153
(Na przykładzie podnośnika)
mm.
^=/»/d2-1,2 :2,5 (/»-wysokość nakrętki), 4. MOMENT TARCIA W GWINCIE T,~=0,5<? d2 tg(7+A),
- współczynnik wysokości gwintu HjP (HN mm czynna wysokość gwintu; P- podziałka) (tabl. 2.3.2). 5. WYMIARY NAKRĘTKI (rys. 2.4.2a)
Dż= \ 4 Q/(u kd )+D01, mm,
5.4.2. Wysokość kołnierza nakrętki A* =(0,20^0,25) A, mm.
Warunek wytrzymałości kołnierza na ścinanie T=Q/(u-Da bk)< kt , MPa, £, (tabl. 2.3.3).
5.4.3. Moment tarcia na podporowej powierzchni nakrętki g.SPRAWN0ŚĆ PRZEKŁADNI.
7a~<?’7(Di-Dfl)/[3(Di-Dfl)], Nmm. 7i=tc>v/lto(
5.4.4. Warunek nieruchomości nakrętki 7tD>7«gw, N-mm.
Niespełnienie tego warunku potrzebuje blokady na 9. WYMIARY KORPUSU (rys. 2.3.1).
krętki momentem 7bI = T^- 7Q, N-mm.
5.5. Realizacja blokady nakrętki:
5.5.1. Wkrętami obliczanymi na ścinanie
rys. 2.4.2a r=4-2 7b, /(/Vtt </i)<£,, MPa,
rys. 2.4.2b r=2 7bl /(DBd^.L^)<ks, MPa,
dy,k, Lwk- średnica i długość wkręta, mm.
5.5.2. Połączeniem wpustowym - rys. 2.4.2c.
5.5.3. Pasowaniem ciasnym - rys. 2.4.2d.
6. WYMIARY KORONY (rys. 2.4. la).
6.1. Zewnętrzna średnica powierzchni oporowej korony
F, $ 300 N - wysiłek robotnika, Zr =1 Kx=1
Z, - ilość robotników, Zr =2 Kx= 0,8
Kx - współczynnik niejednoczesncgo przykładania wy siłku robotników.
6.5. Średnica rękojeści dla £* = 100:120 MPa d,-llFr Zr K,(L,-0,5D,)K0,\kt),
6.6. Konstrukcja mechanizmu zapadkowego (p. 2.6).
7. SPRAWDZENIE WYTRZYMAŁOŚCI ŚRUBY.
o,~i [4Q/(7t-cłJ)]J+3[77(012dj)]1$ T - moment skręcający śrubę:
- dla podnośników 7- 7,
tgw,
PARAMETRY ZADANE:
Udźwig Q, N. Wysokość podnoszenia L Zarys gwintu. Materiał śruby i nakrętki.
DOBÓR ŚREDNICY GWINTU.
1.1. Średnica podziałowa gwintu di z umowy wytrzymałości zwojów na zużycie
kd - wartość dopuszczalnych nacisków jednostkowych, MPa (tabl. 2.3.1),
- współczynnik wysokości nakrętki
1.2. Wewnętrzna średnica gwintu dy z umowy wytrzymałości trzpienia śruby na ściskanie z uwzględnieniem skręcania
dy’ml4p-Q/(7T-kc) , mm,
/? =1,3 - współczynnik uwzględniający wpływ naprężeń skręcających w przekroju śruby,
£c naprężenia dopuszczalne na ściskanie kc RJ3, MPa (Re- tabl 4.2T)A
1.3. Według PN dla określonego zarysu gwintu (2.5) dobiera się gwint o średnicy zewnętrznej d w taki sposób, żeby
dz^d2 i dy^d 3.
Wyjściowe parametry gwintu
d, du </2, d,, Dly Dly P, mm. Wielkości d i P muszą być skojarzone (2.5).
3.4. Krytyczna wartość siły ściskającej , przy której śruba ulega wy boczeniu:
3.4.1. dla A £100 0^= tt1 2'E-J/L1W% Qt N,
3.4.2. dla 40$ A< 100 <?b= crir 5=(o-bv\) S>. Q, N.
Wartości współczynników a i b (tabl. 2.3.4). Niespełnienie warunku ź Q wymaga zwiększenia średnicy śruby z powrotem do p. 1.3 lub doboru materiału śruby o podwyższonych własnościach mechanicznych,
3.4.3. dla A<40 wyboczcnic śruby nie sprawdza się,
3.4.4. krytyczna wartość siły ściskającej Qkr dla prętów o przekroju poprzecznym zmiennym skokowo (rys. 2.3.4).
5.1. Wysokość nakrętki A =3^ • d2, mm.
5.2. Liczba zwojów w nakrętce Z^h/P (Zmu $10:12). Niespełnienie warunku (Z$10vl2) wymaga zmniejszenia V* z powrotem do p. 1.1 lub zwiększenia P z powrotem do p. 1.3.
5.3. Zewnętrzna średnica nakrętki z wfarunku wytrzymałości na rozciąganie (z uwzględnieniem skręcania)
V4-1,3 Q/(tt£,)+</7 , mm, £, (tabl. 2.3.3).
5.4. Dla nakrętki o konstrukcji kołnierzowej
5.4.1. Zewnętrzna średnica kołnierza z warunku wytrzyma łości na naciski jednostkowe
k'd (tabl. 2.3.3).
(przy do=(0,6 :0,7)d - z umowy wytrzymałości na zu życic) D0~\ 4Q/(TT-kd)+d'0\ mm, (d>d0, rys. 2.4.1a).
6.2. Inne wymiary' korony (rys. 2.4.la).
6.3. Moment tarcia na oporowej powierzchni korony
T± = Qf{Dl-d'MXDl- d‘ *)Ł Nmm,
6.3.1. dla płaskich powierzchni oporowych d0 i D0 (rys. 2.4.1 a-d),
6.3.2. dla niepłaskich powierzchni oporowych
3 do=0, D0-2a't
oH,109 !Q R/E, mm, (rys. 2.4.1e),
a^ltm^ę-RŚRlĄEiRi-RJł mm (rys. 2.4.10, R, R\> R2 - promienie kulistych powierzchni, mm, E =2, H 0ł - moduł sprężystości, MPa.
6.4. Długość rękojeści /ł=(7'tfW+Ttk)/(F, Zr /Cx), mm, mm.
MPa,
N-m,
- dla pras, ściągaczy 7 =7^+7*.
Niespełnienie tego warunku wymaga zwiększenia średnicy śruby z powrotem do p. 1.3 lub doboru śruby o podwyższonych własnościach mechanicznych; kc (p. 1.2).
V =tg7+P')+2 TJ{ Q d2)].
9.1. Wysokość I^Ł-KlO^Oj+A-A*. mm.
9.2. Wewnętrzna średnica korpusu u podstawy przy zbież ności 1:5 F>kw-d*w+[L+(10:20)]/5, d*w=A>+10 mm.
9.3. Zewnętrzna średnica korpusu u podstawy z umowy wy trzymałości na naciski powierzchniowe
Qf(?t’kd)+Dto,, mm, kd=4 MPa-dla drzewa.
9.4. Grubość ścianki korpusu (ó£ 8 mm) sprawdza się na ściskanie ^uwzględnieniem skręcania
c1 < kc, a; =4ę/n [(«/*,+2 <5)
£<,=50:60 MPa-dla żeliwa.
WARUNEK SAMOHAMOWNOŚCI GWINTU 7<p\ st,
7= arc tg[p/(7T d2)] - kąt wzniosu linii zwoju, st, p'= arc tg(/7cosa) - zastępczy kąt tarcia, st, f - współczynnik tarcia dla skojarzonych par materiałów (tabl. 2.3.1),
a - kąt pochylenia oporowej powierzchni gwintu (tabl. 2.3.2).
SPRAWDZANIE ŚRUBY NA WYBOCZENIE.
3.1. Długość ściskanej części śruby (rys. 2.3.1)
Ll=L+bl+ 0,5h, mm.
3.2. Długość wyboczeniowa Lw=fiLx, mm, /z- współczynnik wyboczeniowy długości śruby zależny
od sposobu zamocowania końców ściskanej śruby (rys. 2.3.3).
3.3. Smukłość śruby A-L^/jmin,
i^;j/S'= 0,25 d,, mm - promień bezwładności,
J= 7i dj*/64, mm4 - moment bezwładności,
S~ 7T-dj/4, mm2 - przekrój śruby.