92 J 1 Małe drgania ■ Jeżeli energia potencjalna układu, którego ruch opisany jest zmienną x ma minimum w punkcie x0. to ruch układu wokół położenia równowagi w przypadku małych wychyleń ma zawsze postać drgań harmonicznych Energia potencjalna jest wtedy kwadratową funkcją zmiennej x, siła jest proporcjonalna do wychylenia i skierowana zawsze do położenia równowagi.
■ Wzór na energię potencjalną w przybliżeniu harmonicznym wynika z rozwinięcia funkcji F.p = Ep(x) w szereg potęgowy wokół punktu
£p(x) = £p(a:0) +^|x=jr0(x-x0)-ł-y^7|j:=jf0(x-.ro)" +...
Ponieważ funkcja £(*) ma minimum w punkcie x,. drugi wyraz rozwinięcia równy jest zeru. Dla małych wychyleń z położenia równowagi (.małych drgań) można odrzucić wszystkie człony rozwinięcia o wykładnikach większych niz dwa Porównując otrzymane w taki sposób wyrażenie
I d2£n I ")
£p(x) = £p(xo) + 7^j~|x=u:0(x-Xo)*"
ze wzorem na energię potencjalną drgań harmonicznych
r- _ tyX-X0)2
bP~ -2-
możemy wyznaczyć stałą k
x=xo
r l^gp ' 2 d*2
■ Jeżeli początek układu współrzędnych wybierzemy tak. że ^=0. to wzory na energię potencjalną i siłę przyjmą standardową uproszczoną postać
■ Jeżeli drgania nie są małe, to w rozwinięciu funkcji £(x) w' szereg potęgowy należy uwzględnić kolejne wyrazy. Oczywiście wtedy ruch układu przestaje być ruchem harmonicznym
Drgania harmoniczne
CS
, położenie równowagi
Ep(*o)
i minimalna wartość ^ wychylenie układu energii potencjalnej z położenia równowagi
♦ zależność energii potencjalnej od wychylenia dla drgań harmonicznych
rzeczywista zależność energii potencjalnej od wychylenia
energia potencjalna * dla małych wychyleń z położenia równowagi
i
współczynnik proporcjonalności między siłą a wychyleniem z położenia równowagi