290 XIV. Przybliżone rozwiązywanie równań i układów
>^0,5^0,8. Tak więc możliwe punkty przecięcia się krzywych leżą w pierwszej ćwiart (rys. 14.7).
Wykonajmy teraz kilka podstawień wartości x w równaniu (2) i wartości y w równaj (3). Dla równania (2) mamy
X |
l |
2 |
y |
5 |
0,75 |
a dla równania (3) mamy
* |
1 |
2 |
X |
±1 |
±3,8 |
Ponieważ przy x rosnącym od 1 do 2 pierwsza funkcja maleje od y=5 do y=0,75, a przy * rosnącym od 1 do 3,8 druga funkcja rośnie od y= 1 do y = 2, więc musi istnieć jedno rozwią. zanie z wartością * pomiędzy 1 a 2.
Aby otrzymać dokładniejsze oszacowanie, wykonajmy jeszcze dodatkowe obliczenia wartości y z pierwszej funkcji podstawiając x=l,5; mamy
X |
1,5 |
y |
1,6 |
Otrzymaną przybliżoną wartość yx 1,6 podstawimy do drugiej funkcji; otrzyn,uJetn' x = ^/2•1,63 — 1 «2,7. Wartość ta odbiega jeszcze znacznie od *=1,5. Powiększa.m> . wartość * do * = 1,7, wtedy z pierwszej funkcji mamy y~5,7:4,9«1,2, a podsta ^ tę wartość do drugiej funkcji otrzymujemy * = \fe • 1,23 — 1«1,6. Jesteśmy już więc w przyjąć jako pierwsze przybliżenie
yi = l,2.
Obliczamy pochodne cząstkowe lewych stron (1) i ich wartości w punkcie (1,7; 1,2): /;=3*2y-l, /x'(l,7; 1,2) = 9,40 , /;=*3, //(1,7; 1,2) = 4,91,
gx=2x, g'x{\,7;1,2) = 3,4, g'y=-6y2, g'y( 1,7; 1,2)=-8,64 .
^ wzoru (14.4.2) otrzymujemy wartości
«!=/(l,7; 1,2) = 0,1956 , e2=g( 1,7; 1,2)=0,434.
Tak więc dla obliczenia poprawek //, A: należy rozwiązać układ równań liniowych (14.4.4), ttóry tutaj przyjmie postać
9,4/i+4,91/c = 0,1956 , 3,4/i -8,64/c=0,434 .
^związując ten układ otrzymujemy z dokładnością do trzech znaków po przecinku
h= —0,039 , k=0,035.
Uwzględniając wzory (14.4.5) otrzymujemy jako drugie przybliżenie wartości x2 = l,7-0,039 = 1,661 , y2 = l,2+0,035 = l,235 ,
dokładniejsze niż przybliżenie pierwsze.
Wykorzystując przybliżenie (x2, y2) i stosując dalej objaśnioną metodę możemy uzyskać trzecie przybliżenie (x3, y3) jeszcze dokładniejsze.
Zadania
14.5. Równanie x3 - 4x -12 = 0 ma pierwiastek zawarty pomiędzy 2 i 3. Znaleźć wartość pierwiastka z dokładnością do 0,1.
14.6. Równanie jc3-6x+2 = 0 ma pierwiastek zawarty pomiędzy 0 i 1. Obliczyć dwa lolejne przybliżenia stosując: 1. reguła falsi, 2. metodę Newtona.
14.7. Równanie x3+2x2 + 3x+4 = 0 ma pierwiastek zawarty pomiędzy —2 i —1. Obliczyć go z dokładnością do 0,01.
14-8. Równanie x3 —2x2 — 4x — 7=0 ma pierwiastek zawarty pomiędzy 3 i 4. OblU ^ 8° z dokładnością do 0,01.
^ Równanie x4 — 2x2 + 4x— 8=0 ma pierwiastek zawarty pomiędzy 1 i 2. Obliczyć 2 dokładnością do 0,001.
1 -10 ‘0.01.
j410- Równanie x4-3x2 + 75x-10000 = 0 ma jeden pierwiastek zawarty pomiędzy
drugi pierwiastek pomiędzy 9 i 10. Obliczyć te pierwiastki z dokładnością
14.11.
h Obliczyć z dokładnością do 0,001 pierwiastek równania x3 — 2x — 5 = 0 zawarty
lędzy 2 i 3.