Zarządzanie Rozwojem Lokalnym i Regionalnym - zagadnienia

1. „Trójkąt rozwoju” Vaesken'a

IDEA

LUDZIE ZASOBY

2. Czynniki rozwoju lokalnego i regionalnego (ekonomiczne; przestrzenne; przyrodnicze; lokalne; społeczne)

• Ekonomiczne -które dzielą się na tradycyjne ( kapitał , ziemia, praca) i nowoczesne (postęp naukowo-techniczny)

• Przestrzenne - dotyczą rozmieszczenia różnych elementów sił wytwórczych (zasobów surowcowych)

• Przyrodnicze - dotyczą stanu najważniejszych elementów przyrodniczych

• Lokalne -związane ze stopniem autonomii

• Społeczne - aktywność społeczna

3. Bariery rozwoju lokalnego

-związane ze stanem lokalnym zasobów

-społeczno-polityczne i kulturowe

-planistyczne

-organizacyjno-instytucjonalne

-związane z bieżącym zarządzaniem-kierowaniem

-związane z monitorowaniem i kontrolą

4. Mierniki rozwoju lokalnego

-wysokość dochodów samorządów lokalnych

-wysokość dochodów gospodarstw domowych i przeciętnej płacy

-bezrobocie

-poziom wykształcenia

-przeciętna długość życia

-stan komponentów środowiska

-wielkości i wyposażenie mieszkań

-infrastruktura techniczna

-dostępność usług i urządzeń z zakresu infrastruktury społecznej

-mieszkania oddawane do użytku

5. Statystyczna Nomenklatura Jednostek Terytorialnych - NUTS (ang. The Nomenclature of Territorial Units for Statistics)

NUTS 1- makroregion centralny (woj. Łódzkie i mazowieckie)

- II - II - II - południowy

- II - II - II - wschodni

- II - II - II - północno-zachodni

- II - II - II - Południowo-zachodni

- II - II - II - północny

NUTS 2 - są to polskie regiony, województwa

NUTS 3 - podregiony

NUTS 4 - powiaty

NUTS 5 -gminy

6. Polityka inter- i intraregionalna

Podmiotem polityki intraregionalnej są władze regionalne. Programują one i prowadzą daną politykę w regionach. Wzrost znaczenia polityki intraregionalnej związany jest z opinią, iż każdy region powinien przede wszystkim troszczyć się o swoje sprawy, a później występować o niezbędne wsparcie organów rządowych.

Polityka ta powinna uwzględniać założenia polityki interregionalnej. Głównym celem jest budowanie działalności endogenicznych regionu na przestrzeni gospodarki, kultury, społeczeństwa.

7. Kompetencje Rady Gminy

ORGANIZACYJNE , polegaja na :
- uchwalniu statutu gminy
- zawieraniu porozumienia w sprawie przyjęcia zadań w zakresie administracji rządowej
- podejmowaniu uchwał w sprawie tworzenia, przystępowania do spółek lub spółdzielni
- podejmowaniu uchwal w sprawie współdziałania z gminami

PROGRAMOWE, polegają na :
- uchwalaniu miejscowego zagospodarowania przestrzennego
- uchwalaniu programów gospodarczych
- uchwalaniu budżetu gminy

FINANSOWO-MAJĄTKOWE , polegają na dysponowaniu mieniem Gminy
- w drodze przekazywania go do korzystania jednostkom pomocniczym
- poprzez podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat gminnych
- w drodze podejmowania uchwał o emitowaniu obligacji gminnych

8. Zadania samorządu terytorialnego w dziedzinie rozwoju lokalnego

• Podejmowanie w ramach ogólnej strategii rozwoju społeczno-gospodarczego danej jednostki terytorialnej, inicjatyw i zadań rozwoju lokalnego

• Stymulowanie rozwoju lokalnego przez stosowanie różnego rodzaju ułatwień i udogodnień

• Podejmowanie działań promocyjnych, udostępnianie lokalnych zarobków, stosowanie ulg, zachęt, udzielanie subsydiów

• Identyfikacja lokalnych potrzeb społecznych i zasobów

• Przyciąganie inwestorów oraz pozyskiwanie środków, które mogą służyć rozwojowi lokalnemu

• Tworzenie własnych funduszy stymulacji i wspieranie rozwoju lokalnego lub pozyskiwanie zewnętrznych środków na ten cel

9. Instrumenty zarządzania rozwojem wg zasięgu oddziaływania

1. Powszechne- dotyczą wszystkich podmiotów, np. podatkowa ulga inwestycyjna

2. Lokalne- dotyczą podmiotów znajdujących się na danym terytorium, np. specjalna strefa ekonomiczna

3. Indywidualne- dotyczą danego podmiotu np. pozwolenia na budowę

10. Instrumenty rozwoju regionalnego w Unii Europejskiej

1. Programowanie rozwoju regionalnego

2. Instrumenty finansowe

3. Rozbudowa infrastruktury technicznej

4. Niematerialne sposoby wspierania rozwoju regionalnego

11. Instrumenty stymulowania rozwoju lokalnego (np. wg E. Wojciechowskiego -z przykładami)

1. Prawno-administracyjne

2. Instytucjonalno-organizacyjne

3. Ekonomiczno-finansowe

4. Planistyczne

5. Infrastrukturalne

12. Teoria biegunów wzrostu i teoria R.Floridy (regionów uczących się)

Teoria biegunów -biegunami wzrostu są tutaj najbardziej rozwinięte gałęzie przemysłu i sektory, które są motorem rozwoju gospodarki regionu i które silnie oddziałują na inne podmioty rynkowe.

Teoria regionów uczących się - opera się na przekonaniu , że dla konkurencyjności terytorium kluczowe znaczenie ma umiejętność tworzenia specyficznych i strategicznych zasobów - uznaje się przede wszystkim umiejętność i wiedzę .

13. Doskonałość w konkurencyjności - sposoby wyrażania się konkurencyjności

• Zdolność do sprzedawania (zdolności eksportowe);

• Zdolność do przyciągania (lokalizacja);

• Zdolność do dostosowań (adaptacji);

• Zdolność do zarabiania)

14. Dwa sposoby rozumienia konkurencyjności regionu

1) zdolność przyciągania zasobów zewnętrznych,

2) kształtowanie korzystniejszych niż w innych regionach warunków lokalizacyjnych

15. Model GEM

16. Potrójna heliksa

Co to jest klaster?

Inicjatywa klastrowa :

Podstawowe cechy klastra :

PODSTAWOWE CECHY KLASTRA :

17. Kategorie instytucji wspierających rozwój przedsiębiorczości

• agencje rozwoju regionalnego i lokalnego,

• ośrodki szkoleniowo-doradcze,

• fundusze pożyczkowo-poręczeniowe,

• parki naukowe, technologiczne, przemysłowe,

• inkubatory przedsiębiorczości, technologiczne, akademickie,

• centra transferu technologii i innowacji,

• centra obsługi inwestorów,

• organizacje skupiające przedsiębiorców

18. Warunki funkcjonowania w SSE

-Minimalny poziom inwestycji uprawniającej do zezwolenia na działalność w SSE- wynosi on we wszystkich strefach 100 tys. EURO

-Udział własny przedsiębiorcy w nakładach związanych z nowa inwestycją musi wynosić co najmniej 25%

-Działalność gospodarcza związana z ta inwestycją musi być prowadzona co najmniej przez 5 lat od dnia udzielenia pomocy

-Składniki majątku z którymi były związane wydatki inwestycyjne musza pozostać własnością przedsiębiorcy przez okres 5 lat od dnia ich wprowadzenia do ewidencji Śródków trwałych

19. Klaster a inicjatywa klastrowa

O ile wiec klaster jest obiektywną strukturą gospodarczą danego regionu, o tyle inicjatywa klastrowa jest świadomym przedsięwzięciem o formalnym lub nie formalnym charakterze (najczęściej formalnym) służącym rozwojowi współpracy pomiędzy poszczególnymi podmiotami życia gospodarczego, które już współtworzą lub mogą w przyszłości być uczestnikiem struktury rynkowej o charakterze klastrowym.

20. Przykłady „inicjatyw/klastrów

Świat

• Kalifornijski klaster win

• Klaster technologii informatycznej w Atlancie

• Klaster biotechnologiczny BioValley (tereny przygraniczne Francja- Niemcy-Szwajcaria)

• Sillicon Valley w USA (Dolina Krzemowa)

• Klaster producentów obuwia Vale Dos Sinos- Brazylia

Województwo podlaskie

• Fundacja „Klaster Polskie Jachty”

• Klaster Instytucji Otoczenia Biznesu

• Klaster Obróbki Metali

• Podlaski Klaster Bielizny

• Podlaski Klaster Piekarniczy- Stowarzyszenie

• Północno-Wschodni Klaster Edukacji Cyfrowej

• Wschodni Klaster Budowlany

21. Cechy klastra

- bliskość geograficzna

- powiązania łańcuch wartości

- interakcje

- wielość podmiotów „masa krytyczna”

- koopetycja = konkurencja + kooperacja

- ponadbranżowy charakter

-wspólnota celów podmioty utożsamiają się z tą samą wizja rozwoju branży, czy regionu

---