15

12 F. KARPIŃSKI, POEZJE WYBRANE

„Drzewo to mijaj, siekiero!

Tu rozstając się z Palmirą, Łzami, Medon, wylanymi, Poświęciłem je moimi.

Jeśli z kochających jaki Na te kiedy trafisz szlaki,

A także w swojej miłości Kochałeś bez wzajemności, Odnów dla wieku późnego To pismo kompana twego.

A ty — o drzewo kochane! — Drzewem łez będziesz nazwane”.

DO JUSTYNY O STATECZNOŚCI

Otóż mój pies powraca do dawnego pana!

Obroża na nim strzaskana,

I kawałek łańcucha, którym był więziony, Przyniósł z sobą zbyt schudzony.

⁵ Wszakżeś tam miał wygodę? Żywił cię dom cały, Mój ty poczciwy psie biały'!

Przecież schudł, całe by mu porachował krzyże! Patrz, on mi rękę liże.

Justyno! Ten pies mię wzrusza.

⁰ W tobie jakaś twarda dusza, w. 72 W symbolice europejskiej buk nie jest „drzewem łez”.

DO JUSTYNY. O STATECZNOŚCI

Powst. w I. 1771    1779 (Ze studiów, s. 24—28).

Tytuł: zapis wg ZWiP, t. I; Justyna najprawdop. Marianna z Kalinowskich Ponińska, por. obj. do Pożegnania z Lindorą w górach.

Moję stateczność tak dawną Zbywa oziębłością jawną.

Sama Dorys onegdy, gdybyś ty wiedziała,

Jak mi się oświadczała!

¹⁵ Ona z żalem nade mną często mi wspomina:

„Nie kocha cię Justyna!

Porzuć tę niewdzięcznicę”. — I płakać zaczęła.

Mnie także żałość zdjęła.

Chodem płakał dla ciebie, ona się cieszyła.

²⁰ Żal mi jej, że się myliła.

Wszystko mi obiecywała,

Żeby mię jak oderwała.

Słaba to zasadzka była,

Rozpusta sidła stawiła.

²⁵ Bogaty Akast rad mię w swym domu przyjmuje,

Co mi nie obiecuje?

Z jednego z nim pucharu piję, jedna stawa Przed nim i mną potrawa.

Wraz z nim chodzę, wraz sypiam, ja go jeden bawię, ³⁰ Nocy z nim tęskne trawię.

w. 13 Dorys — postać nic zidentyfikowana. Ale następne wersy dobrze korespondują z pamiętnikiem, gdzie Karpiński pisał o swoich kłopotach z Ponińską: „Bała się ona w początkach małżeństwa ze mną, będąc starszą ode mnie czternastą latami, obawiając się nade wszystko (jak była zawistna), ażebym się w drugiej nie kochał. Ale i ja sam potem, woląc często 7. młodszymi miewać rozrywki, powiększyłem bojaźń jej, że miała więcej rozumu w przywiązaniu do mnie niżeli miłości” (Historia, s. 79).

w. 25 Akast — motyw bogatego Akasta pojawia się kilkakrotnie we wczesnych wierszach Karpińskiego i związany jest raczej z jakimś niezidentyfikowanym, współczesnym poecie utworem (por. przyp. do Laury i Filona, w. 141), w tym przypadku pierwowzorem mógłby być jednak Antoni Bielski, łowczy koronny, rezydujący w Pieniakach, z którym Karpiński utrzymywał bardzo bliskie stosunki (Historia, s. 80).