153
(Na przykładzie podnośnika)
czynna wysokość gwintu; P- podziałka) (tabl. 2.3.2). 5. WYMIARY NAKRĘTKI (rys. 2.4.2a)
3.4. Krytyczna wartość siły ściskającej Qkr, przy której śruba ulega wyboczewu:
3.4.1. dla A 3400 <?to=7r^EJ/L^Qt N,
3.4.2. dla 40$ X< 100 <?b= a^S^a-b A) S>. Q, N.
Wartości współczynników a i b (tabl. 2.3.4).
Niespełnienie warunku Qb^Q wymaga zwiększenia średnicy śruby z powrotem do p, 1.3 lub doboru materiału śruby o podwyższonych własnościach mechanicznych,
3.4.3. dla A< 40 wyboczenie śruby nie sprawdza się,
3.4.4. krytyczna wartość siły ściskającej dla prętów o przekroju poprzecznym zmiennym skokowo (rys. 2.3.4).
4. MOMENT TARCIA W GWINCIE 7^=0,5 Q ■ dr tg(7+p’)>
N-mm.
t=QĄj\-Db-ht)^,ks ,MPa, A, (tabl. 2.3.3).
5.4.3. Moment tarcia na podporowej powierzchni nakrętki 8 SPRAWNOŚĆ PRZEKŁADNI
Ta = Qf(Dk-D, )/[3(Oj -/>„)], N-mm. =«g 7 /[tg(7+pi+2 r*/( ę d,)].
5.4.4. Warunek nieruchomości nakrętki Tto>7Lw, N-mm.
Niespełnienie tego warunku potrzebuje blokady na- WYMIARY KORPUSU (rys. 2.3.1). krętki momentem TbJ = 7igw-, N-mra. 9,1. Wysokość Lk=L+(l 0 i20)+h -hk,
5.5. Realizacja blokady nakrętki:
5.5.1. Wkrętami obliczanymi na ścinanie
rys. 2.4.2a r=4*2 TbI ĄD.ud^k,, MPa,
rys. 2.4J2b t=2 Tbl /(DfldwkLwk)<*s, MPa,
dwk, Lwk - średnica i długość wkręta, mm.
5.5.2. Połączeniem wpustowym - rys. 2.4.2c.
5.5.3. Pasowaniem ciasnym- rys. 2.4.2d.
*,=1
K,=0,8
Fr $ 300 N - wysiłek robotnika, ZT - ilość robotników,
Kx - współczynnik niejednoczesnego przykładania wysiłku robotników.
6.5. Średnica rękojeści dla kg= 100-420 MPa
dr = *VFr Z/Kz(Lr-6,5DM0jkgY, mm.
6.6. Konstrukcja mechanizmu zapadkowego (p. 2.6). kT (tabl. 2.3.3). 7. SPRAWDZENIE WYTRZYMAŁOŚCI ŚRUBY.
[4ę/(wdJ)]’+3[r/(0,2d1I)]1§ MPa,
T - moment skręcaj ący śrubę: N*m,
- dla podnośników T- ,
- dla pras, ściągaczy T=T^+TU.
Niespełnienie tego warunku wymaga zwiększenia średnicy śruby z powrotem do p, 1.3 lub doboru śruby o podwyższonych własnościach mechanicznych; kc (p. 1.2).
PARAMETRY ZADANE:
Udźwig Q, N. Wysokość podnoszenia L, ram. Zarys gwintu. Materiał śruby i nakrętki.
1. DOBÓR ŚREDNICY GWINTU.
1.1. Średnica podziałowa gwintu dj z umowy wytrzymałości zwojów . zużycie
kd - wartość dopuszczalnych nacisków jednostkowych, MPa (tabl. 2.3.1),
- współczynnik wysokości nakrętki
/di= 1,2? 2,5 (h - wysokość nakrętki),
— współczynnik wysokości gwintu if>n~H\/P (Ht-
1.2. Wewnętrzna średnica gwintu di z umowy wytrzymałości trzpienia śruby na ściskanie z uwzględnieniem skręcania
i4p-Q/(n-J(c) , mm,
^ =1,3 — współczynnik uwzględniający wpływ naprężeń skręcających w przekroju śruby, k0 - naprężenia dopuszczalne na ściskanie kc R.J3, MPa (Re — tabl. 4.2.1).
1.3. Według PN dla określonego zarysu gwintu (2.5) dobiera się gwint o średnicy zewnętrznej d w taki sposób, żeby
i
Wyjściowe parametry gwintu
d, du d2, d3, Du Di, P, mm. Wielkości d i P muszą być skojarzone (2,5).
5.1. Wysokość nakrętki i»=Vi'd2, mm.
5.2. Liczba zwojów w nakrętce Z- b/P (Z^ $40-: 12). Niespełnienie warunku (Z$10-42) wymaga zmniejszenia i>h z powrotem do p. 1.1 lub zwiększenia P z powrotem do p. 1.3.
5.3. Zewnętrzna średnica nakrętki 2 warunku wytrzymałości na rozciąganie (z uwzględnieniem skręcania)
Bb^\J4.1,3 Q/(n-kr)+d1 ,mm,
5.4. Dia nakrętki o konstrukcji kołnierzowej
5.4.1. Zewnętrzna średnica kołnierza z warunku wytrzymałości na naciski jednostkowe
D*=U Q/(7T-kd )+D*‘, mą kd (tabl. 2.3.3).
5.4.2. Wysokość kołnierza nakrętki by=(0,20? 0,25)h, mm. Warunek wytrzymałości kołnierza na ścinanie
6. WYMIARY KORONY (rys. 2.4.la).
6.1. Zewnętrzna średnica powierzchni oporowej korony
(przy ^^(0,6 : 0,7) d - z umowy wytrzymałości na zu życie) D0=UQ/(ń-kd)+d'0rf mm, (d'0~d0, rys, 2.4.la).
6.2. Inne wymiary korony (rys. 2.4. la).
6.3. Moment tarcia na oporowej powierzchni korony
T*= Qf(Bl-d’02)(V(Pl- d*1)], N-mm,
6.3.1. dla płaskich powierzchni oporowych d0 i D0 (rys. 2.4.1a-d),
6.3.2. dla niepłaskich powierzchni oporowych
d0=0, D0=2a\
a‘=\,lQ9lQ R/E, mm, (rys. 2.4.1e),
o'=l,109T/ ę Ri-RĄElRr^i mm (rys. 2.4.10, R, R], Rj - promienie kulistych powierzchni, mą E =2,1-105-moduł sprężystości, MPa.
6.4. Długość rękojeści L, =<T^+T* )/(Fr , mm,
9.2. Wewnętrzna średnica korpusu u podstawy przy zbieżności 1:5 ^-^+(£+(10x20)1/5. d^-Da+10mm.
9.3. Zewnętrzna średnica korpusu u podstawy z umowy wytrzymałości na naciski powierzchniowe
Ą^4 ę/i-n k^+D^, mą kd=4 MPa- dla drzewa.
9.4. Grubość ścianki korpusu (<5 $ 8 mm) sprawdza się na ściskanie z uwzględnieniem skręcania
kc, Oi =4Q/7t[(rfw+2ó)1-d^,)], T"7'^./|n[(</,. I2<5 )* <t;.]/[l6(hlw+2ó)]}, Jrc=50:60 MPa - dla żeliwa.
WARUNEK SAMOHAMOWNOŚCI GWINTU 7<p\ st,
7= arc tg[p/(rr d2)] - kąt wzniosu linii zwoju, st, p‘- arc tg(/7cosa) - zastępczy kąt tarcia, st, f - współczynnik tarcia dla skojarzonych par materiałów (tabl. 2.3.1),
a - kąt pochylenia oporowej powierzchni gwintu (tabl. 2.3.2).
SPRAWDZANIE ŚRUBY NA WYBOCZENIE.
3.1. Długość ściskanej części śruby (rys. 2.3.1)
0,5ń, mm.
3.2. Długość wyboczeniowa Lw=*fi’Lu mm, /i - współczynnik wyboczeniowy długości śruby zależny
od sposobu zamocowania końców ściskanej śruby (rys. 2.3.3).
3.3. Smukłość śruby \-Lw/inńa,
'= 0,25dj, mm - promień bezwładności,
/= ix-d*/64, mm4- moment bezwładności,
5= n-dj/4, mm1-przekrój śruby.