153

2.2. OBLICZANIE WYTRZYMAŁOŚCIOWE ELEMENTÓW PRZEKŁADNI [20], [21], [27], [28]

; (Na przykładzie podnośnika)

3.4t Krytyczna wartość siły ściskającej Q_b, przy której śruba ulega wybaczeniu:

3.4.1.    dla A 5100    Q^^E J/Ll>Q, N,

3.4.2.    dla 40$ A< 100    <?_b= cr_b-S~(a-b-A) Q, N.

Wartości współczynników a i b (tabl. 2.3.4).

Niespełnienie warunku Q_bźQ wymaga zwiększenia średnicy śruby z powrotem do p. 1.3 lub dobom materiału śmby o podwyższonych własnościach mechanicznych,

3.4.3.    dla A <40 wyboczenie śruby nie sprawdza się,

3.4.4.    krytyczna wartość siły ściskającej Q_b dla prętów o przekroju poprzecznym zmiennym skokowo (rys. 2.3.4).

4.    MOMENT TARCIA W GWINCIE 3V=0,5(? d₂ tg(7+P’).

N-mm.

5.    WYMIARY NAKRĘTKI (rys. 2.4.2a)

5.1.    Wysokość nakrętki h=i’_l d₁, mm.

5.2.    Liczba zwojów w nakrętce Z=h/P (Z_lnu $10:12). Niespełnienie warunku (Z$10U2) wymaga zmniejszenia i>_h z powrotem do p. 1.1 lub zwiększenia P z powrotem dop. 1.3.

5.3.    Zewnętrzna średnica nakrętki z warunku wytrzymałości na rozciąganie (z uwzględnieniem skręcania)

D_a - ^4• 1,3 Q/(rr kr)+£/² , mm, k, (tabl. 2.3.3).

5.4.    Dla nakrętki o konstrukcji kołnierzowej

5.4.1.    Zewnętrzna średnica kołnierza z warunku wytrzyma -łości na naciski jednostkowe

D*= V4 (?/(TT-k_d )+D², mą    k'_d (tabl. 2.3.3).

5.43.. Wysokość kołnierza nakrętki hi =(0^0^0,25) h, mm. Warunek wytrzymałości kołnierza na ścinanie T=QĄTx D_a ht)<k_t , MPa, ir, (tabl. 2.3.3).

5.4.3.    Moment tarcia na podporowej powierzchni nakrętki

T_a = Q-fiDl-Dly[3(D}-Dl)l    N-mm.

5.4.4.    Warunek nieruchomości nakrętki 7'_to>7i_gw, N-mm.

Niespełnienie tego warunku potrzebuje blokady nakrętki momentem ^bl ~^fgw ^tai    N-mm.

5.5.    Realizacja blokady nakrętki:

5.5.1.    Wkrętami obliczanymi na ścinanie

rys. 2.4.2a    r=4-2T_w ĄD^nd^k,, MPa,

rys.2.422b r=2T_h} /(D_B d^-L^)<k,, MPa, d_Wk, - średnica i długość wkręta, mm.

5.5.2.    Połączeniem wpustowym - rys. 2.4.2c.

5.5.3.    Pasowaniem ciasnym - rys. 2.4.2d.

6.    WYMIARY KORONY (rys. 2.4.la).

6.1. Zewnętrzna średnica powierzchni oporowej korony

6.6. Konstrukcja mechanizmu zapadkowego (p. 2.6).

7. SPRAWDZENIE WYTRZYMAŁOŚCI ŚRUBY.

= i [4ę / (u- d] )] ²+3[77(0,2 d₃³ )]²$ k_c,    MPa,

T - moment skręcający śrubę:    N-m,

-    dla podnośników 7'-=T_lgw,

-    dla pras, ściągaczy 7'=7’^_w+7'_ti.

Niespełnienie tego warunku wymaga zwiększenia średnicy śmby z powrotem do p. 1.3 lub dobom śmby o podwyższonych własnościach mechanicznych; k_c (p. 1.2).

PARAMETRY ZADANE:

Udźwig Q, N. Wysokość podnoszenia L, mm. Zarys gwintu. Materiał śruby i nakrętki.

1.    DOBÓR ŚREDNICY GWINTU.

1.1.    średnica podziałowa gwintu di z umowy wytrzymałości zwojów nazużycie _d^{_QKjx.^_H._kd) , mm,

k_d - wartość dopuszczalnych nacisków jednostkowych, MPa (tabl. 2.3.1),

V* - współczynnik wysokości nakrętki

/d₂~ł >2:2,5    (A - wysokość nakrętki),

Vł» - współczynnik wysokości gwintu    (H_t-

czynna wysokość gwintu; P- podziałka) (tabl. 2.3.2).

1.2.    Wewnętrzna średnica gwintu di z umowy wytrzymałości trzpienia śruby na ściskanie z uwzględnieniem skręcania

dj'= l4p Q/(7T kc) ,    mą

p *=1,3 - współczynnik uwzględniający wpływ naprężeń skręcających w przekroju śruby, k_c - naprężenia dopuszczalne na ściskanie k_e=Xe /3, MPa (R, - tabl. 4.2.1).

1.3.    Według PN dla określonego zarysu gwintu (2.5) dobiera się gwint o średnicy zewnętrznej d w taki sposób, żeby

d₂$di i    d₃^d j.

Wyjściowe parametry gwintu

d, d_u d₂, d₃, Di, Di, P, mm. Wielkości d i P muszą być skojarzone (2.5).

2. WARUNEK SAMOHAMOWNOŚCI GWINTU 7<P', st,

7* arc tgLp/(n d₂)j - kąt wzniosu linii zwoju, st, p'- arc tg(f /cosa) - zastępczy kąt tarcia, st, f - współczynnik tarcia dla skojarzonych par materiałów (tabl. 2.3.1),

a - kąt pochylenia oporowej powierzchni gwintu (tabl. 2.3.2).

3.    SPRAWDZANIE ŚRUBY NA WYBOCZENIE.

3.1.    Długość ściskanej części śruby (rys. 2.3.1)

L,=L+A,+ 0,5ń,    mm.

3.2. Długość wyboczeniowa L_v=p.L_u    mm, fx - współczynnik wyboczeniowy długości śmby zależny

od sposobu zamocowania końców ściskanej śmby (rys. 2.3.3).

3.3.    Smukłość śruby \=L_w/i_am,

mm - promień bezwładności,

7= ndi/64, mm⁴- moment bezwładności,

S= -ndi/4, mm²-przekrój śruby.

(przy d_p=(0,6f0,7)rf - z umowy wytrzymałości na zu-życie) Ą=4QĄnkd)+ di², mą (di~d_a, rys. 2.4.la). 62. Inne wymiary korony (rys. 2.4.la).

6.3.    Moment tarcia na oporowej powierzchni korony

T_± = Qf{Dl-d’₀ ^J)/[3(D_P- d'₀ ^J)],    N-mm,

6.3.1.    dla płaskich powierzchni oporowych d₀ i D₀ (rys. 2.4.1a-ą),

6.3.2.    dla niepłaśkich powierzchni oporowych

d_o=0, D₀=2a\

a^l.W^OWE,__ mm, (rys. 2.4.1 e),

0=1,109^ Q-R,-RiĄE(Ri-RJ], mm (rys. 2.4.1f), R, R_u R₂ - promienie kulistych powierzchni, mą E -2,l-10⁵-moduł sprężystości, MPa.

6.4. Długość rękojeści L,=(7)^+7_&)l(F_r Z/K_z),    mm,

F_r $ 300 N - wysiłek robotnika,    Z_r =1 I K_z-\

Z_r - ilość robotników,    Z_r =2 I A/=0,8

K, - współczynnik niejednoczesnego przykładania wysiłku robotników.

6.5.    Średnica rękojeści dla k_t = 100U20 MPa

d.^HWŹTKjLPÓ^DMÓJkP) ,    mm.

8. SPRAWNOŚĆ PRZEKŁADNI.

v=*gy'My+p')+2 V( <?-^)l-9. WYMIARY KORPUSU (rys. 2.3.1).

9.1.    Wysokość Z₄=E+(10i20)+ń-A_ł.    mm.

9.2.    Wewnętrzna średnica korpusu u podstawy przy zbieżności 1:5 D_br=d_ł»+[Ł+( 10:20)]/5, d^rłw=D_p+10 mm.

9.3.    Zewnętrzna średnica korpusu u podstawy z umowy wytrzymałości na naciski powierzchniowe

Ą*-\^!4 QKn k‘_d)+D^, mm, k_d=4 MPa-dla drzewa.

9.4.    Grubość ścianki korpusu (<5$8 mm) sprawdza się na ściskanie z uwzględnieniem skręcania

<t_c^<t_c'²+3t^t< k_c, oi =4<?/7t[(d^+2 6)-d^)], r ^T_tgvl{n{<_<d_kw+2S )<-dL]/[16(rf^+20)]}, k_c=50:60 MPa - dla żeliwa.