Socjologia Kultury, pliki zamawiane, edukacja


SOCJOLOGICZNE POJMOWANIE KULTURY

Od niedawna datuje się zainteresowanie człowieka kulturą ale ona jako taka istniała od początków istnienia człowieka.

Początek to starożytna Grecja (zasady estetyczne demokracja architektura, pyt o czł.- dobro piękno prawda) Rozróżnienie natury i K bez def tych poj. - wypracowali to Sofiści (physei - przyroda ; thesei - to co zależy od człowieka )

Pojęcie K pojawia się u Rzymian i jest odnoszone do uprawy ziemi

Metaforyzacja tego słowa - zaczyna przenosić swe znaczenie na inne dziedziny życia CYCERO dokonał tego z K „cultura mentis” - K umysłu - ogłada - uszlachetnianie

W średniowieczu słowa K używa się inaczej - klasztory jako ośrodki tworzenia K .

w średniowieczu nie ma potrzeby używania pojęcia K wraca się do K w znaczeniu uprawy roli bo niewyobrażalne jest by człowiek był stworzycielem czegokolwiek - za wszystko był odpowiedzialny Bóg - czł to tylko narzędzie.

Czasy nowożytne 1510 słowo K pojawia się w jęz. Ang. K jako rozmyślny wysiłek nakierowany na rozwinięcie się jakości danego przedmiotu

1688 Niemiec Pufendorf K animi - K ducha jest to kształtowanie rozumu moralności - wynalazki i rozwój organizacji społecznej

Teoria Pufendorfa - reprezentuje nurt racjonalistycznych rozważań nad stanem i prawem natury, charakteryzuje się empiryczną orientacją i realizmem.

Włączał do kultury wszystkie wynalazki i urządzenia zastosowane w ludzkim życiu a więc ubranie, język, obyczaje, różnorodne sztuki a zwłaszcza całą organizację społeczeństw obywatelskich.

Kultura ducha stanowiąca moralne zobowiązanie człowieka, polega na tym, aby decyzje dotyczące jego obowiązków były podejmowane na właściwej drodze, aby sądy i opinie w sprawach budzących zwykle jego pożądanie były właściwie kształtowane i aby popędy jego ducha były regulowane

i rządzone zasadą sprawiedliwego rozumu.

Oświecenie

Joachim Herder K oznacza doskonalenie się jednostki techniki umiejętności , nabywanych

w aspekcie wykonawczym i intelektualnym.. świadomie używa tego pojęcia - analizował narody - jaka mają K , Duża rola języka i procesów komunikowania się - jest to pierwszorzędne w K

Herder posługuje się pojęciem kultury o wiele bardziej świadomie i refleksyjnie aniżeli Pufendorf. Pojawienie się kultury ujmuje jako etap ewolucyjnego procesu bytu związany

z powstaniem gatunku ludzkiego

Kant zajmował się różnicami między naturą i kulturą

19 wiek. Gustaw Klemm definiuje K jako wszystkie aspekty życia społ. W danej społeczeństwie. - obyczaje rzemiosła i umiejętności , życie domowe i publiczne w czasie pokoju i wojny , religia nauka i sztuka.

Kultura to wszystkie aspekty życia społecznego danej społeczności czyli jej obyczaje, rzemiosła i umiejętności. Życie domowe i publiczne w czasie pokoju i wojny, religia nauka i sztuka.

Taylor 1871 - książka „pierwotna cywilizacja” Kultura lub cywilizacja jest to złożona całość obejmująca wiedzę,wierzenia, sztukę, prawo, moralnoś, obyczaje i wszystkie inne zdolności

i nawyki nabyte przez człowieka jako członka społeczeństwa.

Rozwój przemieszczanie się powoduje dostrzeganie że są inne narody i ludy różniące się między sobą. Określenie K jest najlepsze do określenia tych cech.

TYPY DEFINICJI KULTURY I ZAGADNIENIA W NICH AKCENTOWANE

  1. Def. Wyliczające - wymiana składników - są czytelna ale nie są domknięte logicznie (bez kryteriów)

  2. def historyczne -kładą nacisk na fakt dziedziczenia i rola tradycji

  3. def normatywne - K jest czymś co zobowiązuje i przymusza do zachowań

  4. def psychologiczne akcent na proces uczenia się - kult przez jednostki.- współtworzenie osobowości przez K

  5. def strukturalistyczne -kładące nacisk na całościowy charakter każdej kultury. K nie jest przypadkowym zlepkiem działań - - podkreślenie jej budowy

  6. def genetyczne akcentują społeczne źródła kultury jest efektem społecznego współdziałania ludzi.

XX wiek

Ralph Linton - Kultura jest konfiguracją wyuczonych zachowań i rezultatów zachowań których elementy składowe są wspólne członkom danego społeczeństwa i przekazywane w jego obrębie.

Philip Bagby 1958 - K to sposób myślenia i odczuwania i zachowania a więc główne rodzaje aktywności i jej wytwory których geneza nie jest dziedziczna a które powstają w społeczeństwie

Zachowanie a działanie - zachowanie to też powstrzymanie się od działania.

Stefan Czarnowski - 1938 - K jest to całokształt zobiektywizowanych elementem dorobku społecznego wspólnych szeregowi grup z racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych rozszerzać się w przestrzeni.

Szerokie i wąskie ujmowanie K

Antonina Kłoskowska -1963 K jest to względnie zintegrowana całość obejmująca zachowania ludzi przebiegająca wg wspólnych dla zbiorowości wzorów wykształconych i przyswojonych w toku interakcji i zawierająca wytwory takich zachowań

- wąskie - to tylko aspekty symboliczne K. - symboliczne komunikowanie się ludzi. (sztuka język wierzenia obyczaje)

wąska K to względnie zintegrowany system czynności i wytworów kt podstawowym aspektem jest obecność intersubiektywnie rozumianych znaków mających społeczną wartość i akceptację

Kultura atrybutywna i dystrybutywna

K atrybutywne - kultura jest cechą stałą, czyli właśnie atrybutem ludzości jako gatunku,

K ta jest w całości - to co wspólne

K dystrybutywna - zbiór cech kultury określonej zbiorowości, jest to K konkretnych grup np polska , łowicka - ujmuje to co szczególne.

KULTURA A CYWILIZACJA

I W niektórych krajach używano zamiennie terminy K i C

Potoczne rozróżnienie K jako coś duchowego, wzniosłego. C jako coś materialnego, technicznego, użytkowego

II Za C uważa się ten etap K, który cechuje się większym postępem L.H. MORGAN

III C uważa się za kres K O. SPENGLER

IV C to taka K, która spełnia następujące warunki:

K były wcześniejsze od C, jest ona zawsze bliższa człowiekowi niż C. K powstaje w sposób spontaniczny, żywiołowy. C można narzucić, lub świadomie przejąć.

PODSUMOWANIE:

1. K to jednocześnie wzory zachowań, idee i wartości.

2. K nie jest naturą, lecz jest zbudowana na naturze, K cechuje się oderwaniem od bezpośredniego wynalazcy i przejęciem przez inne społeczności.

3. K cechuje się zdolnością trwania choć niejednoznaczne są kryteria uznania tego co trwałe.

4. K cechuje się zdolnością przekazywania w czasie.

5. K jest sferą otaczającą człowieka ze wszystkich stron, z czego zazwyczaj nie daje sobie sprawy.

6. K jest wyuczona, ludzie nabywają ją od innych począwszy od wczesnych etapów wychowania.

  1. K ma z istoty charakter społeczny. Jest wspólna pewnej dziedzinie ludzi tworzących pewne zbiorowości.

  2. K ulega zmianom przystosowawczym, zmienia się tak jak zmienia się sytuacja, tak jak zmieniają się indywidualne i grupowe potrzeby.

NABYWANIE KULTURY

  1. w aspekcie filogenetycznym - przez gatunek ludzki

K jest środkiem przetrwania człowieka - jest walką o byt i pochodną inteligencji

Koncepcja Johana Huizinga „homo ludens” - zabawa jako źródło kultury. Koncepcja wg której kultura była zabawą. Wg niego zabawa jest to aktywność posiadająca dwie istotne cechy:

Homo ludens - koncepcja J. Huizinga, którego zdaniem u źródeł wszelkich działań ludzkich oraz powstania i rozwoju całokształtu kultury ( w tym wojen, nauki, sztuki, filozofii) leży zabawa, gra, współzawodnictwo. Człowiek jest zatem homo ludens - człowiekiem bawiącym się.

Zygmunt Freud - dwa popędy

nieopanowanie tych popędów prowadziło do chaosu ; Kult to kaganiec na popędy , ma ona doprowadzić do wysublimowania tych popędów;; człowiek zamienił możliwość szczęścia na poczucie bezpieczeństwa , uleganie popędom to poczucie zadowolenia i szczęście przy rezygnacji z tego człowiek dostaje poczucie bezpieczeństwa. ; K od kilkudziesięciu lat daje upust wyzwolenie tych popędów (kultura masowa)

JJ Russeau K. Powstała w skutek wad człowieka , ułomności (popisywanie się , próżność ukrywanie ułomności , maskowanie swoich niedostatków) ; J powstała dzięki 2 potrzebom

- poznawania

- ekspresji - tworzenia

  1. w aspekcie ontogenetycznym - nabywana przez jednostkę

Pier Bourdieu - K to gwałt symboliczny (brak możliwości protestu przeciw wpływowi K). ;proces przekazu K nie jest jednak bez oporu , opór ten wynika z tego że wszystkie wzory K są ambiwalentne , dlatego taki a nie inny wzór jest mu wpajany(bo tak się robi.); nabywanie K wymaga wyparcia popędów i to boli (wymaga wysiłku)

typowe kręgi wychowawcze

  1. rodzina : zależność biologiczna ; dominuje do 7-8 roku życia

  2. rówieśnicy ; rywalizują z rodzicami ; selekcja wartości

  3. sąsiedzi - kontrola społeczna

  4. instytucje wychowawcze - dziś szkoła nie wychowuje

  5. kultura (powieści piosenki obrazy) - przekazują normy wzory pragnienia ; środki przekazu ; to my jesteśmy wychowankami samych siebie (oglądalność decyduje o tym co jest pokazywane)

Koncepcja habitusu sformułowana przez P. Bourdieu

HABITUS - „społecznie ustanowiona natura” tj system wzajemnie ze sobą powiązanych psychicznych oraz biologicznych nastawień (dyspozycji) wraz n nieświadomymi schematami działania.

AMBIWALENCJA KULTUROWA - stan konfliktu emocjonalnego polegający na odczuwaniu przez jednostkę zarówno pozytywnych jak i negatywnych uczuć w stosunku do tych samych wartości czy wzorów wychowania mogący występować w obliczu konfliktu kulturowego lub konfliktu ról społecznych

PODSUMOWANIE:

Proces nabywania K jest:

  1. wyłącznie przejawem życia społecznego gatunku ludzkiego

  2. przebiega i towarzyszy biologicznemu rozwojowi jednostki

  3. jest warunkiem przystosowania się człowieka. do życia w społeczeństwie

  4. jest mechanizmem przekazywania K i jej utrwalenia

  5. jest to proces selektywny, przekazuje się treści K wybiórczo w zależności od kategorii

społecznych ludzi i ich ról społ.

  1. jest to proces po części uświadamiany i nie uświadamiany

  2. Dzięki niemu jednostka wrasta w K danego społ. i nabywa odpowiednią kompetencję kulturową.

  3. Dzięki niemu współtworzy się osobowość jednostki.

OSOBOWOŚĆ A CZYNNIKI SPOŁECZNO-KULTUROWE

Osobowość - kiedyś dusza , psyche

Osobowość jest tylko naszą własnością , my tworzymy osobowość i osobowość tworzy nas.

OSOBOWOŚĆ jest to układ stosunkowo trwałych cech i mechanizmów wewnętrznych które są zdeterminowane biologicznie indywidualnie i poprzez czynniki społeczno -kulturowe. , które wpływają na zachowanie się człowieka w aspekcie emocjonalnym i intelektualnym i wolicjonalnym (wola) i behawioralnym (zachowania postrzegane na zewnątrz)

Układ stosunkowo stałych cech pewne cechy, które stają się naszym stałym wyposażeniem, stają się nasze poprzez fakt powtarzalności

Zdeterminowane biologicznie mamy na myśli wpływ genów, które decydują o wielu cechach naszej osobowości

Zdeterminowane indywidualnie jesteśmy sami reżyserami naszego życia

Składniki osobowości

i zło

powstawanie osobowości

ZNACZĄCY INNI - osoby, które w procesie rozwoju jednostki wywierają lub wywierały szczególny wpływ na kształtowanie się jej zachowań, poglądów, uczuć, postaw. Jednostka związana silną emocjonalną więzią ze „znaczącymi innymi” uwewnętrznia przekazywane przez nich normy, wartości, wzory, postawy społeczne oraz interpretacje i oceny szerszego środowiska, stając się ich odbiorcą.

TYPOLOGIA OSOBOWOŚCI

1, cechy uniwersalistyczne osobowości

2, cechy cywilizacyjne , religijne , narodowe

3, cechy kategorii społ. , kręgów społ.

4, cechy indywidualne osobowości (niepowtarzalne)

typologie osobowości - KONCEPCJE

Carla Yunga

  1. introwertyk - nastawienia na własną osobę, osoby nie interesujące się światem zewnętrznym, zamknięte w sobie

  2. ekstrawertyk - nastawienie na świat zewnętrzny, osoby odczuwające silną potrzebę kontaktu ze światem zewnętrznym

Pawłow

  1. artyści - przyjmują rzeczywistość przez obserwację świata

  2. myśliciele - przez znaki, myśli, lekturę,

Aliskal

  1. dystynicy - refleksyjni i poczuwanie się do winy , smutek skłonność do natręctw poświęcenie się , samooskarżanie się , niezdolność przeżywania przyjemności, brak wykorzystania wolnego czasu , poświęcenie się pracy która wymaga wyrzeczeń

i skrupulatności , powodzenie w życiu zawodowym a niepowodzenie w prywatnym trudność ze znalezieniem innych ludzi , pragną całkowitego oddania

  1. hipertynicy - optymizm fantazjowanie pewność siebie chełpliwość sztuczność serdeczność gadatliwość wylewność wścipstwo rozrzutność brak hamulców

Klein

  1. doznający przyjemności „w polowaniu” w pracy w zabiegach o coś

  2. doznają przyjemności w konsumpcji (ucztowanie)

McKannel

  1. zdobywcy - zaspakajają własne ambicje i cele , czerpią przyjemność z życia

  2. cierpiętnicy - osiągają cele ale tracą przyjemność życia

  3. aspiranci - nie osiągają własnych celów , ale potrafią żyć przyjemnie

  4. frustranci - ani oni spełniają celów ani przyjemności

Gurdzijew

UKŁADY KULTURY

Kłoskowska - UK - powstałe z badań empirycznych

  1. pierwotny układ K - jest to układ najstarszy , od zawsze

  1. zinstytucjonalizowany UK

2 zakresy instytucji

Cechy tego UK :

Instytucje kultury tworzy się przez:

Proces instytucjonalizacji polega na :

  1. uznaniu pewnych działań za działania mające doniosłość publiczną. ;

  2. wyodrębnienie pewnych działań od innych działań publicznych;

  3. powierzenie tych działań osobom mającym odpowiednie kwalifikacje;

  4. uregulowanie i usankcjonowanie tych działań.

Pozytywne aspekty Instytucji kulturalnych:

-ciągłość działania ;

- demokratyzacja dostępu

Negatywne cechy -

-ociężałość działania

-prymat środków działania nad celami ;

- biurokratyzacja

  1. Układ środków masowego przekazu

Nowoczesny system masowego komunikowania zapoczątkowany wraz z rozwojem druku a radykalnie rozbudowany dzięki elektronicznym środkom.

  1. Układ nie ma nazwy to wycieczkowanie do ośrodków K poza miejsce zamieszkania

UCZESTNICTWO W KULTURZE w ramach tych układów

Uczestnictwo w K wg Andrzeja Tyszki jest to indywidualny udział w zjawiskach K czyli przyswajanie jaj treści ,używanie jej dóbr , podleganie obowiązującym w niej normom i wzorom, ale także tworzenie nowych jej wartości oraz odtwarzanie i przetwarzanie już istniejących

L. Simon uczestnik K to jej twórca wytwór nosiciel i manipulator

Uczestnictwo w kulturze:

- to akt świadomy

Uwarunkowania uczestnictwa w kulturze wg Tyszki

  1. wewnętrzne : aspiracje, potrzeby

  2. zewnętrzne - wykształcenie, zawód ,czas , wiek, miejsce zamieszkania ,tradycja

postawy wg Tyszki

  1. czas

  2. pieniądze

  3. wiek

  4. położenie przestrzenne

  5. tradycja

Wskaźniki charakteryzujące poziom uczestnictwa w kulturze:

A. Tyszka

1) częstotliwość i intensywność kontaktów ,

2) wielokierunkowość zainteresowań

3) wielość form i układów

4) planowość i systematyczność

5) umiejętność selekcji ,

6) pokonywanie trudności w dążeniu do realizacji,

  1. stopień autonomii ,

  2. stopień samodzielności i naśladownictwa

  3. codzienność i odświętność

  1. Przecławska:

1)ilość i rodzaj kontaktów ;

2)częstotliwość kontaktów

3) motywy kontaktów

4) efekty kontaktów

Typologia uczestnictwa w kulturze wg Tyszki :

  1. uczestnictwo aktywne i wszechstronne (wielość i różnorodność kontaktów ; świadome aspiracje planowość systematyczność; selekcja i jej umiejętność ; werbalizowanie gustów - uzasadnianie wyborów)

  2. uczestnictwo ograniczone i kompensacyjne (mniejsza różnorodność aktywności regularności , relaksowość brak zaangażowania i selektywności)

  3. uczestnictwo sporadyczne i przypadkowe (minimalizacja kontaktów ; kontakt tylko z masową ;

  4. całkowity brak kontaktów (starzy ubodzy i margines społ.)

typologia Aleskandra

  1. uczestnictwo wielokierunkowe , systematyczne dogłebne

  2. uczestnictwo wielokierunkowe ,doraźne, powierzchowne

  3. uczestnictwo jednokierunkowe, doraźne, powierzchowne (pasja)

  4. uczestnictwo jednokierunkowe powierzchowne sporadyczne.

KULTURA MASOWA

Pierwszy raz użył tego pojęcia Max Horkheimer 1941 (szkoła frankfurcka) określenie to nie przyjęło się potem używa go Mc Donald

W latach 40 pojawia się nowa sytuacja w kulturze (radio tv )

Pierwsze przejawy KM to pojawienie się prasy masowej

Cechy masy : wg Blumera

Definicje:

  1. Friedmann - KM to ogół kulturowych dóbr konsumpcyjnych oddanych do dyspozycji publiczności w najszerszym rozumieniu tego słowa. Za pomocą masowego komunikowania w ramach cywilizacji technicznej.

  2. Morin - KM to K wytwarzana zgodnie z uwzględniającymi masą towarową normami produkcji przemysłowej rozprzestrzeniana przy pomocy technik przekazu masowego , zwracająca się do mas społecznych tzn do wielkiego zbiorowiska jednostek ludzkich.

  3. Kłoskowska - KM to zjawisko współczesnego przekazywania wielkim masom odbiorców identycznych lub analogicznych treści płynących z nielicznych źródeł.

  4. Toeplitz - istotą KM jest to że powiela ona pozornie banalne wręcz identyczne wzory przekazywane za pomocą prasy radia TV a najczęściej przy użyciu wszystkich na raz

i w sposób nie postrzeżony ale nie mniej skuteczny kształtuje postawy i opinie społeczne

zestaw cech KM

i świeckie; KM się tym nie przejmuje.

Typy homogenizacji

to zestawienie obok siebie różnych treści o różnym poziomie (czasopisma ilustrowane)

Homogenizacja sprawia że KM nie można przeciwstawić kulturze wyższej

Warunki powstania KM

  1. jest to produkt cywilizacji przemysłowej w sensie technicznym i społecznym (urbanizacja, zanik wspólnoty a powstanie społecz, zmiany w charakterze pracy - typ fabryczny a nie rolniczy uniezależnienie się od pór roku , na roli było urozmaicenie a nw fabryce jest monotonia . KM to odreagowanie - pojawienie się czasu wolnego)

  2. demokratyzacja życia - Km jest ofertą najbardziej popularną , bez podzialu na elity i resztę , ale jest też narzędziem polityki, jest to uspokajanie mas

  3. KM jest reakcją na anonimowość ludzi - ludzie więcej wiedzą o bohaterach seriali niż o sąsiadach KM jest produktem nowoczesności wraz ze zmianami w świecie zmienia się Km

Krytyka KM

źródła :

krytyka :

Obrona KM

ZRÓŻNICOWANIE SPOŁECZNE A ZRÓŻNICOWANIE KULTUROWE

Dotyczy to dwóch sfer współistniejących ale o nie zbadanych relacjach między nimi.

Cech zróżnicowania społecznego:

Cechy zróżnicowania kulturowego

Wzajemne przenikania się obu sfer

Są różne teorie o wzajemnych zależnościach tych zróżnicowań.

  1. zróżnicowanie społeczne wpływa na zróżnicowanie kulturowe - cechy usytuowania społecznego ludzi wpływają na ich cechy kulturowe.

  2. przeciwna - cechy kulturowe wpływają na cechy społeczne - na ich miejsce zajmowanie

w strukturze społecznej

  1. istnieje współzależność cechy społeczne i kulturowe wzajemnie się warunkują.

Każda z tych teorii jest do odnalezienia w świecie.

Im społeczeństwo bardziej zamknięte (np stanowe czy kastowe) tym tym bardziej wyraźne są związki między strukturą społ - miejscem tam a cechami kulturowymi jednostki.

W miarę zbliżania się do współczesności następuje rozróżnienie między zróżnicowaniem społeczne

a zróżnicowanie kulturowe

Zróżnicowanie strukturalne społeczeństw nie jest czytelne

Przez to jaki kto ma zawód i miejsce we władzy wykształcenie nie jesteśmy w stanie powiedzieć jakie ma cechy kulturowe, jakie zainteresowania estetyczne i odwrotnie

cechy kult nie odzwierciedlają pozycji społecznej.

Można stwierdzić że kult jako zespół cech zachowań i ich wytworów narzucana człowiekowi od dzieciństwa przestaje być czymś obowiązującym . kultura traci swą restrykcyjność, moc obowiązującą dla jej nosicieli

Charakterystyka współczesnych ludzi opiera się na innych kategoriach takich w których zawarta jest większa porcja wolności jednostki./ są to :

      1. STYL ŻYCIA . wpływa na niego

sposób życia (najszerszy zakres przedmiotowy)jest to całość zewnętrznych obserwowalnych cech

i zachowań dowolnie socjologicznie wyodrębnionej całości lub jednostki bez względu na charakter tych cech i bez względu na ich uwarunkowania.

Poziom życia to możliwości ekonomiczne grup lub jednostek , to możliwości uzyskania określonych dóbr i usług , są to materialne środki jakimi dysponuje całość społeczna w zaspokajaniu potrzeb.

Jest kategorię najbardziej mierzalną. , jest jednym z najważniejszych czynników określonego stylu życia. Przedstawia on potrzeby i ich charakter.

Jakość życia. Nie można go sprowadzić tylko do wymiaru ekonomicznego.

    1. są to możliwości pełnego jednostronnego rozwoju jednostki , możliwość ujawniania rozwijania i wykorzystywania własnego potencjału intelektualnego uczuciowego

i twórczego.

    1. Jest to zadowolenie z życia danej jednostki z realizacji samego siebie ; odczuwanie szczęścia (dodatni bilans dobrych i złych doznań )lub dobrostan psychiczny

Styl życia definicja A. Sicińskiego - to zakres i formy codziennych zachowań jednostek lub grup specyficznych dla ich usytuowania społecznego, manifestujących położenie społeczne oraz postrzeganie jako charakterystyczne dla tego położenia W tak rozumianym stylu życia podkreślane są cechy i zachowania a znaczące czyli wysyłane do innych z intencją zamanifestowania własnej przynależności społ.. W tym ujęciu styl życia jest synonimem kultury danej jednostki

Definicja G. Kaczmarka - styl życia są to zachowania względnie niezależne w mniejszym lub większym stopniu wewnętrznie motywowane. Stanowiąca wynik pewnego wyboru z szerszego repertuaru możliwych sytuacji zachowań. Jest przejawem aktywności i względnej niezależności jej czynnej roli w kształtowaniu własnego życia i jego obrazu. Akcent położony jest na wolność

i niezależność jednostki.

Na możliwości kreowania stylu wpływa

składniki stylu życia to

są to cechy i zachowania codzienne

II PODKULTURY

sposoby rozumienia

  1. jako grupy kultur dewiacyjnych lub sprzyjających dewiacji są to ludzie dążący do nielegalnego zaspokajania potrzeb. - przestępczość traktowana instrumentalnie (jest to zbyt wąskie rozumowanie)

  2. ludzie dążący do nielegalnego rozładowania napięcia i osiągający zadowolenie nielegalnymi środkami. - traktowanie ich jako odrębnych grup etnicznych wyznaniowych itp. w tym ujęciu nie akcentuje się dewiacyjność tylko podkreśla się odrębność od szerszego społeczeństwa. , zakłada się istnienie tła społecznego na którym można przedstawić podklasę.

  3. dotyczy ludzi który doznają ciągłych niepowodzeń w osiąganiu celów życiowych legalnymi drogami (narkomani kloszardzi) podklasy są tu rozumiane jako równorzędne elementy składowe społeczeństwa uwaga na tym że społeczeństwo w całości składa się z podkultur , cech podkultury to wygląd język muzyka. W podkulturach człowiek się nie rodzi lecz sam je sobie wybiera z nich się też wyrasta. Widoczne jest dziś rozhermetyzowanie podkultur przez kulturę masową.

III NEOTRYBALIZMY

Pojęcie to wprowadził Maffesoli.

Są to nowoplemiona które choć nie powstają przez wspólnotę urodzenia i wychowania zapewniają jednak głęboką i silną identyfikację. Poczucie odrębności poprzez możliwości choćby dorywczego realizowania własnych specyficznych upodobań, np niedzielni harlejowcy

IV SEKTY Zeświecczenie życia wywołuje u niektórych ludzi potrzebę głębokiej wiary Anonimowość życia a w sektach wielka więź rozczarowanie życiem codziennym powoduje ucieczkę do sekt, .instytucjonalizacja życia kościołów to też powód popularności sekt

Kryzys wartości - sekty dają wrażenie prawd absolutnych.

Nastroje apokaliptyczne

Sekty udają że są religią bo podnosi to ich prestiż

Religie i kościoły utrzymują porządek społeczny a sekty to wyraz sprzeciwu.

WYZNANIA

SEKTY

- podtrzymują porządek

- konserwatyzm

- duża liczebność

- instytucjonalizacja

- wierni wchodzą przez urodzenie

-wyraz sprzeciwu przeciwko rzeczywistości

-radykalizm

- mała liczebność

- charyzmatyczny przywódca

- nabór odbywa się przez rekrutacje

- silna ortodoksja

SEKTA - grupa wyznaniowa o stosunkowo malej liczbie członków, powstała przez wyodrębnienie

z macierzystego kościoła lub/i jako efekt protestu religijnego wobec istniejącej już doktryny i kultu

Główne cechy to:

DYNAMIKA KULTURY

Ludzie zaczynają się zastanawiać co w życiu przeważa: stałość czy zmienność. Świat się zmienia, zmieniamy się my, ale jednocześnie mamy poczucie własnej tożsamości

W życiu społeczno-kulturowym następują zmiany przeobrażenia - składu funkcji wzajemnych relacji.

Autor, który pierwszy zwrócił uwagę na dynamikę w kulturze to H. Spencer . Ewolucja to zmiana idąca od nieokreślonej niespójnej jednorodności do określonej spójnej różnorodności. Ewolucja jest tym bardziej zaawansowana im bardziej skomplikowana jest struktura danego systemu i im więcej funkcji ulega w nim wyodrębnieniu.

Neoewolucjoniści XXw. Do tych założeń dodali stwierdzenie, że o poziomie zaawansowania ewolucji świadczy złożoność kultury i wyspecjalizowanie funkcji ale i zdolność do integrowania danego systemu.

Z ewolucjonizmu wyrosła Teoria konwergencji

Teoria konwergencji - Adolf Bastian - zakłada ona że w podobnych warunkach podobne formy kulturowe mogą powstać niezależnie od siebie tzn. wynika to z tego że istnieje zasadnicze podobieństwo natury ludzkiej, które wszędzie może doprowadzić do takich samych rezultatów.

Droga postępowania wszystkich grup ludzkich jest w kulturze w zasadzie jednakowa.

Przechodzą w zasadzie te same stadia rozwojowe tylko w różnym tempie. Z etapu na którym znajduje się dana kultura można ocenić na jakim jest poziomie rozwoju.

Teoria dyfuzji (wzajemne przenikanie)- Taylor - wzajemne przenikanie elementów kulturowych

Z jednego społeczeństwa do drugiego

Dzięki temu możliwy jest szybki rozwój społeczeństw jako całości kulturowej. Jest to proces złożony i twórczy.

Etapy dyfuzji

1) przedstawienie nowego elementu

2) przyjęcie go przez społeczeństwo

3) zespolenie z własną kulturą

Warunki przyjęcia:

  1. użyteczność

  2. zgodność z kulturą istniejącą

  3. prestiż społeczeństwa przekazującego

  4. prestiż jednostek pośredniczących

W procesie dyfuzji łatwo przekazywane są techniki życia codziennego, nie przekazywane są skojarzenia i reakcje podświadome

W wyniku nadmiernej dyfuzji może dojść do akulturacji - zniszczenie rodzimej kultury

Obie teorie mają odzwierciedlenie w polityce ; konserwatyzm i liberalizm.

DYFUZJA KULTUROWA - rozprzestrzenianie się i przenikanie elementów jednej kultury do drugiej, najczęściej na drodze zapożyczenia, czasem następuje równolegle z migracją. Wyróżnia się m.in.:

KONWERGENCJA KULTUROWA - proces polegający na tworzeniu się w odizolowanych od siebie kulturach podobnych cech i elementów kulturowych nie dzięki kontaktom czy akulturacji, lecz za sprawą zbieżnych warunków środowiskowych i wewnętrznych praw rozwoju

AKULTURACJA - proces oraz rezultaty ciągłych i głównie bezpośrednich kontaktów między różnymi kulturami. Z czasem w mniejszym lub większym stopniu dochodzi do upodabniania się kultur wchodzących ze sobą w kontakt.

UWAGA!!!

(zakres pytań z egzaminu studentów studiów dziennych)

1. Definicje kultury

Trudności określenia s.k. wynikają przede wszystkim z wieloznaczności samego

pojęcia kultury, z jego szerokiego i niejednolitego zakresu, ze szczególnego nasilenia postaw wartościujących odnoszących się do zjawisk objętych tym pojęciem

oraz z różnorodności tych postaw. Wieloznaczność jest cechą pojęcia

kultury niemal od samych początków jego wprowadzenia do języka

humanistyki. Już HERDER napisał:„ Nie ma nic bardziej nieokreślonego niż słowo kultura”. CYCERON użył wyrażenia cultura animi

Teoria G. PUFENDORFA reprezentuje nurt racjonalistycznych rozważań nad

stanem i prawem natury, charakteryzuje się empiryczną orientacją i realizmem.

Stan natury, objawiający się najwyraźniej w obrazie odnajdywanych niekiedy dzieci

ludzkich wychowanych poza wpływami ludzkiego społeczeństwa, określał

Pufendorf przez przeciwstawne kulturze. Włączał zaś do niej wszystkie wynalazki

i urządzenia zastosowane w ludzkim życiu, a więc ubranie, język, obyczaje,

różnorodne sztuki, a zwłaszcza cała organizację społeczeństw obywatelskich.

Pufendorf wprowadza Cyceroniański termin cultura animi, który odnosi się

do uniwersalnego w obrębie ludzkości moralnego postulatu o racjonalistycznym

charakterze kultury. Kultura ducha , stanowiąca moralne zobowiązanie

człowieka, polega na tym, aby „decyzje dotyczące jego obowiązków

były podejmowane na właściwej drodze, aby sądy i opinie w sprawach budzących

zwykle jego pożądanie były właściwie kształtowane i aby popędy jego ducha były regulowane i rządzone zasadą sprawiedliwego rozumu”.

W uwagach Pufendorfa na temat kultury występuje wyodrębnienie dziedzin kultury,

wśród których wyraźnie uwypuklona jest sfera organizacji społecznej i moralnej powinności o racjonalistycznym zabarwieniu.

J.G. HERDER posługuje się pojęciem kultury o wiele bardziej świadomie i refleksyjnie aniżeli Pufendorf. Pojawienie się kultury ujmuje jako etap ewolucyjnego procesu bytu związany z powstaniem gatunku ludzkiego. Szerokie i ważne z socjologicznego punktu widzenia rozważania Herdera o kulturze

można podsumować w następujący sposób:

1. Kultura stanowi uniwersalną gatunkową właściwość ludzką.

2. Do jej osiągnięcia zbliżają się już najbliższe człowiekowi gatunki zwierzęce,

ale dopiero czysto ludzkie cechy biologiczne tworzą całkowicie wystarczającą podstawę kultury.

3. Kultura rozpatrywana w genetycznym aspekcie realizuje się na drodze tradycji

przekazywaniu dorobku między jednostkami i pokoleniami.

4. W ujęciu organicznym tradycji odpowiada zdolność recepcji -przejmowania dziedziczonych elementów.

5.Kultura stanowi swoiście ludzki aparat przystosowania do środowiska, dzięki któremu człowiek góruje nad otaczającym go światem zwierzęcym, a przystosowanie to realizuje się w walce, w ciągłym sporze przeciwstawnych interesów i samozachowawczych dążeń gatunków.

6. Szczególną rolę w całości kultury odgrywa język.

G. KLEMM Kultura to wszystkie aspekty życia społecznego danej społeczności czyli jej obyczaje, rzemiosła i umiejętności. Życie domowe i publiczne w czasie pokoju

i wojny, religia nauka i sztuka.

określając kulturę jako ogół zjawisk przejawiający się w obyczajach, wierzeniach

i formach ustrojowych i przedstawiając szczegółowy wykaz dziedzin życia

społeczeństw kwalifikowanych do badania w poszczególnych epokach historycznych

stworzył prototyp szerokich, opisowych definicji kultury.

EDWARD TAYLOR Kultura lub cywilizacja jest to złożona całość obejmująca wiedzę,

wierzenia, sztukę, prawo, moralność, obyczaje i wszystkie inne zdolności i nawyki nabyte przez człowieka jako członka społeczeństwa.

RALF LINTON Kultura jest konfiguracją wyuczonych zachowań i rezultatów zachowań, których elementy składowe są wspólne członkom danego społeczeństwa i przekazywane w jego obrębie.

FILIP BAGBY K to sposób myślenia i odczuwania i zachowania a więc główne rodzaje aktywności i jej wytwory których geneza nie jest dziedziczna a które powstają w społeczeństwie

STEFAN CZARNOWSKI Kultura to całokształt zoobiektywizowanych elementów dorobku społecznego , wspólnych szeregowi grup i z racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych rozszerzać się przestrzennie. Kultura jest dobrem zbiorowym i zbiorowym dorobkiem, owocem twórczego i przetwórczego wysiłku niezliczonych pokoleń.

ANTONINA KŁOSKOWSKA Kultura to względnie zintegrowana całość obejmująca zachowania ludzi i przebiegająca wg wspólnych dla zbiorowości wzorów wykształconych i przyswojonych w toku interakcji i zawierająca wytwory takich zachowań

2.Kultura w wąskim i szerokim znaczeniu:

SZEROKIE - zaliczamy wszystko sztukę, religię, politykę, gospodarkę, komunikację.

Jest to ujęcie antropologiczne

WĄSKIE - Kultura to względnie zintegrowany system czynności i wytworów, których podstawowym aspektem jest obecność intersubiektywnie rozumianych znaków posiadających społeczną wartość i akceptację.

Zwraca się uwagę tylko na aspekty symboliczne kultury, związane jest z komunikowaniem się ludzi. Należą tu język, obyczaje, sztuka i wierzenia

3 .Kultura w aspekcie atrybutywnym i dystrybutywnym

W znaczeniu atrybutywnym kultura jest cechą stałą, czyli właśnie atrybutem ludzkości jako całości (ujęcie globalne) lub poszczególnego człowieka jako przedstawiciela gatunku ludzkiego (ujęcie jednostkowe).W sensie atrybutywnym można mówić o kulturze nigdy

o kulturach.

W znaczeniu dystrybutywnym kultura jest rozumiana jako zbiór cech kultury określonej zbiorowości. W tym znaczeniu termin kultura może być używany zarówno w liczbie mnogiej jak i w pojedynczej, ale w każdym przypadku należy uściślić o jaką kulturę chodzi.

  1. Dyfuzja kulturowa to proces bezpośredniego lub pośredniego przenikania

elementów jednej kultury do drugiej. Zjawisko dyfuzji należy do kategorii procesów zmiany kulturowej dokonującej się dzięki możliwości komunikowania się i uczenia międzykulturowego.

W procesie dyfuzji zawsze zaangażowane są co najmniej dwie kultury, które można określić jako „kulturę dającą” (kulturę dawców) i „kulturę odbierającą”, „przyjmującą”

(kulturę odbiorców).

Proces dyfuzji ma w zasadzie charakter spontaniczny, zazwyczaj nie jest świadomy ani celowy.

RODZAJE DYFUZJI:

Dyfuzja pośrednia odbywa się za pośrednictwem, poprzez czy z udziałem reprezentantów kultury trzeciej.

kulturowy.

ETAPY DYFUZJI:

  1. przedstawienie nowego elementu kulturowego

  2. przyjęcie go przez społeczeństwo

  3. zespolenie z dotychczas istniejącą

WARUNKI PRZYJĘCIA:

  1. użyteczność

  2. zgodność z kulturą istniejącą

  3. prestiż przekazujących

  4. prestiż jednostek pośredniczących

W wyniku nadmiernej dyfuzji może dojść do akulturacji (proces oraz rezultaty ciągłych

i głównie bezpośrednich kontaktów między różnymi kulturami. W rezultacie dochodzi

w mniejszym lub większym stopniu do upadabniania się kultur wchodzących ze sobą

w kontakt.

5.Kultura masowa

Pierwszy raz użył tego pojęcia Max Horkheimer 1941 (szkoła frankfurcka) określenie to nie przyjęło się potem używa go Mc Donald

W latach 40 pojawia się nowa sytuacja w kulturze (radio tv )

Pierwsze przejawy KM to pojawienie się prasy masowej

Cechy masy : wg Blumera

Definicje:

  1. Friedmann - KM to ogół kulturowych dóbr konsumpcyjnych oddanych do dyspozycji publiczności w najszerszym rozumieniu tego słowa. Za pomocą masowego komunikowania w ramach cywilizacji technicznej.

  2. Morin - KM to K wytwarzana zgodnie z uwzględniającymi masą towarową normami produkcji przemysłowej rozprzestrzeniana przy pomocy technik przekazu masowego , zwracająca się do mas społecznych tzn do wielkiego zbiorowiska jednostek ludzkich.

  3. Kłoskowska - KM to zjawisko współczesnego przekazywania wielkim masom odbiorców identycznych lub analogicznych treści płynących z nielicznych źródeł.

  4. Toeplitz - istotą KM jest to że powiela ona pozornie banalne wręcz identyczne wzory przekazywane za pomocą prasy radia TV a najczęściej przy użyciu wszystkich na raz

i w sposób nie postrzeżony ale nie mniej skuteczny kształtuje postawy i opinie społeczne

zestaw cech KM

i świeckie; KM się tym nie przejmuje.

Typy homogenizacji

to zestawienie obok siebie różnych treści o różnym poziomie (czasopisma ilustrowane)

Homogenizacja sprawia że KM nie można przeciwstawić kulturze wyższej

Warunki powstania KM

1. jest to produkt cywilizacji przemysłowej w sensie technicznym i społecznym (urbanizacja, zanik wspólnoty a powstanie społecz, zmiany w charakterze pracy - typ fabryczny a nie rolniczy uniezależnienie się od pór roku , na roli było urozmaicenie a nw fabryce jest monotonia . KM to odreagowanie - pojawienie się czasu wolnego)

2. demokratyzacja życia - Km jest ofertą najbardziej popularną , bez podzialu na elity i resztę , ale jest też narzędziem polityki, jest to uspokajanie mas

3.KM jest reakcją na anonimowość ludzi - ludzie więcej wiedzą o bohaterach seriali niż o sąsiadach KM jest produktem nowoczesności wraz ze zmianami w świecie zmienia się KM

4. KM jest produktem nowoczesności

Krytyka KM

źródła :

krytyka :

Obrona KM

gusty odbiorców są ambiwalentne

1

14


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
socjologia tem4 kultura, pliki zamawiane, edukacja
Socjologia część 2 z 2, pliki zamawiane, edukacja
Socjologia część 1 z 2, pliki zamawiane, edukacja
Kulturoznawstwo 1, pliki zamawiane, edukacja
Psychologia spoleczna - encyklopedia socjologii, pliki zamawiane, edukacja
Praca-zaliczeniowa-z-socjologii., pliki zamawiane, edukacja
Kulturoznawstwo wykład 5, pliki zamawiane, edukacja
3 wykład socjologia mikrostruktury społeczne, pliki zamawiane, edukacja
kultur egz, pliki zamawiane, edukacja
Kulturoznawstwo wyk[1].3, pliki zamawiane, edukacja
Kulturoznawstwo wyk5, pliki zamawiane, edukacja
Socjologia mikrostruktury społeczne opracowane zagadnienia egzaminacyjne II semestr, pliki zamawiane
kulturoznawstwo egzamin, pliki zamawiane, edukacja
4 wykład socjologia mikrostruktury społeczne, pliki zamawiane, edukacja
Praca zaliczeniowa z wstępu do socjologii na temat bezrobocia, pliki zamawiane, edukacja
Nie kasować -socjologia-referat-praca zaliczeniowa (warstwy społ), pliki zamawiane, edukacja
Nauka i kultura na przełomie XIX i XX wieku, pliki zamawiane, edukacja

więcej podobnych podstron