DOSTĘP DO INFORMACJI PUBLICZNEJ PRZY WYKORZYSTANIU NARZĘDZI ELEKTRONICZNYCH.

Źródła prawa do informacji - Wolność słowa:

Konstytucja R.P. - Art. 54.

1. Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji.

Źródła prawa do informacji - Konstytucyjny przepis:

Art. 61.

1. Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.

2. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu.

3. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa.

Inne przepisy konstytucyjne:

Art. 74.

(...)
3. Każdy ma prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska.

Art. 51.

(...)

3. Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go urzędowych dokumentów i zbiorów danych. Ograniczenie tego prawa może określić ustawa.

Prawo europejskie - Traktat o Wspólnocie Europejskiej:

Art. 255 [191a]

1. Wszyscy obywatele Unii i wszystkie osoby fizyczne lub prawne, zamieszkałe lub posiadające swoją statutową siedzibę w Państwie Członkowskich, mają prawo dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, z uwzględnieniem zasad i warunków, które zostaną określone zgodnie z ustępami 2 i 3.

(...)

3.Każda z wymienionych powyżej instytucji określi w swoim regulaminie wewnętrznym szczegółowe postanowienia odnośnie dostępu do jej dokumentów.

Prawo europejskie - Karta Praw Podstawowych:

Art. 18. Prawo dostępu do informacji

Każdy obywatel Unii i każdy jej stały mieszkaniec ma prawo dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady oraz Komisji.

Prawo europejskie - projekt Konstytucji dla Europy:

Art. 49: Przejrzystość prac instytucji Unii

(...)

3. Każdy obywatel Unii oraz każda osoba fizyczna lub prawna, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę statutową w Państwie Członkowskim, ma prawo dostępu do dokumentów instytucji, organów i agencji Unii, niezależnie od formy, w jakiej zostały sporządzone, na warunkach określonych w części III.

4. Zasady ogólne i ograniczenia, które, z uwagi na interes publiczny lub prywatny, regulują korzystanie z prawa dostępu do dokumentów, określa ustawa europejska.

5. Każda instytucja, organ lub agencja, o których mowa w ustępie 3, przyjmuje w swoim regulaminie wewnętrznym przepisy szczególne, dotyczące dostępu do ich dokumentów, zgodnie z ustawą europejską,
   o której mowa w ustępie 4.

Zakres przedmiotowy - pojecie informacji publicznej:

Brak wyraźnej definicji ustawowej

Orzecznictwo:

- każda wiadomość wytworzona przez szeroko rozumiane
władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne
a także inne podmioty, które tę władzę realizują, bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa, w zakresie tych kompetencji

- treść dokumentów urzędowych czy wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej, niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą

NSA wyrok II S.A. 181/2002, II S.A. 1956/02, II S.A. 2036-2037/02

Prawo polskie:

Dokument urzędowy - treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona
i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego
w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy

Prawo europejskie:

Dokument: - każda treść utrwalona za pomocą jakiegokolwiek środka przekazu.

Dokumenty administracyjne - wszelkie dokumenty, których tematyka leży
w zakresie działania instytucji, z wyjątkiem dokumentów wyrażających opinie, będących odzwierciedleniem szerszej, nieskrępowanej dyskusji lub porady udzielanej w ramach wewnętrznych konsultacji lub narad, jak również nieformalnych wiadomości takich jak wiadomości przesyłane pocztą elektroniczną, które mogą być uznane za odpowiednik rozmowy telefonicznej

Zakres podmiotowy - prawo polskie:

Art. 4. uoddip

1. władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne,
w szczególności: - organy władzy publicznej, samorządów gospodarczych i zawodowych,
- podmioty reprezentujące Skarb Państwa, podmioty reprezentujące
państwowe lub komunalne osoby prawne oraz inne państwowe lub
komunalne jednostki organizacyjne
- podmioty, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem
publicznym,
- osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu
terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają
pozycję dominującą;

2. związki zawodowe i ich organizacje oraz partie polityczne.

Zakres podmiotowy - prawo europejskie:

Prawo europejskie:

- Parlament Europejski (i jego organy), Komisja (i jej organy, czyli np.
wszystkie DG), Rada (Ministrów i Europejska oraz ich organy
np. COREPER)

- obowiązek nie dotyczy Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego
Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji, Trybunału
Obrachunkowego i komitetów

Zakres przedmiotowy - dopuszczalne ograniczenia:

Prawo europejskie:

- dokumenty przeznaczone do użytku wewnętrznego (opinie, dyskusje itp.)

- dokumenty zastrzeżone przez instytucję lub państwo

Inne przypadki:

- obronność - w tym Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obronna,

- stosunki międzynarodowe,

- stosunki między państwami członkowskimi,

- stosunki między instytucjami wspólnotowymi,

- stosunki między instytucjami pozawspólnotowymi,

- finanse wspólnotowe (stabilność Euro),

- stabilność wspólnotowego porządku prawnego,

- postępowanie wspólnotowe,

- inspekcje, śledztwa i kontrole finansowe,

- efektywne działanie instytucji

eEuropa 2005:

Plan działania eEurope 2005 przedstawiony w Sewilli w czerwcu 2002 r. i przyjęty
w rezolucji o eEuropie ze stycznia 2003.

Cele:

• rozwój nowoczesnych usług publicznych

• stworzenie dynamicznego środowiska dla e-biznesu poprzez powszechną
  dostępność szerokopasmowych łącz do źródeł informacji w konkurencyjnych cenach

• zapewnienie bezpieczeństwa infrastruktury sieciowej

Erkki Liikanen, 'The European Broadband Strategy'

Główne kierunki rozwoju:

• e-Administracja (e-Government),

• e-Zdrowie (e-Health),

• e-Biznes,

- e-Edukacja (e-Learning)

• e-Dostępność (e-Inclusion)

eGovernment w ramach programu eEuropa 2005:

eGovernment - zastosowanie technologii informatycznych i komunikacyjnych w administracji
publicznej połączone ze zmianami organizacyjnymi i zdobywaniem nowych
umiejętności w celu usprawnienia usług publicznych, procesu demokratycznego oraz
wzmocnienia wsparcia polityki publicznej

Cele:

• otwarty i przejrzysty sektor publiczny: administracja powinna być zrozumiała,
  możliwa do kontrolowania przez obywateli, otwarta na udział instytucji demokratycznych na ocenę ze strony obywatela

• sektor publiczny dostępny dla wszystkich: administracja dążąca do ograniczania
  i eliminowania obszarów „e-wykluczenia”.

• sektor publiczny dostarczający jak największych zysków podatnikowi

The Role of eGovernment for Europe's Future

eGovernment w UE - Dostępność usług publicznych w wersji online w %:

<slajd 14>

Dostępność usług publicznych w całości realizowanych online w %:

<slajd 15>

Dostępność usług publicznych w całości realizowanych online w %:

Wykorzystanie usług publicznych w przez przedsiębiorców w %:

eGovernment - cele do zrealizowania dla Państw Członkowskich:

Interaktywne usługi publiczne:
do końca 2004 r. - podstawowe usługi powinny zostać udostępnione w sposób
dostępny dla wszystkich obywateli, Komisja UE i Państwa Członkowskie ustalą listę usług publicznych, których interaktywność i interoperatywność jest wymagana. Działania Państw Członkowskich powinny objąć ocenę możliwości dostępu do sieci szerokopasmowych oraz dostępu wieloplatformowego, jak również kwestie dostępu do usług osób o szczególnych potrzebach.

Zarządzanie sprawami publicznymi:
do końca 2005 - Państwa Członkowskie powinny zapewnić, by znacząca cześć
zarządzania sprawami publicznymi dokonywana była elektronicznie. Palament Europejski i Rada przyjmą jak najszybciej zestaw aktów prawnych dotyczących zarządzania sprawami publicznymi.

Publiczne Punkty Dostępu do Internetu
Public Internet Access Points (PIAPs)Wszyscy obywatele powinni uzyskać łatwy dostęp do PIAP (najlepiej przy użyciu łącz szerokopasmowych) w swych gminach i miejscowościach.
Tworząc PIAP Państwa Członkowskie powinny korzystać z funduszy strukturalnych
i współpracować z sektorem prywatnym i z woluntariuszami.

Dostęp szerokopasmowy
Państwa Członkowskie powinny dążyć do zapewnienia dostępu szerokopasmowego
całej administracji do roku 2005. Władze nie powinny wprowadzać dyskryminacji
technologicznej przy zakupie łącz.

Interoperatywność
Stworzenie propozycji ogólnoeuropejskiego interoperatywnego systemu e-administracyjnego do końca 2003 r.

Kultura i turystyka

Komisja przy współpracy Państw Członkowskich, sektora prywatnego i władz lokalnych określi i wdroży e-usługi promujące Europę i oferujące przyjazne dla użytkownika usługi 2005.

Bezpieczeństwo komunikacji pomiędzy usługami publicznymi
do końca 2003 - Komisja i Państwa Członkowskie sprawdzą możliwości stworzenia bezpiecznego środowiska komunikacji i wymiany klasyfikowanej informacji urzędowej.

Strategie rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce:

•Cele i kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce, 28 listopada 2000 r.

•Uchwała Sejmu RP w sprawie budowania podstaw Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce
14 lipca 2000 r.

•Stanowisko Rady Ministrów wobec uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 lipca
2000 r. w sprawie budowania podstaw społeczeństwa informacyjnego w Polsce,
28 listopada 2000 r.

•ePolska - Plan działań na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata
2001-2006 , 11 września 2001 r.

•Program rozwoju infrastruktury informatycznej polskiego środowiska naukowo-akademickiego na lata 2001-2005 "PIONIER: Polski Internet Optyczny - Zaawansowane Aplikacje, Usługi i Technologie dla Społeczeństwa Informacyjnego", 21 września 2000 r.

Podstawowe definicje:

BIP - urzędowy publikator teleinformatyczny, składający się z ujednoliconego systemu stron w sieci informatycznej, stworzony w celu powszechnego udostępniania informacji publicznej.

Dokument urzędowy (w rozumieniu uoddip) - treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy.

Sposób organizacji:

Dostęp do informacji publicznych zawartych w Biuletynie jest możliwy poprzez stronę główną Biuletynu posiadającą adres URL - www.bip.gov.pl, według menu podmiotowego lub przedmiotowego albo poprzez podmiotowe strony Biuletynu.

Informacje publiczne zawarte w Biuletynie organizuje się w postaci baz danych, a ich udostępnianie odbywa się w oparciu o mechanizmy baz danych.

Rozporządzenie o BIP - wybrane definicje:

• adres URL - adres wskazujący lokalizację strony głównej lub podmiotowej
strony Biuletynu w sieci teleinformatycznej (adres strony www),

• mechanizmy baz danych - elementy oprogramowania serwera
pozwalające na gromadzenie, porządkowanie, aktualizowanie
i udostępnianie informacji publicznych w Biuletynie,

• menu podmiotowe - wykaz podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1
i 2 ustawy, zobowiązanych do udostępniania informacji publicznych
w Biuletynie,

• menu przedmiotowe - wykaz grup tematycznych, w które są zestawione
informacje publiczne udostępniane w Biuletynie, na podstawie ustawy lub
ustaw szczególnych,

• moduł wyszukujący - element oprogramowania serwera umożliwiający
znalezienie stron Biuletynu zawierających wyrażenie poszukiwane przez
odwiedzającego Biuletyn,

• moduł administracyjny - element oprogramowania serwera
umożliwiający dostęp (po podaniu identyfikatora i hasła dostępu) do
Biuletynu w celu dokonania niezbędnych zmian w treści informacji
publicznych udostępnianych w Biuletynie,

• moduł bezpieczeństwa - programowe lub sprzętowo-programowe
rozwiązanie techniczne pozwalające na odseparowanie informacji
publicznych zawartych na podmiotowych stronach Biuletynu od sieci
Internet, w sposób uniemożliwiający niekontrolowaną penetrację lub
eksplorację tych informacji albo ich zniszczenie lub modyfikację przez
osoby nieuprawnione,

• podmiotowe strony Biuletynu - strony Biuletynu, na których udostępnia
się informacje publiczne, utworzone, utrzymywane i aktualizowane przez
podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 i 2 ustawy,

• serwer - komputer, w którym są zgromadzone informacje publiczne
udostępniane w Biuletynie.

Przykłady:

Stronę główną Biuletynu redaguje się w sposób umożliwiający modyfikacje menu podmiotowego i przedmiotowego, a także uwzględniając technologiczny rozwój systemu teleinformatycznego, w którym działa Biuletyn.

<slajdy 25 - 34>

Podmioty zobowiązane do tworzenia stron podmiotowych:

Art.8.1 ustawy o dostępie do informacji publicznej

· Organy władzy publicznej

· Organy samorządów gospodarczych i zawodowych

· Podmioty reprezentujące Skarb Państwa

· Podmioty reprezentujące państwowe i komunalne osoby prawne,

· Podmioty reprezentujące państwowe jednostki organizacyjne

· Podmioty reprezentujące jednostki samorządu terytorialnego

· Podmioty reprezentujące osoby lub jednostki organizacyjne
wykonujące zadania publiczne lub dysponujące majątkiem publicznym

· Podmioty reprezentujące osoby prawne w których Skarb Państwa,
jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego
albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu
przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów

· Związki zawodowe i ich organizacje

· Partie polityczne

· Inne podmioty wykonujące zadania publiczne

Zakres informacji - BIP - 1lipca 2003 r.:

1. status prawny lub forma prawna,

b) organizacja,

3. przedmiot działalności i kompetencje,

4. organy i osoby sprawujące funkcje i ich kompetencje,

5. struktura własnościowa,

6. majątek, którym dysponują,

7. tryb działania władz publicznych i ich jednostek organizacyjnych,

8. tryb działania państwowych osób prawnych i osób prawnych samorządu

terytorialnego w zakresie wykonywania zadań publicznych i ich
działalności w ramach gospodarki budżetowej i pozabudżetowej,

9. sposoby stanowienia aktów publicznoprawnych,

10. sposoby przyjmowania i załatwiania spraw,

11. prowadzone rejestry, ewidencje i archiwa oraz o sposoby i zasady
    udostępniania danych w nich zawartych,

Zakres informacji - BIP - 1 stycznia 2004 r.:

1) polityka wewnętrzna i zagranicznej, w tym:

a) zamierzenia działań władzy ustawodawczej oraz wykonawczej,

b) projektowanie aktów normatywnych,

c) programy w zakresie realizacji zadań publicznych, sposób ich realizacji,
wykonywanie i skutki realizacji tych zadań,

2) stan przyjmowanych spraw, kolejność ich załatwiania lub rozstrzygania,

3) dane publiczne, w tym:

a) treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności:
dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia,

stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających,

b) treść innych wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy
publicznej, c) informacja o stanie państwa, samorządów i ich jednostek
organizacyjnych,

Zakres informacji - BIP - 1 stycznia 2005 r.:

1) majątek publiczny, w tym:

a) majątek Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych,

b) inne prawa majątkowe przysługujące państwu i jego długi,

c) majątek jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządów zawodowych i gospodarczych oraz majątek osób prawnych samorządu
terytorialnego, a także kas chorych,

d) majątek podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5,
pochodzący z zadysponowania majątkiem, o którym mowa w lit. a)-c),
oraz pożytki z tego majątku i jego obciążenia,

e) dochody i straty spółek handlowych, w których podmioty, o których
mowa w lit. a)-c), mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów
k.s.h., oraz dysponowanie tymi dochodami i sposób pokrywania strat,

f) dług publiczny,

g) pomoc publiczna,

h) ciężary publiczne.

Informacje niepublikowane:

Obowiązek powiadomienia o fakcie posiadania informacji niepublikowanych, w tym wykluczonych ze względu na wyłączenia jawności informacji publicznej.

Podmiot jest zobowiązany do:

- podania wykazu tych informacji,

- podania zakresu wyłączenia,

- podania podstawy wyłączenia,

- wskazania organu lub osoby, która dokonała wyłączenia
jawności,

- w przypadku Art. 5 ust 2 (prywatność osoby fizycznej lub
tajemnicę przedsiębiorcy) podaje się podmiot, w którego
interesie dokonano wyłączenia jawności.

Cechy informacji:

• oznaczenie informacji danymi określającymi podmiot ją udostępniający

• tożsamość osoby, która wytworzyła informację

• tożsamość osoby, która odpowiada za jej treść

• tożsamość osoby, która wprowadziła informację do zawartości podstrony BIP

• oznaczenie czasu wytworzenia informacji

• oznaczenie czasu jej udostępnienia w zakresie podstrony BIP

• zabezpieczenie możliwości identyfikacji czasu rzeczywistego udostępnienia informacji

Cechy informacyjne strony podmiotowej:

- logo (znak graficzny) Biuletynu

• imię i nazwisko, numer telefonu, nr faksu, adres e-mail osób redagujących stronę podmiotową BIP

• instrukcja korzystania z podmiotowej strony BIP

• wyjaśnienia wszelkich skrótów pojęciowych

• informacja o liczbie odwiedzin strony - statystyka strony

• menu przedmiotowe

• moduł wyszukujący

• rejestr zmian treści informacji publicznej zawartych w podmiotowej stronie BIP ze wskazaniem daty, od której zmiany te obowiązują

- informacja o sposobie dostępu do informacji publicznej
będącej w posiadaniu podmiotu tworzącego podmiotową
stronę BIP, a nie udostępnionych w Biuletynie podmiotu

• przełączenie do strony głównej Portalu BIP

Cechy organizacyjne i technologiczne strony podmiotowej:

• wydzielenie z aktualnego serwisu internetowego podmiotu w taki sposób by zapewnić dostęp do nich za pomocą umiejscowionego na stronie głównej serwisu internetowego podmiotu przycisku ekranowego ze znakiem Biuletynu

• przycisk ekranowy z podłączonym adresem URL strony głównej portalu BIP

• podmiotowa strona BIP powinna być umieszczona na serwerze podmiotu lub innym serwerze któremu powierzono obsługę podmiotu

• baza danych

---