ZAGADNIENIA PRZEDSZKOLNA
Co to jest rozwój i jakie są czynniki rozwoju?
Rozwój- szereg ukierunkowanych zmian: ilościowych i jakościowych. to zmiana zachowań, sposobu myślenia, mówienia, aktywności. Rozwój człowieka zachodzi w ciągu całego jego życia, a rozpoczyna się już od pierwszych chwil po urodzeniu.
Oznacza to, że zmierza on od stanów niższych do stanów wyższych np. ku lepszej organizacji, większej złożoności, precyzji, efektywności funkcji.
Przyrost pewnych właściwości, których wcześniej nie było lub było mało. To przyswajanie nowego doświadczenia, nowej wiedzy i umiejętności.
Czynniki rozwoju:
- genotyp
- wychowanie
- środowisko
- aktywność własna
Obszary zmian rozwojowych::
- zachowanie
- umysł
- osobowość
- relacje osoba-otoczenia
Jak należy rozumieć pojęcie wspieranie rozwoju dziecka?
WSPIERANIE ROZWOJU DZIECKA możemy rozumieć jako odniesienie do nauczyciela i jego pracy. Nauczyciel z XX wieku zaczął być określany jako facylitator, czyli osoba wspierająca i pomagająca w rozwoju dziecka.
O wspieraniu możemy mówić w kilku ujęciach:
Wspieranie jako kierowanie (funkcjonalno- behawioralnym)
Nauczyciel z góry kieruje rozwojem dziecka i procesem uczenia się. Steruje działaniami dziecka, ma swoje standardy nauczania, dokładnie planuje przebieg zajęć i przewiduje, czego się dzieci nauczą na zajęciach. Trzyma się konspektu, bardzo dokładnie planuje czynności swoje i dzieci. Wie, że każde jego poczynanie wywoła u uczniów określony efekt.
Wspieranie jako pomaganie dziecku w byciu sobą (humanistyczno-adaptacyjne)
Nauczyciel kieruje się zasadą, że każde dziecko rozwija się według określonych tendencji rozwojowych, a standardy rozwoju osiąga w sposób zindywidualizowany. Bazuje na tworzeniu z dzieckiem relacji interpersonalnych. Kluczowe jest dla niego to, aby dziecko rozumiało siebie, swoje emocje, zachowania innych przez pryzmat empatii i tolerancji. Taka edukacja oparta jest na budowaniu dziecięcej autonomii, bezwarunkowej akceptacji dziecka i koncentracji na dobrych stronach jego osoby. Nauczyciel jest przyjazny i otwarty, pozwala dziecku być sobą.
Wspieranie jako organizowanie przestrzeni dziecka (konstruktywistyczno-rozwojowe)
Nauczyciel organizuje przestrzeń edukacyjną. Zamiast tradycyjnej klasy w sali są kąciki (ośrodki) zainteresowań albo pomieszczenia, które są badawczymi stanowiskami pracy. Dorosły usuwa się w cień na rzecz aktywności dziecka - dziecko w centrum.
Wspieranie jako pomaganie (konstruktywistyczno- społeczne)
W tym podejściu istotna jest rola drugiego człowieka, który posiada więcej wiedzy i więcej kompetencji. Tą osobą może być nauczyciel, inne dziecko albo rodzic. Dorosły musi doskonale znać, co leży w strefie aktualnego rozwoju dziecka. Nauczyciel diagnozuje rozwój dziecka i określa poziom aktualnego rozwoju dziecka. Na tej podstawie daje dziecku zadania i projektuje zajęcia, które pomagają dziecku osiągnąć więcej, czyli mieszczą się w strefie najbliższego rozwoju.
Wspieranie emocjonalne (krytyczno- emancypacyjne)
Nauczyciel w takim stylu edukacyjnym pozwala dzieciom na prezentowanie swojego zdania i obronę własnego stanowiska. Wzmacnia u dzieci indywidualizm i angażowanie się społeczne. Uwrażliwia na przeciwstawianie się temu, co jest niezgodne z przekonaniami i wartościami, rozwija postawę nonkonformistyczną.
Nauczyciel przedszkola:
- powinien mieć dojrzałą osobowość i odpowiednie umiejętności
- powinien wiedzieć, że jest dla dziecka wzorem, modelem, którego zachowanie dziecko bacznie obserwuje, doświadcza i często przejmuje za swoje.
- autorytet nauczyciela nie wynika z tego jaką pełni funkcję, lecz z tego jakim jest człowiekiem
- od niego zależy w jakim stopniu dziecko będzie aktywne i jak będzie się rozwijało
- musi dobrze poznać dziecko i jego indywidualności
- najważniejsze jest zaspokojenie potrzeby bezpieczeństwa, akceptacji, szacunku
- nauczycielka powinna mieć wciąż nowe pomysły, aby pobudzać dzieci do aktywności, zaskakiwać ciągle czymś nowym, stwarzać sytuacje wyzwalające działanie twórcze.
- nauczyciel wspierający rozwój dziecka powinien być twórczy, otwarty na nowości,
- ważna jest także komunikacja między nauczyciele, a dzieckiem
W czym się przejawia korzystny wpływ edukacji przedszkolnej (wymień kilka argumentów).
KORZYSTNY WPŁYW EDUKACJI PRZEDSZKOLNEJ:
dzieci rozwijają się harmonijnie we wszystkich sferach życia
u dzieci chodzących do przedszkola zauważa się szybszy poziom w rozwoju
przebywanie w grupie rówieśniczej pozwala na kształtowanie swojej osobowości i wzajemnie uczenie się od siebie
w późniejszych latach dzieci chodzące do przedszkola oceniane są jako bardziej niezależne, otwarte, odważne
dzieci szybciej i łatwiej przyswajają materiał w klasach 1-3 ponieważ, mają opanowane podstawowe zagadnienia związane z pisaniem i czytaniem
są lepiej rozwinięte społecznie i łatwiej wchodzą w interakcje z rówieśnikami
Wymień kilka celów wychowania przedszkolnego określone w nowej podstawie programowej.
CELE WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO:
wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji,
budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe,
rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi,
stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych,
troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa
w zabawach i grach sportowych.
Jakie są zalety i wady zmian w edukacji przedszkolnej w latach 90 XX wieku. Wymień 3
PLUSY:
przedszkola integracyjne (niepełnoprawni z pełnosprawnymi)
wprowadzenie podziału na przedszkola publiczne i placówki niepubliczne, co daje większe możliwości wyboru placówki rodzicom
dwie formy organizacyjne: przedszkola i oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych
możliwość korzystania z programów autorskich opracowanych samodzielnie przez nauczycieli
większą rolę przykłada się do roli i jakości wychowania przedszkolnego
zwiększona została autonomia przedszkoli - od tej pory mogą wybierać system edukacyjny, możliwość wyboru programu oraz wyboru sposobów i metod pracy
MINUSY:
masowa likwidacja placówek przedszkolnych, zwłaszcza na wsi
brak reorganizacji struktury sieci przedszkolnej
zaniedbanie obszaru pedagogizacji rodziców i współpracy przedszkolna ze środowiskiem
Jakie znasz programy wychowanie przedszkolnego? Wymień 3 tytuły.
PROGRAMY WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO:
ABC... Program wychowania przedszkolnego XXI wieku
Odkrywam siebie i świat. Program wychowania przedszkolnego.
Ja to potrafię. Program edukacji przedszkolnej.
Razem z dzieckiem. Program wychowania przedszkolnego
„Ku dziecku” Barbara Bilewicz-Kuźnia i Teresa Parczewska
Jakie znasz czasopisma dotyczące edukacji przedszkolnej?
CZASOPISMA:
„Wychowanie w przedszkolu”
„Nauczycielka przedszkola”
,,One są wśród nas” ( w każdym numerze inna choroba)
„Bliżej przedszkola”
(Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, Ewa Zielińska, Marta Bogdanowicz, Miesięcznik interdyscyplinarnym, w którym publikowane są: specjalistyczne artykuły związane z edukacją czytelniczą, plastyczną, muzyczną, teatralną, ruchową, językową), aktualności prawne, scenariusze zajęć, felietony oraz nowości wydawnicze, bajki, wiersze, piosenki, informacje o szkoleniach, konferencjach, gotowe narzędzia, zabawy muzyczne, plastyczne, scenariusze zajęć, ćwiczenia, gry itp.)
W jakich formach może być prowadzona współcześnie edukacja przedszkolna?
FORMY EDUKACJI PRZEDSZKOLNEJ:
Przedszkola ( publiczne i niepubliczne)
Oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych
Zespoły wychowawcze - wybrane dni tygodnia
Punkty przedszkolne- świetlice, kluby
Ile jest celów określonych w nowej podstawie programowej wychowania przedszkolnego? Proszę wymienić kilka.
10 CELÓW:
stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych;
budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych;
wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności
wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne;
kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej;
Metody podające
Uczenie się przez przyswajanie
pokaz,
instrukcja
objaśnienia,
opowiadanie,
opis
Metody poszukujące
Uczenie się przez odkrywanie
rozmowa
doświadczenie
zagadki
eksperyment
obserwacja czynna
samodzielnych doświadczeń
społecznego porozumiewania się
Metody ekspresyjne
Uczenie przez przeżywanie
uprzystępniania sztuki
swobodnej ekspresji
zadań otwartych
zadań inspirujących
żywego słowa
Metody praktyczne
Uczenie przez działanie
zadań zamkniętych
metoda ćwiczeń
samodzielnych doświadczeń
zabawy dydaktyczne
Na czym polegają poszczególne etapy w metodzie projektów?
Metoda projektów- czyli jak wyzwalać, wyzwalać aktywność i promować samodzielność.
ETAPY W METODZIE PROJEKTÓW
Etap I
wybór tematu - w wyniku zainteresowań dzieci lub z inicjatywy nauczyciela
wprowadzenie do tematu w grupie
ustalenie listy pytań stanowiących podstawę aktywności dzieci
analiza dostępności materiałów, możliwość zaproszenia ekspertów i przeprowadzenia zajęć w terenie
ustalenie zakresu wspólnych doświadczeń dzieci
przygotowanie siatki tematycznej dotyczącej obecnego zasobu wiedzy dzieci
sporządzenie listy pytań do projektu „Czego chcemy się dowiedzieć?”
Etap II
wnikliwe zgłębianie tematu przez dzieci
próba znalezienia odpowiedzi na postawione pytania
uczniowie powinni mieć możliwość nabywania pewnych umiejętności, zadawania pytań, posługiwania się przyborami w pracach konstrukcyjnych oraz sporządzania rysunków z obserwacji
nauczyciel musi zaplanować zajęcia terenowe i spotkania z ekspertami
dzieci przedstawiają to, czego się dowiedziały za pośrednictwem rysunków, zapisków, konstrukcji czy inscenizacji
czasami w trakcie realizacji projektu dzieci zainteresują się jakimś tematem tak bardzo, że należy przerwać realizację projektu i zaspokoić ich aktualne zainteresowania dodatkowymi zajęciami
Etap III
uczniowie ustalają, jakimi nowo nabytymi informacjami chcą się podzielić z innymi i w jaki sposób to zrobią
nauczyciel przeprowadza dyskusję podsumowującą, powraca do siatki tematycznej, analizuje projekt w świetle dokumentacji, ocenia
Jakie korzyści przynosi praca metodą projektów? Wymień 5 korzyści dla dziecka i 5 płynących dla nauczyciela.
KORZYŚCI Z METODY PROJEKTÓW:
DZIECI:
- odkrywają świat;
- biorą udział w działaniach, które przynoszą im radość i są związane z ich zainteresowaniami;
- są w budujących relacjach z innymi ludźmi
- rówieśnikami i dorosłymi;
- mogą planować, wybierać, pokazać sobie i innym, co potrafią;
NAUCZYCIEL:
- widzą radość aktywnych, doświadczających świata dzieci, które lepiej poznają w toku różnych działań;
- mogą sobie pozwolić na twórczość i realizowanie własnych pasji poprzez wybór ciekawych tematów do opracowania według metody projektów;
- pokazują dzieciom złożony świat, którego cechą jest to, że jeden temat można poznawać i rozpatrywać z wielu różnych punktów widzenia (plastyki, muzyki, języka, ruchu, symboli, zdania innych osób);
- mają odwagę pracować odmiennymi sposobami, uwalniając się dzięki temu od rutyny i sprawdzonych schematów;
Ile jest obszarów edukacyjnych w podstawie programowej, wymień przykładowo 5.
15 OBSZARÓW EDUKACYJNYCH:
Wspomaganie rozwoju mowy dzieci.
Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.
Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych.
Wychowanie przez sztukę - dziecko widzem i aktorem.
Wychowanie przez sztukę - muzyka i śpiew, pląsy i taniec.
Wychowanie przez sztukę - różne formy plastyczne
Wymień 3 nazwiska działaczy pedagogicznych i społecznych związanych z pedagogiką przedszkolną i podaj ich zasługę:
MARIA WYRYHO- RADZIWIŁOWICZOWA:
- założyła zakład freblowski
- była wydawca pierwszego pisma przedszkolnego ,,Przegląd pedagogiczny”
- dzięki niej powstało specjalne koło wychowanie przedszkolnego
- opublikowała książkę metodyczną ,,Wychowanie przedszkolne”
FREDERYK FROBEL:
- zwany z zakładania ogródków freblowskich
- opracował system wychowania w przedszkolu
- wychowanie przez pracę
- dary freblowskie (zabawki edukacyjne, 8 darów)
J.F. OBERLIN:
- tworzył ochronki
-organizował dla wiejskich dziewcząt kilkutygodniowe kursy, na których zdobywały one niezbędne wiadomości i umiejętności.
Wymień 3 tytuły współczesnych książek które poleciłabyś początkującej nauczyciele przedszkola.
Barbara Bilewicz-Kuźnia, Teresa Parczewska, Metoda projektów w edukacji dziecka
Anna Klim-Klimaszewska, Pedagogika przedszkolna
Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, Zielińska Ewa Dziecięca matematyka
Wymień 3 nazwiska współczesnych pedagogów przedszkolnych i ich zasługę lub tytuł publikacji.
Marta Bogdanowicz:
Założycielka Polskiego Towarzystwa Dysleksji, opracowała skalę Ryzyka Dysleksji, Skalę Obserwacji Zachowań Dzieci i Rodziców, Skalę Oceny Skuteczności Metody Dobrego Startu
Edyta Gruszczyk-Kolczyńska:
Autorka ponad 260 artykułów, monografii naukowych, książek i podręczników dla nauczycieli, multimedialnych programów edukacyjnych dla dzieci, filmów dydaktycznych dla rodziców i nauczycieli, wykładów telewizyjnych
Autorka pionierskiej i wielokrotnie wznawianej książki - „Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki : przyczyny, diagnoza, zajęcia korekcyjno-wyrównawcze”
Ustaliła przyczyny nadmiernych trudności i niepowodzeń w uczeniu się matematyki oraz mechanizmy niszczące motywację do nauki u dzieci, a także opracowała skuteczne działania naprawcze dla tych obszarów.
Jest autorką programów edukacyjnych, książek, przewodników metodycznych i pakietów środków dydaktycznych dla rodziców i nauczycieli z serii Dziecięca matematyka
Ewa Zielińska:
Współautorka (wraz z prof. Edytą Gruszczyk-Kolczyńską) programów edukacyjnych, podręczników i artykułów dla rodziców i nauczycieli przedszkola
Jest także współautorką pakietów pomocy i zabawek edukacyjnych dla dzieci
Wspólnie z prof. Edytą Gruszczyk-Kolczyńską prowadzi badania nad metodami lepszej efektywności procesu wychowania i kształcenia dzieci w warunkach przedszkola.
Zajmuje się podnoszeniem kwalifikacji nauczycieli przedszkola poprzez wykłady i warsztaty
W swoim dorobku ma: współautorstwo 3 programów autorskich, 7 książek, autorstwo i współautorstwo ponad 40 artykułów metodycznych, współautorstwo 5 pakietów pomocy dydaktycznych i zabawek edukacyjnych dla młodszych i starszych przedszkolaków
Anna Klim-Klimaszewska:
Jest doświadczonym nauczycielem akademickim o wysokich kwalifikacjach w zakresie pedagogiki. Jej zainteresowania skupiają się wokół problematyki wychowania przedszkolnego, o czym świadczy bogaty dorobek naukowy liczący około 200 publikacji naukowych i popularno-naukowych wydanych w kraju i za granicą
Wymień cechy zabawy
CECHY ZABAWY:
Jest działaniem swobodnym ( podjęta z własnej inicjatywy, złamaniem dobrowolności w zabawie są polecenia dorosłego: idź się bawić!
Jest działaniem bezinteresownym (działanie bezproduktywne, podjęte ze względu na przyjemność)
Fikcyjność (dotyczy czasu, miejsca, rekwizytów. Przedmioty mają znaczenie umowne, fikcyjne)
Element napięcia i emocja ( dziecko tworzy na gorąco, dziecko buduje równowagę między tym co jest dla niego bezpieczne, a co nie)
Reguły, normy (dziecko, aby było dobrym partnerem do zabawy ,musi przestrzegać reguł)
Funkcje zabawy
FUNKCJE ZABAWY:
KSZTAŁCĄCA- dziecko w zabawie bada swoje zmysły, bada właściwości przedmiotów, gromadzi wiedzę o celach tego przedmiotu, manipuluje różnymi przedmiotami. Dziecko kształtuje pojęcia matematyczne, doskonali motorykę, rozszerza wiedzę o świecie, poszerza krąg doświadczeń, wzbogaca wiedzę o samym sobie, o swoich możliwościach
WYCHOWAWCZA- dziecko przyswaja normy i reguły życia społecznego, uczy się ich przestrzegania, uczy się ról.
TERAPEUTYCZNA- w zabawie dziecko może dać ujście agresywnym popędom, odreagować przykrości i lęki, bez obawy, że narazi się na negatywne konsekwencje. W zabawie występuje wznoszenie się i opadanie pobudzenia emocjonalnego.
PRZYSTOSOWAWCZA- umożliwia badanie świata. W zabawie dziecko opracowuje schemat postępowania, który zastosowuje w sytuacjach realnych. Dziecko w ten sposób chroni i oswaja się przed sytuacjami przykrymi, przystosowuje się do nowych trudnych sytuacji w zabawie.
PROJEKCYJNA- wyraża się w tym, że dziecko bez kontroli swoich zachowań ujawnia w zabawie swoje przeżycia, słabe i mocne strony, albo elementy kultury
STYMULACYJNA- w zabawie zaczyna dominować znaczenie rzeczy, a nie jej wygląd zewnętrzny. Dziecko na drodze zabawy znajduje nowe przeznaczenie przedmiotu.
Rodzaje zabaw
RODZAJE ZABAW:
MANIPULACYJNA- polega na niespecyficznym (pociąganie, potrząsanie, szturchanie), albo na specyficznym (wkładanie, otwieranie, zamykanie, składanie i rozkładanie) manipulowaniu przedmiotami
KONSTRUKCYJNE- prowadzą do wytwarzanie konstrukcji przy użyciu różnych materiałów. Uczy planowanie, organizowania, przewidywania i osiąganie celu
TEMATYCZNE- polegają na naśladowaniu pojedynczych czynności dorosłego
SYMBOLICZNE- przejawiają się w zastępowaniu jednych przedmiotów innymi
RECEPTYWNE- polegają na obserwowaniu, obiektów i zdarzeń
RUCHOWE- rozwijają cechy motoryki u dziecka: siła, zwinność, gibkość, szybkość, wytrzymałość ( bieganie, skakanie, pełzanie itp.)
Na czym polega stymulująca rola zabawy?
STYMULACYJNA ROLA ZABAWY:
dziecko w zabawie zaczyna się coraz bardziej kierować znaczeniem danego obiektu, a nie jego zewnętrznymi, dostępnymi percepcyjnie właściwościami
w zabawie symbolicznej, której pojawienie się jest symptomem rozwoju intelektualnego, pojawia się nowa struktura - aspekt semantyczny
to znaczy, że zaczyna dominować znaczenie rzeczy, a nie jej wygląd zewnętrzny w toku rozwoju dziecka oddziela się pole wizualne od pola znaczeniowego, co pozwala stworzyć nowe przeznaczenie przedmiotu
dzieci 2-3-letnie potrzebują konkretnych przedmiotów, rzeczywistej zabawki - czynnikiem dominującym jest percepcja
W jaki sposób uczy się dziecko w wieku przedszkolnym?
Aktywność- cecha temperamentu, która przejawia się w zróżnicowanej ilości i zakresie podejmowanych działań o różnej wartości stymulującej.
Aktywność jest podstawowym mechanizmem uczenia się. Może przybierać różne formy:
zabawa
nauka
praca
W ich obrębie wyróżnia się:
aktywność motoryczną - która wyraża się poprzez manipulowanie przedmiotami i wytworami przyrody
aktywność sensoryczną (percepcja) - odbieranie różnych informacji za pomocą zmysłów z otaczającego świata oraz sygnałów pochodzących z własnego organizmu
aktywność intelektualna - jest to analiza, synteza, abstrahowanie, generalizowanie pozwalające na pośrednie posiadanie rzeczywistości
aktywność emocjonalna - wyraża się w kształtowaniu nastawienia do świata poprzez doznawanie różnych uczuć, przyjemności czy przykrości
Rodzaje aktywności:
kierowana
polega na organizowaniu zajęć dydaktycznych realizowanych według prawideł pedagogiki przedszkolnej mających cele wynikające z podstawy programowej i polegające na wspieraniu uczenia się spontanicznego (przy okazji) i reaktywnego (angażuje słuchanie, koncentracje, dziecko się mobilizuje, jest bodziec więc jest też reakcja)
inspirowana
organizowanie zajęć prowadzonych metodą projektowania okazji edukacyjnych i twórczych działań, stawiania dzieciom zadań otwartych i realizacja złożonych projektów, które angażują dzieci i rodziców w domu i przedszkolu
spontaniczna (zabawowa)
zadanie nauczyciela polega na zorganizowaniu przestrzeni do zabaw (kącików) oraz zapewnieniu dzieciom warunków do prowadzenia zabaw swobodnych
Czym różni się projekt od konspektu?
Konspekt - jest planem metodycznym, który wytycza przebieg zajęć, lekcji. Przetwarza treść kształcenia w sytuacje dydaktyczne, które skłaniają uczniów do wykonywania przewidzianych czynności. Sytuacje te mają na celu dostarczenie uczniom odpowiednich doznań poznawczych
Projekt - pogłębione badanie problemu o dużej wartości poznawczej. Jego zasadniczą cechą jest aktywność badawcza osób biorących w nim udział. . W projekcie występuje ogólny zamysł, zakładający modyfikację działań w zależności od potrzeb dzieci i nauczyciela oraz warunków organizacyjnych i materialnych. Występują w nim także zamierzenia, które mogą ulec zmianie w zależności od pomysłowości osób w nim uczestniczących.
Co to jest projekt?
Powyżej
Wskaźniki dojrzałości do uczenia się matematyki?
Dojrzałość do uczenia się matematyki - odpowiedni poziom rozwoju tych procesów poznawczych, które dziecko angażuje w trakcie nabywania wiadomości i umiejętności matematycznych w szkole.
Aspekty dojrzałości psychicznej do uczenia się matematyki:
Świadomość w jaki sposób należy poprawnie liczyć przedmioty.
Odpowiedni poziom operacyjnego rozumowania.
Zdolność do funkcjonowania na poziomie symbolicznym i ikonicznym bez potrzeby odwoływania się do poziomu enaktywnego (działanie na przedmiotach). - J. Bruner
Stosunkowo wysoki poziom odporności emocjonalnej na sytuacje trudne.
Należyta sprawność manualna, precyzja spostrzegania oraz koordynacja wzrokowo - ruchowa
Co to jest czytanie?
CZYTANIE:
Aspekt techniczny
czytanie to tworzenie dźwiękowej formy słowa na podstawie jego obrazu graficznego
czytanie wymaga umiejętności rozpoznawania, różnicowania drobnych elementów pod względem kształtu, kierunku oraz eliminowania cech nieistotnych
nauczyciel ocenia i uczy kojarzenia grafemów z fonemami, różnicowania ich oraz przekładania słów pisanych (drukowanych) na mówione
Identyfikacja - rozpoznanie, odtworzenia. Dziecko widzi literę, rozpoznaje i wypowiada
Aspekt semantyczny (zrozumienie):
ocena czytania ze zrozumieniem
nauczyciel ocenia i uczy rozumienia tekstu i znaczeń zawartych w tekście
Aspekt krytyczno-twórczy
nauczyciel ocenia i uczy krytycznego i refleksyjnego oceniania przeczytanych treści oraz zdolności ustosunkowania się do tekstu i jego oceny w kontekście własnego doświadczenia i indywidualnej interpretacji.
Co to jest pisanie?
PISANIE- jest całością psychomotoryczną obejmującą słuchowe wydzielanie głoski, znalezienie jej odpowiednika literowego, zapamiętanie litery oraz rozmieszczenia liter w wyrazie. Jest złożonym procesem psychicznym, w którym można wyodrębnić trzy podstawowe elementy:
psychologiczny (analiza i synteza dźwiękowa, wzrokowa, ruchowa)
fizjologiczny (polega na skomplikowanych pobudzeniach nerwowych, ich integracji w korze mózgowej i aparacie ruchowym ręki)
motoryczny (na ten element składają się skoordynowane ruchy manualne)
Przygotowanie do pisania jest procesem długotrwałym, obejmującym:
zharmonizowanie dużych i małych ruchów kończyny z równoczesną umiejętnością włączania napięć poszczególnych grup mięśni i sterowanie siłą nacisku
konieczność posługiwania się szeregiem drobnych, nieznacznie zróżnicowanych ruchów
płynny ruch wiązania kilku elementów graficznych
rozpoczynanie pisania wyrazów i właściwe pisanie ich w liniach
utrzymywanie właściwych odstępów między literami i liniami oraz określonych rozmiarów (szerokości i wysokości liter)
Na czy polega wyrabianie gotowości do nauki czytania?
BRAK
Jakie Pani zna metody czytania w przedszkolu. Proszę jedna scharakteryzować.
METODY CZYTANIA W PRZEDSZKOLU:
Syntetyczne - dzieci poznają najpierw wymawiane samogłoski, potem spółgłoski, litery, układy, sylaby.
odmiana sylabowa: dzieci poznają sylaby, tworzą z nich wyrazy
odmiana alfabetyczna: poznają alfabet, sylaby, wyrazy
czytanie globalne
analiza następuje później i ma na celu utrwalenie wyrazu
Analityczne- proces nauki czytania rozpoczyna się od wyrazów.
Analityczno - syntetyczne- podstawą analizy jest tzw. wyraz podstawowy.
wyodrębnia się sylaby, potem głoski z wyrazu podstawowego, najpierw słuchowo (dźwiękowo) odpowiednio głoski, samogłoski, spółgłoski, potem wzrokowo głoski zapisane sylabami literowymi
z podanych głosek tworzą nowe wyrazy, dzięki temu zdobywają umiejętności odczytywania nowych wyrazów na podstawie uprzednio poznanych głosek
Jakie treści matematyczne realizuje się na etapie edukacji przedszkolnej?
Orientacja przestrzenna
rozróżnienie lewej i prawej strony
określanie kierunków i ustalanie położenia obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w stosunku do innych obiektów
określanie kierunków oraz miejsca ma kartce papieru
rozumienie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym roku kartki
Czynność klasyfikacji
dziecko grupuje obiekty w sensowny sposób i formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje
wskazuje obiekty podobne i te, które są inne
Myślenie dedukcyjne
dziecko przewiduje, w miarę swoich możliwości, jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach
stara łączyć się przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidywać, co się może zdarzyć
Pojęcie liczby naturalnej
dziecko liczy obiekty i rozróżnia błędne liczenie od poprawnego
ustala równoliczność dwóch zbiorów
posługuje się liczebnikami porządkowymi
wyznacza wynik dodawania i odejmowania, pomagając sobie liczeniem na palcach lub na innych zbiorach zastępczych
Pomiary różnych wielkości
mierzenie figur geometrycznych, naczyń i czasu
dziecko wie, na czym polega pomiar długości
zna proste sposoby mierzenia: krokami, stopa za stopą
zna stałe następstwo dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku