wwyklady 1-3 ZZL, zarządzanie zasobami ludzkimi


Wykład nr 1 z dnia 12.10.2008r.

Dr Monika Kornaszewska- Polak -Zarządzanie Zasobami Ludzkimi

Nowoczesne państwo nie istnieje bez nowoczesnej administracji. Tworzenie skutecznej i efektywnie działających organów administracji może w znacznym stopniu stymulować rozwój regionów całego kraju. Zwłaszcza dziś, kiedy administracja jest jednym z głównych rodzajów instytucji, które mają dostęp od ogromnych środków
z funduszy strukturalnych UE, niezbędnym jest taka organizacja i zarządzanie instytucjami administracji publicznej aby jak najlepiej zagospodarować dostępne środki.

CELE WYKŁADU

ZZL-ZNACZENIE

EWOLUCJA KONCEPCJI I TERMINOLOGII

TEORIA KLASYCZNA

TEORIA WSPÓŁCZESNA

  • Zarządzanie naukowe XIX /XX w.

  • Marketing personalny

  • Nurt administracyjny(biurokracja) Max Weber

  • Zarządzanie przez jakość lata 70

  • Szkoła stosunków międzyludzkich lata 30

  • Kultura organizacyjna lata 90

  • Zarządzanie personelem lata 50

  • Lean Management

  • Autsourcing

  • Reengineering

  • Zarządzanie wiedzą XX/XXI w.

RÓWNOLEGŁE POJĘCIA DO ZZL

TEORIE KLASYCZNE -krótkie podsumowanie

ZALETY

WADY

  • Podniesienie wydajności pracy

  • Fluktuacja (przepływ pracowników)

  • Wszechstronność metod

  • Mechanizacja i monotonia

  • Racjonalizatorstwo

  • Wzrost zatrudnienia i spadek płac

  • Dobór i szkolenia

  • Konflikty ze związkami zawodowymi

  • Aktywizacje kierowników

SCHEMAT INTEGRUJĄCY PODEJŚCIE DO ZARZĄDZANIA

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

ROZWÓJ ZZL NA ŚWIECIE - 3 etapy

1/ Faza operacyjna 1900-1945 administrowanie, ewidencjonowanie pracowników(rejestracja)

2/ Faza taktyczna 1945-1980 ( faza menedżerska) działy kadrowe utrzymywanie dobrych stosunków z otoczeniem organizacji i rynkiem pracy, pracodawcy - rekrutacja, selekcje, szkolenie, analiza i statystyka pracy

3/ Faza strategiczna od 1980 ZZL to zdobywanie przewagi konkurencyjnej na rynku dzięki wiedzy, zdecentralizowanie działu personalnego

TEORIA I PRAKTYKA ZZL W POLSCE

Aby podnieść jakość zarządzania w Polsce należałoby przyjąć założenie filozofii zarządzania i tym samym uczynić realnym postęp tej dziedziny.

Ważne jest zwłaszcza:

Trzy współczesne podejścia do zarządzania

LEAN MANAGEMENT

Uszczuplone zarządzanie ograniczanie zasobów potrzebnych do produkcji

Toyota: zwiększenie efektywności poprzez zmniejszanie liczby zatrudnionego personelu, zmniejszenie powierzchni produkcyjnej oraz ilość zasobów materiałów.

REENGNEERING

Jest to przemyślenie od nowa i radykalne przeprojektowanie procesów w firmie, prowadzące do dramatycznej poprawy efektów: kosztów, jakości, serwisu i szybkości.

Outsourcing

Korzystanie z zewnętrznych zasobów rynkowych w celu obniżenia kosztów własnych, kooperacja z otoczeniem organizacyjnym.

KAPITAŁ LUDZKI I KAPITAŁ INTELEKTUALNY ORGANIZACJI

Kapitał ludzki - pojecie to oznacza zasób między, umiejętnościami oraz potencjału zawartego w każdym człowieku i w organizacji jako całości, określającym zdolności do realizacji zadań, adaptacji do zmian w otoczeniu oraz możliwości kreacji nowych rozwiązań. Traktowanie ludzi jako kapitał. W kapitał ten można inwestować poprzez szkolenia i programy rozwoju, by zwiększać zainteresowanie ludzi organizacji poprawić perspektywy kariery. Oznacza to rozwijanie kwalifikacji pracowników w zależności od potrzeb organizacji oraz zarządzanie wiedzą (Armstrong, 2003)

PROGARM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI (POLSKA)

Pełne wykorzystanie potencjału zasobów ludzkich poprzez:

DZIAŁANIA WSPIERAJACE ROZWÓJ ZASOBÓW LUDZKICH

1/ Bardziej efektywne wykorzystanie zasobów pracy

2/ Zwiększenie elastyczności rynku pracy i adaptacyjności pracowników

3/ Zwiększenie poziomu spójności społecznej

4/Budowa społeczeństwa opartego na wiedzy poprzez rozwój, wykształcenie, kwalifikacje

5/ poprawa efektywności zarządzania w administracji publicznej oraz jakości świadczących usług publicznych

6/ Rozwój opieki zdrowotnej jako czynnik determinujący

KAPITAŁ INTELEKTUALNY

Jest to grupa dóbr określonych mianem niematerialnych. Dobra te, to nie tylko

patenty i inne dobra intelektualne chronione prawnie, ale też doświadczenie, umiejętności, wiedza zarówno całej firmy jaki i jej poszczególnych pracowników, wypracowane w firmie modele, metodologie i narzędzia oraz dobre relacje z klientami i pracownikami.

CECHY KAPITAŁU LUDZKIEGO INTELEKTUALNEGO

Armstrong-” W przypadku przedsiębiorstw sprzedających pomysły i nowe idee wiedza przyczynia się w .............................................”

WIEDZA JAKO CZYNNIK PRODUKCJI

CZYNNIKI PRODUKCJI

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
MATERIALNE

0x08 graphic
OGRANICZAJĄCE

NIEMATERIALNE

0x08 graphic
( wiedza, technologie)

Energia, surowce, budynki, maszyny ziemia, kapitał pracy

Pozwolenia, koncesje, ochrona, własność intelektualna

METODYCZNE (Zarządzanie)

TECHNICZNE

(wytwarzanie)

0x08 graphic

0x08 graphic

OGÓLNE

Planowanie, Organizowanie, Motywowanie, Kontrola

FUNKCJONALNE

Zaopatrzenie, Magazynowanie, Produkcja, Zbyt

OCHRONA KAPITAŁU INTELEKTUALNEGO

Podział dóbr chronionych o utwory, dzieła wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi tzn. literackie, naukowe, publicystyczne, kartograficzne, programy komputerowe, wzornictwo przemysłowe.

Wykład nr 2 z dnia 26.10.2008r.

Dr Monika Kornaszewska- Polak -Zarządzanie Zasobami Ludzkimi

Proces kadrowy - praktyka ZZL w przedsiębiorstwach.

Cele wykładu II

° Formy zatrudnienia

° Planowanie zarobków ludzkich i pozyskiwanie pracowników

° Rozwój i doskonalenie pracowników

STOSUNEK PRACY

jako podstawowa forma prawna w ramach, której zatrudnia się pracowników. Jest to system gwarancji i przywilejów.

 zagwarantowanie minimalnego wynagrodzenia za pracę,

 prawo do płatnego urlopu, wynagrodzenia, zasiłku chorobowego,

 szczególna ochrona, niektórych grup pracowników,

 unormowanie czasu pracy,

 obowiązek zastosowania określonych procedur przy wypowiadaniu umów,

UMOWY CYWILNOPRAWNE

CECHY:

¤ brak szerokiego wachlarza uprawnień,

¤ większa swoboda= brak minimalnych gwarancji (np. wynagrodzenia),

¤ brak limitu czasu pracy,

¤ brak płatnych zwolnień,

INNE FORMY ZTRUDNIENIA

0x08 graphic
ELEMENTY STOSOWANIA INNYCH FORM

0x08 graphic

obniżenie kosztów pracy, próba ominięcia obowiązujących zasad prawa pracy

większy zysk firmy, może się skończyć dodatkowymi kosztami

możliwość wyższych zarobków, roszczeniem pracowniczym lub karą grzywny

ZZL-WYBRANE ELEMENTY PROCESU KADROWEGO

Właściciel a załoga

Interesy właściciela Interesy załogi

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x01 graphic

Wymagania technologiczne, zysk 1/ Płace, podmiotowość

2/ Satysfakcja

OBSZARY INTERESÓW

Interes załogi (satysfakcja, płace)

Interes właściciela ( niezawodność zyski)

Załoga Kierownictwo Zarząd Nadzór Właściciel

POLITYKA KADROWA

Założenia i wartości dotyczące ludzi oraz relacji między ludźmi: wolności, równości, podmiotowości, sił napędowych.

Wybór polityki zależy od:

 otoczenia rynkowego,

 otoczenia prawnego,

 otoczenia społecznego

 otoczenia instytucjalnego

 kultury organizacyjnej firmy i jej właścicieli

PROCES KADROWY

fluktuacja/ przepływ zasobów ludzkich

0x08 graphic
° Utrzymanie0x08 graphic

° Rozwój

0x08 graphic

°Planowanie ° Odejścia
0x08 graphic
0x01 graphic

PRZEPŁYW ZASOBÓW LUDZKICH

 Planowanie zasobów ludzkich i pozyskiwanie pracowników, analiza potrzeb kadrowych i możliwości ich zaspokojenia dóbr i kadr,

 Rozwój i doskonalenie- podejście systematyczne, organizacje uczące się, kształtowanie ścieżek karier,

 Utrzymanie- stosunek pracy, ocena pracy, motywowanie i płace, warunki pracy, kierowanie, zarządzanie zmianą, konflikty w procesie pracy, wskaźniki fluktuacji

- odejścia,

-absencje,

- emerytury,

- redukcje,

0x08 graphic
0x08 graphic
PLANOWANIE ZASOBÓW LUDZKICH

0x08 graphic
0x08 graphic

Rodzaje i celowość planów

Dobór kadr

Rekrutacja, selekcja

Pozyskiwanie pracowników,

Rynek pracy Analiza potrzeb kadrowych

Audyt personalny

ZAKRES PLANOWANIA

Rozumienie szerokie

° ogół decyzji zmierzających do określenia przyszłych celów i działań w ramach ZZL

Rozumienie wąskie

° analiza obsady stanowisk pracy

( popyt)

° analiza stanu i struktury personelu

(podaż)

° bilansowanie popytu z podażą

0x08 graphic

Celem sensownego planowania jest dobór takich pracowników, którzy będą realizować plany przedsiębiorstwa, oraz których mentalność i zachowanie poprowadzi firmę do sukcesu

0x08 graphic
0x01 graphic

PYTANIA NA KTÓRE MUSZĄ SOBIE ODPOWIEDZIEĆ OSOBY KIERUJĄCE POLITYKĄ ZATRUDNIENIA

1/ Jakich ludzi potrzebujemy, by firma odniosła sukces i utrzymała swą silną pozycję?

2/ Co możemy zrobić, by takich ludzi zdobyć, wyszkolić i zatrzymać przy sobie?

PLANOWANIE PERSONELU

 Plany pozyskania

 Plany stabilizacji

 Plany rozwoju

 Plany wykorzystania

 Plany redukcji zatrudnienia

RYNEK PRACY

Rynek wewnętrzny

Rynek zewnętrzny

ZALETY

°otwarcie możliwości awansu

° budowanie lojalności

° niskie koszty rekrutacji

° znajomość przedsiębiorstwa przez pracownika i odwrotnie

° krótki okres adaptacji

ZALETY

°większe możliwości wyboru

° nowe instrumenty dla przedsiębiorstw

° zatrudnienie zgodne z potrzebami

° mniejsze problemy związane z autorytetem

WADY

°możliwe wysokie koszty doszkolenia

° ryzyko rywalizacji między pracownikami

° ryzyko wykorzystywania więzi koleżeńskich

° ograniczone możliwości wyboru

° ograniczone innowacyjności

WADY

° wysokie koszty rekrutacji

° czasochłonna obsada stanowisk

° dłuższy okres adaptacji

° blokowanie możliwości awansu wewnątrz przedsiębiorstwa

° większe znaczenie poziomu wynagrodzeń

ANALIZA RYNKU WEWNĘTRZNEGO= AUDYT PERSONALNY

Analiza wykorzystania posiadanego potencjału:

DOBÓR PERSONELU

Mądrym zarządzaniem zasobami ludzkimi kieruje głęboka troska o jak najpełniejsze dostosowanie kandydatów nie tylko do wymagań organizacji, lecz także do wymagań poszczególnych stanowisk. Wymagania te obejmują również zdolności do efektywnej pracy w zespole

↓ ↓

rekrutacja selekcja

FUNKCJE REKRUTACJI

0x08 graphic
0x01 graphic
Informacyjna - informowanie potencjalnych kandydatów o możliwościach
i warunkach zatrudnienia w danej organizacji,

0x08 graphic
0x08 graphic
Motywacyjna -wzbudzanie zainteresowania chęci podjęcia pracy w danej firmie

0x08 graphic
Wstępnej selekcji -określenie progowych wymagań zatrudnienia w organizacji, które powinny odwieść od ubiegania się o pracę, tych którzy ich nie spełniają

PRZEBIEG PROCESU REKRUTACYJNEGO

Analiza stanowiska pracy

0x08 graphic

Analiza kompetencji

0x08 graphic

Ustalenie zakresu obowiązków

Opis stanowiska pracy

0x08 graphic

Wymagania wobec kandydata

0x08 graphic

Sposoby naboru

( głoszenia)

0x08 graphic
0x01 graphic

0x08 graphic

Cechy pożądane do konkretnych funkcji i stanowisk

Alternatywy naboru: firmy doradztwa personalnego

PROFIL WYMAGAŃ WOBEC PRACOWNIKA

Kompetencje, kwalifikacje i umiejętności

° wiedza,

° wykształcenie

° umiejętności techniczne

° wzorce, pracy, rodzinne, kulturowe

Okoliczności osobiste

° wiek,

° płeć,

° kondycja psychofizyczna

° związki społeczne z otoczeniem

Zasoby psychiczne

° motywacja: cele, wartości ( ambicje )

° wiara w siebie, asertywność,

° ekstrawersja, umiejętności społeczne

° samokrytycyzm, realizm

° wytrwałość, trwałość emocji i motywów

° aktywność, łatwość działania, nastawienie praktyczne

° kreatywność, odporność na stres

WARUNKI SKUTECZNOŚCI REKRUTACJI

1/ Trafny dobór segmentu docelowego kandydatów

2/ Treść komunikatu i właściwa prezentacja oferty

3/Trafny wybór medium i częstotliwość nadawania komunikatu

4/ Wizerunek firmy na rynku ( Public Relation)

SKUTECZNOŚĆ PROCESU SELEKCJI

!!! Tradycyjnie pojmowana rozmowa kwalifikacyjna okazuje się niewystarczającym i nieprecyzyjnym narzędziem przewidywania przyszłych sukcesów kandydata. Skuteczne okazują się metody takie jak testy, zdolności bio-dane.

PODWYŻSZENIE EFEKTYWNOŚCI SELEKCJI

Przeciętna trafność ( metoda statystyczna uzyskana z analizy i porównania średnich wyników na podstawie wielu danych) jaką uzyskały poszczególne metody przedstawia się następująco:

° testy zdolności 0,53
° bio-dane 0,37

° rozmowa kwalifikacyjna 0,14

° osiągnięcia naukowe 0,11

° wykształcenie 0,10

° wiek -0,01

ETAPY PROCESU SELEKCJI

I Zebranie ofert (cv)

II Sprawdzenie wiarygodności danych zawartych w życiorysie lub podaniu o pracę

III Wywiady szczegółowe/ rozmowy kwalifikacyjne

IV Testy/ grupowe metody selekcji ( zmierzenie umiejętności zawodowych oraz zdolności uczenia się w grupie)

V Badania lekarskie

VI Decyzja o zatrudnieniu

VII Alternatywę stanowi skorzystanie z usług Assessment Centem

WADY WYWIADÓW

° nierównowaga sił swoboda a skrępowanie

° sztuczne zachowanie - kandydat przedstawia obraz swojej osoby, który jego zdaniem będzie odpowiadał prowadzącemu wywiad

° nieużyteczne pytania np. „ niech mi Pan opowie coś o sobie?

° brak kompetencji- kierowanie się pierwszym wrażeniem, błędy poznawcze, niedopuszczanie do głosu kandydata

° nieodpowiednia analiza wymagań stawianych kandydatom, osoby kierujące rozmowę nie mają pojęcia, czego wymagać czy oczekiwać od kandydatów

0x08 graphic
0x01 graphic
w efekcie: Kandydaci wyczuwają brak umiejętności i przygotowania prowadzącego wywiad. Czują się niepewnie i udzielają powierzchownych odpowiedzi, albo próbują „ przechytrzyć pytającego”

WARUNKI DOBREGO WYWIADU

 Informacje wstępne

 Uważne (aktywne) słuchanie ( empatia + właściwy język)

 Uwzględnienie poziomu intelektualnego i emocjonalnego rozmówcy

 Realizowanie poszczególnych części struktury pod warunkiem gotowości kandydata

 Świadomość błędów poznawczych

TESTY

Testy to obiektywne źródło oceny indywidualnych zdolności oraz cech, które sprawdza się za pomocą standardowego zestawu pytań według klucza.

RODZAJE TESTÓW:

° zdolności

° osiągnięć

° inteligencji

° kwestionariusze osobowości

BIO-DANE

Definicja Owensa 1976r. „ Dane autobiograficzne, które są wystarczająco obiektywne, by można je było ocenić odpowiednią ilością punktów, są to informacje dotyczące dotychczasowego doświadczenia jednostki, stanowiące wyznacznik jej cech osobowości, zdolności przystosowanych i umiejętności. Osiągnięcie sukcesu w sferze osobistej, społecznej i zawodowej”

BIO- DANE obejmują:

 szczegóły demograficzne( płeć, wiek, sytuację rodzinną )

 wykształcenie i kwalifikacje zawodowe

 dotychczasowy przebieg kariery

 doświadczenie zawodowe

 funkcje i obowiązki podejmowane niezależnie od pracy zawodowej

 zainteresowania, hobby

 motywacje

Wykład nr 3 z dnia 16.11.2008r.

Dr Monika Kornaszewska- Polak -Zarządzanie Zasobami Ludzkimi

 Rozwój i doskonalenie pracowników

 Style kierowania

 Zarządzanie zmianą

Zarządzanie konfliktem

º Rozwój i doskonalenie

- rozwój zasobów ludzkich

- zarządzanie rozwoju

- organizacja ucząca się

-rozwój kariery

- audyt personalny

- szkolenie

ZARZĄDZANIE ROZWOJEM PRACOWNIKÓW

tworzenie możliwości uczenia się, rozwoju i szkolenia w celu doskonalenia pracy poszczególnych pracowników, zespołów i organizacji.

Jest to narzędzie motywowania pracowników i badania trwałych więzi z organizacją w celu uzyskania przewagi konkurencyjnej. Bierze pod uwagę aspiracje i potrzeby pracowników a także uwzględnia stałe zwiększenie ich zatrudnialności

( employability)

KORZYŚCI PŁYNĄCE Z DOSKONALENIA ZASOBÓW LUDZKICH

REGUŁY DOSKONALENIA ZASOBÓW LUDZKICH

1/ Systematyczne i planowe podejście do kwestii szkolenia

2/ Przyjęcie zasady ciepłego rozwoju

3/ Stworzenie i utrzymanie „ uczącej się organizacji”

4/ Dbanie o to aby szkolenie znajdowało odbicie w wynikach i efektywności pracy

5/Zwrócenie szczególnej uwagi na doskonalenie zarządzania i planowanie przebiegu kariery

ORGANIZACJA UCZĄCA

została zdefiniowana przez Pedlara (1989)jako „ organizacja, która daje swym pracownikom szanse dalszego kształcenia i które dzięki temu stale się rozwija i przekształca”

CECHY SAMOKSZTAŁCĄCEJ ORGANIZACJI

 zachęca ludzi do określenia i realizacji ich potrzeb

 zapewnia regularną ocenę działalności i potrzeb

 zauważa wysiłki i ich wpływ na efektywność pracy

 stwarza nowe sytuacje (zmiany) których wiele można się nauczyć

 możliwe korzystanie z kursów i szkoleń

KLUCZOWE CZYNNIKI UCZENIA SIĘ

° motywacja lub świadomość celu do czego zmierzam?

° powiązania z zainteresowaniami i wyborem treści spostrzegane są jako ważne

° uczenie się poprzez działanie- najwięcej uczymy się poprzez zastosowanie wiedzy

° prawo do obłędu ( no pisk, no fun)

° informacja zwrotna - gdzie jestem ?

° odpowiedni czas i miejsce uczenia się

PLANOWANIE ROZWOJU KARIERY

Plany rozwoju kariery określają i kształtują przypuszczalny przebieg przyszłej kariery - kariery pracowników w zależności od potrzeb organizacji oraz indywidualnych wyników pracy możliwości i preferencji

CELE ZARZĄDZANIA KARIERĄ

0x08 graphic
Zaspokojenie potrzeb organizacji w zakresie następstw na stanowiska kierownicze

0x08 graphic
Zatrudnianie i rozwój pracowników o największym potencjale oraz tworzenie wizji organizacyjnych z nimi

0x08 graphic
Dostarczenie pracownikom zachęty do rozwoju i podejmowania wyzwań, które rozwiną ich talenty zgodnie z pragnieniami i aspiracjami

ELEMENTY PLANU ROZWOJU KARIERY

ustalenie potrzeb rozwojowych

ustalenie zasobu, zaspokojenie potrzeb rozwojowych

oczekiwane rezultaty (cele uczenia się)

działania w celu zaspokojenia potrzeb

odpowiedzialność za rozwój pracownika, przełożonego działu kadr

czas: kiedy działanie się rozpoczyna i kiedy kończy

określenie podjętych działań i ocena rezultatu

ANALIZA POTENCJAŁU FIRMY= Audyt personalny

Audyt personalny stanowi użyteczne narzędzie diagnostyczne w obszarze zarządzania zasobami ludzkimi pozwalając na gruntowne przeanalizowanie stanu kompetencji pracowników, poznanie ich wiedzy i oczekiwań oraz wskazanie narzędzi pełnego wykorzystania potencjały pracowników.

KORZYŚCI AUDYTU

0x08 graphic

wzrost satysfakcji pracowników

• obniżenie kosztów związanych z ZZL

• lepsze zorganizowanie pracy działu personalnego

• podniesienie poziomu współpracy działu personalnego z kierownikami działu i Zarządu przedsiębiorstwa

• opracowanie nowych lub udoskonalenie istniejących regulaminów zarządzania pracownikami

• wprowadzenie najnowszych rozwiązań i wzorów w zakresie administracji kadrowej i zarządzanie ludźmi

• udoskonalenie obowiązujących w firmie zasad i procedur zatrudniania i rekrutacji adaptacji i szkolenia pracownika itp.

SZKOLENIA

Zaplanowany proces zmieniania postawy, wiedzy lub umiejętności poprzez uczenie się i osiąganie właściwych efektów w zakresie jednego lub kilku zdań. Ich celem jest rozwijanie umiejętności pracowników, aby zaspokoić aktualne i przyszłe potrzeby organizacji.

NAJWAŻNIEJSZE ELEMENTY SZKOLENIA

 przyjęcie założeń szkoleniowych

 charakterystyka procesu szkolenia

określenie potrzeb szkoleniowych

planowanie szkolenia ( cele i metody)

 określenie odpowiedzialności za szkolenie

 prowadzenie szkolenia

ocena szkolenia (czy zrealizowano cele i osiągnięto spodziewane wyniki?)

PLANOWANIE SZKOLENIA

Dobór metod, miejsca, czasu i zakresu stosowanych do przyjmowanych celów

(w zakładzie pracy lub poza)

° warsztaty, wykłady, dyskusje, prezentacje, outdoor,

° uczenie indywidualne ( formalne i nieformalne)

° coaching

° mentoring

° transfer wiedzy w zespole

° rotacja stanowiskowa

° konferencje, seminaria

° on- line

OCENA (EWALUACJA) SZKOLENIA

Określenie poziomu osiągniętych celów rozwojowych przez porównanie z poziomem dotychczasowych z założeniami