum” (1865-1866).

  1. Resztki samodzielności (1866-1876).

  1. Ostatnie lata i dni przedostatnie… 9 lutego 1877 - 23 maja 1883.

  1. część: ISTNA LIRYKA.

  1. Sumienie.

  1. Ezechiel.

  1. „Niepraktyczne osły i szarlatany pogańskie”.

  1. Pójdź za mną?…

  1. Adres.

  1. „Finis”.

  1. wiersz autotematyczny.

  2. „streszczenie” podstawowego wątku tematycznego całego cyklu (śmierć i śmiertelność).

  3. „wykładnia” zasady kompozycyjnej rządzącej tym dziełem.

  1. część: TEKST VADE-MECUM.

  1. Dzieje wydawnicze.

  1. Pytania.

  1. Całość?

  1. Chronologia.

  1. Czystopis, odmiany, hybrydy.

  1. Grafia i ortografia.

  1. Interpunkcja.

  1. Graficzne kształtowanie tekstu.

  1. Przesmyski, Gomulicki i…

  1. część: UWAGI WYDAWNICZE.

TEKST.

  1. Vade-mecum - wizja wędrówki, której planem jest właśnie pamiętnik-przewodnik, „Boży-palec zaświtał przede mną (…) Żyć mi rozkazał w żywota pustyni!”, „Samotny”, widział wiele krain, spotkał wiele kobiet (pozostał nieczuły na ich wdzięki), „piszę pamiętnik artysty”, „Syn-minie pismo, lecz ty spomnisz, wnuku!”.

  2. Przeszłość - przeszłość, śmierć i cierpienia stworzył ten, który chciał odepchnąć złe wspom-nienia.

  3. Socjalizm - „nie skończona jeszcze? Dziejów praca!”.

  4. Posąg i obuwie - rzeźbiarz „rozprawiający jakby Plato” do szewca: mój posąg trwa dwakroć tyle lat, ile godzin twoje obuwie.

  5. Harmonia - wiele spraw łączy ludzi, weselej samotnie przez lata spoglądać w gwiazdy niż wy-czytać „co? serca dzieli!”.

  6. W Weronie - nad grobem Julii i Romea, łza - meteoryt.

  7. Addio!* - pożegnanie i z Prawdą („marną”), i z Popularnością („bez sumienia”).

  8. Liryka i druk* - sztuka: „treść wypowiesz bez liry udziału”, porządek, żar słowa i treści rozsą-dek.

  9. Ciemność* - do krytyka, zarzucającego mu „ciemnotę mowy”, potrzebna jest wiara, a zapłonie żywo treść.

  10. Czynowniki - „świat się zmienia”, a urzędnicy zawsze trwają.

  11. Pielgrzym - „Pan” domu ruchomego, ma tyle ziemi, ile jej stopa jego pokrywa.

  12. Szczęście - ordery.

  13. Larwa - larwa = ludzkość, historia „krwi!”, społeczeństwo „pieniędzy”.

  14. Litość - łzy ocierane chustką, krew - gabką, duszę otrze Bóg „piorunów błyskiem”.

  15. Sfinks - zagadka: „Człowiek?… jest to kapłan bez-wiedny/ I niedojrzały”.

  16. Narcyz* - problem patriotyzmu i ojczystości, samouwielbienie narodowe.

  17. Wieś - wieś bywa synonimem „parafiańszczyzny”, obciążającej kulturę narodową, „Ach!… czy nie ma już miejsca na świecie/ Dla niewinności?”.

  18. Naturalia - obrazek z życia „natury”.

  19. Stolica - nawiązanie do utworu Słowackiego Paryż.

  20. Specjalności - „dwóch ludzi znałem:/ Ach! z tych dwóch… cóż byłby za jeden!”.

  21. brak

  22. brak

  23. brak

  24. Sieroctwo* - „Mówią, że postęp nas bogaci co wiek”, dwie cywilizacje: jedna „wszystko od-krywać na serio”, druga „wszystko pokrywać zabawnie,/ Świetną liberią!…”

  25. Wakacje.

  26. Czemu nie w chórze? - problem niewcześnie przelewanej krwi.

  27. Mistycyzm - jeśli mistyk jest błędem, mistycyzm nie istnieje.

  28. Saturnalia* - wątek wypaczeń (zdziczenia) wieku postępu.

  29. Obojętność - wątek „zdrady” w aspekcie osobistym, niedotrzymanie wiary.

  30. Fatum - motyw doświadczenia, „badania” nieszczęścia, „Jak dziki zwierz przyszło Nieszczęś-cie do człowieka/ I zatopiło weń fatalne oczy -/ - Czeka -/ Czy człowiek zboczy?”.

  31. „Ruszaj z Bogiem” - motyw „spłacenia rachunków”.

  32. Wierny-portret - istota wierności pokazana w wymiarach materialnych.

  33. brak

  34. Vanitas - o egoizmach narodowych, o patriotycznym narcyzmie, „Wszystkie ludy - nad wszystkie… pierwsze!”.

  35. Ironia - problem związku pracy twórczej z ironią, „Ty myślisz może, że wiek złoty,/ Bez walk, sam przyjdzie do ludzkości ? -”.

  36. Powieść* - wielokierunkowa polemika z zastaną tradycją pisarską i czytelniczą, parodia sche-matu powieści obyczajowej, kpina z „tajemniczości”, z naśladowania wzorów francuskich.

  37. Syberie - motyw „nowego ducha kupieckiego”, „na dziejów - odłogu”.

  38. Zawody - „Zawodów treść w naturze leży,/ Serce dotrzymać lubi… więcej,/ Więcej zawsze niż się należy”.

  39. Centaury - dla ludzi „wszystko, co nie jest - jak poziom ich - małe,/ Umieją tylko zwać Pa-nem! zwać Bogiem!”.

  40. Cenzor-krytyk - kolejny przykład „centaurowatości”, „Autorów sądzą ich dzieła,/ Nie - autorzy autorów!”.

  41. Królestwo - dylemat wolności i niewoli (a właściwie zniewolenia), „Udziałem tym więcej!… panowanie/ Nad wszystkim na świecie - i nad sobą”.

  42. Idee i prawda - „Prawda się razem dochodzi i czeka!”.

  43. Purytanizm (z listu do M. S.) - interpretacja właściwego pojęcia puryzm (łac. purus - czysty), mydło i marmur.

  44. Cóś - „z intencji rodzi się wszelki uczynek”, „końcem końców pojedynek/ Jest to Coś… i o Cóś - zawsze”.

  45. Cnót-oblicze - „Cnoty spotkałem trzy różne oblicza/ Jak światło, cień i złudzenie”, cnota tragi-czna i dramatyczna, koniec utworu nie zachował się.

  46. brak

  47. brak

  48. brak

  49. Wtedy Ty, Matko - brak początku wiersza, nawiązanie do czwartego przykazania Dekalogu.

  50. Bliscy - motyw opuszczenia, zapomnienia, zdrady, trzy „sfery” ludzi.

  51. Moralności - „Kochający - koniecznie bywa artystą”, były dwie tablice, „aż przyjdzie dzień… gdy gniew, co zbił tablice,/ Stanie się zapałem, który tworzy”.

  52. Tajemnica.

  53. Zagadka - motyw kajdan, odniesionych tu do niewoli konwenansów, do zniewolenia przez wy-paczoną formę.

  54. Jak - brak tekstu.

  55. Kółko - kontynuacja problemu niewoli „umarłych formuł”.

  56. Czułość - kontynuacja problemu niewoli „umarłych formuł”.

  57. Niebo i ziemia - częściej człowiek marzy niż chodzi trzeźwo po ziemi.

  58. brak

  59. Nowy się wiek po ścianach rozpłomienił świtem - tylko dwa końcowe wersy.

  60. Język-ojczysty - „Nie miecz, nie tarcz bronią Języka,/ Lecz - arcydzieła!”.

  61. Bogowie i człowiek - wiersz otwiera dłuższą sekwencję utworów poświęconych sławie, jej dro-gom i bezdrożom, racjom i pozorom; „Dziś autorowie są jak Bóg”, „Trud jest jakoby zabawa”, „20 lat sławy za jeden dzień/ Dając - za dzień jeden szczęśliwy”.

  62. Zapał - kiedyś ogień-święty na Kapitolu, dziś tanie zapałki-chemiczne.

  63. Prac-czoło - problem wartości istotnych i pozornych, racje moralne pracy jako ludzkiego prze-znaczenia, klucz do wyzwolenia, koniec utworu niezachowany.

  64. brak

  65. brak

  66. brak

  67. brak

  68. Niewiasta igłą krzyż na piersiach kole - brak początku wiersza.

  69. Początek broszury politycznej - wyraz dezaprobaty dla szafowania krwią młodych pokoleń, konieczność łączenia tego, co jednostkowe, z tym, co uniwersalne.

  70. Laur dojrzały - „Nikt nie zna dróg do potomności”.

  71. Czas i prawda - „Iluż? ja świeżych książek widziałem skonanie”, „W każdym kraju inaczej Pra-wda się udziela,/ Lubo wszędzie jednego ma nieprzyjaciela”: kłamstwo, lenistwo, pycha i ner-wów-wstręt.

  72. Szlachcic - aluzja do „Zygmunta (nieboszczyka)”, autora Irydiona.

  73. Grzeczność - ironiczne zestawienie wartości etycznej z zachowaniem klienteli biura (chrześci-jan).

  74. Bohater - „Heroizm będzie trwał - dopóki praca,/ Praca? - dopóki stworzenie!…”.

  75. Ideał i reformy - koniec wiersza zaginął.

  76. brak

  77. Lapońscy wzięli księdza w swe obroty - początek wiersza nie zachował się.

  78. Styl nijaki - „szkoła-stylu” a „szkoła-natchnienia”.

  79. Różność-zdań (pod wizerunkiem Alfreda de Musset).

  80. Wielkie słowa - odpowiedzialność artystów za współczesność.

  81. Kolebka-pieśni (Do spółczesnych ludowych pieśniarzy).

  82. Śmierć - rozpoczyna się cykl epitafijny zbioru, poprzedni wiersz o „kolebce”, ten o „mogile”.

  83. Sens-świata - motyw „umarłych formuł” w sposób żartobliwie-ironiczny.

  84. Czemu - zaduma nad „przewrotnością świata”.

  85. Do Zeszłej... (na grobowym głazie) - „Tam, gdzie jest Nikt, i jest Osobą”.

  86. Pamięci Alberta Szeligi hrabi Potockiego - pułkownika - zmarłego na Kaukazie.

  87. Omyłka - „Sukces bożkiem jest dziś”.

  88. Dziennik i epos - zagadnienie mecenatu.

  89. Gadki - refleksja nad rolą dziennikarstwa i prasy.

  90. Dwa guziki (z tyłu) - rozważania o źródłach sztuki (słowa).

  91. Spowiedź - gladiator podejmuje walkę w imieniu Chrystusa.

  92. Cacka - zagadnienie „zdrabniania literatury”, które opanowało cały wiek.

  93. Źródło.

  94. Historyk.

  95. Nerwy - „Kandelabry się skrzywią na realizm”.

  96. Ostatni-despotyzm - zjadliwa satyra na obyczajowość salonową.

  97. Finis - rozpoczyna się część epilogowa zbioru, zbiór „mecum-vade,/ Złożone ze stu perełek”.

  98. Krytyka (wyjęta z czasopismu) - rozrachunek ze współczesnością.

  99. Fortepian Szopena - „Byłem u Ciebie w te dni przedostatnie”, nawiązanie do Orefusza, Pig-maliona, muzyka grana przez Chopina, widzenie Warszawy, „Ciesz się późny wnuku!…/ Jękły głuche kamienie -/ Ideał sięgnął bruku - -”.

  100. Na zgon śp. Józefa Z., oficera Wielkiej-Armii, rannego pod Paryżem, jednego z naczelników Powstania w Polsce - „Przedwieczny - nie pragnie boleści tej,/ Która osłupia serce ludzkie/ W wytrwały je zmieniając głaz”, „Może byśmy już na śmierć zapomnieli/ O chrześcijańskim skonu pogodnego tonie/ I o całości żywota dojrzałego…”.

ANEKS

+ nowa redakcja.

żegnaj, bądź zdrów, „z Bogiem”.

z rosyjskiego urzędnicy (świadomy barbaryzm - zabarwienie pogardliwe).

maszkara, widmo, potwór, maska (także balowa), zgrubiale twarz, zwłaszcza brzydka, tu oznacza: jędza, potwór.

doznanie bezpośredniego, pozazmysłowego kontaktu z Bogiem; poznawanie przez objawienie, w czasach Norwida rzeczy niezrozumiałe.

los, najwyższa przyczyna, przeznaczenie, zagadka, nieszczęście.

marność, urojenie, chełpliwość, gadanina.

istoty mityczne, na poły ludzie, na poły konie, symbol dzikości i barbarzyństwa, u Norwida symbol połowiczności, niedojrzałości.

mianownik w funkcji dopełniacza.

przenośnie: pedanteria, bezwzględne przestrzeganie prawideł, surowości obyczajów, czystości języka.

1

9



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Norwid Wiersze, Polonistyka
Norwid - Promethidion, Polonistyka, Romantyzm
Norwid Quidam, Polonistyka
Norwid Promethidion, Polonistyka
Norwid Biae, Polonistyka
Cyprian Kamil Norwid VM doc
Norwid Trylogia woska, Polonistyka
norwid, Polonistyka studia, II ROK, Romantyzm, Opracowania BN
Norwid Piercie Wielkiej-Damy, Polonistyka
C.K. Norwid - Białe kwiaty, Polonistyka, Pozytywizm(2)
Trojanowicz O moi Norwida, Polonistyka
apiski Norwid, Polonistyka
18 JADWIGA PUZYNINA O pracach zespołu Pracowni Słownika Języka Cypriana Norwida przy Wydziale Pol
Marsz Polonia demo
Hitachi Vm Series Camcorder Servicing
polonistyka nr6 2009 demo
TOK WPROWADZANIA LITERY w szkole podstawowej, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna, edukacja pol
Współczesna polska proza kobieca, polonistyka, 5 rok

więcej podobnych podstron