254
Dzieci mniej sprawne zdecydowanie rzadziej odgrywają rolę dyżurnych. Nie garną się do dyżurowania, bo wiedzą, że będą kłopoty: pomylą się, wypadnie im coś z ręki, zapomną o czymś itp. Z tego powodu mają także zdecydowanie mniej doświadczeń typu: rozdaj każdemu po tyle samo. Tymczasem one właśnie potrzebują więcej takich doświadczeń. Jeżeli nauczyciel chce im pomóc, powinien:
- najpierw zapamiętać te dzieci, którym trudno być dyżurnymi i zlecać im na początku wykonanie prościutkich poleceń, a potem stopniowo wdrażać je do wykonania bardziej złożonych;
- chwalić, nawet przesadnie, gdy dziecku uda się wywiązać z zadania.
Czterolatkom wystarczą codzienne sytuacje typu: trzeba rozdać każdemu po jeden lub po dwa. Trzeba tylko zadbać o to, aby wszystkie dzieci miały okazję do takiego rozdawania i żeby się to odbywało w sposób zbliżony do przedstawionego w punkcie pierwszym scenariusza.
Pięciolatkom trzeba dodatkowo organizować zabawy, w których mogą zastosować bardziej złożone rozdawanie. W punkcie drugim pokazujemy taką zabawę. Można wymyślić wiele podobnych sytuacji edukacyjnych, na przykład: dzieci mogą układać bukiety z jesiennych liści, na zasadzie: po tyle liści kasztanowca, tyle liści klonu.
Stopniowe wprowadzenie dzieci do rozumienia sensu pomiaru długości realizowane jest w programie Dziecięca matematyka104 na zajęciach z pięciolatkami i sześciolatkami. Pięciolatki próbują porównywać wysokość obiektów i szacują, czy są one tej samej długości (wielkości), który jest dłuższy (większy). Sześciolatki także się tym zajmują, ale wymaga się od nich większej precyzji.
Dla pięciolatków przewidywane są także zajęcia przybliżające im sens mierzenia długości tak. jak to często czynią dorośli: krokami i stopa za stopą. Sześciolatki dodatkowo jeszcze próbują mierzyć długość za pomocą łokcia, dłoni, palców. Ponadto sześciolatki realizują jeszcze kilka innych bloków tematycznych, które bezpośrednio przygotowują je do szkolnej edukacji105.
Z naszych doświadczeń wynika, że długością są także zainteresowane czterolatki, które charakteryzują się nieco przyspieszonym rozwojem umysłowym: chcą porównywać długość obiektów (ten jest dłuzszy), szacunkowo określają długość (pokazują rękami i mówią: O. taki był długi!)% a także chcą mierzyć na przykład krokami. Dlatego zamieszczone w tym rozdziale scenariusze są przeznaczone głównie dla pięciolatków, ale niektóre z opisanych zabaw można realizować także z czterolatkami.
V,