Wahadło fizyczne
■ Równanie różniczkowe ruchu wahadła fizycznego otrzymujemy z drugiej zasady dynamiki ruchu obrotowego /e M . gdzie / jest momentem bezwładności bryły sztywnej względem osi obrotu, czyli osi przechodzącej przez punkt zawieszenia i prostopadłej do płaszczyzny wahań wahadła, a
e = ^ jest jego przyspieszeniem kątowym. Przy założeniu. Ze wychylenia dr
« z położenia równowagi są niewielkie, możemy przyjąć, ze ( podobnie jak w przypadku wahadła matematycznego)
A/ = -mg! sin a s - mglu.
Po przekształceniach otrzymujemy równanie różniczkowe drgań harmonicznych wahadła fizycznego w postaci
+ —j-ct = 0. di2 1
Porównując to równanie z ogólnym równaniem drgań opisywanych zmienną kątową a
fmgF _ j J
otrzymujemy. Ze o = y— , a / = .
■ Należy pamiętać, ze / występujące we wzorze na okres drgań wahadła fizycznego jest momentem bezwładności wahadła względem osi obrotu przechodzącej przez punkt zawieszenia, a nie przez środek masy. Bardzo często dla brył symetrycznych, takich jak kula, walec itp. znamy ten ostatni moment bezwładności (oznaczmy go przez /„). Wtenczas, aby otrzymać 1 korzystamy z twierdzenia Steinem
/ = /„ + mP
■ Można pokazać, że wahadło matematyczne jest szczególnym przypadkiem wahadła fizycznego. Podstawiając we wzorze na okres drgań wahadła fizycznego I = ml2 otrzymujemy wzór na okres drgań wahadła matematycznego:
l
f ml2
odległość środka masy wahadła od punktu zawieszenia
punkt zawieszenia (oś obrotu >
Mt wychylenia wahadła z położenia równowagi
gsina
^ składowa siły ciężkości dająca moment zwTotny
M - mglsin a
masa wahadła fizycznego
siła ciężkość i przyłożona do środka masy ciała
zależność wychylenia wahadła fizycznego z położenia równowagi od czasu, dla małych wychyleń (sina = a)
i
amplituda drgań wahadła fizycznego
4 faza początkową drgań częstość drgań wahadła
moment bezwładności względem osi obrotu
okres drgań ■ wahadła fizycznego