NEUROCHIR

W 1: URAZY KRĘGOSŁUPA I RDZENIA KRĘGOWEGO

Najczęściej ludzie młodzi

Przyczyny urazu: uraz komunikacyjny; uraz sportowy; wypadki w pracy; upadki w domu

URAZ

Pierwotny wtórny : zmiany naczyń( wybroczyny, zakrzep;

- ucisk, rozerwanie rdzenia; stłuczenie, przecięcie skurcz nacz, zaburz autoregulacyjn itp.);

wewnątrzkomórk zaburz jonowe; zaburz

biochem( nagromadz neurotransmiterów,

wolne rodniki, peroksydacja lipidów,

endogenne opioidy, < stęz ATP itp.); obrzęk;

hypoksja, spadek RR systemowego

tętnice Adamkiewicza są po str lewej, odc piersiow Th10-11

Uraz pierwotny: bardzo rzadko podczas urazu pierwotnego rdzenia uszkodzeno jest całkowicie. Za występ objawów całkowitego uszkodzenie rdzenia kręgow jest odpowiedzialny uraz wtórny

Uraz wtórny sprawia że uszkodzenie pierwotne często odwracalne przechodzi w nieodwracalne

Zmiany patolog a czas:

• 5 min przepełnienie żył substancji szarej rdzenia- zaburzenia mikrokrążenia

• 15 min- I wybroczyny, rozpoczyna się obrzęk

• 2 h - obszar wybroczyn rozszerza się

• 4 h- wybroczyny zajmują cały centralny rdzeń, uszkodzenie śródbłonka naczyń, obrzęk rozszerza się na sąsiednie segmenty

• 24-48 h miejscu uszkodzenia- staje się miejscem martwicy

postępowanie: przeniesienie z miejsca wypadku, unieruchomienie kręgosłupa; ocena stanu chorego i uszkodzenia towarzyszące(GCS); wdrożenie farmakol; transport do ośrodka specjalistycznego

Ocena stanu chorego: GCS- 15 pkt; min 3 pkt; granica 7 pkt: otwieranie oczu; reakcja ruchowa; odpowiedz słowna

SKALA FRANKELA:

A. całkowite uszkodzenie, zniesienie funkcji ruchowej i czuciowej

B. zachowanie czucia poniżej uszkodzenia

C. zachowanie ruchu ale bezużyteczności zachowania czucia

D. zachowanie czynności ruchu użyteczna ale nie pełna

E. chory bez objawów ubytkowych

Lecz : wyciąg bezpośredni za czaszkę; operac: odroczenie- terap p/odleżynowa

Lecz chirur: odbarczanie i stabilizacja

W 2:POSTĘPOWANIE I REHAB CHORYCH PO OPERACJI NERWÓW OBWODOWYCH

Przewężenie Ranviera- odp za szybkie przewodzenie

Klasyfikacja uszkodz n obwod wzg Seddona:

• Neurapraxis( uszkodzenie czynności; upośledzona funkcja)

• Axonotmesis( uszkodzenie molekularne, funkcja powraca)

• Neurotmesis( przerwanie ciągłości anatomicznej nerwu)

Czynniki wpływające na regeneracje n obwodow:

• Komórkowe

• Naczyniowe( odtworzenie mikrokrążenia)

• Metaboliczne- NGF- nerwa czynność wzrasta substancja białkowa stymulująca regenerację aksonów i ich neurotropizm

W chirurgii n obwod: bad biolog komórek regeneracyjnych neuronów:

• Interakcje pomiędzy komórkami Schwanna i aksonami

• Dynamika transportu aksoplazmy

• Neurofizjolog receptor czuciowy, funkcji czuciowej płytki końcowej

Zasady chirur n obwodow: konieczne jest stosowanie techniki mikrokrążenia z wykorzystaniem optycznego powiększenia mikrochirurgii narzędzi i szwów:

• Miejsce połączenia nerwu musi być wolne od naprężenia

• Przy zespoleniu nerwu koniec do końca powinna być ustawiona w pozycji anatomicznej

• Jeżeli nie można uzyskać połączenia wolnego od napięcia, należy stosować transpozycje nerwu lub przeszczepy kablowe.

Przyszły kierunek w chirur n obwod:

• Dane eksperymentalne: PGA( wlew poliglikolowy)-rurka 3 cm() duragen, dekson)

• Wyniki są zbliżone

• Wnioski- ten materiał zaopatruje krótkie ubytki. Pozwoli na częściowe wyeliminowanie konieczności pobierania autogennych przeszczepów i umożliwi uniknięcie związane z tymi powikłaniami

Czynniki wpływające na lecz:

• Czas od urazu do operacji( im wcześniej tym lepiej)

• Długość ubytku

• Doświadczenie chirurga

• Wczesna i odpowiednia rehabilitacja( ćw bierne aby nie było zaniku mm i przykurczów)

Postępowanie pooperacyjne:

• Utrzymanie kończyn w pozycji anatomicznej

• Elewacja kończyn; odpowiednie opatrunki

• Odpowiednie unieruchomienie 10-14 dni; następnie stopniowe zwiększenie ruchomości

• Prewencja powtórnego urazu

• Terapia przeciwodleżynowa

Rehab: przedłużenie terapi cieplnej; zapobieg zaników mm; zapobieganie przykurczom mm

W 3: DYSKOPATIE

Wypadnięcie krążka międzykręgowego inaczej: przepuklina jądra miażdżystego, przepuklina dysku, wypadnięcie jądra galaretowatego

Przyczyny:

1. urazy: dźwiganie, upadek, wypadek komunikacyjny

2. przeciążenie i mikrourazy

3. nieznane

dyskopatia najczęściej w odcinku lędźwiowym( L4/L5 i L5/S1) i szyjnym, najrzadziej w odcinku piersiowym

objawy: ostry ból z promieniowaniem, napięcie mięśni przykręgosłupowych, spłycenie lordozy lędźwiowej, objawy neurologiczne

objaw neurolog: objawy korzeniowe( Lasequea); brak odruchu ścięgnistego; zaburzenia czucia, niedowład, zaburzenia zwieraczy

bad podmiotowe: charakterystyka bólu, promieniowanie; początek i okoliczności powstania; czas trwania, czynniki zmniejszające, czynniki nasilające; dotychczasowe leczenie- efekty; objawy towarzyszące( np. odrętwienie, mrowienie)

bad przedmiotowe: ocena chodu i postawy; ocena siły mięśniowej, badanie odruchu; badanie objawowe i badanie czucia

badanie pomocnicze: RTG w projekcji AP i boczne; tomografia komputerowa( CT, TK); rezonans magnetyczny(RM, NMR, MRI); w przeszłości: radikulografia i mielografia( jeszcze z tego się korzysta)

lecz zachowawcze: - przy braku zgody na operacje

• poinformowanie pacjenta

• przy braku bezwzględnego wskazania do zabiegu

• leki z grupy NLPZ i steroidy, mierelaksanty; leki sedatywne; p/bólowe

• inne: edukacja, psychoterapia, medycyna manualna; sanatoryjne

• ćw rozluźniające mięśnie przykurczone( głw m grzbietu i wzmacnianie m osłabionych głw brzucha); mobilizacje czynne i fizykoterapia

leczenie operacyjne: ból jest względnym wskazaniem do operacji ale jeśli nie towarzyszą objawy ubytkowe

wskazania bezwzględne: objawy ubytkowe: niedowład i porażenie, zabu8rzenia zwieraczy, udokumentowane w badaniu obrazowym i brak poprawy po leczeniu zachowawczym

mikrodysektomia: małoinwazyjne do kręgu 2 cm niewielkie rozcięcie 3cm

laminektomia- usunięcie części lewej lub prawej łuku

wspomaganie lecz operac: farmakolog, rehab i sanatorium

DYSKOPATIA SZYJNA:

Objawy:

• korzeniowe: zaburz czucia; osłabienie i zanik m C5; C6 biceps; naramienny, C7 trójgłowego; osłabienie odruchu; zaburz troficzne skóry( sucha nieelastyczna i blada) przy długotrwałym ucisku

• rdzeniowe: spastyczność kkd, sztywne osłabienie i wygórowany odruch; klonus; dodatni objaw Babińskiego

objaw ze str tętnic kręgow: zawroty głowy, szum w uszach, zaburz równowagi, bóle głowy

bad: podmiotowe i przedmiotowe; ocena sił mięśniowej; bad odruchu; bad kkd; bad laryngologiczne

bad pomocnicze: RTG kręg szyjnego AP i boczne; RTG czynnościowe i rezonans magnet; CT; USG Doppler tt kręgow: bad naczyniowe( angiografia tt kregow)

małoinwazyjne techniki w lecz zespołu bólowych kręgosłupa:

1. lecz zachowawcze: farmakol; rehab z fizykoterapią, <inwaz zaburz blokady; iniekcje epideralne; termokoagulacja

2. operac wycięcie dysku; wycięcie dysku i usztywnienie( spondylodeza); wycięcie dysku i przywrócenie ruchomości operowanego segmentu

wertebroplast- mało inwazyjne, przezskórna metoda wzmacniania cementem kostnych trzonów osłabionych z powodu osteoporozy, nowotworu, naczyniaka

lecz operac wskaz: nieskuteczne długotrwałe lecz zachowawcze; nieprawidłowe bad dodatkowe uwidacznia uciśnięcie struktur nerwowych

lecz operac bezwzględn: lokalizacja typowego dla bólu korzeniowego i obecność 1 z objaw neurolog( zaburz sił m , osłabiony odruch ścięgnisty; zaburz czucia)

RWA KULSZOWA

Postać porażenna Bad neurol postać objawowa

Diagnost w tryb pilnym

Diagnostyka

RTG AP i boczn; spłycenie lordozy lędźw korzeni

obniżenie przestrzeni międzykorzeniow; zmiany zwyrodnieniowe;

kręgozmyk

destrukcja kręgu obraz prawidł, brak objaw ubytkowych

lecz zachowawcze

brak poprawy efekt terapeutycz

diagnostyka obrazu

BAD KT/ RM( traktowane jako bad komplementarne)

Guz kanału kręgowego, kręgozmyk( 2stopnie) „czyste” przemieszczenie jądra miażdżyst

Wąski kanał kręgowy; stare skostniałe przepukliny - protruzja( wypuklina)

Zmiany wielopoziomowe, zmiany pourazowe - ekstruzja( przepuklina)

- sekwestracja( brak fragmentu)

operacja klasyczna operacja i procedury mało inwazyjne

poszerzana ferustracja; hemilaminektomia; laminektomia nukleotomia przezskórna; dyslektomia ewent wykorzyst systemu stabiliz endoskopowa, mikrodyskektomia

rekowalescencja; leczenie usprawniające

nukleotomia przezskórna: nukleotomia koablacyjna; nukleotomia laserowa; nukleotomia endoskopowa; z zastosowaniem enzymów.

Wskaz: dyskogenny ból spowodowany wypukliną jądra miażdżystego; lecz poprawiające lecz zachowawcze

P/wskaz: przepuklina jądra miażdżyst- przerwanie pierścienia włoknistego; złamanie; guz, obniżenie wysokiego krążka do < niż 50%; stenoza kanału kręgow

Mikrodyskektomia- „ złoty standard”; z< uraz operacyjny; szerokie spektrum wskazań; < cięcie skórne

WYKŁAD 4

ZMIANY ZWYRODNIENIOWE KRĘGOSŁUPA LĘDŹWIOWEGO

Zwężenie kanału kręgowego- dysproporcja pomiędzy objętością kanału kręgowego a jego zawartością prowadząca do ucisku korzeni ogona końskiego.

Zwężenie kanału kręgowego w odcinku lędźwiowym- zwężenie kanału kręgowego w jego części centralnej; zachyłkach bocznych lub w otworach międzykręgowych, powoduje uszkodzenie co najmniej jednego korzenia ogona końskiego i manifestuje się:

• bólem

• jedno lub obustronnym deficytem neurologicznym

• chromaniem neurogennym

Patogeneza:

• czynniki rozwojowe i wrodzone odmienności kształtu kanału kręgowego, asymetria stawu międzykręgowego

• czynniki nabyte- zmiany zwyrodnieniowe prowadzące do ucisku struktury nerwowej

czynniki patologiczne prowadzące do nabytego zwężenia kanału kręgowego:

• zwyrodnienia krążka międzykręgowego

• obniżony krążek międzykręgowy

• tworzenie osteofitów krawędzi trzonów

• zmiana geometrii stawów międzywyrostkowych

• zmiany zwyrodnieniowo wytwórcze stawów międzywyrostkowych

• podwichnięcie stawów międzywyrostkowych

• zaburzenia kształtu kręgosłupa

• kręgozmyk zwyrodnieniowy

Zmiany anatomiczne prowadzące do zwężenia kanału:

• pogrubienie blaszek łuków

• zmiany rozrostowe stawów międzywyrostkowych

• przerost więzadeł żółtych

• zwężenie zachyłków bocznych

• zwężenie otworów międzykręgowych

Metody diagnostyczne:

• zdjęcie przeglądowe RTG

• tomografia komputerowa (CT)

• rezonans magnetyczny(MRI)

• mielografia

• elektromiografia

Objawy kliniczn:

• chromanie neurogenne( uczucie bólu i osłabienia stóp i łydek podczas chodu i w pozycji stojącej)

• ból lędźwiowy odcinka kręgosłupa

• ból korzeniowy

• obiektywnie stwierdzamy niedowład kkd; osłabienie lub zniesienie odruchów kolanowych i skokowych

• rzadko zaburzenia zwieraczy

Lecz operacyjne:

• poszerzenie kanału kręgowego: laminektomia; poszerzenie zachyłków bocznych i otworów międzykręgowych; discektomia

• p/działanie niestabilności i deformacji: spondylodeza międzytrzonowa blokiem kostnym; spondylodeza wszczepem międzytrzonowym; stabilizacja wewnętrzna przeznasadowa kręgosłupa

Lecz operacyjne:

• w 2-5 dobie rehabilit w łóżku: ćw kkd; ćw oddechowe; ćw mm tułowia

• pionizacja w 3-5 dobie( gdy ustępują bóle w okolicy operowanej)

• zabezpieczenia gorsetem( sznurowa łódzka wzmacnia)

• pomoc przy chodzeniu

• dalsza rehabilitacja- gdy wymaga tego niedowład kończyn

• lecz urolog- utrzymanie się zaburzeń mikcji

SPONDYLOZA LĘDŹWIOWA odcinka kręgosłupa- to wielopoziomowa zmiana anatomiczna zwyrodnień krążków międzykręgowych i stawów międzywyrostkowych, tworzenie osteofitów na krawędzi trzona, zwężenie kanału kręgowego, zaburzenia kształtu kręgosłupa, ucisk korzeni ogona końskiego.

Metody diagnostyczne:

• zdjęcie przeglądowe RTG

• tomografia komputerowa (CT)

• rezonans magnetyczny(MRI)

• mielografia

Objawy kliniczn:

• chromanie neurogenne( uczucie bólu i osłabienia stóp i łydek podczas chodu i w pozycji stojącej)

• ból lędźwiowy odcinka kręgosłupa

• ból korzeniowy

• niedowład kkd; osłabienie lub zniesienie odruchów kkd

• zaburzenia zwieraczy

Lecz operacyjne:

• poszerzenie kanału kręgowego: wielopoziomowa laminektomia; poszerzenie zachyłków bocznych i otworów międzykręgowych; discektomia

• p/działanie niestabilności i deformacji: spondylodeza międzytrzonowa blokiem kostnym; spondylodeza wszczepem międzytrzonowym; stabilizacja wewnętrzna przeznasadowa kręgosłupa.

KREGOZMYK ZWYRODNIENIOWY- stan rozwijający wskutek zwyrodnienia krążka międzykręgowego i długotrwałe niestabilności jednostki ruchowej

Czynniki patolog prowadzące do kręgozmyku:

• zwyrodnienie krążków międzykręgowych

• obniżenie krążków międzykręgowych

• zmiany geometrii stawów międzywyrostkowych

• podwichnięcie stawów międzywyrostkowych

Cechy charakterystyczne:

• dotyczy on starszych osób

• często wielopoziomowe- „schodki”

• zazwyczaj nie przekracza 25-30%

• zachowana ciągłość nasad

• przemieszczenie do przodu lub do tyłu

Nieprawidłowości anatom związane z kręgozmykiem:

• przemieszczenia trzonów

• uwypuklenie pierścienia włóknistego

• pogrubienie więzadła żółtego

• styk wyrostków kolczystych

• deformacja otworów międzykręgowych

Metody diagnostyczne:

• zdjęcie przeglądowe RTG

• tomografia komputerowa (CT)

• rezonans magnetyczny(MRI)

• mielografia

Objawy:

• lumbalgia;

• rwa kulszowa;

• chromanie neurogenne;

• niedowład;

• zaburzenia czucia

Lecz : począt zachowawczo: farmakoterapia; fizykoterapia i rehabilitacja.

Kwalifik do operacji: silny ból; niedowład ; pogorszenie jakości życia; zaburzenie czucia.

Rodz zabiegów operacyjnych: laminektomia; dyscektomia; spondylodeza międzytrzenowa i wszczepami.

Skutki lecz kręgozmyku to: odbarczanie struktur nerwowych, poprawa stosunków anatomicznych, stabilizacja kręgosłupa- pełna korekcja nie jest zbędnym warunkiem ustępujących dolegliwości.

WYKŁAD 5

URAZY SPLOTU RAMIENNEGO

5 nerwów korzeni rdzenia: C5, C6, C7, C8, Th1

odgałęzienia korzeni:

• C5, C6, C7: nerw piersiowy długi

• Korzeń C5: nerw grzbietowy łopatki

• C5 i C6- pień górny

• C7 - pień środkowy

• C8 i Th1- pień dolny

Pień górny: nerw nadłopatkowy; nerw podobojczykowy; gałąź przednia i tylnia

Pień środkowy: gałąź przednia i tylnia

Pień dolny: gałąź przednia i tylnia

Pęczek boczny: nerw piersiowy boczny; nerw mięśniowo-skórny; nerw pośrodkowy

Pęczek tylny: nerw podłopatkowy górny; nerw pierśiowo-grzbietowy; nerw podłopatkowy dolny; nerw pachowy; nerw promieniowy

Pęczek przyśrodkowy: nerw piersiowy przyśrodkowy; nerw skórny przyśrodkowy ramienia; nerw skórny przyśrodkowy przedramienia; nerw łokciowy; nerw pośrodkowy

Przyczyny uszkodzenia splotu:

• Wypadki drogowe motocykli

• Inne wypadki komunikacyjne/; użytkownicy samochodowi; piesi potrąceni przez samochód

• Wypadki przy pracy

• Rany postrzałowe

• Uraz okołoporodowy

• Uszkodzenie jatrogenne

Rodz uszkodzeń splotu ramiennego:

• Uszkodzenia otwarte: rany cięte, postrzał, inne

• Uszkodzenia zamknięte:

• pociąganie kończyny= uraz tradycyjny

• uraz tępy szyi

• uraz obręczy barkowej

• ucisk elementami splotu

• niedokrwienne- wskutek dłuższego ucisku

Uraz tradycyjny:

• zwiększa mobilność

• pociąganie kończyny górnej

• złamanie kości ramienia; zwichnięcie barku

• złamanie obojczyka

• złamanie łopatki

Nici korzeni:

1. faliste

2. naciągnięte

3. wyrwane

Postać kliniczna uszkodzenia splotu:

• porażenia całkowite

• porażenia częściowe:

• typ górny( Erba, Duchennea)- korzeń C5 i C6 lub pęczek boczny

• typ dolny( Kumpke)- korzenie C8 i Th1 lub pęczek przyśrodkowy

• typ środkowy- korzeń C7 lub pęczek tylni

• uszkodzenie nerwu splotu

Całkowite uszkodzenie splotu:

• bezwład mięśni obręczy barkowej i kończyn górnych

• zanik mięśni

• zniesienie czucia;

• zaburzenia troficzne

• często ból

• odstawienie łopatki

EGZ Zespól Hornera: przyczyną wyrwanie korzeni: Th1 i C8

• miosis( zwężenie źrenic)

• ptiosis( zwężenie szpary powieki z lekkim opadnięciem powieki)

• enophtalmus( nieznaczne zapadnięcie gałki ocznej)

• anhydrosis

EGZ Częściowe porażenie splotu:

• str lewa- porażenie typu górnego- zachowanie ruchów nadgarstka, ręka bezwładna, nie zgina w łokciu, ściska np. długopis

• str prawa- typ poraż dolnego- czynne mm obręczy barkowej; zgięcie stawu łokciowego; porażenie mięśni rąk i nadgarstka

Dodatkowe bad diagnost:

• RTG- klatki piersiowej; kręgosłupa szyjnego, barku

• Mielografia odcinka C4-Th2

• Tomografia komputerowa( CT)

• Mielo- CT i mielo-MRI

• MRI

• Badanie potencjału wywołanego

• Badanie przewodnictwa nerwowego

• Badanie EMG

EGZ Taktyczne leczenie:

• Neuropraxia, axonotmesis: rehabilitacja; terapia cieplna; fizykoterapia; elektrostymulacja

• neurotmesis: szew „ koniec do końca” pierwotny lub odroczony; rekonstrukcja przeszczepami kablowymi; neurotyzacja kikutów dystalnych

• wyrwanie korzeni: neurotyzacja kikutów dystalnych

• inne zabiegi: transpozycje mięśni i ścięgien; usztywnienia stawów

• leczenie bólu

Leczenie operacyjne: neuroliza

Leczenie operacyjne: neurotyzacja( zdrowy nerw jest do odtworzenia utraconego unerwienia ruchowego). Nerwy wykorzystane: nerw dodatkowy; korzeń C4; nerw międzyżebrowy; nerw podłopatkowy; drugostronny nici korzeni. Cel zgięcie stawu łokciowego i odwodzenie ramienia.

WYKŁAD 6

CHOROBY ZWYRODNIENIOWE KRĘGOSŁUPA SZYJNEGO.

Mechanizm bólu kręgosłupa:

• podrażnienia tkanek miękkich, unerwionych je nerwów i splotów nerwowych( np. mm przykręgosłupowych; aparat więzadłowy kręgosłupa, torebki stawów międzykręgowych i krzyżowo- biodrowych)

• bezpośredni ucisk na korzenie nerwowe

Przyczyny bezpośrednie:

• choroba dyskowa

• zmiany zwyrodnieniowo-zniekształcone

• urazy

• nowotwory( pierwotne, przerzutowe i naciekające)

• niestabilność( nadruchomość i kręgozmyk)

• wady wrodzone i nabyte( wady pogranicza czaszkowo-kręgosłupowych, wady rozwojowe kręgów, skoliozy)

• proces zapalny( swoiste i nieswoiste w tym RZS)

• osteoporoza

Przyczyny pośrednie: -mogą powodować ból:

• styl życia( charakter i warunki pracy i mieszkania; sposób wypoczynku, aktywność fizyczna)

• usprawnianie sportów szkodliwych dla kręgosłupa( kolarstwo, sporty walki, narciarstwo, akrobacje i inne)

• nadwaga

• długa jazda samochodem

• stan emocjonalny

• inne schorzenia( np. wady postawy)

• wiek

Choroba dyskowa kręgosłupa :

• odpowiedzialny za 85% bólów barku lub krzyża

• uznawana za chorobę cywilizacyjną w krajach wysoko rozwiniętych

• jeden z najczęstszych powodów zgłoszenia się do lekarza POZ

• ponad 80% populacji doświadczyło jeden raz incydent bólowy

• w te chwili ponad 4% spośród nas cierpi z powodu bólu kręgosłupa

• ogromne koszty związane z leczeniem i rehabilitacją

Epidemiologia:

• odcinek szyjny dotknięty jest zwyrodnieniem około 30-36%

• występuje powyżej 40 roku życia; najczęściej u kobiet( 60%) niż mężczyzn(40%)

• 90% populacji powyżej 50 roku życia posiada zmiany zwyrodnieniowe w odcinku szyjnym kręgosłupa

Patogeneza zwyrodnienia krążków w odcinku szyjnym:

• przyczyny: dehydratacja jądra miażdżystego

• skutek: - przepuklina jądra miażdżystego;

• osteofity na krawędziach trzonów: ucisk na korzenie i worek oponowy

• osteofity wyrostków haczykowatych- ucisk na tętnice kręgowe

Funkcje krążka międzykręgowego:

• stabilizacja kręgosłupa

• funkcja nośna

• zapewnienie elastyczności

• amortyzacja obciążeń dynamicznych

1. Pierścień włóknisty( włókna kolagenowe)

2. Jądro miażdżyste( pozostałe struny grzbietowe)- 88% wody + mukopolisacharydy

3. dwie płytki chrzęstne przylegające do blaszek granicznych

4. układ hydrauliczny( nieściśliwy płyn w sztywnym zbiorniku

5. pierścień zapobiegający rozciąganiu- jądro ściskaniu dzięki ciśnieniu onkotycznemu

Teorie rozwojowe choroby dyskowej:

Ciśnienie w dysku lędźwiowym:

• pozycja leżąca 15 kP

• stoi 100kP

• skłon 140kP

• skłon + 10 kg 200kP

Spondyloartroza:

• zmiany wytwórcze

• osteofity

• stawy m wyrostkowe

• zwężenie kanału kręgowego

• zniekształcenie otworów międzykręgowych

teoria niedokrwienna krążka; < ilości mukopolisacharydów i teoria mikrourazów

Postać kliniczna chorobach dyskowych odcinka szyjnego:

• objaw korzeniowy- ból i zaburzenia czucia o topografii korzeniowej

• objaw naczyniowy- zwężenie tętnicy kręgowej, niedokrwienie mózgu, zespół tętnicy rdzeniowej przedniej

• objaw uszkodzenia rdzenia- mielopatia szyjna

Niewydolność tętnic kręgowych:

• przyczyny ucisk przez osteofity

• skutki: objawy naczyniowe- bóle głowy; zawroty głowy; zaburzenia ortostatyczne; niewydolność krążenia mózgowego

Mielopatia szyjnego uszkodzenia rdzenia w skutek ucisku niedokrwienia:

• niedowład kończyn

• zaburzenia chodu

• zaburzenia zwieraczy

• niewydolność krążenia mózgowego

Diagnostyka :

• badanie podmiotowe i przedmiotowe

• RTG klasyczne

• Diagnostyka obrazowa TK i RM

• Scyntygrafia i densytometria

TK zalety: dokładność obrazu struktur kostnych( osteofity, zwapnienie); dostępność i cena badania.

Wady: ( do RM): mała czytelność struktur miękkich, istnienie promieniowania RTG( > ilość)

RM: dłuższy odcinek kręgosłupa ;bez promieni RTG, droższe, dobrze pokazuje część miękką

Inne metody diagnostyki:

• Dyskografia

• Elektromiografia

• USG metody Doplera( tętnic szyjnych)

• Arteriografia tętnicy szyjnej

radiolog choroba dyskowa neurolog

rehabilitant neurochirurg

Metody leczenia:

• Leczenie zachowawcze: farmakoterapia; fizykoterapia; kinezyterapia; balneologia; terapia manualna; psychoterapia

• Dla trwałego efektu lecz zachowawczego- jest koniecznie trafne rozpoznanie, eliminowanie niekorzystne czynniki, systematyczność ćwiczeń

• Lecz chirurg- występowanie bólu wskazane względne do operacji !!!!

• wskazanie bezwzględne są: objawy ubytkowe neurologiczne- porażenne i masywne niedowłady; zaburzenia zwieraczy znajdujący odzwierciedlenie w badaniach obrazowych

• wskaz względne to niepowodzenie leczenia zachowawczego przy potwierdzeniu istnienia patologii bez objawów ubytkowych

• lecz zachowawcze nieinwazyjne: farmakoterapia( NLPZ, miorelaksaty; p/bólowe); ćw izometryczne mm grzbietu, karku i obręczy barkowej; korekcja wady postawy; p/działanie nadwadze

Historia chirurgii choroby szyjnej krążków międzykręgowych:

• 1955- Robinson i Smith- dostęp przedni, disektomia; spondylodeza

• 1958-Cloward- dostęp przedni, disektomia; spondylodeza

• 1960 Bailey i Badgley- technika korporektomii( usuwanie trzonu całego)

• 1967- Bonler- zastosowanie płytki stabilizacyjnej

• 1980 Casper- upowszechnienie stabilizacji płytką

Wyeliminowanie przeszczepów autogennego:

• hydroksyapatyt

• indukcja osteogenezy

• wszczepy: ceramiczne, węglowe, tytanowe

• minimalizowanie zabiegów operacyjnych ; chirurgia endoskopowa.

---