100 Drgania tłumione
■ Równanie różniczkowe drgań tłumionych otrzymujemy z. drugiej zasady dynamiki zakładając, że oprócz, siły harmonicznej Fh - -k x działa siła oporu ośrodka Fa - -rv. gdzie r jest współczynnikiem oporu ośrodka a v= ^ prędkością
d~x i dt
m—r = -kx - r~ dr2 d/
Przenosząc wszystkie składniki równania na łewą stronę i dzieląc przez m otrzymujemy równanie różniczkowe drgań tłumionych w postaci przedstawionej w punkcie 47 ■ Równanie drgań tłumionych w postaci x - A(t) cos (w/ + p| jest słuszne jedynie wtedy, gdy o>, > p. tj. gdy tłumienie nie jest zbył silne. Jeżeli oi0 <; p mamy do czynienia z ruchem apenodycznym. w którym ciało wychylone wraca do położenia równowagi nie wykonując drgań ■ Wielkość ?. - In ^ fiT nazywa się logarytmicznym dekrementem tłumienia Doświadczalne wyznaczenie wartości I polega na pomiarze kolejnych amplitud układu drgającego (patrz rysunek) i wyznaczeniu
li _ Ai _ Ąy
An Ay
logarytmu naturalnego ze stosunków
■ Wielkością charakteryzującą układ wykonujący drgania tłumione jest również tzw dobroć układu drgającego Q. Określamy ją następująco
= 7L\'e .
gdzie Ne jest ilością drgań wykonywanych przez układ, zanim amplituda zmaleje e razy Jak widać z powyższej sekwencji równań dobroć układu, w którym nie ma tłumienia (p = 0) jest nieskończenie wielka, natomiast gdy
■ Jeżeli jest spełniony warunek p «a>(j to mówimy, ze tłumienie jest słabe. W takim przypadku to = «.>G i T= /„ = ■ Energię całkowitą drgań, która
ogolnic dla drgań tłumionych jest dość skomplikowaną funkcją czasu, możemy w przpadku słabego tłumienia zapisać w postaci
F _ m<o2i4(/)2 _ wt°~^o _2p/
/i = 2 ~ 2 e
Otrzymany wzór na energię jest podobny do wzoru dla przypadku drgań sw-obodnych (patrz punkt 44) Różnica polega jedynie na tym, żc w przypadku drgań swobodnych amplituda mc zależy od czasu
równanie różniczkowe drgań tłumionych
ĆZX
współczynnik thimicnia d współczynnik oporu ośrodka
faza początkową drgania tłumionego
1 częstość drgań własnych
*>0 = v»
k - współczynnik proporcjonalności między siłą harmoniczną a wychyleniem
amplituda drgań thimionyc
x = ^(/)COS(CO/+ (p
częstość drgań tłumionych
-^-a-r |
1 r “-7 II |
A(t) = /Joe = ] |
[ a> = v'q>5 - p2 | |
'» czas relaksacji a czas. po którym amplituda zmnleje C raz* t - p
amplituda drgań < w chwili / = 0