WYKŁAD 7

Małe grupy

Realizacja zadań a utrzymanie relacji

• Grupa z Harvardu (Bales i współpracownicy)

• W odróżnieniu od Lewina i Deutscha, którzy komunikacja analizowali formalnie postanowili zbadać przebieg relacji jakościowo (funkcja)

• Podział zachowań na zadaniowe i instrumentalne

• Grupa ma naturalną skłonność do równowagi

(Akcja - reakcja), równa proporcja działań instrumentalnych i zadaniowych

Fazy pracy grupowej

• Orientacja (dużo komunikacji)

• Ocena

• Kontrola (aktywność społeczno-emocjonalna)

Bales skategoryzował zachowania w relacjach zadaniowych i zaproponował system kodowania (IPA - interaction process analysis)

• Akt - wypowiedź werbalna, wokalizacja niejęzykowa, zachowania niewerbalne

ICP (Interaction Process Analysis)
A. Dziedzina społeczno-emocjonalna - pozytywne	1. Okazuje solidarność, udziela pomocy
		2. Okazuje spadek napięcia, żartuje, śmieje się
		3. Zgadza się,
	B+C. Dziedzina zadaniowa: neutralne	4. Podaje sugestie
		5. Wydaje opinie
		6. Wskazuje kierunek, udziela informacji
		7. Pyta o kierunek i informacje
		8. Prosi o opinię
		9. Prosi o sugestie
	D. Dziedzina społeczno-emocjonalna - negatywne	10. Nie zgadza się
		11. Okazuje napięcie, prosi o pomoc
		12. Okazuje wrogość

ICP

Kodowanie zachowań

• Jakie zachowania występują w grupie - (profil procentowy)

• Jakie zachowania występują u danej osoby (profil procentowy)

• Ile czasu zajmują poszczególne grupy aktów interakcji w danej grupie - profil grupowy

• Ile czasu zajmują poszczególne grupy aktów interakcji danej osobie w grupie - profil indywidualny

Czy taka technika jest dokładna?

Obserwatorzy osiągają dokładność po trzech, czterech miesiącach treningu

Jak szacowano tę dokładność?

1. Ocena tego samego materiału przez różnych obserwatorów powinna być….

2. Zmiana w obrębie grupy powinna prowadzić do zmiany ocen obserwatorów

Konkluzje w badań tą metodyką

Hare (1976) i McGrath (1984) - podsumowanie badań w tym nurcie

• Poszczególni członkowie grupy różnią się częstością zachowań komunikacyjnych, Ci którzy mówią częściej zyskują też więcej uwagi innych

• Lider mówi dużo - tym więcej im większa grupa

• Grupa laboratoryjna

Problem z ICP

• Analiza funkcjonalna nie określa, czy grupa była produktywna.

• Analiza jest bardzo trudna do przeprowadzenia - pracochłonna - długotrwałe szkolenie, ważna precyzja kodowania

Spójność grupy - podejścia

• Suma wzajemnej atrakcyjności członków grupy (Lott i Lott 1965) - lubienie się jako spoiwo grupy

• Pomiar socjometryczny

Ale czy w grupach zadaniowych wszyscy lubią wszystkich?

• Takie podejście redukuje grupę do sumy jednostek (Hogg 1992)

• Lubienie się nawzajem zakłada to, że się znamy - a przecież w dużych grupach poszczególni członkowie nie znają się

Hogg (1992)

Spójność grupy wynika nie z lubienia się wzajemnie jej członków, ale z atrakcyjności społecznej każdego członka grupy jako członka grupy, bez względu na to jaki on jest jako jednostka

Spójność grupy - badania

Atrakcyjność interpersonalna wynika często z:

• bliskości fizycznej - mieszkańcy akademików (Festinger 1950, Ebbesen 1976)

• Podobieństwa postaw (Zander 1960)

• W grupach zadaniowych - łatwość osiągnięcia celu a nie podobieństwo wartości (Anderson 1975)

• Zakończona powodzeniem współpraca (Czy chciałbyś pozostać w tej grupie i rozwiązywać kolejny problem?) (Anderson 1975)

• Spójność większa w sytuacji konfliktów międzygrupowych - mobilizacja wewnątrz grupy trwająca dłużej niż sam konflikt (Sheriff 1966, „obóz letni”)

Sukces - zwykle, ale nie u dzieci w wieku w którym rozwojowo grupa jest najważniejsza (pięciolatki - Yee i Brown 1992)

Konsekwencje spójności

Teoretycznie spójność powinna przynosić same pozytywne efekty - skoro ludzie się lubią to powinno być bosko

• Spójność = wysokie wykonanie ?

• Muller i Copper 1994 - metanaliza 49 badań

Lubienie się jest ważne w drużynach sportowych ale już w grupach pracowniczych i laboratoryjnych nie

• Ważniejsza jest spójność oparta na zaangażowaniu a nie na lubieniu się

Zależność jest prawdopodobnie odwrotna - to nie spójność prowadzi do wysokiego wykonania (Bakeman i Helmriech 1975 - badaniach nurków morskich

Spójność a normy grupowe

• Berkowitz 1954, Schachter 1951 - spójność grupy zwiększa tendencję członków do zachowywania się zgodnie z normami grupowymi. Jeśli normy faworyzują produktywność to poziom wykonania rośnie

Tak więc normy grupowe stanowią moderator relacji między produktywnością a spójnością

Badanie Schachtera

Norma wysokiego wykonania „Czas ucieka, musimy zasuwać”, niskiego wykonania „Nie napinaj się, jestem zmęczony”

Normy grupowe

Badania Newcomba 1961

• Bennington College - uczelnia o bardzo liberalnym patosie ale przyjmowała studentów z konserwatywnych rodzin

• Badania podłużne wykazały, że ich poglądy polityczne ulegają stopniowej modyfikacji i liberalizują się

Czy odwrotnie też to działa? Co się stanie jeśli liberalny student pójdzie na uczelnię o. Tadeusza Rydzyka?

Proces obserwacji grupy

Po przyłączeniu się do grupy „nowi” członkowie nie włączają się do aktywności, tylko obserwują zachowania „starych” członków grupy

Ma to na celu określenie jakie są normy grupowe

• Badania szkockich przedszkolaków (McGrew, 1972), amerykańskie dzieci Feldbaum (1980),

• Bardziej popularne są dzieci, które po wejściu do grupy nie starają się zmieniać reguł zabawy a przyjmują już istniejące (Putallaz i Gottman 1981)

Funkcje norm

Indywidualne - interpretacja świata, planowanie własnego zachowania, ułatwiają wybór właściwego zachowania w sytuacjach znanych, w sytuacjach nowych lepiej robić to co inni

Norma jako drogowskaz - badania Sheriffa (1936) nad efektem autokinetycznym

• 1 warunek szacowanie indywidualne o ile przemieścił się punkcik światła (100 prób)

• 2 warunek oszacowania w małych grupach stawały się szybko dość zbieżne

Społeczne - regulacja społecznego zachowania się - koordynacja aktywności członków grupy

• Normy pozwalają realizować cel

• Cel grupowy - jak najmniej się napracowac Coch i French (1948) wydajny pracownik przeniesiony do mniej wydajnej grupy zostaje zmuszony do obniżenia swojej wydajności

• Wspieranie i utrzymywanie tożsamości społecznej - normy dotyczące stroju, ekspresji językowej czy kulturowej

Kto musi przestrzegać norm?

• Osoba o niskim statusie grupowym

• Normy różnią się ważnością

• Badania nad gangami młodocianych przestępców Sheriff i Sheriff 1964

• Normy zostają mimo, że grupa zmienia skład, dawni członkowie dalej posługują się starymi „ksywkami”

Coch i French (1948)

• Zmiana norm zarządzania w fabryce

• Dwie grupy - społezne konsultacje z zarządem - wpływ na ich kształt spowodował identyfikację z normą

• Trzecie grupa - brak konsultacji - efektywnośc pracy dramatycznie spadła

• Zasada „Nic nas bez nas”

Struktura grupy

1. Role

Rola jest definiowana przez normy społeczne dotyczące określonej pozycji w grupie,

Rola determinuje wzorce komunikacyjne w grupie

Slater 1955

Analiza procesu interakcji grupowej Balesa

Osoby wpływowe w grupie to nie zawsze osoby najbardziej lubiane

Specjaliści zadaniowi vs specjaliści społeczno-emocjonalni

Rodzina jako grupa

• Rola „głowy rodziny”

• Rola dziecka

• Kto w rodzinie jest kierownikiem emocjonalno -społecznym

• Kto jest kierownikiem zadaniowym

• Parsons i Bales (1956) spójne rodziny cechuje jasny podział ról. Uważali, że uniwersalny jest podział - ojciec - aktywność zadaniowa, matka - aktywność społeczno-emocjonalna

Slater (1961) skrytykował koncepcję Parsonsa i Balesa. Uznał, że aktywność emocjonalno -społeczna i zadaniowa nie zawsze muszą być wzajemnie sprzeczne

• Dana osoba może pełnić obie te funkcje w zależności od dziedziny

• Zbyt sztywny wzorzec ról może być szkodliwy, bo zmniejsza możliwość adaptacji grupy do nowych warunków społecznych (Gersick i Hackman 1990) - kapitanoza

Zróżnicowanie ról - cel

• Podział pracy i odpowiedzialności, tak by przywódca nie został nadmiernie obciążony

• Ułatwienie osiągnięcia celu grupowego

• Porządkują pracę grupy - kontrola poznawcza i przewidywalność

• Tworzą naszą tożsamość

2. Status (przywództwo)

Wysoki status

Skłonnośc do przedstawiania pomysłów i inicjowania czynności podejmowanych przez resztę grupy (Bales, Sherif i Sherif)

Wysoki status określa wysoki prestiż zbiorowy - Homans

Różny status

• W grupach nieformalnych hierarchia statusu jest powszechna, łatwo można ja stwierdzić ale nie jest niezmienna

• Hierarchia oparta jest na właściwościach ważnych dla realizacji celów grupowych - kompetencji poszczególnych członków

• Ukrywanie kompetencji (bo jest się osobą o niższym statusie) - Whyte 1943 „Nie mogę iśc na całość bo gram z kumplami

Różny status członków grup mniejszościowych

• Biały chłopiec - 95%, czarny chłopiec - 74% (Cohen 1972)

• Kobiety tylko w 13% badań miały wyższy status (Lockheed 1985) - w przypadku kobiet i mężczyzn zależy to silnie od dziedziny w której badany jest status.

3. Komunikacja

---