Klasyfikacja transportu poziomego.

OPŁACALNOŚĆ TRANSPORTU

odległość	środki transportu
do 6 km	ciągniki, kolej wąskotorowa
6 ÷ 15 km	samochody
powyżej 15 km	kolej normalnotorowa

Czynniki wpływające na wybór rodzaju środka transportowego:

- odległość przewozu,

- rodzaj przemieszczanych elementów.

- ilość (masa towarowa) przewożonych elementów,

Analiza i wybór odpowiednich środków transportowych powinny zapewnić:

- najniższą pracochłonność robót transportowo - ładunkowych,

- skrócenie cyklu pracy środka transportowego,

- zwiększenie zmianowej wydajności jednostek transportowych,

Roboty transportowo - ładunkowe stanowią 60 ÷ 70% ogólnej pracochłonności i 30 ÷ 35% kosztów obiektów budowlanych.

TRANSPORT DROGOWY (bezszynowy)

Wymaga dróg stałych i tymczasowych, których konstrukcja zależy od następujących czynników:

1. ilości masy towarowej, przewożonej w jednostce czasu (obciążenie drogi);

2. rodzaju środków transportowych i szybkości ich jazdy;

3. okresu eksploatacji drogi;

4. warunków gruntowych;

5. możliwości użycia miejscowych materiałów na budowę dróg;

Przykład:

Koszty transportu prefabrykatów przy różnych odległościach dowozu:

Odległość dowozu w km	Koszt w % od kosztu budynku
5 10 15 20	2,66 3,09 3,63 4,16

TRANSPORT SAMOCHODOWY

Ogólna klasyfikacja jednostek transportu samochodowego:

1. pojazdy bez urządzeń usprawniających pracę ładunkową (np. Star C-60, Żubr, Skoda);

2. pojazdy z urządzeniami do załadunku i wyładunku (np. wywrotki Star W-25, MAZ 205, Star - 25 z żurawiem hydraulicznym).

TRANSPORT CIĄGNIKOWY

3 rodzaje ciągników:

1. kołowe (Ursus C325, C328, C385, Zetor, Tatra)

2. gąsienicowe,

3. kołowo - gąsienicowe,

Ciągniki powinny pracować z wymiennymi pociągami przyczep → eliminacja dodatkowych maszyn wyładunkowych oraz budowy składowisk przyobiektowych.

TRANSPORT SZYNOWY

Zalety:

• nieznaczne opory jazdy;

• niskie koszty eksploatacji;

• możliwość przewozu na znaczne odległości;

• komfort przewozu;

Wady:

• mała elastyczność transportu wynikająca z zależności kierunku przewozu od układu torów;

• niewielkie dopuszczalne pochylenie podłoża torów i znaczne minimalne promienie łuków.

• wysokie koszty budowy w stosunku do okresu amortyzacji (rocznie ponad 200 tys. ton)

ORGANIZACJA TRANSPORTU

Metody organizacji transportu uwzględniające:

• niewymienialność zestawu

• wymienność zestawu (ciągnik plus przyczepy)

• konteneryzacja transportu (ciągłość pracy zapewniona dla ciągnika i przyczep)

Czas cyklu pracy T_j

- dla jednostki o niewymiennych zestawach:

T_j = t₂ +
+
+ t_w + t_m [godz.]

wyprowadzając:

v_śr =
(km/godz.)

T_j = t_z +
+ t_w + t_m

- dla jednostki z wymiennym zestawem przyczep:

1. Czas cyklu pracy ciągnika:

T_j^'c = 2(t_o + t_p) +
+
[t_o = t_p = 0,08 + 0,2h]

przy v_śr =

T_j^'c = 2(t_o + t_p +
)

2. Czas cyklu pracy transportu - zestawu drogowego przyczep:

T_j^'p = 2(t_o + t_p) +
+t₂ + t_w (godz.)

gdzie:

t_o - czas odczepienia ciągnika od pociągu

t_p - czas przyczepienia ciągnika do pociągu

WYDAJNOŚĆ PRACY Q_e w okresie t_godz.

Q_e = n • q • S_n (T / t_godz.)

Liczba cykli pracy: n =

gdzie:

q - nośność jednostki transportowej, T

S_n - wsp. wykorzystania nośności

S_n=
(m - masa średnia jednorazowo przewożonego ładunku)

S_w = wsp. wykorzystania czasu roboczego jednostki transportowej 0,80 ÷ 0,85

ZMIANOWA WYDAJNOŚĆ Q_{e zm}

Q_e =
q • S_n • S_w [T/zmiana]

Liczba jednostek transportowych - potrzebna do przewiezienia „M” ton masy towarowej w okresie zmiany:

M =

Zapewnienie ciągłości pracy maszyn załadunkowych i transportowych:

1. o niewymiennych zestawach:

(m - 1)t_z =
+ t_w
m =

Ilość jednostek transportowych m zwiększamy o 5 ÷ 10 %.

Praktyczna liczb jednostek np.:

m_p = m•(1,05÷1,10)

2. dla transportu w pojemnikach (kontenerach)

Liczby potrzebnych zestawów Z przy określonym czasie trwania cyklu transportowego oblicza się następująco:

Z =
[sztuk]

N_p - największa liczba ładunków w pojemnikach, przewidziana do przewozu w ciągu jednej zmiany, (szt.)

T_c - czas cyklu pracy zestawu, (min.)

T_c = t_mz + t_s +
+ t_mb +
+ t_p + t_r

t_mz - czas manewrowania oraz załadunku w zakładzie (5 min.)

t_s - czas na załatwienie formalności spedycyjnych (2 min.)

t_mb - czas manewrów, wyładunek przywiezionego pojemnika, załadunek pojemnika opróżnionego (6 min.)

t_p - łączny czas przerw w efektywnej pracy; wartość średnia:

t_p = (0,05÷0,07)•(t_mz +
+ t_mb +
)

t_r - rezerwa czasu t_r = t_p

Po podstawieniu:

T_c ≈ 1,12 L(
+
) + 13 min.

ORGANIZACJA TRANSPORTU SZYNOWEGO

Przepustowość:

P =
• S_wt

t - przerwy między przejazdami kolejnych pociągów,

S_wt - współczynnik wykorzystania czasu pracy linii kolejowej,

Wydajność pociągu Q_e:

Q_e = P•q•S_n [t / godz.]

q - ładowność pociągu,

S_n - ogólny współczynnik wykorzystania ładowności

Czas T_p cyklu pracy pociągu:

T_p = t_z +
+
+ t_w [min]

Sprawność przewozowa Q_s :

Q_s = N_p•q•S_n•S_wt

N_p - liczba potrzebnych pociągów,

Liczba potrzebnych pociągów Np. spełniających warunek ciągłości pracy lokomotywy:

(N_p - 1) t_z = t_w +
+

N_p =
(t_w + t_z +
+
)

TRANSPORT WEWNĘTRZNY

według rodzajów środków przewozowych:

1. 
   o napędzi mechanicznym lub ręcznie:

• taczki - do 100 metrów; pojemność 30÷75 [dm³]; masa 40 [kg]

• japonki do 200 metrów; pojemność 200 dm³]; masa ≈ 100[kg]

• wózki 3- i 4 kołowe o napędzie spalinowym i skrzynią uchylną - Marabut

• samochody i ciągniki- na rozległych placach budów np. na budowach dróg

2. szerokość torów - 600 [mm], 750 i 1000[mm]

• wywrotki kolebkowe - materiały sypkie

• platformy - materiały kawałkowe

• kolejki jednoszynowe - 2÷3 kolebkami o poj. 0,4 [m³] z ciągnikiem spalinowym v = 70 [m/ min]

3. liniowy - 100÷800 [m] w terenach górzystych itd.

4. ręczny: Koźlarz nosił w nosidełkach zaprawę i cegłę - historia.

Jednakże materiały „kruche” jak szkło drobne i lekkie a objętościowe.

Mężczyzna ładunek do 50 [kg] na odległość 25 [m] i wysokość do 4 [m]. wyjątki: dorywczo i przy odpowiednim wyposażeniu powyżej 50 [kg] i na odległość do 75 [m].

Długie przedmioty mogą być przenoszone przez jednego pracownika, gdy są lżejsze niż 3 [kg] i krótsze niż 4 [m].

• Pchanie wózka (bezszynowo) po nawierzchni utwardzonej i

równej < 40 [kg] + ciężar wózka.

• Na odległość 250 [m] lub pochyłości > 2% - masa ładunku pchanego < 30 [kg] na jednego mężczyznę.

TRANSPORT PIONOWY I SKOŚNY

• Krążki, dźwigniki, podnośniki

• Wyciągi budowlane; masa ład. > 30 [kg], natężenie przewozu > 200 [kg/h]

• Żurawie, suwnice

• Liniowy

• Maszyny transportu ciągłego

WYCIĄGI BUDOWLANE

Wysokość podnoszenia 15÷100 [m]

Udźwig 5÷25 [kN]

• masztowe

• wieżowe

PRZENOŚNIKI

• taśmowe

• wielonaczyniowe - kubełkowe

• śrubowe

• ślimakowe

• wstrząsowe

• grawitacyjne

Przenośnik taśmowy

Przenośnik śrubowy

T_t = 2(t_o +t_p) +
+
, przyjmując V_śr : Tt = 2(t_o + t_p +
)

Wykres rozkładu jazdy jednostek transportowych o niewymiennych zestawach (np. samochodów)

WYKRES ROZKŁADU JAZDY CIĄGNIKA

Wykres rozkładu jazdy ciągnika pracującego z trzema wymiennymi pociągami przyczep.

3

BLISKI

(wewnętrzny))

TRANSPORT

DALEKI

(zewnętrzny)

Bezszynowy

Szynowy

Linowy

Powietrzny

Wodny

Samochodowy

Ciągniki

Pociągi drogowe

Wozy konne

Pociągi

(normalnotorowe)

Wciągarki

Wózki

Barki

bliski (poziomy)

pionowy

skośny

I) kołowy

II) szynowy

III) liniowy

IV) ręczny

- wózki ręczne

- wózki spalinowe

- samochody

- ciągniki

cięgnowe

taśmowe

czołowe

zgarniarkowe

kubełkowe

stałe

przewożne

przenośne

wstrząsowe

pneumatyczne

pompy do bet. I zapraw

ślimakowe

bezcięgnowe

wałkowe

rynny spustowe i zasobniki

grawitacyjne

CECHA TRANSPORTU

Zasięg środków transportu

Charakter ruchu środków transportu

Miejsce transportu

Transport przerywany

Transport ciągły

Transport wewnątrz zakładu pracy - Transport wewnętrzny bliski

Transport na granicy zakładu pracy - Transport zewnętrzny

Transport poza zakładem pracy - Transport daleki - komunikacja

Transport o zasięgu ograniczonym

Transport o zasięgu nieograniczonym

Transport składowo - magazynowy

Transport produkcyjny

Transport drogowy

Transport kolejowy

Transport strumieniowy

Transport wodny

Transport lotniczy

Transport

wewnątrz-wydziałowy

Transport

między-wydziałowy

Transport stanowiskowy

Transport

między-stanowiskowy

---