DSC04356

i motywacja w dążeniu do osiągnięcia celów, ocena strony przeciwnej, stopień emocjonalnego zaangażowania, gotowość do walki lub kompromisu itd.

Ważnym elementem mającym wpływ na zachowania w sytuacji konfliktowej są nasze wcześniejsze doświadczenia związane z konfliktami. Na ich podstawie każdy z nas buduje swoją wiedzę i przekonania na temat konfliktu, np. czy jest to zjawisko pozytywne czy negatywne, czy stanowi dla nas wyzwanie czy zagrożenie. One to determinują sposób postrzegania sytuacji konfliktowej i podejmowane działania - w konsekwencji wpływają na ostateczne rozwiązanie sytuacji problemowej.

Na ogól konflikt kojarzy się z frustracją i agresją - wśród najczęściej wypowiadanych opinii można spotkać takie, że konflikt niszczy relacje, podważa zaufanie, wywołuje niepotrzebne niepokoje, przynosi straty niewinnym stronom itp. Lęk przed samym konfliktem może prowadzić do następujących postaw:

>    konflikt nie powinien mieć miejsca, dlatego trzeba uczynić wszystko, by nie zaistniał; po prostu trzeba go uniknąć i to za wszelką cenę,

>    konflikt jest nie do rozwiązania, trzeba go zatem ignorować; zachowujemy się tak, jak gdyby go nigdy nie było.

Każde z tych podejść kryje w sobie mankamenty. Najistotniejszy z nich jest taki, że unikanie bądź też ignorowanie konfliktu uniemożliwia dostrzeżenie i doświadczenie pewnych pozytywnych jego stron, np. konflikt:

-    niesie z sobą informacje o naszych potrzebach, dążeniach, celach; pozwala także dostrzec potrzeby, interesy strony przeciwnej. Być może, gdyby nie ta szczególna sytuacja nie poznalibyśmy, bądź nie rozpoznalibyśmy potrzeb czy oczekiwań drugiej strony? (funkcja informacyjna);

-    pobudza do działania, wymusza aktywność i zaangażowanie (funkcja motywacyjna);

-    inicjuje zmiany i wymusza poszukiwanie nowych, twórczych rozwiązań; (funkcja inspiratorska);

-    pozwala wykorzystać konstruktywnie zaistniałe sprzeczności dla lepszego wzajemnego poznania się. Stymuluje ponadto rozwój metod zapobiegania konfliktom oraz ich rozwiązywania - tych obecnych i przyszłych (funkcja poznawcza);

-    stwarza szansę na lepsze, bardziej dogłębne zrozumienie celów grupy i identyfikację z jej interesami, sprzyja umacnianiu tożsamości grupy i jednostki; buduje poczucie wspólnoty (funkcja integrująca);

-    służy jako wentyl bezpieczeństwa dla wyrażenia emocji, najlepiej w sposób bezpieczny i konstruktywny. Konflikt zatem oczyszcza i poprawia relacje... (funkcja knthnrśis).

Typowe sposoby zachowania ludzi w sytuacji konfliktu można zatem ująć następująco [14]: