REHABILITACJA CHORÓB REUMATYCZNYCH
Rehabilitacja chorego z chorobą reumatyczną jest niezmiernie ważną częścią procesu leczenia i stanowi uzupełnienie leczenia farmakologicznego. Prawidłowa rehabilitacja decyduje o stopniu odzyskiwanej sprawności i dalszym przebiegu choroby. Stopień odzyskiwanej sprawności zależy od tego, w jaki sposób wykonywane są ćwiczenia usprawniające, czy są one dla pacjenta ważne. Istnieje wiele sposobów leczenia rehabilitacyjnego. Oto kilka przykładowych ćwiczeń:
Połóż się na plecach, ugnij nogi w kolanach, ręce wyprostuj wzdłuż ciała. Unieś biodra jak najwyżej. Wytrzymaj kilka sekund, odpocznij i powtórz ćwiczenia kilka razy.
Połóż się na podłodze i oprzyj na wyprostowanych rękach. Zrób "koci grzbiet", wróć do pozycji wyjściowej. Powtórz ćwiczenie.
Połóż się na brzuchu, ręce wyprostuj wzdłuż ciała. Powoli unoś głowę i klatkę piersiową. Odpocznij chwilkę i powtórz ćwiczenie.
Połóż się na plecach, ugnij nogi w kolanach. Przenoś ugięte kolana z prawej strony na lewą i z powrotem.
Uklęknij na podłodze i oprzyj się na wyprostowanych rękach. Unoś jednocześnie tę samą rękę i nogę. Odpocznij kilka sekund i powtórz ćwiczenie, zmieniając rękę i nogę.
Stań w lekkim rozkroku, unieś ręce do góry. Wykonaj kilka skłonów w bok, nie pochylając tułowia do przodu.
Ćwiczenia (kinezyterapia). Choroby reumatyczne wymagają stałego leczenia usprawniającego, które spowalnia pogłębiane się niesprawności, stanowi próbę adaptacji do zmieniających się warunków i możliwości chorego, umożliwia samodzielne wykonywanie czynności życiowej lub kontynuację pracy zawodowej. Celem ćwiczeń jest zapobieganie dalszym deformacjom, i korekcja zniekształceń stawów. Leczenie to prowadzi do zmniejszenia bólu, co jest niezwykle istotne, gdyż ból pobudza tendencje do ograniczenia ruchów, co z kolei prowadzi do dalszych zniekształceń stawów i większych bólów. Generalnie ćwiczenia można podzielić na czynne i bierne, wykonywane z pełnym obciążeniem kończyny, częściowym lub bez niego, ćwiczenia oporowe, izotoniczne i izometryczne. Program ćwiczeń powinien być dostosowany do stanu ogólnego pacjenta, okresu choroby, w jakim się znajduje i ciężkości objawów. Część ćwiczeń powinna być wykonywana pod okiem fachowca - magistra rehabilitacji. Niemniej jednak większość ćwiczeń może być wykonywana samodzielnie.
Masaż klasyczny. Jedna z najstarszych metod leczniczych w medycynie, ma za zadanie zmniejszenie sztywności i napięcia mięśni, poprawę miejscowego krążenia krwi i stanu ukrwienia tkanek (także w przypadku zaniku mięsni, zaburzeń czucia) Masaż może być częściowy (dotycząc określonego rejonu ciała) i ogólny. Polega on na rozcieraniu, ugniataniu, oklepywaniu, wstrząsaniu okolicy dotkniętej chorobą. Może być wykonywany przez masażystę, ale niektóre elementy masażu możesz przeprowadzić samodzielnie. Przeprowadza się go wyłącznie rękami, bez użycia dodatkowych urządzeń.
Masaż wodny (hydroterapia). Polega na polewaniu silnym strumieniem wody wybranych okolic ciała. Znaczenie ma siła, skład chemiczny i temperatura wody. Działa podobnie jak masaż klasyczny.
Masaż przyrządowy. Jest to masaż z wykorzystaniem urządzeń wibracyjnych (np. pasów, rolek), specjalnie do tego celu skonstruowanych.
Balneoterapia (leczenie uzdrowiskowe). Kilkutygodniowe pobyty w uzdrowiskach, w których przeprowadzane są wszelkie możliwe zabiegi lecznicze z zakresu kinezyterapii, fizykoterapii, psychoterapii, diety i farmakoterapii. Niezmiernie ważne w leczeniu uzdrowiskowym są: lokalny klimat, przyroda, obecność naturalnych źródeł substancji leczniczych - wód z dużą zawartością soli mineralnych, gazów. Wyłącznie w polskich uzdrowiskach przeprowadzane są zabiegi borowinowe - okładanie ciała rodzajem torfu. Substancje zawarte w borowinie mogą wchłaniać się przez skórę, dając określony korzystny efekt leczniczy.
Termoterapia. Jest również jedną ze starszych terapii. Istnieją dwa rodzaje termoterapii - z użyciem ciepła lub zimna (krioterapia). Ogrzewanie lub oziębianie tkanek wywołuje ich przekrwienie, co w efekcie zmniejsza ból, rozluźnia mięśnie, likwiduje sztywność stawów, wyzwala efekt przeciwzapalny. Obydwie metody dają podobne skutki.
Elektroterapia (diatermia). Terapia z wykorzystaniem prądu elektrycznego, przepuszczanego przez okolice dotknięte schorzeniem. Moc i charakter prądu może być zmieniana, ale zawsze jest to prąd nieszkodliwy dla zdrowia ogólnego. Ten rodzaj terapii także powoduje zmniejszenie dolegliwości reumatycznych, poprawia ukrwienie tkanek. Rodzajem elektroterapii jest jontoforeza (jonoforeza) - wprowadzenie do tkanek siłami pola elektrycznego środka przeciwbólowego działającego miejscowo, np. lidokainy. Najnowsze metody z tego zakresu to Terapuls (diatermia krótkofalowa) i magnetoterapia z laseroterapią (stymulacja metabolizmu tkankowego).