Scenariusze Narnia, konspekty

Clive S. Lewis „Lew, Czarownica i stara szafa”
„Jeden fotel dla mnie, drugi dla przyjaciela” (2 godziny) 1. Siedem opowieści z Narni	Zeszyt lektur: ćw. 6, s. 69	- zna nazwisko autora utworu K	- podaje tytuły pozostałych utworów z cyklu „Opowieści z Narni” R
		ćw. 7, 8, s. 70	- posługuje się ze zrozumieniem terminem: dedykacja P - podaje adresata dedykacji K	- opowiada o swoich upodobaniach czytelniczych R - interpretuje fragment tekstu D
		ćw. 3, 4, s. 69	- określa miejsce i czas wydarzeń P - określa typ narratora P	- cytuje odpowiednie fragmenty tekstu R
	2. „Dom był pełen zakamarków i niespodzianek…”	ćw. 9, s. 70	- opowiada o sytuacji, w jakiej znaleźli się bohaterowie P	- podaje informacje o wydarzeniu historycznym R, D
		ćw. 10, s. 71	- odszukuje w utworze fragmenty opisu miejsca P - wykonuje ilustrację na podstawie tekstu K - nadaje pracy odpowiedni tytuł P	- proponuje interesujące rozwiązania plastyczne R - przedstawia symbolicznie opisywane miejsce zdarzeń D
3. „Nigdy jeszcze nie widziała tak miłego domu…”	ćw. 11, s. 71 ćw. 12, s. 72	- przygotowuje ilustrację na podany temat K - wymienia elementy wyglądu zewnętrznego postaci K - odszukuje w tekście fragmenty na dany temat (opis postaci, opis miejsca) P - wyjaśnia znaczenie słów: atmosfera, nastrój P	- nazywa emocje, które towarzyszyły bohaterce R - podaje elementy opisu miejsca R - określa wzajemne usytuowanie elementów przestrzeni R - zapisuje poprawnie wyrażenia przyimkowe określające stosunki przestrzenne R - posługuje się odpowiednim słownictwem D - gromadzi wyrazy określające atmosferę panującą w domu R
Zapraszam Cię na wycieczkę po Narni (2 godziny) 1. Jak gromadzić informacje na dany temat?	Zeszyt lektur: ćw. 14, s. 73	- wymienia różne źródła informacji P - posługuje się ze zrozumieniem terminami: klimat, ukształtowanie powierzchni, obyczaje P - odszukuje w utworze fragmenty na temat: obyczajów, mieszkańców krainy, klimatu, ukształtowania powierzchni, roślinności K, P	- korzysta z różnych źródeł informacji R - podaje znaczenie wyrazów R - wymienia różne typy klimatu, rodzaje ukształtowania powierzchni, przykłady obyczajów D, W - dokonuje selekcji zgromadzonego materiału R - przygotowuje fiszki tematyczne potrzebne do zredagowania folderu D
2. W roli autora przewodnika ECM EE		- posługuje się ze zrozumieniem terminami: folder, przewodnik P - przygotowuje prezentację w formie przewodnika P - układa krótki opis bohaterów literackich P - projektuje ilustracje do folderu K	- wyjaśnia znaczenie słowa: folder R - przygotowuje folder, porządkując zebrane materiały R - unika powtarzania wyrazów, stosuje bogate słownictwo (związki frazeologiczne, porównania) R, D - wzbogaca opisy wyglądu postaci, miejsc, odwołując się do własnej wyobraźni D, W
		ćw. 13, s. 72	- opowiada o dwóch światach ukazanych w utworze: fantastycznym i realistycznym K, P	- dostrzega różnice i podobieństwa między dwoma światami przedstawionymi w utworze R, D
	Aslan i Biała Czarownica, czyli dwa oblicza świata (2 godziny) 1. Dobro - zło	Zeszyt lektur: ćw. 15, s. 74	- odszukuje w tekście fragment dotyczący wskazanej postaci K - podaje cechy charakteru bohaterów P	- wskazuje na symboliczny i uniwersalny charakter postaci R, D
		ćw. 16, s. 74	- streszcza wydarzenia w porządku chronologicznym K - buduje tekst poprawny pod względem językowym P	- określa punkt kulminacyjny w rozwoju akcji R - wyjaśnia jego znaczenie dla dalszego przebiegu zdarzeń D - posługuje się środkami językowymi zwięźle wyrażającymi treść R, D
		ćw. 17, s. 74	- gromadzi słownictwo nazywające cechy charakteru postaci P	- zauważa dynamiczny charakter postaci literackich R - opisuje okoliczności, w jakich bohaterowie kształtują swój charakter D
2. Piotr Wspaniały, Zuzanna Łagodna, Edmund Sprawiedliwy, Łucja Mężna WZS		- redaguje kodeks: Dobry Król, Dobra Królowa, odwołując się do tekstu literackiego K - stosuje jednolity typ wypowiedzeń P	- układa kodeks, proponując oryginalne rozwiązania R - buduje spójną i logicznie uporządkowaną wypowiedź D
Powrót do baśniowej krainy dzieciństwa (2 godziny) 1. Rady profesora	Zeszyt lektur: ćw. 19, s. 75	- zapisuje rady na podstawie informacji z tekstu K, P	- formułuje wypowiedź o funkcji perswazyjnej R - redaguje poprawną, bogatą treściowo wypowiedź D
2. Akademia Baśniowa ECM		- zna termin: notka reklamowa K - omawia funkcje reklamy P - przygotowuje notkę reklamową Akademii Baśniowej P - proponuje nazwę szkoły, logo, tarczę, hasło, profile klas, zakres ich działalności, ofertę wyjazdów, kursów P - porządkuje według układu alfabetycznego K - zapisuje poprawnie nazwiska pisarzy, tytuły książek P	- przedstawia cechy reklamy jako formy wypowiedzi D - wymienia tytuły baśni R - podaje nazwiska znanych autorów baśni D - opracowuje statut szkoły, regulaminy D - podaje zasadę ortograficzną dotyczącą pisowni dużymi literami R - posługuje się terminami: katalog alfabetyczny, katalog rzeczowy D - poprawnie stosuje znaki interpunkcyjne w krótkim opisie bibliograficznym D

Scenariusz 1

Temat: Jeden fotel dla mnie, drugi dla przyjaciela (3 godziny)

Materiał lekcji:

- Clive S. Lewis „Lew, Czarownica i stara szafa”

Na poprzedniej lekcji nauczyciel polecił uczniom:

- wykonanie w zeszycie lektur ćw. 3, 4, 6 (s. 69) oraz 9 (s.70),

- zgromadzenie książek C. S. Lewisa z cyklu „Opowieści z Narni” oraz wyszukanie reprodukcji fotografii pisarza (wybrani uczniowie),

- przyniesienie kredek.

Potrzebne materiały:

- kartki formatu A4 dla grup,

- karta pracy „Czy nastrój ma kolor?” (załącznik 1),

- karta pracy „Pokaż mi jak mieszkasz, a powiem Ci, jaki jesteś” (załącznik 2).

Cele edukacyjne

Uczeń:

- zna nazwisko autora powieści,

- podaje tytuły pozostałych utworów z cyklu „Opowieści z Narni”,

- wyjaśnia termin: dedykacja,

- przedstawia informacje o wydarzeniu historycznym,

- odszukuje w tekście fragmenty na dany temat (opis postaci, opis miejsca),

- wymienia elementy opisu miejsca oraz wyglądu zewnętrznego postaci,

- określa wzajemne usytuowanie elementów w przestrzeni,

- zapisuje poprawnie wyrażenia przyimkowe określające stosunki przestrzenne,

- gromadzi wyrazy określające atmosferę panującą w domu,

- wykonuje ilustrację na podstawie tekstu.

Metody, techniki i formy pracy:

- ćwiczenia praktyczne,

- praca z tekstem,

- przekład intersemiotyczny,

- zgaduj-zgadula,

- ścieżki myśli,

- praca indywidualna,

- praca grupowa.

Przebieg lekcji:

1. Uczniowie zapisują temat lekcji: Jeden fotel dla mnie, drugi dla przyjaciela. Nauczyciel sprawdza zadanie domowe (ćw. 3, 4, 6, s. 69). Ochotnicy przedstawiają krótko sylwetkę C. S. Lewisa.

2. Nauczyciel odczytuje dedykację zamieszczoną w utworze „Lew, Czarownica i stara szafa”. Uczniowie analizują treść tekstu, zwracając uwagę na jego budowę. Wskazują adresata dedykacji (siostrzenica pisarza, Łucja) i jej autora (C. S. Lewis) (ćw. 7, s. 70).

3. Uczniowie określają cel dedykacji - sprawienie przyjemności adresatowi.

Nauczyciel przypina na tablicy kartkę, na której zapisana została dedykacja, uczniowie notują tekst w zeszytach.

Ani Nowak,

uczennicy klasy IV Szkoły Podstawowej nr 1 w Gdańsku,

za wybitne osiągnięcia sportowe i godne reprezentowanie szkoły w zawodach międzyszkolnych

wychowawca

Jan Kowalski

Gdańsk, 23.09.2007 r.

4. Uczniowie wskazują elementy dedykacji (nadawca, adresat, okazja, z jakiej wpisujemy dedykację, nazwa miejscowości, data). Wyróżniają je w tekście kolorami.

5. Uczniowie otrzymują karty pracy „Czy nastrój ma kolor?” (załącznik 1).

Rozwiązanie:

Posępny, mroczny, tajemniczy
Spokojny, pogodny
Świąteczny, radosny

6. Uczniowie uzasadniają wybór kolorów, a następnie pod kierunkiem nauczyciela wyjaśniają znaczenie słowa: nastrój.

Nastrój - 1) atmosfera panująca w jakimś miejscu (np. atmosfera beztroskiej zabawy w wesołym miasteczku, atmosfera napięcia w klasie przed trudną klasówką); 2) stan psychiczny człowieka z przewagą jakichś uczuć (np. ktoś, kto jest w dobrym nastroju, jest pogodny, chętnie żartuje, jest życzliwie nastawiony do świata i odwrotnie, ktoś w ponurym nastroju jest smutny, rozdrażniony, widzi wszystko w czarnych barwach).

7. Nauczyciel poleca uczniom przygotowanie kredek i uważne wysłuchanie fragmentu utworu dotyczącego opisu domu Profesora (Rozdział 1 - „Łucja zagląda do szafy”). Zadaniem uczniów będzie oddanie charakteru miejsca za pomocą odpowiednich barw. Możliwe są różne techniki plastyczne (np. plamy, figury geometryczne). Wyniki pracy uczniowie wklejają do zeszytu lektur (ćw. 10, s. 71).

8. Uczniowie samodzielnie odczytują fragment powieści - opis pana Tumnusa i jego domu.

9. Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup. Ich przedstawiciele losują kartki z nazwami przedmiotów znajdujących się w domu Tumnusa i nie ujawniają poza swoją grupą, jaki przedmiot wylosowali. Możliwe przedmioty: fotel, dywan, kominek, kredens, biblioteczka.

10. Każda grupa wypisuje na kartce co najmniej 4 funkcje, jakie spełnia wylosowany przedmiot (np. kredens służy do przechowywania porcelany, ozdabia pokój, jest domowym sejfem, można na nim postawić doniczkę z kwiatami).

11. Grupy wymieniają się kartkami zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Kolejnym ich zadaniem jest narysowanie przedmiotu, który spełniałby wszystkie wymienione funkcje. Kiedy kartki uzupełnione rysunkami wrócą do swych właścicieli, będą oni mogli sprawdzić, czy koledzy odszyfrowali, jaki przedmiot został opisany.

12. Nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy „Pokaż mi jak mieszkasz, a powiem Ci, jaki jesteś” (załącznik 2). Uczniowie w parach uzupełniają tabelę. Dopisują myśli, jakie ich zdaniem towarzyszyły Łucji, kiedy oglądała mieszkanie Tumnusa.

Na przykład:

Mieszkanie Pana Tumnusa	Co pomyślała sobie Łucja o właścicielu
Oślepił ją blask ognia płonącego na kominku.	Gospodarz dba o dom, lubi ciepło.

13. Wybrani uczniowie odczytują swoje propozycje, pozostali uzupełniają notatki.

14. Zadaniem domowym jest wykonanie ćw. 12 (s. 72) w zeszycie lektur.

Załącznik 1. Czy nastrój ma kolor?

=====================================================

Pogrupuj podane wyrazy według nastroju, jaki opisują. Zapisz je w gwiazdkach. Zamaluj gwiazdki kolorami, z jakimi Ci się kojarzy każdy nastrój.

świąteczny, posępny, spokojny, mroczny, pogodny, tajemniczy, radosny

0x08 graphic

Załącznik 2 Pokaż mi jak mieszkasz, a powiem Ci, jaki jesteś.

Mieszkanie Pana Tumnusa	Co pomyślała sobie Łucja o właścicielu
1. Oślepił ją blask ognia płonącego na kominku	……………………………………………
2. Była to niewielka, sucha i czysta pieczara, wykuta w czerwonej skale	……………………………………………
3. Na podłodze leżał dywan, stały też dwa foteliki („Jeden dla mnie, drugi dla przyjaciela, wyjaśnił Pan Tumnus”)	……………………………………………….
4. Nad gzymsem kominka wisiał portret fauna z siwą brodą	………………………………………………
5. Pod jedną ze ścian stała półka z książkami	……………………………………………………
6. Był to naprawdę wspaniały podwieczorek	……………………………………………………

Scenariusz 2

Temat: Zapraszam Cię na wycieczkę po Narni ( 3 godziny)

Materiał lekcji:

- Clive S. Lewis „Lew, Czarownica i stara szafa”

Na wcześniejszej lekcji, poświęconej przygotowaniu do omawiania lektury nauczyciel polecił uczniom:

- zaznaczenie fragmentów utworu z opisami: mieszkańców Narni, klimatu, ukształtowania powierzchni, roślinności oraz obyczajów.

Potrzebne materiały:

- karta pracy „Przyrodnicza wędrówka po świecie Narni” (załącznik 1),

- notatk „Odszukaj i zapamiętaj szybciej!” (załącznik 2),

- fiszka tematyczna na temat Białej Czarownicy (załącznik 3),

- kartki z cytatami z utworu (załącznik 4),

- kartki formatu A3,

- przybory plastyczne potrzebne do wykonania przewodnika.

Cele edukacyjne

- korzysta z różnych źródeł informacji,

- odszukuje w utworze fragmenty na temat: mieszkańców Narni, klimatu,

ukształtowania powierzchni, roślinności oraz obyczajów,

- dokonuje selekcji zgromadzonego materiału,

- przygotowuje fiszki tematyczne potrzebne do zredagowania folderu,

- przygotowuje prezentację w formie przewodnika,

- układa krótki opis bohaterów literackich,

- wzbogaca opisy wyglądu postaci, miejsc, odwołując się do własnej wyobraźni,

- unika powtarzania wyrazów, stosuje bogate słownictwo (związki frazeologiczne, porównania),

- projektuje ilustracje do folderu,

- dostrzega różnice i podobieństwa między dwoma światami przedstawionymi w utworze.

Metody, techniki i formy pracy:

- ćwiczenia w pisaniu (fiszki),

- praca z tekstem literackim,

- pogadanka,

- elementy metody projektu,

- działania twórcze (projektowanie),

- praca indywidualna,

- praca grupowa.

Przebieg lekcji:

1. Nauczyciel podaje temat lekcji: Zapraszam Cię na wycieczkę po Narni.

Rozdaje karty pracy „Przyrodnicza wędrówka po świecie Narni” (załącznik 1).

Karty pracy: Przyrodnicza wędrówka po świecie Narni (załącznik 1)

Porządkując podane w utworze „Lew, Czarownica i stara szafa” informacje dotyczące: klimatu, ukształtowania powierzchni oraz roślinności, odpowiedz na pytania.

1. Gdzie znajduje się Narnia? Określ jej położenie geograficzne, korzystając z mapy dołączonej do lektury.

Narnia sąsiaduje z Wielkim Kalormenem i Archenlandią.

Jej wschodnią granicę stanowi wybrzeże Wielkiego Oceanu Wschodniego.

2. Jaki klimat panuje w Narni? Podkreśl właściwe określenia.

Jest bardzo mroźno, cały czas świeci słońce, padają ulewne deszcze, często sypie śnieg, występują gwałtowne burze, panuje zima.

3. Jaki typ krajobrazu występuje w Narni?

Wyżynny, górski, wiejski, pustynny, nadmorski, leśny, miejski.

4. Jakie zwierzęta żyją w Narni?

Bobry, faun Tumnus, centaury, myszki, olbrzym Grzmotołup, wilki, leopardy,

ptaki (drozd), lew Aslan, reny, wiewiórki, lis.

5. Jakie rośliny można spotkać w Narni?

Drzewa (np. świerki, jodły, brzozy, dęby, buki, wiązy, modrzewie), krzewy, zarośla, kwiaty (żółte chelidonie, przebiśniegi, purpurowe, białe i złote krokusy, pierwiosnki).

2. Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela sprawdzają poprawność wykonanego zadania.

3. Nauczyciel omawia wspólnie z uczniami różne sposoby gromadzenia informacji dotyczących treści lektury. Uczniowie wklejają do zeszytów kartki z notatką „Odszukaj i zapamiętaj szybciej!” (załącznik 2).

Karta pracy: Odszukaj i zapamiętaj szybciej! (załącznik 2)

Sposobem na szybkie zapamiętywanie i przekazywanie informacji są fiszki.

Fiszka to kartka do notatek.

Sporządzanie notatek, na przykład na temat przeczytanych lektur, na fiszkach, a nie w notesach, ma tę zaletę, że fiszki można dowolnie przekładać i grupować. Można także stale coś na nich dopisywać.

Pamiętaj!

1. Notatki na fiszkach powinny być czytelne i estetyczne.

2. Oznaczanie fiszek prostymi rysunkami ułatwia ich układanie według tematów. Na przykład tzw. buźka mogłaby oznaczać fiszki na temat osób (autorów), rysunek pióra mógłby wyróżniać fiszki na temat utworów.

3. Stosowanie przemyślanych i różnorodnych form zapisu (litery drukowane i zwykłe, podkreślenia, stosowanie kolorów) zwiększa czytelność fiszek. Na przykład można zapisywać autorów drukowanymi literami, a tytuły czerwonym kolorem.

4. Nauczyciel poleca uczniom przygotowanie fiszki tematycznej na temat Białej Czarownicy (załącznik 3). Do opracowania fiszki posłużą fragmenty ze stron powieści wydanej przez Wydawnictwo „Media Rodzina”, Poznań 2005. Uczniowie pracują w parach.

BIAŁA CZAROWNICA

1. Wygląd zewnętrzny

- s. 36, 37 (wysoka, ubrana w białe futro, na głowie złota korona, w dłoni trzyma różdżkę, twarz blada jak śnieg, wargi intensywnie czerwone, twarz piękna, lecz dumna, zimna i surowa).

2. Cechy charakteru

- s. 38, 39 ( arogancka, niecierpliwa),

- s. 41 (wścibska, podejrzliwa, przebiegła),

- s. 42, 43 (dwulicowa, obłudna),

- s. 99, 110, 111, 115 (podstępna, okrutna, mściwa, zła).

3. Królowa Narni

- s. 93-99 (Pałac Białej Czarownicy),

- s. 83 (proroctwo, które zagraża panowaniu królowej - pojawienie się dwóch

synów Adama i dwóch córki Ewy),

- s. 171 (śmierć Białej Czarownicy).

5. Nauczyciel sprawdza wypełnione karty pracy, uczniowie wklejają wypełnione fiszki do zeszytów przedmiotowych, a następnie przedstawiają innych mieszkańców Narni. Proponujemy, aby uporządkować postacie z książki według sześciu kategorii:

A. Ludzie - przybyli do Narni dwaj synowie Adama i dwie córki Ewy. Zostali władcami Narni: Piotr - Najwyższy Król - Król Piotr Wspaniały, Zuzanna - Królowa Zuzanna Łagodna, Edmund - Król Edmund Sprawiedliwy, Łucja - Królowa Łucja Mężna.

B. Karły - są rdzenną rasą Narni, przez samego Aslana nazywani są Synami Ziemi. Istnieją dwa rodzaje karłów: Czarne Karły i Czerwone Karły.

C. Mówiące zwierzęta - niewielkie ssaki, ptaki i gryzonie.

D. Biała Czarownica - zawsze występuje przeciwko Aslanowi.

E. Stworzenia mityczne - driady i nimfy (boginki drzew, strumyków itp.), centaury (od pasa w dół przypominają konia, powyżej wyglądają jak ludzie), fauny (podobnie jak centaury od pasa w górę przypominają człowieka, tyle że mają różki na głowie, ich nogi są pokryte sierścią, mają ogon i kopyta), satyry, gryfy (pół orły, pół lwy, mają skrzydła). Stworzenia te są lojalne wobec Aslana.

F. Aslan - potężny lew, jednocześnie dobry i groźny, syn Wielkiego

Władcy-Zza-Morza; przybywa, by wyzwolić Narnię spod władzy złej czarownicy.

6. Nauczyciel umieszcza na tablicy kartki zawierające dwa cytaty z „Opowieści z Narni” (załącznik 4). Odczytuje je głośno. Uczniowie odgadują, kto jest autorem cytowanych słów, a następnie podają tytuły rozdziałów, z których pochodzą fragmenty (korzystają z książek).

Poprawnie odpowiedzi:

1. „Powiedzieć ci, co jest napisane na berle Władcy- Zza-Morza? Znasz przecież Prawo, które Władca ustanowił w Narni na samym początku. Wiesz, że każdy zdrajca do mnie należy jako moja prawowita zdobycz i że za każdą zdradę mam prawo zabić”. Czarownica - rozdział XIII: „Wielkie czary z zamierzchłych czasów”

2. „Kiedy dobrowolna ofiara, która nie dopuściła się żadnej zdrady, zostanie zabita w miejsce zdrajcy, Stół rozłamie się i sama Śmierć będzie musiał cofnąć swe wyroki”.

Aslan - rozdział XV: „Największe czary sprzed początków czasu”

7. Uczniowie interpretują cytaty, odwołując się do treści utworu. Ta część zajęć powinna doprowadzić do wyjaśnienia znaczenia słowa: obyczaj.

(obyczaj - umowny sposób postępowania, zachowania w różnych sytuacjach, np. używanie słowa „proszę”, gdy komuś coś dajemy, i „dziękuję”, gdy coś otrzymujemy, dzielenie się opłatkiem w Wigilię, urządzanie dożynek na zakończenie żniw).

8. Nauczyciel poleca wykonanie ćw. 14 (s. 73) z zeszytu lektur. Uczniowie redagują przewodnik po Narni, wykorzystując materiał zgromadzony podczas lekcji. Pracę przygotowują na osobnych kartkach formatu A3. Projekty warto umieścić w klasowej gazetce. Staną się nie tylko ozdobą pracowni, ale także cenną pomocą dydaktyczną w pracy nad lekturą.

Załącznik 1. Przyrodnicza wędrówka po świecie Narnii

Porządkując podane w utworze „Lew, Czarownica i stara szafa” informacje dotyczące: klimatu, ukształtowania powierzchni oraz roślinności, odpowiedz na pytania.

1. Gdzie znajduje się Narnia? Określ jej położenie geograficzne, skorzystaj z mapy dołączonej do lektury.

…………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………….

2. Jaki klimat panuje w Narni? Podkreśl właściwe określenia.

jest bardzo mroźno, cały czas świeci słońce, padają ulewne deszcze, często sypie śnieg, występują gwałtowne burze, panuje zima

3. Jaki typ krajobrazu występuje w Narni?

wyżynny, górski, wiejski, pustynny, nadmorski, leśny, miejski

4. Jakie zwierzęta żyją w Narni?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Jakie rośliny można spotkać w Narni?

…………………………………………………………………………………………………..

Załącznik 2. Odszukaj i zapamiętaj szybciej!

Sposobem na szybkie zapamiętywanie i przekazywanie informacji są fiszki.

Fiszka to kartka do notatek.

Pamiętaj!

1. Notatki na fiszkach powinny być czytelne i estetyczne.

Załącznik 3. Biała Czarownica

BIAŁA CZAROWNICA

1. Wygląd zewnętrzny

- s. 36, 37

2. Cechy charakteru

- s. 38, 39 …………………………………………………………………………………….

- s. 41 …………………………………………………………………………………………

- s. 42, 43 …………………………………………………………………………………….

- s. 99, 110, 111, 115 ………………………………………………………………………...

3. Królowa Narni

- s. 93-99 ……………………………………………………………………………………

- s. 83 ……………………………………………………………………………………….

- s. 171 ………………………………………………………………………………………

Załącznik 4. Cytaty

2. „Kiedy dobrowolna ofiara, która nie dopuściła się żadnej zdrady, zostanie zabita w miejsce zdrajcy, Stół rozłamie się i sama Śmierć będzie musiał cofnąć swe wyroki”.

Scenariusz 3

Temat: Powrót do baśniowej krainy dzieciństwa (2 godziny)

Materiał lekcji:

- Clive S. Lewis „Lew, Czarownica i stara szafa”, rozdział XVII: „Polowanie na białego jelenia”

Potrzebne materiały:

- karta pracy „W baśniowej bibliotece” (załącznik 1),

- karty katalogowe (tyle, ile jest dzieci w klasie),

- karta pracy „Akademia Baśni” (załącznik 2),

- kartki formatu A3.

Cele edukacyjne

- formułuje wypowiedź o funkcji perswazyjnej,

- omawia cechy reklamy jako formy wypowiedzi,

- wymienia tytuły baśni,

- podaje nazwiska znanych baśniopisarzy,

- posługuje się terminami: katalog alfabetyczny, rzeczowy,

- stosuje poprawnie znaki interpunkcyjne w krótkim opisie bibliograficznym,

- przygotowuje notkę reklamową Akademii Baśniowej,

- proponuje nazwę szkoły, logo, tarczę, hasło, profile klas, zakres ich działalności, ofertę wyjazdów, kursów,

- opracowuje krótki statut szkoły i regulaminy w niej obowiązujące.

Metody, techniki i formy pracy:

- ćwiczenia praktyczne,

- praca z tekstem,

- pogadanka,

- instruktaż,

- praca indywidualna,

- praca grupowa.

Przebieg lekcji:

1. Nauczyciel odczytuje głośno zakończenie utworu: „I to byłby już naprawdę koniec tej historii…”.

2. Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela wykonują w zeszycie lektur ćw. 19 (s. 75).

Na przykład:

Rady profesora

1. Nie wracajcie do Narni tą samą drogą.

2. Powrócicie do magicznej krainy wówczas, gdy nie będziecie o to zabiegać.

3. Nie rozmawiajcie o Narni zbyt często, nawet między sobą.

4. Opowiadajcie o swoich przygodach tylko tym osobom, które miały

podobne przeżycia.

5. Bądźcie uważni, a wtedy w tłumie ludzi rozpoznacie bratnie dusze.

3. Nauczyciel podaje temat lekcji: Powrót do baśniowej krainy dzieciństwa.

Następnie rysuje na tablicy schemat, który uczniowie przerysowują do zeszytu.

0x08 graphic
0x01 graphic

4. Uczniowie podają różne słowa kojarzące im się ze słowem „Narnia”, zapisują je na promieniach. Ważne, aby swobodne wypowiedzi uczniów doprowadziły do sformułowania wniosku, iż Narnia to symboliczna kraina baśniowego świata literatury. Na tym etapie lekcji warto przypomnieć cechy gatunkowe baśni.

Podsumowaniem tej części lekcji możne być wykonanie ćw. 18 (s. 75) w zeszycie lektur.

5. Uczniowie pracują z kartą pracy „W baśniowej bibliotece” (załącznik 2). Po sprawdzeniu ich pracy przez nauczyciela wklejają swoje prace do zeszytu przedmiotowego.

Rozwiązanie:

A. A. Milne: „Kubuś Puchatek”

H. Ch. Andersen: „Dziewczynka z zapałkami”

C. S. Lewis: „Książę Kaspian”

C. Collodi: „Pinokio”

W. J. Grimm: „Kopciuszek”

6. Nauczyciel zapisuje na tablicy pytanie: W jaki sposób przygotować spis wszystkich książek - „dróg” prowadzących do Narni?

Uczniowie zgłaszają propozycje. Pogadanka powinna doprowadzić do stwierdzenia, że istnieją co najmniej dwa sprawdzone sposoby katalogowania zbiorów bibliotecznych: katalog alfabetyczny i rzeczowy.

7. Uczniowie sporządzają alfabetyczny spis książek o tematyce baśniowej. Nauczyciel

zapisuje na tablicy, a uczniowie w zeszytach najważniejsze informacje dotyczące omawianej lektury, a następnie uzupełniają schemat narysowany na tablicy. Wymieniają elementy, z których składa się opis bibliograficzny książki.

OPIS BIBLIOGRAFICZNY

Clive S. Lewis, „Opowieści z Narni”, Poznań 2005.

1. Clive S. Lewis - nazwisko autora,

2. „Opowieści z Narni” - tytuł utworu,

3. Poznań - miejsce wydania książki,

4. 2005 - rok wydania książki.

8. Nauczyciel rozdaje karty katalogowe. Uczniowie wypełniają je, podając informacje o swojej ulubionej baśni.

9. Uczniowie pracują w czteroosobowych grupach. Nauczyciel proponuje im wcielenie się w rolę organizatorów Akademii Baśniowej. Zadaniem uczniów będzie przygotowanie notaki reklamowej związanej z utworzeniem Akademii i jej działalnością. Nauczyciel rozdaje grupom instrukcje i omawia poszczególne zadania (załącznik 2).

10. Uczniowie zapisują swoje propozycje na kartkach A3, a następnie prezentują je na forum klasy.

Załącznik 1. W baśniowej bibliotece

Do baśniowej Narni prowadzi wiele literackich dróg, odkryj je. Spośród podanych tytułów książek wybierz i podkreśl te, które wskażą Ci właściwy kierunek.

E. Knight: „Lassie, wróć”,

A. A. Milne: „Kubuś Puchatek”,

J. Olech: „Dynastia Miziołków”,

Sempe i Gościnny: „Mikołajek i inne chłopaki”,

H. Ch. Andersen: „Dziewczynka z zapałkami”,

J. Korczakowska: „Spotkanie nad morzem”,

C. S. Lewis: „Książę Kaspian”,

F. H. Burnett: „Mała księżniczka”,

C. Collodi: „Pinokio”,

M. Krüger: „Witaj, Karolciu!”

H. Sienkiewicz: „W pustyni i w puszczy”,

W. J. Grimm: „Kopciuszek”

Załącznik 2. Akademia Baśni

Zorganizujcie Akademię Baśni.

1. Zaproponujcie nazwę Akademii Baśni, jej logo i tarczę.

2. Ustalcie profil klas oraz zakres ich działalności.

3. Przygotujcie ofertę kół zainteresowań, wycieczek.

4. Opracujcie krótki statut i regulamin.

Skróty zastosowane w publikacji:

Wymagania na oceny

Konieczne - K = 2 (dp.)

Podstawowe - P = 3 (dst.)

Rozszerzające - R = 4 (db.)

Dopełniające - D = 5 (bdb.)

Wykraczające - W = 6 (cel.)

Ścieżki międzyprzedmiotowe

WPO - Wychowanie patriotyczne i obywatelskie

WZS - Wychowanie do życia w społeczeństwie

WZR - Wychowanie do życia w rodzinie

ECM - Edukacja czytelnicza i medialna

EZ - Edukacja prozdrowotna

ER - Edukacja regionalna

EE - Edukacja ekologiczna

SCENARIUSZ LEKCJI - SZKOŁA PODSTAWOWA, KL. VI

Cykl lekcji

Temat lekcji (1): Przygoda z lekturą pt. „Opowieści z Narnii. Lew, Czarownica i stara szafa” S. C. Lewisa.

Cele: Rozwijanie umiejętności odbioru dzieł literackich, a przez nie przybliżanie rozumienia człowieka i świata.

Uczeń:

Redaguje wypowiedź uzasadniającą własny pogląd.
Stosuje równoważnik zdania w zapisie punktów planu zdarzeń.
Wymienia elementy świata przedstawionego w utworze literackim.
Posługuje się właściwą terminologią przedmiotu (bohater, wątek, akcja, narrator, proza, baśń).
Redaguje zwięzłą notatkę biograficzną.

Cele ścieżki edukacyjnej: Wychowanie patriotyczne i obywatelskie. Jednostka i grupa. Życie w grupie (więzi, wartości, kategoria dobra wspólnego).

Metody i techniki pracy: heureza, tekst przewodni, ekspozycja, mapa mentalna, tekst przewodni.

Formy pracy: indywidualna i grupowa.

Pomoce dydaktyczne: plakat reklamowy do filmu „Opowieści z Narnii”, projekty okładek do książki „Opowieści z Narnii. Lew, Czarownica i stara szafa”, kolorowe kartki A-4, 2 arkusze szarego papieru, klej, nożyce, flamastry, „Opowieści z Narnii” - inne części - wydania książkowe, materiały edukacyjne o twórczości C.S. Lewisa.

Czas: 2 x 45 min

Przebieg lekcji

Uświadomienie celów lekcji i zapisanie tematu. Oglądanie wystroju klasy wykonanego przed lekcją przez chętne osoby (plakat do filmu, wystawka utworów C.S. Lewisa oraz innych materiałów edukacyjnych, a także uczniowskich prac plastycznych - projektów okładek do książki).
Rozmowa na temat symboliki plakatu i projektów okładek do książki „Opowieści z Narnii”. Uczniowie, którzy oglądali film mogą podzielić się wrażeniami.
Przedstawienie sylwetki autora „Opowieści z Narnii”. (Załącznik 1.)
Zredagowanie notatki biograficznej o autorze lektury. Uczniowie mogą indywidualnie zredagować tekst lub wspólnie z nauczycielem. Np. Clive Staples Lewis ( 1898-1963), irlandzki pisarz, historyk, filozof i teolog. Urodził się w Belfaście, gdzie spędził młodość. Był uczestnikiem I wojny światowej, a okres II wojny światowej spędził w Oxfordzie, z dala od bombardowanych terenów Wielkiej Brytanii. Fascynowała go literatura Tolkiena. C.S. Lewis stworzył cykl utworów zatytułowany „Opowieści z Narnii”, które cieszą się do dziś popularnością wśród młodych czytelników.
Ćwiczenie redakcyjne. Uzupełnianie zdań przez uczniów (zdania mogą być napisane wcześniej na tablicy lub planszy przygotowanej przez nauczyciela).
Propozycje zdań:
„Opowieści z Narnii. Lew, Czarownica i stara szafa” to ciekawa lektura, ponieważ ..... „Opowieści z Narnii” przeczytałbym(-łabym) jeszcze raz, gdyż ....
„Opowieści z Narnii” czytałem(-łam) z zainteresowaniem, bo ....
Najbardziej podobał mi się fragment „Opowieści z Narnii”, który ....
Czytanie „Opowieści z Narnii” nudziło mnie, dlatego że ....
Nie przeczytałem(-łam) „Opowieści z Narnii”, ponieważ ....
Odczytanie kilku wypowiedzi; zwrócenie uwagi na interpunkcję w zdaniu złożonym.
Podział klasy na IV grupy. Każda grupa otrzymuje instrukcję do pracy, kolorowe kartki A-4, nożyce, klej i flamastry. Nauczyciel montuje „szarą ścianę” z papieru pakowego umieszczonego w miejscu klasowej gazetki. Efektem pracy grup będzie mapa mentalna porządkująca świat przedstawiony w utworze.. Hasło do opracowania: Świat „Opowieści z Narnii. Lew, Czarownica i stara szafa”.

Instrukcje dla grup:

Grupa I

A. Ustalcie czas i miejsca rozgrywającej się akcji w utworze.

B. Zapiszcie flamastrem nazwy miejsc, każdą na osobnej kolorowej kartce.

C. Zapisane kartki uformujcie nożycami w „chmurki” i przyklejcie na „szarej ścianie".

Grupa II

A. Ustalcie kolejność najważniejszych zdarzeń w lekturze.

B. Zredagujcie ramowy plan zdarzeń w lekturze w formie równoważników zdań. Poszczególne punkty planu zapiszcie flamastrem na paskach papieru wyciętych z kolorowych kartek.

C. Gotowy plan przyklejcie na „szarej ścianie”. Pamiętajcie o kolejności zdarzeń.

Grupa III

A. Na kolorowych kartkach zaprezentujcie pierwszoplanowych bohaterów lektury.

B. Każdą postać przedstawcie na oddzielnej kartce krótkim opisem informacyjnym. Do tego celu użyjcie flamastrów.

C. Gotowe prace uformujcie w „chmurki” i przyklejcie na „szarej ścianie”.

Grupa IV

A. Jakie przesłania wynikają z treści lektury? Zredagujcie tekst 3 refleksji.

B. Tekst każdej refleksji zapiszcie flamastrem na oddzielnej kartce.

C. Gotowe prace uformujcie nożycami w „chmurki” i przyklejcie na „szarej ścianie”.

8. Prezentacja prac poszczególnych grup. Nauczyciel wcześniej zadba o prawidłowe rozmieszczenie elementów mapy mentalnej w polu „szarej ściany”.
Wyniki pracy grupy IV powinny być skomentowane przez nauczyciela oraz uczniów ze szczególnym zwróceniem uwagi na etyczne walory lektury, np. walka dobra ze złem, zło wpisane w życie człowieka i świata, ofiara Aslana w imię dobra, wolność i radość mieszkańców Narnii itp.

9. Rekapitulacja lekcji. Ocena wypowiedzi uczniów podczas prezentacji pracy. Pytania dla uczniów: Jak oceniam przydatność powstałej na lekcji mapy mentalnej? Dlaczego lektura może się podobać? Jakie elementy składają się na świat przedstawiony w utworze literackim?
Notatka do zeszytu przedmiotowego: Elementy świata przedstawionego w utworze literackim: czas i miejsce akcji (przestrzeń literacka); bohaterowie pierwszoplanowi, drugoplanowi, epizodyczni; zdarzenia.
Terminy literackie, którymi posługiwaliśmy się podczas lekcji: narrator, narracja, akcja, wątek treściowy, proza, baśń.

10. Zadanie domowe. Przygotuj ustne, barwne opowiadanie wybranego fragmentu lektury.

11. (Załącznik 2.)

ZAŁĄCZNIKI

Załącznik 1.

Informacja dla nauczyciela.

Clive Staples Lewis - irlandzki pisarz, historyk, filozof i teolog. Urodził się w Belfaście 29 listopada 1898 roku; zmarł w Oxfordzie 22 listopada 1963 roku. Już w dzieciństwie przejawiał zainteresowanie baśniami, dawnymi opowieściami, które później wraz z bratem zapisywał, a teksty ozdabiał licznymi rysunkami rycerzy, zwierząt i roślin.

C.S. Lewis otrzymał staranne wykształcenie; naukę rozpoczynał w prywatnych szkołach, gdzie rozwijał swoje zdolności językowe. Ukończył studia humanistyczne w Oxfordzie. Interesował się literaturą. Fascynowały go baśnie nordyckie i skandynawskie mity, a nade wszystko twórczość Tolkiena.

Debiutował tomikiem poezji, który powstał w wyniku przeżyć związanych z uczestnictwem w działaniach I wojny światowej na terenach Francji (odniesione rany, strata przyjaciela). Był cenionym wykładowcą literatury średniowiecznej i renesansowej w Magdalen College w Oxfordzie. Jego wykłady cieszyły się wielką popularnością i uznaniem w środowisku studenckim. W okresie studiów i później dokonywała się w nim wewnętrzna przemiana duchowa; jako filozof zmagał się ze swymi pojęciami wiary i otaczającej go rzeczywistości. Żył wymyśloną przez siebie filozofią „radości”, czyli nagle ogarniającej człowieka tęsknocie za czymś nieokreślonym. Uznał, że chrześcijaństwo kieruje się zasadami zgodnymi z jego pojmowaniem świata. W 1931 roku Lewis został chrześcijaninem.

Okres II wojny światowej pisarz spędza w Oxfordzie z dala od działań wojennych. Umiera w wieku 65 lat. Popularność przyniosły mu liczne utwory literackie oraz eseje. Najbardziej znane utwory to: cykl „Opowieści z Narnii”, „Błądzenie pielgrzyma”, „Z milczącej Planety”, „Ta ohydna Siła”, „Cudy”, „Podróż Wędrowca do świtu”, „Cztery miłości”; eseje, np. „Rozważania o chrześcijaństwie”, „Czasami baśnie mogą powiedzieć najlepiej to, co ma być powiedziane”.

Załącznik 2.

Bibliografia

Pomysł lekcji powstał na podstawie publikacji Wiesławy Żuchowskiej pt. „Opowieści z Narnii czyli Wielka Podróż. Lew, Czarownica i stara szafa”, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2000

Kilka refleksji po lekturze wywiadu przeprowadzonego z Colin Duriezem (badaczem literatury Lewisa) dla „Christianity Today”.

O genezie „Opowieści z Narnii” C. Duriez powiedział: „Lewis był głęboko rozczarowany i zaniepokojony tym, co widział w nowoczesnych społeczeństwach: utratę poczucia cudowności istnienia, zanik potrzeby głębokiego przeżywania człowieczeństwa.

Jeszcze tylko naiwność i świeżość, stan zdziwienia - przypisywane dziecięcości - napawają pisarza nadzieją na wskrzeszenie etycznego stosunku do życia”. Sam Lewis twierdził: „...poprzez mit można nie tylko zobaczyć pewien wzór świętości, ale i także ją poczuć”.

„... utwór literacki to dzieło sztuki, dla którego autor wybiera formę, w której zmieści i pokaże więcej niż to widać w prawdziwym życiu”. Dla Lewisa ważną formą wypowiedzi epickiej jest opowieść, której język ma ogromną moc, by skonkretyzować, urealnić coś, co zwykle wydaje się abstrakcją. Umożliwia człowiekowi zdobycie doświadczenia, którego nigdy by nie uzyskał, gdyby poprzez swoją wyobraźnię nie wszedł w opowieść. Przypomnieć trzeba, że jedną z najstarszych form wypowiedzi literackiej są przypowieści, jakimi posługiwali się Ewangeliści dla zobrazowania Dobrej Nowiny.

C.S. Lewis napisał „Opowieści z Narnii” w przeświadczeniu, że czytelnik dozna swoistego przygotowania do przyszłego odbioru Ewangelii. C. Duriez twierdzi, że Lewis „przemycał” chrześcijańską teologię w pogańskim przebraniu. Warto by pod tym kątem przeanalizować postać Aslana, alegorię najwyższych wartości duchowych, uosobienie dobra, które może istnieć (istnieje!) w świecie każdego człowieka. Siłą działania Aslana jest również zdolność do ofiary przez mękę fizyczną i duchową w imię dobra, które pokonuje zło. Motywy działania Lwa mają jakieś inne, mistyczne źródło... Aslan ginie, by powstać na nowo i towarzyszyć dzieciom „zwyczajnie”, na co dzień.

Za sprawą Aslana w Narnii życie powraca do normalnego rytmu; ożywają pozamieniani w posągi i kamienie niewinni mieszkańcy, ginie też Biała Czarownica - uosobienie zła, czyli Narnia jest wyzwolona! „Dwaj królowie i dwie królowe rządzili w Narnii sprawiedliwie, a panowanie ich było długie i szczęśliwe. Z początku musieli poświęcić większość czasu na wyszukanie i zniszczenie niedobitków armii Białej Czarownicy. (...) W końcu jednak całe to plugawe plemię zostało wytępione. Ustanowili sprawiedliwe prawa, utrzymywali pokój, czuwali, aby nie wycinano niepotrzebnie dobrych drzew, stawali w obronie małych krasnoludków i satyrów (...), wyplenili intrygi i waśnie oraz opiekowali się zwykłymi mieszkańcami lasu, aby mogli żyć swobodnie i aby pozwalali żyć innym. (...) Zawarli przymierza z krajami poza morzem oraz złożyli tam oficjalne wizyty przyjaźni i przyjęli oficjalne delegacje z tych krajów u siebie.”

Temat lekcji (2): Z wizytą u Państwa Bobrów. C. S. Lewis: Opowieści z Narnii. Lew, Czarownica i stara szafa.

Cele: Rozwijanie umiejętności odbioru dzieł literackich, a przez nie przybliżanie rozumienia człowieka i świata.

Uczeń:  Czyta cicho ze zrozumieniem tekst literacki.

 Posługuje się cytatem w wypowiedzi ustnej.

 Odczytuje sensy naddane utworu.

 Opisuje kontekst literacki; dzieło malarskie.

 Poprawnie stosuje odmianę nazwisk polskich.

 Określa cechy charakteru bohatera.

 Planuje i tworzy inscenizację.

 Dostrzega potrzebę kształcenia systemu wartości.

Cele ścieżki: Przygotowanie do życia w rodzinie. Wzmacnianie prawidłowych relacji dziecka z rodziną.

Metody i techniki pracy: metoda tekstu przewodniego, pokazu, ćwiczeń przedmiotowych, dramy.

Formy pracy: praca indywidualna i grupowa.

Pomoce dydaktyczne: wybrane fragmenty lektury i zestaw zadań (instrukcja) do samodzielnego opracowania, foliogramy obrazów pt. „Portrety rodzinne” z Wydawnictwa Operon.

Czas: 2 x 45 min Przebieg lekcji

Przedstawienie celów zajęć. Opowiadanie fragmentów lektury - ocena zadania domowego.
Próba odpowiedzi na pytanie: Czy baśnie to utwory trywialne? Dlaczego czytają je także dorośli?
Zapisanie tematu lekcji. Przypomnienie zasad pisowni imion i nazwisk rodzinnych. Ćwiczenie językowe. Napisz w zeszycie imiona i nazwiska członków Twojej rodziny. Przykład: Jolanta Pakuła i Marian Pakuła, Państwo Pakułowie, Pani Pakułowa.
Odczytanie kilku przykładów z objaśnieniem pisowni nazwisk polskich wraz z ich odmianą. Zapisanie do zeszytów: Pani Bobrowa, Pan Bóbr, Państwo Bobrowie.
Ciche czytanie tekstu pt. „Dzień u Bobrów”. (Załącznik 1.) Indywidualna praca uczniów- samodzielne wykonywanie zadań - redagowanie pisemnych odpowiedzi na pytania. (Załącznik 2.)
Odczytanie kilku wypowiedzi (tylko nr 1 i 2). Użycie cytatów.

Zwrócenie uwagi uczniów na sposób przedstawienia atmosfery domowej przez Lewisa. Na czym polega fenomen ciepła ogniska domowego? Uczniowie zgromadzili słownictwo - atmosfera - gościnności, życzliwości, bezpieczeństwa, radości, przyjemności, troski i ciepła rodzinnego.

Praca z tekstem literackim (cytatem) - ewentualne uzupełnienie notatki uczniów. (Załącznik 3.)
Oglądanie foliogramów „Portrety rodzinne” - malarstwo F. Bouchera „Śniadanie” Degasa „ Rodzina Belelli”. Opis obrazów w warstwie przedstawieniowej, próba określenia nastroju obrazów - czy te obrazy mogą stanowić „ilustrację” rozważań o atmosferze domu rodzinnego? (Załącznik 4.)

Drama.

Podział klasy na grupy, każda grupa zaprojektuje i przedstawi sytuację z wybranego obrazu (Załącznik 4.) - odwzorowanie ciałem postaci przedstawionych przez malarza z wymyślonym dialogiem między osobami („stop-klatka”). Nauczyciel dopilnuje, by w klasie zostały zaprezentowane sceny z obu obrazów. Prezentacja i refleksja - która scena przedstawiona przez uczniów oddała atmosferę ciepła rodzinnego, jakie dialogi towarzyszyły inscenizacji? O czym rozmawiały osoby z obrazu? Czy dialog był zgodny z przedstawianą sceną? Jak się czułem w roli...? Odpowiedzi na ostatnie pytanie można zapisać do zeszytów - ćwiczenie redakcyjne pod kierunkiem nauczyciela.

Odczytanie przykładowych odpowiedzi na pytania 3-6 - zadania z instrukcji (Załącznik 2.) Zwrócenie uwagi uczniom na wielką moc Lwa i na jego ponadczasową obecność w Narnii oraz na szacunek, jaki budzi wśród mieszkańców.
Lew Aslan - syn Wielkiego Władcy, król puszczy, budzi lęk, a jednocześnie ufność. Obdarzony jest nadprzyrodzoną mocą, czyni dobro i sieje sprawiedliwość. Harmonijnie łączy w sobie potęgę i łagodność, powagę i serdeczność. Gdy zachodzi potrzeba łagodnieje, cierpi fizycznie i duchowo. Zatem jest znakiem „nowych czasów” w Narnii.Córki i Synowie Adama i Ewy doświadczają dobra okupionego śmiercią, ale i zmartwychwstaniem Lwa.
Przesłanie opowieści: „Wszystko to, co czyni się dla drugiego człowieka, czyni się też dla siebie, dla ubogacenia własnej duchowości”.

Uświadomienie uczniom przesłania utworu: Narnia jest blisko nas i w nas, a może my jesteśmy w Narnii ?? Niektóre sceny i dialogi z utworu przypominają zdarzenia z Ewangelii, dlatego lektura pt. „Opowieści z Narnii. Lew, Czarownica i stara szafa” jest wartościowa i ponadczasowa.

Rekapitulacja. Co zostanie mi w pamięci z dzisiejszej lekcji?

Zadanie domowe: Paskami papieru zaznacz cytaty opisujące dobroć bohaterów lektury (chłopcy); zaznacz cytaty opisujące zło w lekturze (dziewczynki). Przygotuj wycinki z kolorowych gazet: nagłówki artykułów, fotografie itp. obrazujące dobro (chłopcy) we współczesnym świecie; zło (dziewczynki). Przynieś nożyczki i klej i kolorowe flamastry.

Załącznik 3.

(Bobrowa) wyciąga do gości łapy na powitanie - gest serdeczności, przyjaźni
posiłek już się gotuje - poczęstunek, atmosfera przyjaznego domu
pan Bóbr złowi świeżą rybę dla gości - gościnność, uczynność, serdeczność
dom Bobrów jest przytulny
wszyscy krzątają się wokół stołu - stół łączy ludzi, wspólny posiłek
czysty obrus na stole - tradycja białego obrusa, odświętność, porządek, elegancja pani domu, szacunek dla spożywających posiłek
kuchnia świadczy o gospodarności domowników - wiszące u sufitu szynki, wieńce cebuli, różne narzędzia pracy, ubrania
cudowny zapach smażącej się ryby - atmosfera gościnności
stołki i fotel bujany pani Bobrowej, która siadywała na nim przy piecu - tradycja domowa, ulubione miejsce gospodyni
dzban kremowego mleka, bryła złocistego masła, każdy mógł brać sobie, ile chciał - dostatek, gościnność, poczęstunek
pani Bobrowa niespodziewanie poczęstowała gości smaczną struclą z marmoladą (deser) - przejaw robienia przyjemności
herbata była gotowa (ciepły napój, rozgrzewający) - atmosfera sprzyjająca rozmowie
każdy czuł się zadowolony, wygodnie oparty o ścianę - dobre samopoczucie, bezpieczeństwo, zadowolenie

Załącznik 4.

Foliogramy dzieł malarskich zatytułowane „Portrety rodzinne” z kolekcji Wydawnictwa Operon.

Pierwszy: Francois Boucher „Śniadanie”.

Drugi: Edgar Degas „Rodzina Belelli”

Clive Staples Lewis : Opowieści z Narnii. Lew, Czarownica i stara szafa. Tłumaczenie: Andrzej Polkowski, wydawnictwo Media Rodzina, Poznań 2005

Dzień u Bobrów

 A więc jesteśmy na miejscu - oznajmił pan Bóbr - i wygląda na to, że pani Bobrowa nas oczekuje. Pokażę wam drogę. Uważajcie tylko, żeby się nie pośliznąć.

Tama okazała się wystarczająco szeroka, aby po niej iść, chociaż (dla ludzi) nie było to zbyt przyjemne ze względu na lód, który ją pokrywał. Z jednej strony zamarznięte rozlewisko górnej rzeki równało się poziomem ze szczytem tamy, a z drugiej strony ziała niebezpieczna przepaść, na której dnie bieliły się lodowe fale dolnej rzeki. Pan Bóbr poprowadził ich gęsiego po szczycie tamy, aż na sam środek, skąd hen, do horyzontu, widać było rzekę z jednej i drugiej strony. Tutaj znajdowały się drzwi do jego domku.

 A więc jesteśmy, żono - powiedział pan Bóbr.

 Znalazłem ich. Oto są Synowie i Córki Adama i Ewy.

Pierwszą rzeczą, która zwróciła uwagę Łucji, kiedy weszli do środka, był dziwnie znajomy turkot. Potem zobaczyła puszystą postać siedzącą w kącie przy maszynie do szycia. Była to pani Bobrowa. (...)

 A więc wreszcie przybywacie! - powiedziała pani Bobrowa, wyciągając do nich swoje pomarszczone, stare łapy.

 Nareszcie! Pomyśleć tylko, że dożyłam tego dnia! Kartofle już się gotują, czajnik podśpiewuje i mam nadzieję, panie Bobrze, że przyniesiesz nam jakąś rybkę.

 Przyniosę, a jakże - odpowiedział pan Bóbr i, chwyciwszy cebrzyk, wyszedł z domu (a Piotr z nim). (...)

W tym samym czasie dziewczynki pomagały pani Bobrowej napełnić kociołek wodą, nakryć do stołu, pokroić chleb, włożyć talerze do piekarnika, aby się ogrzały, z beczułki stojącej w kącie nalać dla pana Bobra piwa do sporego dzbanka, postawić na ogniu patelnię i rozgrzać tłuszcz. Łucja pomyślała sobie, że dom państwa Bobrów jest bardzo przytulny, choć niczym nie przypominał pieczary pana Tumnusa. Nie było w nim książek ani obrazów, a zamiast łóżek wbudowano w ściany prycze jak na okręcie. Z sufitu zwieszały się szynki i wieńce cebuli, a na ścianach wisiały gumowe buty, płaszcze nieprzemakalne, siekiery, nożyce, szpadle, rydle, rozmaite narzędzia murarskie, wędki, sieci rybackie i więcierze. A obrus na stole, choć bardzo czysty, był szorstki w dotyku.

Właśnie kiedy tłuszcz na patelni zaczynał już skwierczeć, Piotr i pan Bóbr powrócili z rybami, które gospodarz uprzednio wypatroszył i oczyścił nożem na świeżym powietrzu. Możecie sobie wyobrazić, jak cudownie pachniała smażąca się świeżo złowiona ryba i jak bardzo dzieciom uciekały do niej języki, i jak głód ich wzrastał i wzrastał z każdą chwilą, aż wreszcie pani Bobrowa oznajmiła: „No, to jesteśmy już prawie gotowi. ”Zuzanna odcedziła kartofle i postawiła je jeszcze na kuchni, aby odparowały, a Łucja pomogła pani Bobrowej wyłożyć pstrągi na półmisek.

Wreszcie każdy mógł przysunąć sobie jeden ze stołków (w domu Bobrów wszystkie stołki miały trzy nogi; wyjątkiem był specjalny fotel na biegunach, w którym pani Bobrowa siadywała przy piecu) i przygotować się na bliskie już rozkosze podniebienia. Na stole stał dzban kremowego mleka dla dzieci (...) i wielka bryła złocistego masła, z której każdy mógł sobie brać do kartofli tyle, ile miał ochotę. Każde z dzieci pomyślało sobie - a ja zgadzam się z nimi - że niema nic lepszego nad dobrą rybę ze słodkiej wody, jeżeli je się ją w pół godziny po złowieniu i w pół minuty po zdjęciu z patelni.

A kiedy skończyli jeść rybę, pani Bobrowa niespodziewanie wyciągnęła z piekarnika wielką jeszcze gorącą i polukrowaną na wierzchu struclę z marmoladą i postawiła imbryk na ogniu, tak, że kiedy skończyli struclę, herbata już była gotowa. I kiedy każdy dostał filiżankę herbaty, każdy podsunął swój stołek do ściany, aby się o nią wygodnie oprzeć, i każdy wydał z siebie długie westchnienie pełnego szczęścia.

Załącznik 2.

ZADANIA

Ułóż dwa zdania o zdarzeniu, które poprzedza wizytę dzieci u państwa Bobrów.
Określ atmosferę domu państwa Bobrów. Zaznacz w tekście odpowiednie fragmenty uzasadniające Twoją wypowiedź. Jakie wartości zasługują na uwagę?
O czym opowiadał pan Bóbr po obiedzie? Przeczytaj uważnie niżej podany tekst.

 „- Właśnie! Opowiedz nam o Aslanie! - odezwało się kilka głosów naraz, ponieważ znowu, na sam dźwięk tego imienia, ogarnęło ich dziwne uczucie: jak pierwsze oznaki wiosny, jak dobra nowina.

 Kim jest Aslan? - zapytała Zuzanna.

 Aslan? - powtórzył pan Bóbr. - Jak to, nie wiecie? On jest Królem. On jest Panem całej puszczy, choć nie bywa tu często. Nie było go tu za mojego życia ani za życia mojego ojca. Ale oto doszła nas nowina, jakoby powrócił. Już jest w Narnii. On sobie poradzi z Białą Czarownicą. To on, a nie wy, może uratować pana Tumnusa.

 A czy ona nie może zmienić i jego w kamień? - zapytał Edmund.

 Niech cię Pan Bóg ma w swojej opiece, Synu Adama! Cóż to za naiwne pytanie - odpowiedział pan Bóbr, wybuchając śmiechem.

 Zamienić w kamień JEGO? Jeżeli zdoła stanąć na własnych nogach przed nim i spojrzeć mu w twarz, to już będzie szczyt tego, na co ją stać. Nie, nie. On wszystko naprawi, jak mówi się w naszych stronach w pewnym starym wierszu:

Zło zostanie naprawione,

Gdy w tę Aslan przyjdzie stronę;

A gdy głośno on zaryczy,

Znikną smutki i gorycze; (...)

 Ale czy go zobaczymy? - zapytała Zuzanna.

 Córko Ewy, przecież właśnie dlatego tutaj jesteście. Mam was zaprowadzić tam, gdzie się z nim spotkacie.

 Czy... czy on jest człowiekiem? - zapytała Łucja.

 Aslan... człowiekiem! - powiedział pan Bóbr ostro. Powiedziałem wam, że on jest Królem puszczy i synem Wielkiego Władcy- Zza-Morza. Czyżbyście nie wiedzieli, kto jest królem zwierząt? Aslan jest lwem, i to nie jakimś tam lwem, ale Wielkim Lwem! (...) Nadeszła wiadomość, że macie się właśnie z nim spotkać - jutro, jeśli to będzie możliwe - przy Kamiennym Stole.

 Gdzie to jest? - zapytała Łucja.

 Pokażę wam - powiedział pan Bóbr. (...)”

Kim był Aslan? Jakie cechy jego charakteru opisał pan Bóbr?
Dlaczego pan Bóbr mówi o dzieciach: Córki i Synowie Adama i Ewy? Z czym kojarzą Ci się te słowa? Aslan może być alegorią kogo? Czego?
Jakie przesłanie wynika z opowieści o Narnii?

Temat lekcji (3): Dobro i zło, czyli dwa oblicza rzeczywistości. C. S. Lewis: Opowieści z Narnii. Lew, Czarownica i stara szafa.

Cele: Motywowanie do poznawania literatury oraz różnorodnych tekstów kultury wzbogacających wiedzę ucznia o człowieku, życiu i świecie z perspektywy współczesności i z odniesieniem do przeszłości.

Uczeń

: Odtwarza zdarzenia z lektury w formie opowiadania.

Posługuje się cytatem z lektury.
Przetwarza zebrane informacje.
Konstruuje plakat odzwierciedlający świat Narnii z wykorzystaniem realiów współczesnej rzeczywistości.
Planuje pracę, współpracuje w grupie.
Aktywnie słucha.
W wypowiedzi ustnej używa różnych rodzajów wypowiedzeń.
Formułuje wnioski na podstawie prezentacji pracy grup.
Dostrzega potrzebę dobra jako wartości nadrzędnej.

Cele ścieżki: Wychowanie patriotyczne i obywatelskie. Rozwijanie szacunku dla dobra wspólnego i postaw prospołecznych.

Metody i techniki pracy: metoda ćwiczeń przedmiotowych, sesja plakatowa, dyskusja okrągłego stołu.

Formy pracy: grupowa

Pomoce dydaktyczne: tekst lektury, wycinki z gazet (zadanie domowe), papier pakowy, flamastry, klej, nożyce.

Czas: 2 x 45 min Przebieg lekcji

Fazy lekcji	Działania	Kształcone umiejętności
Zaangażowanie	Podanie celów lekcji. Podział klasy na grupy - w każdej grupie chłopcy i dziewczęta. Przygotowanie miejsca pracy - ułożenie pomocy dydaktycznych. Zapisanie tematu lekcji. Krótka rozmowa na temat dobra i zła przedstawionego w lekturze. Dobro i zło we współczesnym świecie. Przypomnienie postawy Prometeusza, a także postaci ewangelicznych. Problem odwiecznej walki dobra ze złem.	Aktywne słuchanie. Organizowanie pracy. Odtwarzanie wydarzeń z lektury - opowiadanie. Dostrzeganie nadrzędnej wartości dobra.
Badanie	Projektowanie plakatu obrazującego świat dobra w opozycji do świata zła (z przyniesionych przez uczniów materiałów - ilustracje, nagłówki artykułów prasowych itp.). Dobranie odpowiednich cytatów z lektury - adekwatnych do przejawów dobra i zła.	Planowanie pracy. Selekcjonowanie materiałów. Negocjowanie.
Przekształcanie	Wykorzystanie materiałów i cytatów do prezentacji pracy. Przygotowanie wniosków dotyczących świata Narnii z czasów panowania Białej Czarownicy, działań Aslana i świata Narnii po zwycięskiej bitwie Piotra.	Umiejętność dostrzegania przejawów zła i dobra. Wnioskowanie, argumentowanie. Dobór właściwych cytatów z utworu literackiego.
Prezentacja	Ćwiczenia w mówieniu i cytowaniu. Przeprowadzenie czerwonej linii (flamaster) oddzielającej przejawy zła od dobra. Przedstawienie wniosków z pracy. Np. Zło istnieje od zarania świata. Dobro jest zawsze przeciwieństwem zła, które rodzi smutek, łzy i żal. Czasem prowadzi do śmierci lub katastrofy. Dlatego też ludzie powinni pielęgnować dobro, by czuć się bezpiecznie i prowadzić szczęśliwe życie. Nauczyciel notuje na kartce wszystkie wartościowe uczniowskie wnioski.	Mówienie, stosowanie różnych rodzajów wypowiedzeń. Czytanie cytatów. Wnioskowanie.
Refleksja	Ocena opisowa prac i prezentacji uczniów. Odczytanie uczniowskich wniosków i zapisanie najciekawszych do zeszytu przedmiotowego. Wyeksponowanie przez nauczyciela elementu wychowawczego lekcji, tj. ponadczasowej wartości dobra.	Uświadomienie wartości dobra i potrzeby jego działania.

Komentarz metodyczny: Omawianie lektury można zakończyć lekcją odnoszącą się do teorii literatury - uczniowie „powędrują” śladami znanych motywów i utworów, np. poszukają podobieństw i różnic „Opowieści z Narnii” w zakresie baśniowych motywów wędrownych, a także nawiązań do „Królowej Śniegu” Andersena; mitów; elementów powieści przygodowej, sensacyjnej, szpiegowskiej i fantasy. Pracę można zaplanować metodą projektu edukacyjnego, a prezentację zamknąć podsumowaniem - notatką.

„Opowieści z Narnii” C.S. Lewisa to zbiór baśni literackich, które we fragmentach przypominają znane utwory Andersena czy niektóre mity albo zdarzenia z fantasy. Jednak autor „Opowieści z Narnii” prócz wymienionych motywów wprowadził wiele nowych, niespotykanych gdzie indziej pomysłów, które podkreślają wagę przesłania utworu - pokonać zło i przywrócić wolność mieszkańcom Narnii.

TEST ZE ZNAJOMOŚCI KSIĄŻKI

,,LEW CZAROWNICA I STARA SZAFA”.

O KIM MOWA W PONIŻSZYCH FRAGMENTACH?:

,, Dziwna istota była wyższa trochę od Łucji Od pasa w górę przypominała człowieka, ale jej nogi były nogami kozła ( z czarnymi połyskującymi w świetle latarni włoskami),a zamiast stóp miała najprawdziwsze kopytka...”

.................................................................................................................................................. ......./1p

,, ....wysoka pani, bardziej wysoka niż najwyższa kobieta, jaką Edmund w życiu widział. Pani była również przykryta białym futrem, w prawej ręce trzymała długą , prosta laseczkę...”

.......................................................................................................................................................

......./1p

,,... dostrzegły tylko błysk złotej grzywy i jego wielkie, królewskie, poważne i przenikliwe oczy...”.

.......................................................................................................................................................

......./1p

,,...był bardzo stary i miał krzaczastą, białą brodę ,która łączyła się z równie siwą czupryną, a rosła tak gęsto i obficie, że na twarzy pozostawało już niewiele wolnego miejsca...”

......................................................................................................................................................

......./1p

,,... nie miałby ani metra wysokości ,gdyby stanął wyprostowany. Ubrany był w kożuch z polarnego niedźwiedzia, a na głowie miał czerwony kaptur z długim zwieszającym się nisko pomponem...”

.......................................................................................................................................................

......./1p

,,...ze zjeżoną na grzbiecie sierścią, otworzył wielki ,czerwony w środku pysk....”

.......................................................................................................................................................

Razem pkt . ....../6p

POŁĄCZ WŁAŚCIWIE ......../6p

Pan lew

Biała Macready

Biały Tumnus

Pani Czarownica

złocisty wilk

szary Jeleń

Wymień imiona trzech pomocnic gospodyni Profesora: ....../3p

Akcja powieści ma miejsce podczas: ....../1p

a.. I wojny

b. II wojny

c. wojny trzydziestoletniej

Wymień 4 imiona głównych bohaterów w kolejności od najstarszego do najmłodszego: ....../4p

.......................................................................................................................................................

Na drzwiach starej szafy znajdowało się ......./1p

a. napisy

b. klamki

c. lustro

Co wisiało w starej szafie?........................... ....../1p

Faun na szyi miał: ....../1p

a. apaszkę

b. szalik

c. wisiorek

Jakiego koloru była ta rzecz i skóra fauna?.............................. ...../1p

Faun mieszkał w: ....../1p

a. domku

b. bloku

c. pieczarze

Wymień tytuł książki o człowieku , który znajdował się w biblioteczce Fauna? ...../1p

........................................................................................................................................

Faun grał na : ....../1p

a. flecie

b. skrzypcach

c. gitarze

Jak mieszkańcy Narnii nazywali ludzi?............................................................ ....../1p

Oczy fauna miały kolor: ....../1p

a. niebieski

b. brązowy

c. zielony

Za co przeprosił faun Łucję i co mu podarowała na pożegnanie? ......./1p

.................................................................................................................................................

Kogo chłopiec spotkał w Narnii: ......./1p

a. drzewa

b. fauna

c. czarownicę.

Został przez nią poczęstowany : ...../1p

a. ptasim mleczkiem

b. czekoladkami

Chipsami

18. Co obiecał chłopiec królowej i ona jemu? ....../2p

.................................................................................................................................................

Kapitan Tajnej Policji królowej to: ....../1p

a. wilk Maugrim

bóbr
pelikan

20.Faun został : ...../1p

a. wywieziony z Narnii

b. zamieniomy w posąg i aresztowany

c. zabity

21. Ptak ,który zaprowadził dzieci do bobra to : ......./1p

a. drozd

b. sroka

c. wróbel

22 .O czym powiedział bóbr dzieciom?: ....../3p

U państwa bobrów dzieci zostały poczęstowane: ....../1p

a. pstrągami

b. szczupakami

c. węgorzami

Kto doniósł królowej o zamiarach dzieci i bobrów: ...../1p

faun
wilk
chłopiec

25. Postać którą chłopiec zobaczył u wrót zamku królowej to: ....../1p

a. wilk

koza
lew

26. Co zrobiła królowa po informacji o powrocie lwa? ....../1p

27. Gdzie skryły się dzieci i bobry przed pościgiem królowej? ....../1p

pniaku

b. rzece

c. tajnej kryjówce bobrów

28.Oznaki jakiej pory roku spotkała królowa podczas pościgu za dziećmi i bobrami? ...../1p

.................................................................................................................................................

Jakie prezenty dzieci otrzymały od św. Mikołaja? Wymień 4 ......./4 p

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Dzieci i bobry udali się do: ...../1p

Kamiennego Stołu
Do starej szafy
lasu

Wymień 3 postacie które znajdowały się w orszaku lwa: ...../3p

Nimfy wodne i leśne to: ...../1p

najady i driady
boginki
wróżki

33. Gdzie znajdował się orszak Lwa? . ...../1p

.......................................................................................................................................................

34. Nimfy grały na : ...../1p

a. gitarach

bębnach
harfach

Armia lwa wykryła w lesie: ....../1p

wilki
karły
satyry

Co zrobiła królowa z chłopcem? ...../1p

przywiązała go do drzewa i chciała zabić
zamieniła w posąg
zamieniła go w drzewo

Kolor sierści lwa to: ...../1p

brązowy
złocisty
czerwony

O czym rozmawiali lew z czarownicą?: ...../2p

39 . Czarownica i karzeł po uratowaniu chłopca zmienili się w: ...../1p

a. pniak i głaz

b. drzewa i krzaki

c .latarnię

40. W jaki sposób Czarownica uśmierciła lwa?: ...../1p

.................................................................................................................................................

41. Kto go uratował: ....../1p

a. myszy i czary

b. centaury

c pelikany

42. Wymień 3 postacie z armii czarownicy: ....../3p

43. Lew uratował posągi w Domu Czarownicy: ...../1p

dmuchając na nie
rozbijając je
dotykając je berłem

Wrota w zamku czarownicy rozwalił: ...../1p

Olbrzym Grzmotołup
Krasnale
centaury

Czarownicę zabił ....../1p

Piotr
Edmund
leopard

Jak nazywał się Zamek czterech ....../1p tronów?...............................................................................

Królem Narnii został: ....../1p

Piotr
Edmund
Centaur

Na jakie zwierzę polowali król i książęta Narnii: ....../1p

wilka
geparda
białego jelenia

Jaką rzecz zobaczyli w puszczy?: ....../1p

gałęzie
latarnię
puszki

50. Jak zakończyła się powieść? ......./1p

DOGRYWKA KRZYŻÓWKA KSIĄŻKI LEW, CZAROWNICA I STARA SZAFA

ROZWIĄŻ KRZYŻÓWKĘ

Znaczenie haseł:

Miał królewskie , przenikliwe spojrzenie
.......... Czarownica
Został królem Narnii
Był nim Tumnus
dziwny żelazny przedmiot znaleziony w puszczy przez dzieci
Stara z futrami

0x08 graphic

KLUCZ DO TESTU ,,OPOWIEŚCI Z NARNII. LEW CZAROWNICA I

STARA SZAFA”

KIM MOWA W PONIŻSZYCH FRAGMENTACH?:

FAUN-Pan Tumnus, Biała czarownica ( królowa Narnii), lew Aslan, Profesor, karzeł, wilk Maugrim

POŁĄCZ WŁAŚCIWIE :

Pan Tumnus, Biała Czarownica, Biały Jeleń, Pani Macready ,złocisty lew, szary wilk

Wymień imiona trzech pomocnic gospodyni Profesora: Lusia, Małgorzata , Iwona
b
Piotr, Zuzanna, Edmund, Łucja
c
futra
b
czerwonego
c
Czy człowiek jest mitem?
a
synami Adama i córkami Ewy
b
że chciał ją uśpić muzyka fletu i oddać Białej czarownicy. Łucja podarowała mu chustkę do nosa
c
a
chłopiec obiecał że przyprowadzi do zamku czarownicy swoje rodzeństwo , a ona jemu, że zostanie królem Narnii
a
b
a
że Aslan wrócił i o legendzie 4 tronów , że córki Ewy i Adama zasiądą na tronach Per -Kervalu
a
c
a
kazała zaprzęgać sanie i jechać do Kamiennego Stołu. Edmund z nią pojechał.
c
wiosnę
Łucja - buteleczkę z lekarstwem i sztylet, Piotr -miecz, pas i pochwę, Zuzanna - łuk, strzały i kołczan
a
leopardy, pelikan, jednorożec, orły, centaury, nimfy wodne i leśne ( najady i driady)
a
koło Kamiennego Stołu w namiocie
c
a
a
b
czarownica zażądała ofiary z krwi bo inaczej Narnia się zapadnie ,o Wielkich Czarach

lew ofiarował siebie na ofiarę za Edmunda

a
ogoliła mu grzywę związała i zabiła na Kamiennym Stole sztyletem
a
orki, karły drzewa trujące, olbrzymy, wiedźmy, wilki, fauny
a
a
a
Ker- Paravel
a
c
b
Dzieci zostały królowymi i królami Narnii .Główny król Piotr mądrze rządził. Księżniczki wyrosły na piękne Panny. Dzieci polując na Białego Jelenia dotarły do puszczy tam z siedli z koni i szli w głąb puszczy zobaczyli żelazny dziwny przedmiot w środku puszczy, przypomnieli sobie że to latarnia , poszli dalej w zobaczyli ,że nie idą wśród drzew tylko przeciskają się między futrami wiszącymi w szafie, wyszli z niej, okazało się że to jest ten sam czas kiedy weszli do szafy i nie było ich tylko chwilkę. Powiedzieli o swoich profesorowi a on im nie uwierzył.

Klucz odpowiedzi do krzyżówki:

Aslan
Biała
Piotr
faun
latarnia
szafa

opracowanie: Beata Wolak

rysunek postaci

NARNIA