

Tkanka nabłonkowa

Cechy budowy

1. ściśle połączone ze sobą komórki

2. leży na błonie podstawnej

3. zbudowana z mukopolisacharydów (śluzowielocukrów) i białek

Rodzaje nabłonków

1. Jednowarstwowe

• płaskie - pęcherzyki płucne i ściany włosowatych

naczyń krwionośnych

• sześcienne - przewody gruczołów

• cylindryczne - jelito cienkie

2. Wielowarstwowe

• płaskie - jama ustna, skóra

• przejściowe - pęcherz moczowy

• gruczołowe - z tkanek

*wewnątrzwydzielnicze*	*zewnątrzwydzielnicze*
endokrynowe	egzokrynowe
[w ciele-dokrewne]	[potowe, łojowe, mlekowe]

Funkcje nabłonków

1. ochronna - usuwanie zanieczyszczeń [nabłonek migawkowy]

2. wydzielnicza - gruczoły jadowe, śluzowe

3. zmysłowa - receptory, siatkówka, kubki smakowe, narząd Cortiego,

orzęsione komórki w ślimaku w uchu

4. rozrodcza - produkuje gamety

Tkanka mięśniowa

Mięsień gładki	Mięsień poprzecznie prążkowany szkieletu	Mięsień poprzecznie prążkowany serca	NAZWA
			RYSUNEK
Kształt wrzecionowaty, jądro w centrum	Jądra położone peryferycznie	Komórki dikariotyczne	BUDOWA
Powolna, wytrwała, niezależna od woli	Szybka i krótka, zależna od woli	Szybka i wytrwała, niezależna od woli	PRACA
Pęcherz, żołądek, przełyk, macica, jelita	Mięśnie szkieletowe, międzyżebrowe, powieki, język, przepona, cewka moczowa		WYSTĘP.

Jednostka

Jednostką czynnościową tkanki jest włókno mięśniowe, zwane filamentem. Filament składa się z aktyny (białko zdolne do stymulacji hydrolizy ATP) i miozyny. Podczas skurczu aktyna wsuwa się w miozynę.


Tkanka nerwowa

Jednostka

Jednostką komórki nerwowej jest neuron.

Elementy międzykomórkowe

Glej pełni funkcje odżywcze i regeneracyjne dla neuronów.

Nerw

Nerw jest to pęczek komórek nerwowych biegnących w tę samą stronę i przekazujących tę samą informację. Neurony otoczone są nanerwiem.

Podział neuronów

• czuciowe - odbierają impulsy od receptorów

• ruchowe - od ośrodków nerwowych do efektorów

• pośredniczące - pośredniczą między neuronem czuciowym a ruchowym

• kojarzeniowe - rejestrują i analizują impulsy docierające ze środowiska lub

innych części organizmu

Łuk odruchowy

- droga przejścia impulsu od receptora do efektora.

Receptor Neuron czuciowy Neuron pośredniczący Neuron Kojarzeniowy Efektor Neuron ruchowy Neuron pośredniczący




Synapsa

- połączenie między dwoma neuronami. Każdy pęcherzyk synaptyczny zawiera mediator, wywołujący depolaryzację błony.

Mediatory:

• acetylocholina

• noradrenalina

Deprywacja sensoryczna - brak bodźców sensorycznych, docierających do organizmu. Skutkiem może być choroba sieroca i inne zaburzenia, a nawet śmierć.

Tkanka łączna

Funkcje

• Mechaniczna (podporowa) - nadaje narządom spoistość i sztywność

(np. układ kostny)

• Ochronna -tworzy torebki ochronne wokół narządów

(osierdzie, błona surowicza [jama brzuszna] opłucna, torebki stawowe)

• Odżywcza - pośredniczy w przekazywaniu substancji

odżywczych (krew, limfa)

• Wypełniająca przestrzenie międzynarządowe

Struktura tkanki łącznej

• Substancja międzykomórkowa

• Istota podstawowa (śluz)

• Upostaciowione elementy włókniste

• Włókna sprężyste (bardzo rozciągliwe)

• Włókna kolagenowe (klejodajne)

• Element komórkowy (fibroblast)

Podział tkanki łącznej

• Tkanka łączna właściwa

• zarodkowa - pierwotny rodzaj. Jest totipotencjalna tzn. ma zdolność tworzenia innych komórek tkanki łącznej

• tłuszczowa

• włóknista

• Tkanka łączna płynna

• krew

• limfa

• Tkanka łączna szkieletowa

• chrzęstna - brak nerwów i naczyń krwionośnych. Istota komórkowa to chondrocyt (fibroblast). Jednostka architektoniczna tkanki chrzęstnej nazywa się chondron.

• Chondroblast - komórki chrząstkotwórcze

• Chondroklast - komórki chrząstkogubne




• Rodzaje tkanki chrzęstnej:

• Szklista - twarda, elastyczna - występuje w szkielecie zarodka (płodu), u dorosłych w stawach, chrząstkach żebrowych, nosowej, krtani i tchawicy. Z wiekiem ulega zwapnieniu.

• Sprężysta - nie ulega zwapnieniu. Buduje krtań, chrząstkę ucha.

• Włóknista - tworzy miejsca przyczepu ścięgien do kości, spojenie łonowe, krążki międzykręgowe. Jest bardzo wytrzymała.

• 
  kostna - tworzy owalne komórki - osteocyty, leżące w jamkach kostnych w kanalikach, w których z kolei przechodzą wypustki plazmatyczne. Istota komórkowa układa się w blaszki, jest zbudowana z włókien klejodajnych. Na substancję podstawową składają się białka i sole mineralne - głównie wapń. Między osteocytami znajduje się substancja międzykomórkowa i osseina. W tejże substancji występują sole wapnia. W miarę starzenia się organizmu sole mineralne przeważają nad substancjami organicznymi. W kanale Haversa biegną nerwy i naczynia krwionośne.

• Osteoblast - komórki kościotwórcze

• Osteoklast - komórki kościogubne

Opracowanie konspektu: Anna Rosada, Poznań

Źródła grafik wszelakie; przypuszczam, że w większości Wikipedia.

---