Opracowanie wyników
1) Sporządzamy krzywą cechowania osi x programu obsługi spektrometru, wykorzystując pomiar długości fali He. Wykreślamy zależność długości fali rzeczywistej od podawanej przez program. Wybieramy długości fali najbardziej intensywnych linii Hg(Ar) z zakresu promieniowania widzialnego i porównujemy je z danymi podanymi w tabeli. Dane pochodzą z tablic American Physics Handbook.
Wartości w poniższej tabelce przedstawiają długości fal λ w najbardziej charakterystycznych i widocznych maksimach.
Hel |
|
wartość teoretyczna |
wart zmierzona |
388,8 |
387 |
447,2 |
445 |
471,3 |
472 |
501,6 |
502 |
587,6 |
589 |
667,8 |
670 |
706,5 |
710 |
728,1 |
740 |
Przeprowadzając doświadczenie nie odnotowaliśmy żadnych wskazań spektrometru w okolicach długości 402,6, 438,8, 492,1 504,8 nm, choć dane tablicowe wyraźnie wskazywały na obecność linii widmowych o tych długościach. Przyczyną zaistniałego błędu pomiarowego mogło być zanieczyszczenie próbek helu, zanieczyszczenie lampy oraz niedoskonałości sprzętu pomiarowego.
2)Aproksymujemy zależność z punktu 1 za pomocą metody najmniejszych kwadratów:
Zależność między długością teoretyczną a doświadczalną fali wynosi więc:
3) Korzystając z zależności uzyskanej w punkcie korygujemy długości fali mierzone dla wodoru:
4) Otrzymujemy:
Wartości doświadczalne długości fali |
Wartości skorygowane długości fali |
1/ długość fali [1/nm] |
Liczba kwantowa n |
1/n^2 |
433 |
434,21 |
0,0023 |
5 |
0,04 |
485 |
486,46 |
0,0021 |
4 |
0,06 |
661 |
663,31 |
0,0015 |
3 |
0,11 |
5) Sporządzamy wykres:
6) Aproksymujemy zależność z punktu 5:
Porównujemy ten wzór ze wzorem Balmera (badane widma należały do obszaru widzialnego):
Stąd:
7) Energię jonizacji atomu wodoru obliczamy korzystając ze wzoru Balmera - Rydberga, , jest to energia jaką trzeba dostarczyć atomowi, by przenieść elektron z pierwszej orbity do nieskończoności:
, czyli:
Podstawmy:
oraz
Zatem:
Wartość tablicowa
8) Błąd wyznaczenia stałej Rydberga obliczamy korzystając ze wzorów na błąd wyznaczenia współczynnika kierunkowego prostej regresji:
Zatem:
Wartość tablicowa:
Zatem błąd wyznaczenia nie jest duży w porównaniu do wartości R i wynika w dużej części z niedokładnego odczytywania maksimów widma atomu wodoru. Wpływ na wyniki miały również zewnętrzne źródła światła i niedoskonałości czujnika (rozdzielczość spektrometru - 3 nm była dość niska jeżeli weźmiemy pod uwagę dokładność danych tablicowych - do 0,01)